طرز تهیه شیر برنج با خامه؛ از قدیمی ترین غذاهای ایرانی

شیر برنج از خوشمزه‌ترین غذاهای ایرانی محسوب می‌شود که نه‌تنها برای صبحانه، بلکه برای ناهار و شام نیز مناسب است و یکی از خوراکی‌های پرطرفدار در سحر و افطار ماه رمضان به شمار می‌رود. این غذا در اغلب کشورهای دنیا، به‌خصوص هند، پاکستان، افغانستان و... تهیه و مصرف می‌شود.

شیر برنج همان طور که از نامش مشخص است، از ترکیب شیر و برنج تهیه می‌شود که طعمی خوشمزه و خواص زیادی دارد. این غذا به‌خاطر شکل ظاهری‌اش، با نام آش شیر نیز شناخته می‌شود. در این مقاله قصد داریم شما را با طرز تهیه شیر برنج آشنا کنیم؛ پس با ما همراه باشید.

همه‌چیز درباره طرز تهیه شیر برنج ساده:

مواد لازم:

• نصف لیوان برنج
• یک لیتر شیر
• یک‌چهارم قاشق چای‌خوری نمک
• سه‌چهارم لیوان آب
• نصف لیوان گلاب

۱. برنج را برای مدت دو ساعت از قبل خیس کنید و بعد آب آن را خالی کنید و همراه با آب روی حرارت قرار دهید.

۲. اجازه دهید که برنج بپزد و آبش کشیده شود.

۳. وقتی برنج له شد و تقریبا دیگر آبی در قابلمه نماند، شیر را اضافه کنید و مرتب هم بزنید تا شیر سر نرود و شیر برنج ته نگیرد.

۴. به هم‌زدن ادامه دهید تا شیر برنج غلیظ شود.

منبع عکس: سایت thepersianpot

۵. در انتها گلاب و در صورت تمایل پودر هل را به آن اضافه کنید.

۶. شیر برنج را در ظرف سرو بکشید و اجازه دهید خنک شود.

۷. این غذا را می‌توانید همراه با عسل، مربا، شیر انگور، شیره خرما و... میل کنید.

• برای شیر برنج اغلب از برنج نیم‌دانه استفاده می‌شود؛ هرچند می‌توانید برنج سالم نیز در شیر برنج بریزید؛ به‌خصوص برنج تازه و خوش‌عطر که زودتر در داخل قابلمه وا می‌رود.
• اگر آب برنج تمام شد؛ اما برنج هنوز نرم نشده بود، یک لیوان دیگر آب به آن اضافه کنید و اجازه دهید آب برنج کشیده و کاملا نرم شود؛ سپس در آن شیر بریزید.
• در برخی دستورهای آشپزی، برنج را از شب قبل یا چند ساعت قبل در گلاب خیس می‌کنند تا عطروبوی بیشتری پیدا کند.
• برای شیر برنج ترجیحا از برنج خارجی استفاده نکنید.
• برنج را چند بار بشویید و بدون نمک برای چند ساعت خیس کنید.
• برای درست کردن شیر برنج بهتر است ظرف بزرگی را انتخاب کنید؛ زیرا برنج با پخته شدن افزایش حجم پیدا می‌کند.
• مارمالاد یا مربای مخصوص دیابتی‌ها گزینه‌ای عالی برای کسانی است که به‌دنبال طرز تهیه شیر برنج رژیمی هستند. به‌جای استفاده از شکر، کافی است پس از پخت شیر برنج، در کنار آن از مربا یا مارمالاد استفاده کنید.

• در برخی مناطق ایران، شیر برنج را با نمک میل کرده و از همین رو در آخر پخت، نمک به آن اضافه می‌کنند. در هر صورت اگر شیر برنج را شیرین می‌پسندید، در مراحل پخت به آن نمک نزنید و چنانچه شیر برنج را با نمک دوست دارید، اصلا شکر اضافه نکنید.
• زمانی که برنج با آب می‌پزد تا موقعی که آب آن کشیده شود، حواستان باشد که ته نگیرد و برای این منظور ترجیحا از قابلمه نچسب استفاده کنید.
• برای طرز تهیه شیر برنج بدون شکر می‌توانید آن را با شربت، شیره یا عسل سرو کنید. به‌عنوان مثال در استان قزوین که باغ‌های انگور زیاد است، مصرف شیره انگور با شیر برنج رواج دارد و طعم کاراملی خوشمزه‌ای به این دسر می‌دهد. در برخی از شهرها نیز شیر برنج را با مربای گل محمدی نوش جان می‌کنند.
• در صورت تمایل می‌توانید با ترکیب شکر، آب، زعفران و گلاب، شربط غلیظی تهیه و همراه با شیر برنج میل کنید.
• روش دیگر تهیه شیر برنج، پخت آن همراه با شکر است که فقط باید در اواخر پخت، مقداری شکر به شیر برنج اضافه کنید.
• اگر اهل شکلات هستید، می‌توانید شیر برنج شکلاتی درست کنید؛ برای این منظور، شکلات تخته‌ای را رنده و در اواخر پخت به شیر برنج داغ اضافه کنید و هم بزنید تا شکلات حل شود؛ یا اینکه دو تا سه قاشق غذاخوری پودر کاکائو را همراه با کمی پودر قند در شیر برنج بریزید و هم بزنید.

