بهترین سوغات مشهد در کنار زرشک و زعفران

شهر مشهد با وجود حرم مطهر امام رضا (ع)، از دیرباز مورد توجه گردشگران بوده است. جاهای دیدنی مشهد نظیر خانه‌های تاریخی، پارک‌ها و باغ‌های قدیمی، شهربازی‌ها و مراکز تفریحی مشهد، سالانه افراد بسیاری را به‌سوی این شهر می‌کشاند.

بسیاری از گردشگران پس از زیارت امام رضا (ع) و بازدید از جاهای دیدنی مشهد، برای خرید یادگاری و سوغات مشهد، روانه بازارها و مراکز خرید شهر می‌شوند. سوغاتی‌های مشهد را می‌توانید از بازارهای سنتی و برخی از مراکز خرید شهر تهیه کنید و برای خانواده و دوستان خود به ارمغان ببرید.

بخشی از سوغات مشهد را خوراکی‌های خوشمزه و مواد غذایی تشکیل می‌دهند که می‌توانید آن‌ها را از بازارهای مشهد، مغازه‌های اطراف حرم و برخی از مراکز خرید و پاساژهای شهر تهیه کنید.

«زعفران» یکی از مهم‌ترین کالاهای صادراتی و کشاورزی و مهم‌ترین سوغات مشهد به شمار می‌رود. ایران یکی از بهترین زعفران‌های دنیا را دارا است که بیشترین تولید آن در شهرهای مرکزی و جنوب استان خراسان صورت می‌گیرد. شهر مشهد نیز نقش بسزایی در عرضه و فروش این گیاه گران‌قیمت ایفا می‌کند.

زعفران، از بهترین سوغات ایران، نه‌تنها در صنایع غذایی، بلکه در نساجی، رنگ‌سازی و صنایع چرم نیز کاربرد دارد. این گیاه از خواص دارویی بسیاری نظیر جوان‌سازی پوست، شادابی، تقویت حافظه، جلوگیری از سرطان و... برخوردار است.

زعفران، این طلای سرخ، به چهار گروه زعفران دسته‌ای یا دختر پیچ، زعفران پوشال، زعفران سرگل و زعفران نگین تقسیم می‌شود. در بازارهای قدیمی شهر مشهد می‌توانید بهترین زعفران کشور را با کمترین قیمت، به‌عنوان سوغات خریداری کنید.

«زرشک» یکی از محصولات کشاورزی است که بیشتر در شهرهای خراسان، به‌ویژه در شهرها و روستاهای قاین کشت می‌شود. قاینات در میزان تولید و کیفیت زررشک بی‌دانه، مقام اول جهان را به خود اختصاص داده است.

زرشک از سوغاتی‌های اصلی مشهد به شمار می‌رود که بر اساس نوع خشک‌شدن به سه دسته زرشک پفکی، زرشک دانه اناری و زرشک زیر تالاری تقسیم می‌شود. این گیاه خوشمزه، دارای خواص درمانی بسیاری است. به‌دلیل فراوانی این محصول در مشهد، می‌توانید آن را به قیمت مناسب خریداری کنید.

منبع عکس‌ها از راست به چپ: jabama.com ،baradsaffron.com ،otaghak.com و yabex.net، عکاس‌ها: ناشناس

«نبات» یکی از خوراکی‌های محبوب ایرانی‌ها است که از تبلور آب و شکر به‌دست می‌آید و برای شیرین‌کردن چای و دمنوش از آن استفاده می‌شود. در بازارهای مشهد گونه‌های متفاوتی از نبات به‌صورت شاخه‌ای یا چوبی و با طعم‌های زعفرانی، دارچینی، زیره، لیمویی، گل محمدی، نعنایی و... به فروش می‌رسد. شما می‌توانید برای مصرف یا به‌عنوان سوغاتی از این نبات‌های خوش‌طعم خریداری کنید.

