راهنمای حمل و نقل عمومی در باکو، جمهوری آذربایجان

باکو دارای وسایل نقلیه‌ی عمومی مانند اتوبوس، تراموا، اتوبوس برقی و مترو است. وسایل نقلیه‌ی ذکر شده همگی ارزان و بسیار گسترده هستند اما کیفیت، میزان راحتی و امنیت آن‌ها با یکدیگر متفاوت است.

باکو تنها شهر آذربایجان است که دارای خدمات مترو است. متروی این شهر بسیار کارآمد بوده و ایستگاه‌های تمیز و امن هستند. قطارهای آن نیز پاکیزه هستند و از هر دو یا سه دقیقه، قطار جدیدی وارد ایستگاه‌های متروی باکو می‌شود. کرایه‌ی متروی این شهر ارزان است و میزان آن ارتباطی به طول مسیر ندارد. به عبارت دیگر، نرخ کرایه‌ی مترو در باکو ثابت است. این مترو، دو خط اصلی دارد. یکی از این خطوط به مرکز شهر منتهی می‌شود و دیگری در محور شمال غربی آن تردد می‌کند.

ایستگاه‌های متروی باکو، با شکوه و جلال خاصی ساخته شده‌اند که باب میل طراحان زمان شوروی بوده است که در نوع خود، جزو جاذبه‌های گردشگری این شهر محسوب می‌شوند. با این حال، ایستگاه‌های متروی این شهر نیاز به حفظ و نگهداری داشته و سرمایه‌گذاری در بخش نوسازی و بهسازی آن، امری ضروری به نظر می‌رسد. تمامی ایستگاه‌های متروی باکو به جز ایستگاه باکیملی، زیر زمین قرار دارند. اگر از نقشه‌های قدیمی استفاده می‌کنید، این نکته را در نظر داشته باشید که نام برخی از ایستگاه‌ها پس از استقلال جمهوری آذربایجان از شوروی سابق، تغییر کرده است.

قطارهای متروی باکو از ساعت ۶ صبح تا ساعت ۱ بامداد روز بعد فعالیت می‌کنند. در باکو برای این که بتوانید از مترو استفاده کنید، بایستی یک کارت الکترونیکی تهیه کرده و تا حد مورد نیاز آن را شارژ کنید. حتی اگر بخواهید فقط یک بار سوار مترو شوید نیز باید این کارت الکترونیکی را تهیه کنید. در حال حاضر بلیط‌های تک‌سفره به جز کارت الکترونیکی اشاره شده، برای متروی باکو در دسترس نیست؛ البته تجهیزاتی که در ایستگاه‌های متروی این شهر نصب شده‌اند، این امکان را برای مسافران فراهم می‌کند. تلفن همراه در متروی باکو تحت پوشش آنتن‌دهی بوده و قابل استفاده است.

کرایه‌ی اتوبوس، اتوبوس برقی و تراموا در باکو در محل و به طور نقد به راننده پرداخت می‌شود. راهی برای دریافت برنامه‌ی حرکت و زمانبندی اتوبوس‌های باکو وجود ندارد اما نمونه‌ی کوچکی از این برنامه‌ها در ایستگاه‌های اتوبوس این شهر چسبانده شده است. اتوبوس‌ها و اتوبوس‌های برقی باکو از ۵ یا ۶ صبح شروع به کار کرده و تا ۱۱ شب و گاهی نیز تا ۱۲ شب به فعالیت خود ادامه می‌دهند. مینی‌بوس‌هایی نیز در باکو فعالیت می‌کنند که کرایه‌ی آن‌ها دو برابر اتوبوس‌ها بوده اما خدماتشان به مراتب بهتر است.

با استفاده از تراموآ می‌توانید به خیابان شهدای (Martyr's alley) باکو بروید. قدمت تراموآی باکو به دهه‌ی ۶۰ میلادی باز می‌گردد که اغلب اوقات نیز کار نمی‌کند.

یکی از بهترین روش‌ها برای رفت‌وآمد در باکو، اجاره‌ی خودروی شخصی با راننده است. قیمت تقریبی اجاره‌ی خودرو به همراه راننده در باکو برای ۸ ساعت، در حدود ۱۲۰٫۰۰۰ تومان است.

بیشتر تاکسی‌های باکو به تاکسی‌متر مجهز نیستند. کرایه‌ی تاکسی مسیرهای مختلف در مرکز شهر، در حدود ۱۵۰۰۰ مانات است که اگر با راننده صحبت کنید، می‌توانید تا حدودی از میزان آن بکاهید. اگر زبان آذری یا روسی بلد نباشید، ممکن است رانندگان هزینه‌ای بیشتر از کرایه‌ی عرف، از شما طلب کنند. اغلب تاکسی‌های باکو فاقد کمربند ایمنی برای صندلی‌های عقبی هستند. رانندگان تاکسی باکو، عمدتا ارز کشورهای دیگر را قبول نمی‌کنند. بنابراین قبل از سفر به آذربایجان، بهتر است ارز این کشور یا مانات به همراه خود داشته باشید.

تنها دو شرکت تاکسیرانی در باکو فعالیت می‌کنند که یکی از آن‌ها دارای علامت زرد و دیگری دارای تاکسی‌های سفید با علامت آبی‌رنگ «تاکسی آذربایجان» است. تاکسی‌هایی که دارای پلاک آبی‌رنگ هستند، رسمی‌تر بوده و از امنیت بالایی نیز برخوردارند. در باکو نیز مانند ایران و روسیه می‌توانید در کنار خیابان ایستاده و از خودروهای شخصی برای رفتن به مقصد خود استفاده کنید؛ البته بهتر است با تاکسی به گشت‌وگذار بروید تا امنیتتان نیز حفظ شود.

در باکو نیز مانند دیگر کشورهای نواحی قفقاز، تاکسی‌های ون وجود دارد. این تاکسی‌ها عمدتا ون‌های روسی ۱۲ صندلی یا ون‌های غربی و اروپایی هستند. در باکو سوار شدن ۱۵ نفر به یک ون ۱۰ نفره، امری رایج است. این تاکسی‌ها در مسیر خود حرکت می‌کنند و اگر مسافری در راه ببینید توقف می‌کنند. این ون‌ها برنامه‌ی خاصی ندارند و تنها هنگامی که ظرفیتشان تکمیل شود، حرکت می‌کنند. برای گردشگرانی که تنها به باکو سفر می‌کنند، رفت‌وآمد با ون بهترین و ارزان‌ترین روش است.