ویزای شینگن چیست؟

نسخه اولیه این مقاله در تاریخ ۱۳۹۶/۰۶/۲۰ منتشر شده و در تاریخ ۱۳۹۹/۰۶/۱۲ به‌روزرسانی شده است.

ویزای شینگن (Schengen Visa) یکی از معروف‌ترین انواع ویزا است و افرادی که قصد سفر به کشورهای اروپایی را دارند با آن مواجه شده‌اند. شینگن به مجموعه کشورهای اروپایی گفته می‌شود که تحت پیمانی با همین نام، قوانین یک‌پارچه‌ای را در راستای فعالیت‌ها و مقررات مرزی و مسافرتی خود، وضع کرده‌اند. به سبب همین پیمان، تمامی مردم کشورهای خارج از این اتحادیه، جهت سفر و اقامت در این مناطق، موظف به اخذ مجوز ورود و ویزای جامع و واحد موسوم به «ویزای شینگن» هستند.

مسافران خارج از منطقه‌ شینگن می‌توانند با در اختیار داشتن ویزای شینگن، تحت زمان و شرایط مشخصی، به هر یک از کشورهای عضو این پیمان سفر کنند و در آن اقامت داشته باشند. این ویزا بر اساس هدف سفر و مدت زمان اقامت دارای انواع مختلفی است و برای هر یک از انواع آن نیز مدارک خاصی باید ارائه شوند.

ایده‌ یک‌پارچه‌سازی مجوز ورود به کشورهای اروپایی به سال‌ها قبل، پس از اتمام جنگ جهانی دوم باز می‌گردد. اولین‌بار در دهه‌ی ۶۰ میلادی، در سال ۱۹۵۷، بود که مجموعه کشورهای اسکاندیناوی، شامل چهار کشور سوئد، دانمارک، فنلاند و نروژ با امضای پیمانی تصمیم به صدور مجوزی واحد برای رفت و آمدهای بین یکدیگر گرفتند.

۲۷ سال بعد، در سال ۱۹۸۴، آلمان و فرانسه این ایده را برای کشورهای عضو اتحادیه اروپا مطرح کردند. سرانجام یک سال بعد، در ۱۴ ژوئن ۱۹۸۵، در منطقه‌ای به نام شینگن در کشور لوکزامبورگ، پنج کشور فرانسه، آلمان غربی، هلند، بلژیک و لوکزامبورگ «پیمان شینگن» را به امضا رساندند. بر اساس این پیمان، رفت و آمد بین مرزهای مشترک این کشورها آزاد شد. همچنین، فعالیت‌های مشترک متعدد دیگری نیز در زمینه‌های گوناگون بین این کشورها آغاز شد.

به مرور زمان، الحاقیه‌های دیگری نیز به این پیمان اضافه شد. همچنین با گذشت سال‌های متمادی، کشورهای اروپایی دیگر نیز به این پیمان پیوستند. امروزه کماکان کشورهای باقی‌مانده‌ی اروپایی سعی در پیوستن به پیمان شینگن دارند.

همان طور که در تصویر نشان داده شده است، اکنون ۲۶ کشور عضو شینگن هستند. از این میان ۳ کشور سوئیس، نروژ و ایسلند به‌رغم آن‌که عضو اتحادیه اروپا نیستند، عضو شینگن هستند. همچنین ایرلند و بریتانیا از اعضای اتحادیه اروپا هستند که عضو شینگن نیستند؛ البته لازم به اشاره است که اخیرا بریتانیا از اتحادیه اروپا نیز خارج شد. کشورهای دیگر نیز از جمله رومانی، بلغارستان و قبرس نیز از جمله کشورهای در حال الحاق به این پیمان هستند.

در این قسمت، توجه شما را به فیلمی در رابطه با تاریخچه و اعضای پیمان شینگن، جلب می‌کنیم.