«نقل» فرآورده‌ای از شکر است که در کنار چای مصرف می‌شود. در بازارهای مشهد می‌توانید نقل را در طعم‌های نارگیلی، بادامی، گردویی، هل، گلاب و زعفرانی تهیه کنید و به‌عنوان سوغات به شهر خود ببرید.

«خشکبار» از محبوب‌ترین سوغاتی‌های مشهد است. در بیشتر مغازه‌های فروش سوغاتی‌ در بازارهای مشهد، ظرف‌های پر از خشکبار، نخودچی، کشمش، برگه زردآلو، برگه هلو، آلوچه، میوه خشک، گردو، پسته و... به چشم می‌خورد که شما را داخل مغازه می‌کشاند و برای خرید وسوسه می‌کند. ترکیبی از این خشکبار خوشمزه، به‌ویژه ترکیب نخودچی و کشمش، به‌عنوان آجیل مشهدی شناخته می‌شود.

«آلو بخارا» از خوراکی‌های خوشمزه است که بیشتر در باغ‌های خرو و نیشابور کشت می‌شود. شهر خرو در نزدیکی مشهد، به پایتخت آلو بخارای ایران شهرت دارد. آلو بخارای خرو به‌صورت خشک‌شده، با کیفیت بالا و قیمت مناسب در بیشتر مغازه‌های خشکبارفروشی مشهد عرضه می‌شود؛ شما می‌توانید این محصول را به‌عنوان سوغاتی و برای مصرف تهیه کنید و از طعم آن در غذاها لذت ببرید.

منبع عکس‌ها از راست به چپ: setareparsi.com ،mosafersalam.com ،virgool.io و fidia.ir، عکاس‌ها: ناشناس

یکی از پرطرفدارترین سوغات مشهد، «ادویه هفت قلم» است؛ ادویه‌ای محبوب آشپزان و بانوان که در بیشتر غذاهای ایرانی نظیر آبگوشت و خورشت و در تهیه برخی از ترشیجات استفاده می‌شود. ادویه هفت قلم مخلوطی از دارچین، زردچوبه، فلفل سیاه، فلفل قرمز، سماق، گلپر و زنجبیل است. این ادویه‌ها با رنگ‌های مختلف در طبقه‌ای تفکیک‌شده در کنار یکدیگر قرار دارد و در بسته‌بندی‌های کارخانه‌ای نیز به‌همین‌صورت عرضه می‌شود. از دیگر ادویه‌های مشهد می‌توان از ادویه پلویی و ادویه ۱۸ رنگ اشاره کرد.

یکی از سوغات شهر مشهد، آب‌نبات‌های رنگارنگی است که با نام «جیلی بیلی» شناخته می‌شود و در واقع، نوعی پاستیل‌ مخصوص است. جیلی بیلی طعم‌های متنوع وانیلی، توت‌فرنگی، انگور، پرتقال و... دارد و سوغات مناسبی برای کوچک‌ترهای خانواده است.

«ترشی مشهدی» که بیشتر به «سالاد مشهدی» شهرت دارد، از ترکیب گوجه‌فرنگی، گل‌کلم، هویج، کرفس، سبزیجات معطر و انواع ادویه تهیه می‌شود. تفاوت اصلی این ترشی با دیگر ترشی‌ها، در جوشاندن آب گوجه همراه با سرکه است که طعم و مزه متفاوتی به ترشی می‌دهد.

مشهد نیز همانند بسیاری از شهرهای دیگر ایران، شیرینی مخصوص‌به‌خود دارد؛ نوعی شیرینی خوشمزه با نام «شیرینی مشهدی»، از شیرینی های سنتی ایرانی، که در قنادی‌های شهرهای دیگر نیز به فروش می‌رسد و با نام «شیرینی آلمانی» نیر مشهور است. شما می‌توانید این شیرینی را به‌عنوان سوغات خریداری کنید و به شهر خود ببرید.

