نارنجک‌های چهارشنبه سوری باز هم میراث را نشانه می‌روند؟

چهارشنبه سوری سال گذشته خاطره تلخی بر تن میراث فرهنگی کشور برجای گذاشت. از صبح روز چهارشنبه سوری تصاویری از برخورد نارنجک با برخی از بناها و آثار تاریخی آغاز شد و تا چند روز بعد همچنان به لیست بناها و آثار آسیب دیده از چهارشنبه سوری اضافه شد.

حالا با فرارسیدن چهارشنبه‌ سوری، نگرانی‌ها درباره آسیب به بناهای تاریخی کشور بار دیگر افزایش یافته است. تجربه سال گذشته نشان داد که عدم آگاهی و نبود آموزش‌های لازم، موجب آسیب‌های جدی به آثار تاریخی و فرهنگی کشور شده است. انتشار تصاویر اثرات چهارشنبه سوری سال گذشته با واکنش افکار عمومی مواجه شد.

یکی از مهم‌ترین آسیب‌های سال گذشته، برخورد نارنجک دستی به کتیبه هخامنشی خشایارشا در گنجنامه همدان بود. این کتیبه یکی از ارزشمندترین اسناد تاریخی ایران به شمار می‌رود. با وجود تلاش کارشناسان برای پاک‌سازی آن، این حادثه زنگ خطری برای حفاظت از آثار باستانی محسوب می‌شود.

در اصفهان پل تاریخی خواجو نیز از گزند نارنجک‌های دستی در امان نماند. این نخستین باری نبود که چهارشنبه‌ سوری باعث آسیب به آثار تاریخی این شهر می‌شود؛ در سال‌های گذشته نیز کاخ هشت‌بهشت قربانی چنین رفتارهایی شده بود. حالا بیم تکرار این رفتار وجود دارد.

سایت موزه همدان، دیوارهای مسجد مشیرالملک، دیوارهای قلعه فلک افلاک، درهای خانه فروغ فرخزاد و تعدادی بنای دیگر سال گذشته مورد اصابت نارنجک‌های چهارشنبه سوری قرار گرفتند.

بسیاری از افرادی که در این تخریب‌ها نقش دارند، شاید متوجه اهمیت بناهای تاریخی نباشند. آتش‌بازی‌های خطرناک و استفاده نادرست از مواد محترقه بدون درک عواقب آن، یکی از عوامل اصلی این اتفاقات است.

هر ساله شاهد چنین خساراتی هستیم، اما به نظر می‌رسد که اقدام پیشگیرانه جدی برای حفاظت از این آثار انجام نمی‌شود. افزایش حضور نیروهای انتظامی و نظارت بیشتر بر اماکن تاریخی می‌تواند از بروز این تخریب‌ها جلوگیری کند.

با توجه به تجربیات گذشته، خطر تخریب و آسیب به بناهای تاریخی در چهارشنبه‌سوری امسال نیز بسیار بالاست. کارشناسان میراث فرهنگی نسبت به این موضوع هشدار داده‌اند و خواستار افزایش نظارت‌ها شده‌اند. از شهروندان درخواست می‌شود که با رعایت مسئولیت اجتماعی، از آسیب‌رساندن به میراث فرهنگی کشور پرهیز کنند. همچنین، انتظار می‌رود که مسئولان تدابیر جدی‌تری برای حفاظت از این آثار در نظر بگیرند تا میراث فرهنگی ایران از گزند بی‌توجهی‌ها در امان بماند.

کجارو برای اطلاع و پوشش اقدامات یگان حفاظت میراث فرهنگی برای چهارشنبه سوری امسال، پیگیر نظر فرماندهی این یگان بود اما یگان حفاظت میراث فرهنگی در یک رویه ثابت این‌بار نیز پاسخگو نبود.