چگونه یک روز در استانبول پیاده بگردیم؟

استانبول یکی از زیباترین شهرهای جهان است که روی هفت تپه بنا شده و به بخش آسیایی و اروپایی تقسیم می‌شود. تنگه بسفر از میانه این شهر می‌گذرد و همین موقعیت‌های جغرافیایی خاص، تماشای منظره‌های این شهر را بسیار لذت‌بخش می‌کند. این کلان‌شهر جادویی از برترین مقاصد گردشگری در جهان به شمار می‌آید.

هر منطقه از این شهر زیبایی‌‌های خاص خود را دارد که باید حداقل یک روز برای بازدید هرکدام صرف کرد؛ ولی چنانچه فقط یک روز برای بازدید از استانبول در اختیار دارید یا استانبول آخرین مقصد سفر چند روزه شما باشد، از کدام ناحیه باید بازدید کنید؟ بی‌تردید پاسخ این سوال منطقه سلطان احمد است.

در ادامه این مقاله همراه ما باشید تا در سفری یک‌روزه به استانبول، ضمن بازدید از جاهای دیدنی استانبول با شرایط گردشگری امن در دوران پاندمی کرونا در ترکیه نیز آشنا شوید.

سلطان احمد را به جرات می‌توان شناسنامه تاریخی ترکیه دانست. به عبارتی سلطان احمد شهری است که در دل استانبول قرار داردو از سه طرف توسط دریا و از یک طرف به‌وسیله خشکی احاطه شده است. بسیاری از مشهورترین جاهای دیدنی استانبول در این قسمت از شهر قرار دارند و شاید بیش از یک روز برای بازدید از سلطان احمد به زمان نیاز است. البته خوشبختانه بسیاری از بناهای تاریخی سلطان احمد در فاصله کوتاهی از یکدیگر قرار دارند و حتی پیاده نیز می‌توان از آن‌ها دیدن کرد.

مسجد سلیمانیه در قرن شانزدهم توسط معمار سینان و به دستور سلطان سلیمان اول در مدت هفت سال ساخته شده و نمادی از دوران امپراتوری عثمانی است. سلیمانیه بزرگ‌ترین مسجد استانبول محسوب می‌شود و بر فراز شاخ طلایی استانبول قرار دارد.

نکته قابل‌توجه اینکه سلیمانیه علاوه بر بنای مسجد دارای بیمارستان، کتابخانه، آشپزخانه، مهمانسرا برای افراد بی‌خانمان، حمام و تعدادی مغازه بوده است. بنای بیمارستان سلیمانیه امروزه در اختیار دانشگاه استانبول قرار دارد. جای تردیدی نیست که سلیمانیه یکی از شاهکارهای معماری امپراتوری عثمانی محسوب می‌شود.

مسجد سلیمانیه دارای دو حیاط اندرونی و بیرونی و چهار مناره است. این چهار مناره نمادی از چهار پادشاه امپراتوری عثمانی هستند. علاوه بر این مقبره سلطان سلیمان، خرم سلطان همسر وی و دخترش نیز در مسجد سلیمانیه قرار دارند.

همان طور که اشاره شد بخشی از بناهای مجموعه سلیمانیه در اختیار دانشگاه استانبول قرار دارد. همچنان که در سردر ورودی اصلی دانشگاه نیز درج شده این محوطه قبلا به ساختمان وزارت دفاع و جنگ دولت عثمانی اختصاص داشته است.

پس از بازدید از سلیمانیه می‌توانید با پیاده‌وری کوتاهی به میدان سلطان احمد برسید و از باقی‌مانده‌های هیپودروم در این منطقه مانند ستون مارپیچ (The Serpent Column)، ستون هرمی تئودوسیوس (Obelisk of Theodosius)، چشمه آلمانی‌ها (German Fountain) و کوشک ابراهیم پاشا است. باید گفت که کاربری این میدان در گذشته برای مسابقه‌های اسب‌دوانی و ارابه‌رانی بوده است.

مسجد ایاصوفیه در جوار میدان سلطان احمد قرار دارد که با پنج دقیقه پیاده‌روی می‌توان به آنجا رسید. ایاصوفیه در جوار مسجد کبود قرار دارد و به جرئت می‌توان آن را یکی از نمادهای استانبول نامید. بنای این مسجد یکی از شاهکارهای معماری بیزانس است.