منبع عکس: iranwonders.com، عکاس: ناشناس

با گشت‌وگذار در بازارهای شهر، صنایع دستی مشهد را مشاهده می‌کنید که توسط هنرمندان و صنعتگران این منطقه تهیه شده است. بازدید از این بازارها و خرید صنایع دستی به‌عنوان سوغات، یکی از جاذبه‌های سفر به مشهد به شمار می‌رود.

در اطراف شهر نیشابور، معادن قدیمی استخراج «فیروزه» وجود دارد. این سنگ زینتی، توسط سنگ‌تراشان هنرمند به‌شکل‌های مختلف تراشیده می‌شود و در زیورآلات، تزیین ظروف، تسبیح و اشیای زینتی دیگر به کار می‌رود. رده‌بندی سنگ فیروزه بر اساس نوع معدن، رنگ و طیف آن صورت می‌گیرد؛ هرچه طیف و رگه‌های آبی تیره و سبز بیشتر باشد، فیروزه از ارزش بیشتری برخوردار است. این سنگ نفیس را می‌توانید به‌صورت تراش‌خورده یا نتراشیده در بازارهای مشهد خریداری کنید.

وجود معادن سنگ‌هایی چون فیروزه، عقیق، گرانیت و... در شهر مشهد، عنوان پایتخت سنگ‌های قیمتی ایران را به این منطقه بخشیده است. حدود ۲۲ سنگ قیمتی و نیمه‌قیمتی در استان خراسان رضوی شناسایی شده است.

آشناترین تصویری که هنگام گذر از بازارهای سنتی مشهد به چشم می‌خورد، مغازه‌های کوچک و بزرگی است که در پشت ویترین خود، انگشترها و زیورآلاتی با سنگ‌های زینتی را به نمایش گذاشته‌اند. این زیورآلات از جذاب‌ترین سوغاتی‌های مشهد به شمار می‌رود.

رکاب انگشترها که معمولا از جنس نقره است، در اندازه و طرح‌های مختلف وجود دارد. فیروزه، عقیق، یاقوت، زمرد، شرف شمس، در نجف و حدید از سنگ‌های ارزشمندی است که بر رکاب انگشترها سوار می‌شود و به آن‌ها زینت می‌بخشد.

«تسبیح» یکی از سوغاتی‌هایی است که در شهرهای مذهبی ایران، در بیشتر فروشگاه‌ها و مراکز خرید به چشم می‌خورد؛ تسبیح‌هایی که از گذشته‌های دور به‌عنوان ابزاری برای شمارش ذکرها و عبادات استفاده می‌شود. این تسبیح‌ها در جنس‌های مختلف و با قیمت‌های متفاوت در بازارهای مشهد وجود دارد. تسبیح‌های ارزشمندی که می‌توانید از مشهد به‌عنوان سوغاتی تهیه کنید، شامل تسبیح‌های سنگی (فیروزه، یشم و عقیق)، تسبیح شاه مقصود، کهربا، یسر و سندلوس است.

«مهر، جانماز و سجاده» اولین گزینه‌ای است که به‌عنوان سوغات مشهد به ذهن خطور می‌کند. این سوغاتی‌های زیبا و معنوی را می‌توانید در حرم امام رضا (ع) متبرک کنید و با خود به ارمغان ببرید. نمونه‌های ترمه، مخمل و مرواریددوزی‌ سجاده‌ها در بازارهای مشهد، نظر بسیاری از گردشگران را جلب می‌کند؛ به‌طوری که نمی‌توانند از خرید آن به‌عنوان سوغاتی صرف‌نظر کنند.

