همان طور که می‌دانید دوچرخه‌های مختلفی متناسب با نیازهای گوناگون وجود دارد. برخی از مردم دوچرخه‌های مسابقه را دوست دارند، برخی دیگر دوچرخه‌های آفرود یا دوچرخه‌های کوهستانی را دوست دارند و برخی هم به دوچرخه‌های دنده‌ای علاقه‌مند هستند. شما برای انتخاب و خریددوچرخه مورد نیاز خود که یکی از مهم‌ترین وسایل سفر زمینی است، ابتدا باید نیازها و ترجیحات خود را در نظر بگیرید. برای اینکه بتوانید دوچرخه مورد نیاز خود برای مسیرهای دوچرخه سواری در ایران یا سایر نقاط جهان را انتخاب کنید، ابتدا باید ببینید که می‌خواهید با دوچرخه کجا بروید؛ چگونه و چقدر از آن استفاده می‌کنید و از همه مهم‌تر بودجه شما چقدر است. در این مطلب ابتدا به‌صورت مختصر دو نوع دوچرخه متداپول برای سفر یعنی دوچرخه جاده و دوچرخه توریستی را با یکدیکر مقایسه می‌کنیم و پس از به بیان مواردی می‌پردازیم که قبل و هنگام انتخاب دوچرخه باید به آن‌ها توجه کنید.
نوع دوچرخه مورد نیاز
در مورد نوع دوچرخه باید بگوییم که اگر می‌خواهید تنها در جاده‌های آسفالته و سفرهای یک روزه یا کمتر از دوچرخه استفاده کنید، دوچرخه جاده برای شما مناسب است؛ اما اگر می‌خواهید در مکان‌هایی غیر از جاده‌ها و در سفرهای چندروزه دوچرخه‌سواری کنید، دوچرخه توریستی را به شما پیشنهاد می‌کنیم.
تفاوت دوچرخه جاده و دوچرخه توریستی
ویژگی‌های دوچرخه جاده
- وزن بسیار کم تنه، اجزا و چرخ‌های دوچرخه
- فرمان منحنی (اگرچه برخی از این دوچرخه‌ها مانند دوچرخه‌های کوهستان فرمان صافی دارند)
- چرخ و تایرهای باریک
- استفاده از فیبر کربن برای ساخت چنگال جلوی دوچرخه (قسمت نگهدارنده چرخ جلو)
- عدم وجود سیستم تعلیق در جلو یا عقب خودرو
- تنوع بالای دوچرخه در اندازه و سبک‌های مختلف برای مردان و زنان
- طراحی برای استفاده از مسیرهای صاف و آسفالت شده و برای مواردی همچون کاهش وزن و تناسب اندام، شرکت در رویدادهای مختلف و حتی مسابقه
- سرعت بیشتر نسبت به دوچرخه توریستی
- توانایی حمل بار کمتر نسبت به دوچرخه توریستی
ویژگی‌های دوچرخه توریستی
- وزن بسیار بیشتر نسبت به دوچرخه جاده (سنگین‌ترین نوع دوچرخه)
- مقاومت بیشتر نسبت به دوچرخه جاده
- تایرهای عریض‌تر نسبت به دوچرخه جاده
- بدنه فولادی
- فضاهای متعدد برای حمل بارها و وسایل مسافر
- دنده‌های سبک‌تر و عریض‌تر
موارد شایان توجه قبل از انتخاب دوچرخه یا هنگام انتخاب آن
مقصد سفر
اگر قصد سفر به کشورهای توسعه‌‌یافته مثل مثل کشورهای قاره اروپا یا آمریکا، کانادا، استرالیا و نیوزلند را دارید، اصلا نباید نگران خراب شدن قطعات دوچرخه خود باشید؛ زیرا در این کشورها اجزای با کیفیت دوچرخه به‌راحتی در دسترس هستند؛ اما اگر راهی کشورها یا شهرهای در حال توسعه می‌شوید یا قصد دوچرخه‌سواری در چنین کشورهایی را دارید، ممکن است در یافتن قطعات با کیفیت با مشکل مواجه شوید.