لینک دانلود

ویزای شینگن دارای سه نوع کلی است و هریک از ویزاها با توجه به نوع سفر در زیر مجموعه یکی از این گروه‌‌ها قرار می‌گیرند؛

دارنده «ویزای اتحادیه‌ی شینگن» (Uniform Schengen Visas) مجوز ورود و سفر به کشورهای عضو این پیمان را برای حداکثر ۹۰ روز در بازه زمانی ۱۸۰ روزه در اختیار دارد. این ویزا در اصل همان ویزای توریستی برای گردشگران محسوب می‌شود. از طرفی، این نوع از ویزا به چند دسته‌ی دیگر تقسیم می‌شود که شامل موارد زیر است:

ویزای نوع A

منظور از این ویزا، «ویزای ترانزیت فرودگاه» (Airport Transit Visa) است. در این صورت، مسافر حق خروج از فرودگاه کشور عضو شینگن را ندارد و فقط می‌تواند در یکی از فرودگاه‌های عضو این پیمان، هواپیمای خود را عوض کرده و به مقصد کشور دیگری در خارج از منطقه‌ شینگن برود.

ویزای نوع B

این ویزا نیز نوعی ویزای عبور و ترانزیت است. با داشتن ویزای نوع B، مسافر می‌تواند از خاک کشورهای شینگن، در مدت حداکثر پنج روز، به مقصدی خارج از این منطقه، گذر کند.

ویزای نوع C

ویزای نوع C در واقع روادید کوتاه‌ مدتی است برای ورود و اقامت در کشورهای عضو اتحادیه‌ی شینگن صادر می‌شود. دریافت‌کنندگان ویزای C با توجه به هدف و شرایط سفر خود، یکی از سه نوع ویزای زیر را دریافت می‌کنند.

نکته قابل‌توجه اینکه در اختیار داشتن ویزای شینگن شرط لازم و کافی برای ورود به کلیه کشورهای منطقه شینگن نیست؛ برای نمونه، ویزاهای کوتاه مدت ایتالیا با نام روادید متحدالشکل کوتاه مدت (ویزای شینگن) برای اقامت حداکثر ۹۰ روزه در یک بازه زمانی ۱۸۰ روزه جهت سفر به حوزه شینگن صادر می‌شود، مشروط بر اینکه تنها مقصد یا مقصد اصلی سفر «ایتالیا» باشد. کشورهای عضو پیمان شینگن این اختیار را دارند که در مبادی مرزی کشورشان از ورود مسافرانی که بدون در نظر گرفتن دستورالعمل فوق، روادید شینگن اخذ کرده‌اند، جلوگیری کنند.

«ویزای یک بار ورود» (Single-entry)

همان طور که از اسم ویزای یک‌بار ورود مشخص است، این ویزا تنها برای یک‌بار ورود به منطقه شینگن اعتبار دارد؛ به این معنی که اعتبار ویزای مسافر به‌محض ترک کردن کشوری که به آن وارد شده است، فارغ از اینکه مدت آن به پایان رسیده است یا خیر، منقضی خواهد شد.

«ویزای دو بار ورود» (Double-entry)

ویزای دوبار ورود شرایطی مشابه با ویزای یک‌بار ورود دارد، با این تفاوت که مسافر مجوز دو بار وارد شدن به کشورهای شینگن را دارد. به خاطر داشته باشید که استفاده از این شرایط در محدوده‌ زمانی مشخصی قابل اجرا است.

«ویزای چند بار ورود» (Multiple-entry)

ویزای چندبار ورود مجوز هر چندبار ورود و سفر بین کشورهای عضو شینگن را صادر می‌کند. به این معنی که مسافر می‌تواند به چندین کشور عضو این پیمان سفر کرده و در آن‌ها اقامت داشته باشد. تنها محدودیت این ویزا محدودیت زمانی است که برای ۹۰ روز در هر ۶ ماه از سال، اعتبار دارد. همچنین، این ۹۰ روز به‌محض ورود به هر یک از کشورهای ناحیه‌ شینگن محاسبه می‌شود.

