تصور کنید که به یک اجرای باله در زیر آب دعوت شدهاید و رقصندگان روی صحنه را یک اتوبوس دوطبقه، یک نیمهتریلر و یک ماشین آر.وی تشکیل میدهند. چه احساسی خواهید داشت اگر در ردیف اول نشسته باشید؟ شنا کردن با بزرگترین ماهی جهان یعنی کوسهنهنگ، دقیقا همین حس را در شما به وجود خواهد آورد.
برخلاف جثه بزرگ و حس ترسی که نام کوسه القا میکند، این مگا ماهیها به مطیع بودن شهرت دارند. طول بدن کوسهنهنگها، بیش از ۱۲ متر و وزنی معادل ۱۵ تن دارند. این موجودات نهتنها در معرض نابودی و انقراض هستند، بلکه یکی از اسرارآمیزترین جانوران اقیانوس نیز به شمار میروند. آنها همیشه در حال حرکت هستند و بخش زیادی از سالهای عمر خود را در اعماق آبها میگذرانند. به همین دلایل نیز مطالعه روی آنها مشکل است و درباره چرخه زندگی و عادات جفتگیری این موجودات اطلاعات زیادی نداریم. با این حال درباره عادات غذایی کوسهنهنگها معلوماتی زیادی در دست است. آنها پالیدهخوار هستند و با رد کردن آب حاوی مواد غذایی از اندامهای غربالوار خود تغذیه میکنند. میزان غذای آنها با توجه به ابعاد بزرگشان بسیار زیاد است. کوسهنهنگها مانند مشتریان ثابت رستوران، مکانهای مخصوص خود را برای تغدیه دارند. آنها برای خوردن غذا بهطور مرتب به سطح آب میآیند و به نقاطی سر میزنند که میزان زیادی از پلانکتونها، تخمهای ماهی و میگوهای کوچک در آنها یافتنی است. بعد از تغذیه، این ماهیهای غولپیکر دوباره به اعماق آب بازمیگردند و غیرقابل دسترس میشوند. پس اگر میخواهید با یکی از این کوسه نهنگها شنا کنید، باید به یکی از مکانهایی بروید که موردعلاقه آنها است.
صخره دریایی نینگالو در اکسموث، استرالیای غربی
از دهه ۱۹۸۰، مردم برای تماشای کوسهنهنگها و رو در رو شدن با آنها، به صخره دریایی نینگالو در استرالیای غربی میروند. از این پارک دریای که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است، بهشدت محافظت میشود و برای حصول اطمینان از کیفیت مناسب وضعیت ماهیها و شناگران، نظارت دقیقی به عمل میآید. تورهای غواصی زیادی در این منطقه برگزار میشوند؛ اما بیشتر آنها از ردیابهای اشتراکی برای پیدا کردن محل کوسهنهنگها استفاده میکند و به این ترتیب، چند قایق گردشگری با هم در یک نقطه جمع میشوند. برای اجتناب از شلوغی، بهتر است با تورهایی همراه شوید که از ردیاب اختصاصی استفاده میکنند و بدین وسیله فضا و زمان بیشتری برای غواصی و شنا با کوسهنهنگها خواهید داشت.
- بهترین زمان: مارس تا جولای
ساحل توفو در اینهامبانه، موزامبیک
آبهای جنوب توفو، محل بزرگترین تجمع کوسهنهنگها در آفریقا است. سال ۲۰۱۷، در کنوانسیون محافظت از گونههای مهاجر جانوران وحشی، ۱۲۶ کشور معاهدهای را امضا کردند که بر اساس آن از کوسهنهنگهای جوان نر در این منطقه مهم در برابر صید و کشتار محافظت شود.
- بهترین زمان: تمام طول سال
ایسلا موجرس در ایالت کینتانا رو، مکزیک
در طول یک فصل ۱۰۰۰ کوسهنهنگ در آبهای اطراف ایسلا موجرس پرسه میزنند
ایسلا موجرس در ایالت کینتانا رو در کشور مکزیک، تنها برای موجهای بزرگش در فصل بهار شهرت ندارد، این ناحیه در فصل تابستان نیز میزبان بزرگترین تجمع کوسهنهنگها در جهان است. در طول یک فصل شما میتوانید شاهد ۱۰۰۰ کوسهنهنگ در آبهای اطراف ایسلا موجرس باشید. دلیل این تجمع، تودههای تخم ماهیهای تون است که هر سال یکبار در تابستان و در پیرامون ایسلا موجرس جمع میشوند. این تخم ماهیها منبع غذایی ارزشمندی برای این موجودات غولآسا به شمار میروند و همین موضوع صدها کوسهنهنگ را برای بلعیدن تخمهای ماهی به این ناحیه میکشاند. غواصان نترس میتوانند با شیرجه زدن در آبهای اطراف ایسلا موجرس، علاوه بر شنا با کوسهنهنگها، شانهی آنها را نیز لمس و نوازش کنند.