در دوره امپراتوری بیزانس و در سال ۵۳۲ میلادی بنا به دستور امپراتور کنستانتین اول، ایاصوفیه به‌عنوان کلیسای مسیحیت شرق ساخته شد و در قرن ششم میلادی توسط جاستنیانوس مورد بازسازی و مرمت قرار گرفت. برای بازسازی بنا دو معمار به نام‌های ایسیدوروس (از میلتوس یا سوکلی فعلی) و آنتییوس (از تراللس یا آیدنلی فعلی) ماموریت یافتند. با ۱۰ هزار کارگر، بنا در طول پنج سال و تحت نظر ۱۰۰ استاد تکمیل و در تاریخ ۲۷ دسامبر ۵۳۷ افتتاح شد. این کلیسا در ابتدا کلیسای بزرگ نام گرفت.

پس از فتح استانبول، سلطان محمد دوم دستور تبدیل کلیسا به مسجد را داد. طبق فرمان سلیمان اول نیز برای برگزاری نماز جمعه، با نقاشی‌ و نگارگری‌ها داخل ایاصوفیه را پوشاندند. در دوره پادشاهی سلیم دوم، معمار سینان ایاصوفیه را مرمت کرد، در زمان مراد سوم، مناره، منبر و محراب به ساختمان آن افزوده شد و در زمان مراد چهارم، آیاتی از قرآن را به خط مصطفی چلبی در دیوارها و سقف ایاصوفیه نگاشتند.

علاوه‌ بر این، لوحه‌هایی دورتادور سقف ایاصوفیه نصب شد که روی آن نام‌های الله، محمد، ابوبکر، عمر، عثمان، علی، حسن و حسین نوشته شده بود. این لوحه‌ها در زمان سلطنت عبدالمجید با الواح مدوری با خط ابراهیم افندی جایگزین شدند. پس از اعلام حکومت جمهوری در ترکیه و به قدرت رسیدن آتاترک، ایاصوفیه را به موزه تبدیل کردند تا اینکه در چند ماه گذشته توسط دولت ترکیه مجددا کاربری آن به مسجد تغییر یافت. البته با وجود تغییر کاربری همچنان بازدید گردشگران از آن امکان‌پذیر است.

حمام خرم سلطان، مسجد و پارک کبود نیز از دیگر دیدنی‌های نزدیک به مسجد ایاصوفیه هستند که برای رفع خستگی می‌توانید چند دقیقه در چای‌خانه‌های اطراف استراحت کرده و خودتان را مهمان یه فنجان قهوه ترک یا چای کنید.

کاخ توپکاپی که با نام کاخ توپ‌قاپی نیز شناخته می‌شود، از قصرهای معروف امپراتوری عثمانی به شمار می‌رود و از سال ۱۴۶۵ تا سال ۱۸۵۳، مرکز اداری این امپراتوری بود. سلطان محمد فاتح در سال ۱۴۵۹، دستور ساخت این قصر را داد و کار احداث در سال ۱۴۶۵ به پایان رسید. این قصر بین شاخ طلایی و دریای مرمره در استانبول واقع شده است و چشم‌اندازی بسیار عالی به تنگه بسفر دارد.

از ویژگی‌‌های کاخ می‌توان به وجود خزانه‌ جواهرات باشکوه، الماس ۸۶ قیراطی قاشق‌چی، خنجر توپ‌قاپی، یک زمرد بسیار بزرگ، چندین تخت پادشاهی، جاشمعی‌های بسیار بزرگ و طلایی و نماد جان تعمید‌دهنده مقدس (St. John the Baptist) اشاره کرد.

از دیگر نکته‌های قابل‌توجه درباره کاخ توپکاپی آشپزخانه بسیار بزرگ این کاخ است که نزدیک به ۱۰۰۰ آشپز در آنجا مشغول فعالیت بوده‌اند. علاوه بر این تعداد خادمان این کاخ به تعدادی زیاد بوده است که برای اقامت هر یکی از آن‌ها بخش مجزایی در نظر گرفته شده بود.

معماری کاخ توپکاپی و تقسیم‌بندی داخلی نیز بسیار حیرت‌انگیز است؛ زیرا بر حسب کاربری فضاهای متعددی با جزئیات کامل در نظر گرفته شده است.

پس از بازدید از بناهای تاریخی استانبول وقت آن رسیده تا سری به بازار استانبول بزنید و ضمن صرف یک غذای ترکی به نام پیده (Turkish Pide) از این بازار زیبا دیدن کنید.

بازار استانبول یکی از قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین بازارهای سرپوشیده جهان محسوب می‌شود که دارای ۴۰۰۰ مغازه و ۶۴ راهرو در فضایی به وسعت ۳۰,۷۰۰ مترمربع است. قدمت این بازار به قرن پانزدهم میلادی می‌رسد و به دستور سلطان محمد فاتح ساخته شده است.