در کل توصیه می‌کنیم دوچرخهای را انتخاب کنید که اجزای آن تا حد ممکن به استانداردهای جهانی نزدیک‌تر باشد. به عبارت دیگر بهتر است دوچرخهای را انتخاب کنید که مجهز به ترمز دیسکی یا ترمز لقمه‌ای (که به آنv brake یا ترمز سیمی نیز می‌گویند)، تایرهای ۷۰۰ سی‌سی و چرخ‌های ۲۶ اینچی و بدنه فولادی باشد؛ چنین دوچرخهای در دورافتاده‌ترین نقاط جهان نیز قابل تعمیر است. چنانچه دوچرخهای با قطعات کمیاب را انتخاب کنید، در صورت خراب شدن آن ممکن است مجبور شوید مدتی زیادی در آن مکان متنظر بمانید تا قطعه مورد نظر شما برسد.
جاده و مسیرهای سفر
اگر در طول سفر خود بیشتر از مسیرهای هموار و آسفالت‌شده عبور می‌کنید، دوچرخهای توریستی با تایرهای نازک برای شما کاملا مناسب است و حتی اگر بار زیادی ندارید، می‌توانید از دوچرخه جاده هم استفاده کنید
اما اگر مسیر شما از مسیرهای خارج از جاده‌های استاندارد می‌گذرد، دوچرخه کوهستان با سیستم تعلیق جلو گزینه مناسبی برای شما است. در صورت استفاده از چنین دوچرخهای در جاده‌های ناهموار و پر از دست‌انداز، فشار کمی به مچ دست و باسن شما وارد میشود.
البته در بازار دوچرخه‌هایی وجود دارد که هم می‌توان از جاده‌ها از آن‌ها استفاده کرد و هم در مسیرهای ناهموار. این دوچرخه‌ها که به آن دوچرخه هیبریدی می‌گویند و از برخی از ویژگی‌های دوچرخه کوهستان نیز برخوردار است، یکی از محبوب‌ترین انواع دوچرخه‌ها برای سفر هستند. وزن این دوچرخه‌ها نسبت به دوچرخه‌های جاده بیشتر و نسبت به دوچرخه‌های توریستی کمتر است.
دوچرخه هیبریدی
مدت زمان سفر
اگر سفر شما کوتاه‌مدت است، می‌توانید از هر دوچرخهای استفاده کنید؛ اما چنانچه سفری طولانی در پیش دارید، توصیه می‌کنیم دوچرخهای مقاوم و طراحی شده برای سفرهای طولانی را انتخاب کنید.
اگر در سفر با دوچرخه تازه‌کار هستید؛ توصیه می‌کنیم ابتدا با یک دوچرخه ارزان و یک سفر یک یا دو روز آخر هفته شروع کنید. با انجام این کار در طول سفر متوجه می‌شوید که در سفر با دوچرخه چه چیزهایی را دوست دارید و چه چیزهایی را نه و اینکه می‌خواهید چه قطعاتی را تعویض کنید. بسیاری از مردم در همان ابتدای کار دوچرخه گران‌قیمتی را انتخاب می‌کنند که اصلا به آن نیازی ندارند.
استفاده از وسایل حمل‌و‌نقل عمومی
گاهی اوقات در طول سفر خود مجبور به استفاده از اتوبوس، قطار یا حتی هواپیما می‌شوید. در برخی از موارد از قبل برای این کار برنامه‌ریزی کرده‌‌اید و ممکن است تمهیداتی نیز برای این کار اندیشیده باشید؛ اما گاهی اوقات به‌صورت کاملا ناگهانی به‌دلیل مریضی یا خراب شدن دوچرخه مجبور به استفاده از این وسایل می‌شوید. بیشتر افرادی که با دوچرخه سفر می‌کنند، در مورد اینکه این کار دشوارترین و پر‌استرس‌ترین بخش سفر آن‌ها است، با یکدیگر توافق نظر می‌کنند. کار زمانی دشوارتر میشود که گردشگران، دوچرخه‌های دو نفره داشته باشند یا بخواهند از مترو یا تراموا استفاده کنند.
