کجا فیل ببینیم؟

فیل‌ها بزرگ‌ترین حیوانات خشکی‌زی هستند. از جمله مشخصه‌های اصلی ظاهری این جانوران اول از همه می‌توان به خرطوم و عاج‌ها و سپس به گوش‌های پهن و بزرگ و همچنین پاهای بسیار بزرگ آن اشاره کرد. به‌طور کلی فیل‌ها به دو گونه اصلی تقسیم می‌شوند. فیل‌های آفریقایی و فیل‌های آسیایی که هر کدام در قاره‌ای جدا یافت شده و ویژگی‌های منحصربه‌فردی نیز دارند. هر کدام از این دو گونه، خود به زیرشاخه‌های بیشتری تقسیم می‌شوند اما گر گونه‌های فیل‌ها را به‌صورت کلی بررسی کنیم، به همین دو گونه خواهیم رسید.

فیل‌ها گیاهخوار بوده و از علف‌ها، ریشه گیاهان، میوه‌ها و حتی چوب روی درختان تغذیه می‌کنند. این جانوران از عاج‌های قدرتمند خود برای کندن پوست درختان و بیرون آوردن ریشه گیاهان استفاده می‌کنند. میزان غذایی که یک فیل به‌صورت روزانه مصرف می‌کند با وزن و جثه‌اش رابطه مستقیم دارد. به‌عنوان مثال یک فیل بالغ روزانه حدود ۱۳۶ کیلوگرم غذا می‌خورد. فیل‌ها به‌صورت گله‌ای زندگی می‌کنند و مسن‌ترین فیل ماده در گله وظیفه رهبری کل گروه را بر عهده دارند. در مورد اجتماعی بودن یا منزوی بودن فیل‌ها نکته جالبی مطرح است. فیل‌های ماده اعم از جوان و پیر و بزرگ و کوچک و همچنین نرهای جوان همگی با یکدیگر زندگی می‌کنند و فیل‌های نر بالغ هر کدام جداگانه زندگی می‌کنند.

طبق گزارش‌ها اتحادیه بین‌المللی حفاظت از محیط زیست یا "IUCN"، نسل فیل‌های آسیایی در خطر انقراض است. تعداد دقیق جمعیت فیل‌های آسیایی هم‌اکنون موجود است و محققین از نسل دقیق این‌گونه از فیل‌ها اطلاع دارند و با این وجود معتقدند که این نسل این جانوران رو به کاهش است و اگر به وضعیت آن‌ها رسیدگی نشود در آینده‌ای نه چندان دور شاهد انقراض این‌گونه دوست داشتنی از حیوانات خواهیم بود.

هنگامی که هوا بسیار گرم است و این گرما فیل‌ها را اذیت می‌کند، این جانوران آب خنک را با خرطوم خود بالا کشیده و از پشت روی بدن خود می‌ریزد. این کار که دقیقا همانند دوش حمام عمل می‌کند، باعث می‌شود تا فیل‌ها خنک شوند و گرما آن‌ها را اذیت نکند. جالب است بدانید که خرطوم یک فیل بیش از ۱۰۰,۰۰۰ ماهیچه دارد. این جانوران از خرطوم‌های خود برای نفس کشیدن، برداشتن یا جا‌به‌جا کردن چیزها، تولید صدا، نوشیدن، خنک شدن و بو کردن استفاده می‌کنند. به‌طور کلی خرطوم عضو بسیار مهم و کارآمدی برای فیل‌ها به شمار می‌آید.

نکته بسیار جالب و عجیبی در مورد عاج فیل‌ها مطرح است. دقیقا همانند انسان‌ها که یا راست دست هستند یا چپ دست، فیل‌ها هم یا راست عاج هستند یا چپ عاج! این نکته شاید بسیار عجیب به نظر برسد اما حقیقت دارد و هر کدام از فیل‌ها از یکی از عاج‌ها بیشتر از دیگری استفاده می‌کند و آن عاج برتر است! تشخیص عاج برتر در فیل‌ها به هیچ وجه کار سختی نخواهد بود. تمام فیل‌ها مخصوصا فیل‌هایی که بالغ‌تر هستند، یک عاج دارند که از دیگری فرسوده‌تر شده و مشخص است که بیشتر از آن استفاده شده است. این عاج فرسوده دقیقا همان عاج برتر جانور به حساب می‌آید که بیشتر از آن استفاده شده است.