منبع عکس‌ها از راست به چپ: mizboon.com ،mashadmag.ir ،aradbranding.com و aradbranding.com، عکاس‌ها: ناشناس

هنر «گلیم‌بافی»، یکی از اصیل‌ترین صنایع دستی ایران به شمار می‌رود که در مناطق مختلف، نمونه‌های منحصربه‌فرد آن مشاهده می‌شود. در بسیاری از روستاهای خراسان، گلیم‌بافی به‌ویژه در میان زنان عشایر رواج دارد. گلیم‌ها از نخ‌های ابریشمی، پنبه‌ای و کنفی در طرح‌ها و رنگ‌های مختلف و بافته می‌شوند و دارای نقوش متنوع حیوانی و طرح‌های الهام‌گرفته از طبیعت هستند. از انواع گلیم می‌توان به گلیم سوماک و گلیم سوزنی اشاره کرد. در مشهد از بافت گلیم‌ها، کیف نیز تولید می‌شود. گلیم‌های بافته‌شده در بازارهای سنتی مشهد به فروش می‌رسد.

تاریخچه «قالی‌های دست‌بافت» مشهد به دوره صفوی بازمی‌گردد. امروزه بسیاری از موزه‌های دنیا، قالی‌های مشهد به‌خصوص آثار دوره صفویه را در گنجینه خود جای داده‌اند. موزه فرش، از موزه‌های آستان قدس رضوی، یکی از بزرگ‌ترین موزه‌های تخصصی فرش است که فرش‌های نفیسی را در معرض نمایش گذاشته است. قالی‌های مشهد معمولا زمینه لاجوردی یا لاکی دارند و در حاشیه باریک آن‌ها رنگ زرد روشن و نقش هراتی و ترنج به چشم می‌خورد. بازار فرش مشهد بهترین گزینه برای خرید فرش‌های دست‌بافت مشهد و گلیم‌های خراسان است.

یکی از صنایع دستی مشهد، «دیگ‌های سنگی» است که توسط هنرمندان تراشیده می‌شود و در میان عامه مردم مشهد به «هرکاره» شهرت دارد؛ سنگ هرکاره از کوه‌های بینالود در اطراف مشهد استخراج می‌شود و از قدیمی‌ترین سوغات مشهد به شمار می‌رود. از میان تولیدات سنگ هرکاره می‌توان به قابلمه دیزی سنگی، هاون، قندان، ظروف پذیرایی، ظروف تزیینی، سماور، بشقاب، انواع مجسمه و... اشاره کرد.

سنگ هرکاره نوعی سرپانتین (Serpantine) است که مقاومت زیادی در برابر آتش دارد و با پخش آرام حرارت، سبب جاافتادن غذا می‌شود و آن را لذیذتر می‌کند. در توس و بازارچه‌های کوهسنگی مشهد می‌توانید دیگ‌های هرکاره مرغوب را به‌عنوان سوغاتی خریداری کنید.

«سماور» واژه‌ای روسی به‌معنای خودجوش است که از گذشته‌های دور، از روسیه وارد قهوه‌خانه‌های ایران شد و تا دوره قاجار نیز وارداتی بود. سماورسازی بعدها در میان عشایر و روستاییان رونق گرفت. مشهد یکی از شهرهایی است که در صنعت سماورسازی شهرت دارد و سماور یکی از مهم‌ترین صنایع دستی و سوغات این شهر به شمار می‌‌رود. برخی از این سماورها با نقش‌‌ونگارها آراسته و با «ورشو» (نوعی آلیاژ ساخته شده از فلزات مس، نیکل و روی) آب‌کاری می‌شود. در بیشتر خانه‌ها، کتری و قوری و چای‌سازها جای سماور را گرفته است؛ اما سماور همچنان به‌عنوان یک وسیله کاربردی یا تزیینی طرفداران خاص خود را دارد. در بازارهای قدیمی مشهد، می‌توانید این سماورهای زیبا را تهیه کنید.