منبع عکس: ساعد نیوز

• در صورتی که دوست دارید اسانس دیگری به شیر برنج اضافه کنید، آن را در انتهای پخت در غذا بریزید تا عطروبوی خود را حفظ کند. در طرز تهیه شیر برنج زعفرانی، زعفران آب‌کرده غلیظ را در انتهای پخت به شیر برنج اضافه می‌کنند.
• در زمان پخت شیر برنج می‌توانید چوب دارچین در غذا بیندازید و بعد از پایان پخت آن را از غذا خارج کنید.
• برای اطمینان از اینکه شیرینی شیر برنج کافی است، مقداری از آن را در یک ظرف بکشید و در یخچال بگذارید تا خنک شود و بعد آن را بچشید و در صورت نیاز دوباره شکر بریزید.
• شیر برنج بعد از خنک‌شدن، سفت‌تر می‌شود؛ پس برای اینکه غلظت دلخواه شما را داشته باشد، مقدار کمی از آن را در ظرف کوچکی بریزید و اجازه دهید تا خنک شود. اگر غلظت آن مناسب بود، غذا را از روی حرارت بردارید.
• برای شیر برنج بهتر است از شیر پر چرب استفاده کنید.
• برای تهیه شیر برنج قالبی کافی است، دو قاشق غذاخوری ژلاتین را در نصف پیمانه آب سرد بریزید و سپس آن را به روش بن‌ماری (حرارت غیرمستقیم روی بخار آب کتری) حل کرده و در انتهای پخت به شیر برنج اضافه کنید. یادتان باشد که دمای شیر برنج و ژلاتین یک اندازه باشد؛ بعد که آن را از روی حرارت برداشتید، دسر را در قالب دلخواه بریزید و برای چند ساعت در یخچال قرار دهید تا ببندد.

• در تزیین شیر برنج اغلب از دارچین، خلال پسته، بادام و گل محمدی استفاده می‌شود. علاوه بر این، می‌توانید کمی شکلات تخته‌ای را آب کنید و وقتی شیر برنج خنک شد، روی آن را تزیین کنید.
• شیر برنج را وقتی داغ است، در ظرف‌ بکشید و اجازه دهید خنک شود. اگر شیر برنج را پس از سردشدن در ظرف سرو کنید، آب می‌اندازد.
• شیر برنج هم به‌صورت سرد و هم به‌صورت داغ میل می‌شود.

مواد لازم برای ۵ نفر:

• یک پیمانه برنج
• دو لیتر شیر
• نصف پاکت صورتی خامه
• پنج عدد هل
• نصف پیمانه گلاب
• دو قاشق غذاخوری شکر

۱. برنج را برای سه تا چهار ساعت خیس کنید و بعد با مقداری آب روی شعله بگذارید تا بپزد و وا برود. مقدار آب به نوع برنج بستگی دارد و باید در حدی باشد که برنج بپزد. برای یک پیمانه برنج می‌توانید یک تا دو لیتر آب استفاده کنید.

۲. در حین پخت پرنج می‌توانید کمی روغن یا کره (۲۵ گرم) به آن اضافه کنید.

۳. شعله را ملایم کنید و اجازه دهید برنج بپزد. در صورت نیاز به آن آب جوش اضافه کنید؛ زیرا آب سرد به برنج شوک وارد می‌کند و در نتیجه برنج دیرتر وا می‌رود.

۴. پس از آنکه برنج کاملا باز شد و آب آن تقریبا کشیده شد، شروع به‌اضافه‌کردن شیر کنید.

۵. بعد از اضافه کردن شیر می‌توانید چند عدد هل درسته در شیر برنج بیندازید یا اینکه در انتهای کار، عرق هل به آن اضافه کنید.

۶. شیر برنج را دائم هم بزنید تا ته نگیرد.

منبع عکس: سایت thepersianpot

۷. پس از آنکه شیر به خورد برنج رفت،‌ باید شکر را در آن بریزید.

۸. در انتهای پخت، عرق هل و گلاب را اضافه کنید.

۹. برای اینکه شیر برنج طعم دلچسب‌تری پیدا کند، چند قاشق از آن را بردارید و با خامه مخلوط کنید، وقتی خامه روان و رقیق شد، آن را در قابلمه بریزید.

۱۰. شیر برنج را از روی حرارت بردارید و دانه‌های هل را از آن بیرون بیاورید.