- بهترین زمان: می تا سپتامبر
دماغه گلدن در پلیسنسیا، بلیز
در منطقه محافظت شده دریایی واقع در دماغه گلدن و در اواخر بهار، تخم ماهیهای اسنپر، کوسهنهنگهای گرسنه را سمت این ناحیه میکشاند. ده روز پس از کامل شدن قرص ماه، کوسهنهنگها به سطح آب میآیند، از تودههای شیری رنگ تخم ماهیهای اسنپر تغذیه میکنند و دوباره به اعماق دریا بازمیگردند. این ناحیه در فاصله ۴۰ کیلومتری از ساحل پلیسنسیا در بلیز، قرار دارد و بهشت غواصان به شمار میرود. از آنجا که این منطقه از ۲۰ سال پیش بهعنوان منطقه حفاظتشده ثبت شده است، با غواصی میتوانید علاوه بر شنا با کوسهنهنگها، از موجودات رنگانگ دریایی، کوسههای سرچکشی، دلفینها، لاکپشتهای دریایی و سفرهماهیها نیز دیدن کنید.
- بهترین زمان: آوریل تا ژوئن
جزیره داروین در جزایر گالاپاگوس، اکوادور
اطراف شمالیترین جزایر گالاپاگوس در اکوادور، مانند تقاطعهای شهری، شلوغ و پر از کوسهنهنگها است. در این ناحیه کوسهنهنگهای ماده و باردار حکومت بیچون و چرای خود را دارند. نقطه موردعلاقه آنها دروازه داروین است؛ صخرهای دروازه مانند که از آب بیرون آمده و به نام «ایستگاه اتوبوس» شهرت دارد. از آنجا که این پارک ملی در نقطهای دورافتاده قرار گرفته و در معرض جریانهای شدید آب و هوا است، غواصی اصلا توصیه نمیشود. بهجای آن، میتوانید از تورهای یکروزه کروز استفاده کنید. همچنین برای عاشقان عکاسی زیرآب، تورهای غواصی و عکاسی موجود است.
- بهترین زمان: ژوئن تا اکتبر
جزیره مرجانی آری جنوبی (آری آتول جنوبی)، مالدیو
کوسهنهنگهای جوانتر همیشه از پرسه زدن برای خوراکیهای لذیذی که در آبهای بالای فلات کمعمق جزیره مرجانی آری جنوبی موجود است، لذت میبرند. شما میتوانید در تمام طول سال برای غواصی و شنا با کوسه نهنگها به این ناحیه در مالدیو سر بزنید. همچنین میتوانید با استفاده از اپلیکیشنهای مخصوص، نوع کوسهنهنگهایی را که با آنها مواجه میشوید، شناسایی کنید.
- بهترین زمان: تمام طول سال
میدان نفتی الشاهین، قطر
تعداد کوسهنهنگها در خلیج فارس به صدها عدد میرسد
شاید به نظر عجیب و باورنکردنی بیاید، اما کوسهنهنگها در خلیج فارس نیز ساکن هستند. پیش از این بر این باور بودند که دمای آبهای خلیج فارس برای زندگی کوسهنهنگها زیاد است؛ اما با رشد و شکوفه دادن مرجانهای صخرهای روی سکوهای نفتی، بسیاری از ماهیها به این نقطه جذب شدند؛ ماهیهایی که معمولا قبل از آن، در این منطقه زندگی نمیکردند. میدان نفتی الشاهین در قطر، هر سال یکی از بزرگترین تجمعهای کوسهنهنگها را بهسمت خود میکشد. تعداد زیاد این موجودات غولآسا که به صدها عدد میرسد، پیش از سال ۲۰۰۷ و انتشار عکسهای کارگران نفتی از کوسهنهنگها، مورد توجه قرار نگرفته بود. با وجود این، تغییری در صنعت گردشگری این منطقه ایجاد نشده است. شما برای رسیدن به این نقطه، نیازمند گرفتن مجوز، داشتن شرایط مناسب و دسترسی به قایقهای سریعالسیر هستید. امروزه میدان نفتی الشاهین تنها مقصد محققانی است که درباره عادات غذایی کوسهنهنگها مطالعه میکنند؛ اما شاید این منطقه در سالهای آینده بتواند پذیرای گردشگران نیز باشد.
- بهترین زمان: می تا سپتامبر
جزیره کوه تائو، تایلند
جزیره کوه تائو در تایلند، با صخرههای دستنخورده و رنگانگ، یکی از بهترین مقاصد گردشگری برای علاقهمندان به غواصی است. در سالهای اخیر غواصان شاهد افزایش تعداد کوسه نهنگها در این منطقه بودهاند. بیشتر کوسه نهنگها در اطراف برجستگی چومپون دیده میشوند. شما میتوانید با یک قایقسواری کوتاه به این ناحیه برسید. از آنجا که آبهای اطراف برجستگی چومپون عمیق به شمار میرود، بهتر است برای غواصی و شنا با کوسهنهنگها با بومیهای منطقه همراه شوید.
- بهترین زمان: آوریل، می و سپتامبر
آکواریوم جورجیا در آتلانتا، آمریکا
بزرگترین آکواریوم آمریکا واقع در ایالت جورجیا «آکواریوم جورجیا» (Georgia Aquarium) نام دارد و خانه ۴ کوسهنهنگی است که آنها را از بازارهای ماهی تایوان نجات دادهاند. نمایشگاه «مسافر اقیانوس» با ابعاد زمین فوتبال، تنها مکان در آمریکا است که به بازدیدکنندگان اجازه ارتباطی نزدیک با بزرگترین ماهی جهان را در فضایی امن و بدون دریازدگی میدهد.
- بهترین زمان: تمام طول سال