منبع عکس‌ها از راست به چپ: qudsonline.ir ،farahancarpet.com ،otaghak.com و qudsonline.ir، عکاس‌ها: ناشناس

«پوستین‌دوزی» از هنرهای بسیار قدیمی است و در مشهد، جایگاه ویژه‌ای دارد. عشایر و روستاییان خراسان، پوست گوسفند را در دباغ‌خانه، طی مراحل مختلفی به‌صورت چرم نرم و زردرنگی درمی‌آورند و پوستین‌ها را برای تهیه جلیقه، لباس، کلاه، کیف، پادری و زیرانداز آماده می‌کنند؛ سپس همانند خیاط‌ها آن‌ها را برش می‌دهند و با سوزن به یکدیگر می‌دوزند. برای تزیین پوستین از هنر سوزن‌دوزی استفاده می‌کنند. اگر به صنایع دستی مشهد علاقه دارید، می‌توانید در بازارهای سنتی و مراکز فروش صنایع دستی در برخی از پاساژهای مدرن، این محصولات را خریداری کنید.

«ارغوان‌بافی» هنری سنتی و بومی است که از به‌هم تنیده‌شدن تاروپود ترکه‌های نازک حاصل از درختچه‌های ارغوان به‌دست می‌آید. این گیاه خودرو در دره‌های منطقه مایان طرقبه رشد می‌کند. برداشت ترکه‌های ارغوان در اواسط بهار آغاز می‌شود و تا اواخر پاییز ادامه دارد. هنرمندان این منطقه، ترکه‌ها را در محیطی خیس و نم‌دار انبار می‌کنند و با بافتن آن‌ها به یکدیگر، وسایل تزیینی نظیر سبد، ظرف میوه، آبکش و... تولید می‌کنند.

زمانی که در بازارهای مشهد قدم می‌زنید، معمولا با ویترین‌ مغازه‌ها و حجره‌هایی روبه‌رو می‌شوید که شیشه‌های رنگارنگ عطر در پشت آن‌ها خودنمایی می‌کند. «عطر مشهدی» یکی از سوغاتی‌های معروف مشهد است که بیشتر در کنار جانمازها به کار می‌رود. این عطرها در رایحه‌های گوناگون مانند یاس سفید، گل مریم، گل یخ، گل نرگس، بهار نارنج، کبری، زعفران و سنجد عرضه می‌شود.

شهر مشهد مانند تبریز با محصولات چرمی باکیفیت خود شهرت دارد. «چرم مشهد» با استفاده از بهترین نوع چرم طبیعی و تولید محصولات متنوعی مانند کیف و کفش، کاپشن، کمربند، دستکش، کیف پول و... یکی از بزرگ‌ترین و بهترین برندهای تولید چرم در ایران است و در بسیاری از شهرهای ایران نمایندگی دارد. اگر به‌دنبال خرید سوغاتی جذاب هستید، چرم مشهد گزینه‌های انتخابی زیادی پیش روی شما قرار می‌دهد.

منبع عکس‌ها از راست به چپ: qudsonline.ir ،otaghakotaghak.com ،mosafersalam.com و brandkade.com، عکاس‌ها: ناشناس

«نمدبافی» از هنرهای دیرینه ایرانی است که در آن از پشم گوسفند، محصولاتی نمدی تولید می‌شود. مراحل تولید نمد، بسیار سخت و زمان‌بر است و به افراد نیرومند و ماهر نیاز دارد. این هنر در کارگاه‌های سنتی خانگی و توسط هنرمندان حرفه‌ای صورت می‌گیرد. از نمدها محصولاتی نظیر کلاه، لباس، پادری و زیرانداز تهیه می‌شود. محصولات نمدی به‌ویژه زیرانداز و پادری طرفداران بسیاری دارد. شما می‌توانید این محصولات را از فروشگاه‌های صنایع دستی مشهد به‌ویژه در طرقبه و شاندیز خریداری کنید و به شهر خود ارمغان ببرید.

آثار هنری همواره طرفداران خاص خود را دارد. اگر قصد دارید یک سوغاتی اصیل، ارزشمند و سرشار از ظرافت و هنر خریداری کنید، «تابلوهای نفیس» شهر مشهد، انتخاب مناسبی برای شما است؛ تابلوهایی که بیشتر از جنس نقره است و با آیات قرآنی، نام مطهر ائمه و طرح‌های اسلیمی مزین شده‌ است.