این نوع از ویزا، «ویزای اعتباری منطقه‌ محدوده» (Limited Territorial Validity Visas) نام دارد. این ویزا به فرد اجازه می‌دهد که تنها به محدوده‌های مشخصی که در زمان اخذ ویزا اعلام می‌شود، سفر کرده و در آن‌ها اقامت داشته باشید. این ویزا به غیر از مناطق مشخص‌شده، در هیچ منطقه‌ دیگری اعتبار ندارد و دارنده‌ آن مجوز سفر به هیچ‌یک از دیگر مناطق را ندارد. این ویزا بیشتر تحت شرایط خاص، مانند ویزا برای پناهندگان، اعطا می‌شود.

از «ویزای ملی» (National Visas) به‌عنوان «ویزای نوع D» یاد می‌شود. این ویزا برای افرادی که برای تحصیل، کار یا کسانی که برای مدت‌زمان مشخصی و با هدف معینی، قصد اقامت در کشورهای ناحیه‌ی شینگن را دارند، صادر می‌شود. این ویزا نیز بسته به شرایط و هدف آن می‌تواند یک‌بار ورود یا چندبار ورود باشد و دارنده‌ آن باید پس از اتمام اعتبار ویزا و پایان دوره‌ تعیین شده، به کشور خود بازگردد. با در اختیار داشتن ویزای چند بار ورود نوع D، بدون نیاز به اخذ روادید دیگری می‌توان به‌ تمامی کشورهای ناحیه‌ شینگن بدون محدودیت سفر کرد. با این توضیحات، داوطلبان این ویزا باید یکی از شرایط زیر را داشته باشند:

• دانشجویان بین‌المللی که برای انجام پروژه‌های تحقیقاتی برای مدتی مشخص و نه بیشتر از یک سال، به کشورهای شینگن سفر می‌کنند.
• دانشجویان بین‌المللی که قصد شروع تحصیل در یکی از دوره‌های تحصیلی کشورهای عضو پیمان شینگن را دارند. به این گروه نیز ویزای یک‌ساله اعطا می‌شود که برای اقامت بیشتر قابل تمدید است.
• کار کردن یا پژوهش علمی و آموزشی در مراکز تحقیقاتی یا موسسات معتبر کشورهای اتحادیه‌ شینگن. این ویزا با توجه به بررسی سوابق فرد و اعضای خانواده‌اش صادر می‌شود.
• متخصصانی که با هدف به اشتراک گذاشتن تخصص و مهارت خود به کشورهای عضو این پیمان سفر می‌کنند؛ برای مثال هنرمندان و ورزشکاران در این گروه قرار می‌گیرند.
• موارد اضطراری که فرد به‌دلیل وضعیت پزشکی برای مدت مشخصی قادر به ترک ناحیه‌ شینگن نباشد.

قبل از هر موردی باید هماهنگی‌های لازم را با سفارت کشور مقصد انجام دهید. مدارک مورد نیاز برای اخذ ویزای شینگن در اکثر کشورهای عضو این پیمان شبیه به یکدیگر است و تنها در برخی از جزئیات و موارد، تفاوت کمی دارند. به هر ترتیب، مدارک اصلی که باید همراه داشته باشید، شامل موارد زیر است:

• فرم تکمیل‌شده‌ درخواست: به‌طور کلی اولین مرحله برای اخذ ویزای هر کشور تکمیل فرم درخواست روادید آن است. این فرم باید از سفارت مربوطه دریافت شود. هر چند که این کشورها عضو شینگن هستند، ممکن است فرم درخواست ویزای هر یک از آن‌ها متفاوت باشد؛ در نتیجه لازم است از سفارت‌های آن‌ها دریافت شود.

فرم جامع درخواست ویزای شینگن

• اصل گذرنامه و گذرنامه‌های قبلی. همچنین گذرنامه باید تا حداقل ۶ ماه پس از درخواست روادید، اعتبار داشته باشد.
• عکس پرسنلی رنگی تمام رخ با زمینه‌ی سفید که باید با ظاهر وقت صاحب عکس هم‌خوانی داشته و جدید باشد.
• مدارک شغلی رسمی مانند جواز کسب، روزنامه‌ی شغلی، فیش حقوقی و گواهی اشتغال به کار یا تحصیل لازم است. همچنین، اسناد ملکی شخص متقاضی و منابع مالی وی همراه با گردش حساب رسمی مورد نیاز خواهد بود.