۱۱. شیر برنج را در ظرف سرو بکشید و اجازه دهید خنک شود. سپس آن را در یخچال بگذارید و روی آن را نپوشانید؛ زیرا شیر برنج بخار می‌کند و این بخار به داخل دسر بر‌می‌گردد.

• با توجه به حجم کالری بالا برنج و شیر و خامه نیازی به استفاده از کره یا روغن در پخت برنج نیست؛ گرچه کره عطر خوبی به آن می‌دهد.
• برای تهیه شیر برنج مجلسی می‌توانید از خلال پسته و بادام در داخل غذا و هم برای تزیین استفاده کنید که برای بهترشدن طعم آن‌ها، این خلال‌ها را از چند ساعت قبل در گلاب خیس کنید.
• در طرز تهیه شیر برنج مجلسی می‌توانید از شیرعسلی استفاده کنید. برای این کار، مقدار شکر را کمتر و خامه را هم حذف کنید؛ زیرا شیرعسلی شیرین است و بافتی مشابه خامه دارد.

شیر برنج خواص متعددی دارد که از آن جمله می‌توان به افزایش طول عمر، درخشندگی و صافی پوست و رفع خستگی اشاره کرد. این غذا برای افراد دارای مزاج خشک بسیار مناسب است؛ زیرا به‌عنوان رطوبت‌رسانی ملایم برای بدن عمل می‌کند. مصرف شیر برنج در طب سنتی نیز توصیه شده و ترکیب شیر با برنج و مقداری شکر یا عسل، غذایی بسیار مفید و مقوی است که هضم راحتی دارد و برای اکثر افراد قابل‌استفاده است.

شیر منبع غنی از کلسیم، برنج سرشار از ویتامین‌های گروه B و طعم‌دهنده‌هایی مانند هل و گلاب که مقوی و آرام‌بخش اعصاب هستند، همگی از خاصیت بالای شیر برنج حکایت دارند.

از آنجا که شیر و برنج هر دو طبع سردی دارند، بهتر است همراه با دارچین استفاده شود؛ علاوه بر این، دارچین به هضم بهتر شیر برنج کمک می‌کند و طبع غذا را به‌سمت تعادل می‌برد.

شیر برنج برای تمامی سنین توصیه می‌شود و می‌توانید آن را به‌عنوان غذا یا میان‌وعده برای بزرگسالان و نوجوانان در حال رشد و حتی روزه‌داران مصرف کنید؛ مضاف بر اینکه، غذای کمکی خوبی برای کودکان زیر دو سال به حساب می‌آید.

شیر به‌خاطر رطوبتی که دارد، به افزایش وزن کمک می‌کند و از همین رو برای افراد لاغر، به‌خصوص با مزاج گرم و خشک و همین طور ورزشکارانی که به‌دنبال حجم‌دادن به ماهیچه‌های خود هستند، مناسب است.

برنج با داشتن کربوهیدرات، در بدن انرژی تولید می‌کند؛ علاوه بر این، حاوی مقداری پروتئین است که در کنار شیر می‌تواند نیاز بدن را تامین کند. به همین دلیل شیر برنج می‌تواند گزینه‌ای عالی برای ایام روزه‌داری باشد؛ البته به شرط آنکه طرز تهیه شیر برنج ماه رمضان را بلد باشید.

با توجه به بالابودن کالری شکر توصیه می‌شود تا این غذا تا حد امکان کم‌شیرین آماده شود؛ به‌خصوص برای کودکان که ذهنیتی راجع به مزه‌ها ندارند.

شیر برنج غذای ساده‌ای است که مواد اولیه آن در هر خانه‌ای پیدا می‌شود و طرز تهیه راحتی دارد. این غذا را احتمالا بیشتر در ماه مبارک رمضان درست کرده‌اید؛ هرچند زمان‌هایی که به‌دنبال غذایی سریع و آسان هستید که سبک هم باشد، شیر برنج گزینه خوبی است یا اینکه حتی می‌توانید آن را به‌عنوان دسر استفاده کنید. شیر برنجی که با مربا، عسل یا شیره انگور و خرما سرو می‌شود، طعم بسیار خوبی دارد که می‌تواند پای ثابت سفره‌های شما شود.

در اینجا سعی کردیم طرز تهیه شیر برنج خوشمزه و فوت‌وفن‌های آن را به شما بگوییم؛ به این امید که برای تهیه آن ترغیب شوید و یکی دیگر از غذاهای ساده ایرانی را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. پس اگر دست به کار شدید و شیر برنج درست کردید، حتما از مراحل آن عکاسی کنید و با تگ‌کردن کجارو در اینستاگرام (mykojaro@)، آن‌ها را با ما به اشتراک بگذارید. حتی می‌توانید تجربه‌های خود را در پایین این مقاله با کاربران کجارو مطرح کنید.

منبع عکس کاور: food-recipes.org.ua، عکاس: نامشخص