«جام چهل کلید» یا «جام چهل بسم‌الله» جام طلایی‌رنگ کوچکی از جنس برنج است که از صنایع دستی قدیمی و نفیس مشهد به شمار می‌رود. این جام به ۴۰ آیه قرآن که با «قل» شروع می‌شوند، آراسته شده است. معمولا چهل کلید به آن زنجیر می‌شود که معنا و فلسفه دینی دارد. جام چهل کلید در ابعاد مختلف ساخته می‌شود و بیشتر جنبه تزیینی دارد. سطح بیرونی جام با نام ۱۴ معصوم متبرک شده است.

شهر مشهد همواره میزبان زائران و مسافران بسیاری است. بازارگردی و خرید سوغات مشهد از محبوب‌ترین تفریحات گردشگران و زائران این شهر است؛ از این‌رو مراکز خرید متعددی از بازارهای ارزان‌قیمت گرفته تا پاساژهای لوکس در این شهر وجود دارد که تمام نیازهای خرید مسافران را برآورده می‌کند. بازارهای قدیمی و بازارهای اطراف حرم گزینه مناسبی برای خرید سوغاتی به شمار می‌روند.

منبع عکس: google map، عکاس: morteza moosavi (بازار امین مشهد)

سوغات‌های خوراکی مشهد از جمله زعفران، زرشک، خشکبار، نقل، نبات، ادویه‌جات و همچنین تسبیح، مهر، سجاده و عطر مشهدی را می‌توانید در بیشتر بازارهای شهر از جمله «بازار رضا»، «بازار گوهرشاد»، «بازار بزرگ مرکزی»، «بازار امین»، «بازار غدیر»، «بازار بعثت طرقبه» و «بازارهای شاندیز» تهیه کنید.

«مرکز خرید فیروزه»، «بازار رضا» و «بازار طلا و جواهر مشهد» از بهترین بازارها برای خرید فیروزه نیشابور، سنگ‌های قیمتی و انگشترهای عقیق است.

دیگ‌های هرکاره و دیگر وسایل سنگی را می‌توانید از «بازارهای توس» و «بازارچه کوهسنگی» تهیه کنید. تابلوهای نفیس نقره بیشتر در مراکز خرید مدرن مشهد عرضه می‌شود. برای خرید عطر مشهدی به فروشگاه‌ها و حجره‌های «بازارهای اطراف حرم» سر بزنید.

در «بازار بعثت طرقبه» و «فروشگاه‌های صنایع دستی شاندیز» می‌توانید نمونه‌هایی از ارغوان‌بافی، نمدبافی و پوستین را خریداری کنید. «بازار بزرگ بین‌المللی سپاد» و مراکز خرید مدرن مانند «الماس شرق»، از مهم‌ترین مراکز خرید سوغات و صنایع دستی مشهد به شمار می‌روند.

از ارزان‌ترین سوغات مشهد می‌توان از سوغاتی‌های خوراکی مشهد مانند نبات، نقل، نخودچی و کشمش، جیلی بیلی، ادویه هفت قلم، ترشی مشهدی و شیرینی مشهدی نام برد. همچنین در بازارهای مشهد می‌توانید تسبیح، مهر، جانماز، سجاده، عطر مشهدی، زیورآلات و برخی از صنایع‌‌دستی مشهد را با قیمت ارزان تهیه کنید و برای عزیزان خود به ارمغان ببرید.

منبع عکس: aradbranding.com، عکاس: ناشناس

به‌ نظر شما بهترین و ارزان‌ترین سوغات مشهد کدام است، نظر خود را با ما و همراهان کجارو به اشتراک بگذارید.

منبع عکس کاور: aradbranding.com، عکاس: ناشناس