توصیه می‌کنیم در صورتی که احتمال می‌دهید مجبور به انجام این کار شوید، حتما از دوچرخه‌هایی استفاده کنید که تاشو باشند. این دوچرخه‌ها مقاوم، سبک و کوچک هستند و برای سفرهای کوتاه‌مدت یا نه‌چندان بلند‌مدت و مخصوصا برای زمانی که فرد می‌خواهد در طول سفر خود از اتوبوس یا هواپیما نیز استفاده کند، طراحی شده‌اند.
دوچرخه تاشو
راحتی دوچرخه
سفرهای طولانی مدت با دوچرخه با یک دوچرخه‌سواری معمولی متفاوت است؛ زیرا شما باید چندین ساعت متوالی روی زین بنشینید و رکاب بزنید؛ پس راحتی یکی از فاکتورهای اصلی برای انتخاب دوچرخه توریستی است.
بدنه دوچرخه‌های توریستی که صرفا برای سفرهای طولانی انتخاب شده‌اند، اشکال هندسی متفاوتی دارد. این دوچرخه‌ها طوری طراحی شده‌اند که فرد راحت‌تر روی آن‌ها بنشیند و تقریبا حالت ایستاده داشته باشد.
پیشنهاد می‌کنیم قبل از خرید دوچرخه حتما آن را امتحان کنید و از فروشنده بخواهید به شما اجازه بدهد با دوچرخه مسافتی کوتاهی را طی کنید یا حتی آن را برای مدت کوتاهی اجاره دهد؛ اگر پس از مدت کوتاهی دوچرخه‌سواری گردن یا زانوی شما درد گرفت، قطعه‌ای از دوچرخه باید تعویض یا تنظیم شود؛ گاهی اوقات اندکی تغییر در ارتفاع زین یا موقعیت فرمان می‌تواند مشکل را برطرف کرده و دوچرخه را برای شما راحت کند.
دوچرخه باید طوری تنظیم شود که مواردی همچون ارتفاع صندلی و موقعیت افقی آن، تسلط دوچرخه‌سوار به فرمان و زاویه بدن او نسبت به دوچرخه، در وضعیت کاملا مناسبی باشد. در کل هدف تنظیم دوچرخه متناسب با شرایط دوچرخه‌سوار، افزایش راحتی و کاهش درد و ناراحتی او تا حد ممکن است. تنظیم کاملا درست دوچرخه به بهبود عملکرد فرد و کنترل بهتر دوچرخه نیز کمک زیادی می‌کند.
انتخاب اندازه مناسب دوچرخه
معمولا دوچرخه جاده در ۶ اندازه متفاوت تولید می‌شوند. اندازه بدنه دوچرخه باید متناسب با شکل بدن شما باشد و این امر در راحتی شما و کنترل بهتر دوچرخه نقش بسیار مهمی دارد. اندازه بدنه دوچرخه که در واقع طول لوله زیر زین است یا به‌صورت سانتی‌متر یا به‌صورت کلی با مقیاس‌های متفاوت از XS تا XL بیان میشود.
البته باید توجه داشته باشد که دوچرخه‌های زنان، بدنه مخصوصی نیز دارد و طول لوله بالای بدنه کوتاه‌تر است. دلیل این نوع طراحی، تنه و مچ دست کوتاه‌تر آن‌ها نسبت به مردان با قد یکسان است.
حتما از خود می‌پرسید که چگونه بفهمید که اندازه یک دوچرخه مناسب شرایط شما است؟ در برخی از فروشگاه‌های معتبر سیستم‌ها یا ماشین‌حساب‌های مخصوصی وجود دارد که فروشندگان با کمک آن‌ها دوچرخه مناسب را برای شما انتخاب می‌کنند.
گاهی اوقات نیز در هنگام خرید فروشنده در مورد تجربه دوچرخه‌سواری، انعطاف‌پذیری بدن شما، نحوه دوچرخه‌سواری و تصمیمات شما در مورد موضوعات مختلف، سوالاتی از شما می‌پرسد که پاسخ آن‌ها می‌تواند به او در انتخاب دوچرخه مناسب کمک کند. اگرچه ارتفاع دوچرخه از زمین تا لوله بالای بدنه برای تعیین اندازه بدنه مناسب است؛ اما طول بدنه که فاصله بین صندلی و فرمان را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد، مهم‌تر است.