بازار استانبول روزانه قریب به ۲۵۰,۰۰۰ بازدیدکننده دارد و اقلام متنوعی از صنایع دستی مانند چرم، ظروف دست‌ساز تا ادویه، چای و قهوه ترک به فروش می‌رسد.

برج گالاتا در یکی از شلوغ ترین مناطق استانبول قرار دارد و از برج‌های قرون‌وسطایی این شهر به شمار می‌آید. این برج به‌عنوان نماد تنگه بسفر، محله گالاتا و شهر استانبول شناخته می‌شود؛ زیرا در شمالی‌ترین نقطه تنگه دلفریب بسفر واقع شده است.

ارتفاع این برج ۶۶٫۹۰ متر است و اگر کلاهک مخروطی‌شکلش را در نظر نگیریم، این عدد به‌صورت تقریبی به ۶۲٫۵۹ می‌رسد. اگر هم از تزییناتی که بر فراز آن استفاده شده است، چشم‌پوشی کنیم، ارتفاعش به ۵۱٫۶۵ متر خواهد رسید. این برج در زمان ساخت، یعنی در قرن چهارده و حدود سال ۱۳۴۸ میلادی، بلندترین ساختمان استانبول به حساب می‌آمد؛ اما امروزه با آن که ۹ طبقه دارد، قامتش در میان ساخت و سازهای شهری کمتر به چشم می‌آید.

پل گالاتا نیز یکی از نمادهای استانبول است که در سال ۱۹۹۲ ساخته شده و دو بخش آسیایی و اروپایی استانبول را به یکدیگر متصل می‌کند. روی پل این پل شامل ۶ مسیر خودرو و دو خط تراموا و پیاده‌روی است و در طول شبانه‌روز هماره تعدادی مشغول ماهی‌گیری از تنگه بسفر هستند. در زیر پل نیز تعدادی کافه‌ و رستوران‌ وجود دارد.

تنگه بسفر نقطه اتصال دو دریای سیاه و مرمره یا به عبارتی، دو قاره آسیا و اروپا است. وجود بناهای تاریخی در دو کرانه در کنار منظه بی‌نظیر دریا قایق‌سواری در تنگه بسفر را به یکی از محبوب‌ترین تفریح‌های گردشگران در استانبول تبدیل کرده است.

برج دختر استانبول که به آن برج لئاندر «LEANDER’S TOWER» و «Kız Kulesi» (کیزکوله‌سی) نیز گفته می‌شود یکی از مشهورترین جاهای دیدنی استانبول است که در دوران امپراتوری روم باستان از این جزیره به‌عنوان گمرک و نقطه کنترل بازرگانی و برج فانوس دریایی مورد استفاده قرار می‌گرفت. در حال حاضر از این برج به‌عنوان موزه و رستوران استفاده می‌شود.

داستان‌های بسیار جالبی در مورد این برج وجود دارد که مشهورترین آن‌ها افسانه «شاهزاده و مار» است. طبق روایات پادشاه قسطنطنیه دختر زیبارویی داشته که بسیار به وی عشق می ورزیده است. روزی پیشگویی خبر ناگواری را به پادشاه مبنی بر اینکه دخترش در سن ۱۸ سالگی بر اثر گزش مار از دنیا خواهد رفت را به پادشاه می‌دهد. بنابراین پادشاه دستور می‌دهد که برجی در منطقه بسفر بسازند که در خشکی باشد و هم در ارتفاع که دخترک از گزند مار رها شود. روز تولد ۱۸ سالگی دختر پادشاه، سبد میوه برای وی ارسال می‌شود که ماری افعی درون میوه‌ها پنهان شده بود. به‌محض باز شدن سبد میوه مار افعی دختر را نیش می‌زند و دختر در برابر چشمان پدر جان می بازد. ازاین‌رو، به این برج نام دختر داده شده است.

با وجود پاندمی کرونا گردگشران همچنان به واسطه فراهم شدن زیرساخت‌های بهداشتی و رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی در جایجای استانبول با خیال آسوده در حال گردش هستند. از جمله این اقدامات می‌توان به نظارت دقیق و مستمر برای استفاده از ماسک، دسترسی به موا ضدعفونی‌کننده در کلیه وسایل حمل و نقل عمومی، ضدعفونی کشتی‌ها و... می‌توان اشاره کرد.

اگر شما نیز در دوران کرونا به ترکیه یا سایر کشورهای جهان سفری داشته‌اید، تجربه خود را با ما و سایر کاربرانکجارودر بخش دیدگاه‌ها به اشتراک بگذارید.

عکاس تصاویر: ملکه زاوشی