نکته: لازم به اشاره است که این مدارک باید همراه با ترجمه‌ رسمی به سفارت ارائه شود.

• بلیط رفت و برگشت هواپیما به کشور مقصد یا رزرو بلیط لازم خواهد بود.
• بیمه مسافرتی: متقاضیان روادید باید برای کل مدت‌ زمان سفر بیمه‌ مسافرتی فردی یا جمعی داشته باشند. شرکت بیمه‌گذار نیز باید نماینده‌ معتبری در کشور مقصد داشته باشد.
• واچر هتل: همراه داشتن برگه‌ی تاییدیه‌ رزرو هتل یا اصل دعوت‌نامه‌ای که شخص دعوت‌کننده از کشور مقصد برای متقاضی فرستاده است.

دانستن نکات زیر جهت ارائه‌ درخواست ویزای شینگن، خالی از لطف نیست.

• تمامی مراحل درخواست و اخذ ویزای شینگن در کنسولگری‌ها و سفارت‌های کشورهای این پیمان، قابل اجرا و پیگیری است.
• تمامی مدارک مورد نیاز هر سفارت، باید به‌صورت تمام و کمال ارائه شود.
• مدارک مورد نیاز ممکن است گاهی با توجه به شرایط فرد متقاصی و کشور صادرکننده‌ ویزا متفاوت باشد؛ بنابراین به طوری کلی بهتر است به سفارت و بخش توریستی آن کشور مراجعه شود.
• کلیه مدارک باید به‌صورت ترجمه شده توسط دارالترجمه رسمی قوه قضائیه ارائه شوند.
• تمام هزینه‌هایی که برای درخواست و اخذ ویزا صورت می‌گیرد، غیرقابل برگشت است.
• درخواست ویزا می‌تواند تا چهار ماه قبل از زمان مسافرت ارائه شود.

برای آخرین بخش به سراغ سوالات متداول و پرتکراری که در طول مصاحبه با سفارت کشور مقصد از متقاضی پرسیده می‌شود، رفته‌ایم.

• قصد سفر به کدام کشورهای اتحادیه‌ی شینگن را دارید؟
• آیا از اعضای خانواده، آشنایان، دوستان یا فامیل‌های خود کسی را در کشورهای عضو شینگن دارید؟
• هدف از سفرتان چیست؟
• هزینه سفر شما بر عهده‌ی کیست؟
• آیا ازدواج کرده‌اید؟ اگر بله، چه مدت است که ازدواج کرده‌اید؟ شغل همسرتان چیست؟
• آیا فرزند دارید؟ اگر بله، چند سالشان است و چه می‌کنند؟
• اقامتتان برای چه مدت به طول خواهد انجامید؟
• محل اقامتتان کجا خواهد بود؟
• وضعیت سواد و تحصیلاتتان چگونه است؟
• در چه شرکتی مشغول به کار هستید؟
• کار شرکت و خودتان چیست؟
• درآمد و حقوقتان چقدر است؟
• آیا در طول سفرتان، کسی در محل کارتان جایگزین شما خواهد شد؟
• آیا تاکنون به کشورهای دیگر سفر کرده‌اید؟
• از کجا مطمئن باشیم که به وطن خود باز خواهید گشت؟

اتحادیه اروپا در سال‌های گذشته قوانین، چهارچوب‌ها و با استفاده از پیشرفته‌ترین ابزار تکنولوژی سعی در تبدیل اروپا به منطقه‌ای امن و در نتیجه، افزایش آمار گردشگران داشته است. در این راستا، از ابتدای سال ۲۰۲۰، قوانین جدید ویزای شینگن دچار تغییر شگرفی شده که تاکنون سابقه نداشته است.

سایت رسمی ویزای شینگن