طرز تهیه تباهگ؛ غذای محلی سیستان و بلوچستان

تباهگ یکی از لذیذترین و قدیمی‌ترین غذاهای محلی استان سیستان و بلوچستان است که در خارج از این استان و کشورهای همجوار عربی خلیج فارس نیز به‌عنوان سوغاتی باارزشی، شناخته می‌شود. تباهگ در واقع، یک روش نگهداری از گوشت است که پس از آماده شدن، از آن یک خوراک لذیذ یا پلو بلوچی درست می‌کنند. تباهگ، از گوشت گاو، گوسفند یا شتر ورقه‌شده، نمک، فلفل و پودر انار درست می‌شود و طعمی فوق‌العاده دلچسب دارد. تباهگ خشک‌شده را می‌توان بدون استفاده از هیچ وسایل سرمایشی، برای چند ماه و حتی یک سال در منزل نگهداری و استفاده کرد. در ادامه با این غذای سنتی آشنا خواهید شد.

با تباهگ آشنا شوید:

منبع عکس: ایرنا؛ عکاس: نامشخص

قدمت تباهگ در سیستان و بلوچستان به چند قرن می‌رسد. این غذا در اصل، یکی از قدیمی‌ترین و سنتی‌ترین غذاهای مردم بلوچستان است. در زمان‌های دور که امکان نگهداری طولانی‌مدت گوشت به‌دلیل نبود برق و تجهیزاتی چون یخچال و فریزر فراهم نبود، مردم این منطقه گوشت گوسفندهایی که در اعیاد به‌خصوص در عید فطر و عید قربان سر می‌بریدند، نمک سود کرده و در آفتاب خشک می‌کردند تا بتوانند مدت بیشتری آن را نگه دارند.

امروزه با وجود یخچال و فریزر، اهالی خون‌گرم و دوست‌داشتنی بلوچستان، تباهگ را با همان روش سنتی درست می‌کنند. طعم فوق‌العاده و دلچسب تباهگ سبب شده است تا این غذای سنتی کماکان جایگاه خود را در سفره مردمان بلوچ حفظ کند. به‌طور معمول، پس از به جوش آمدن گوشت تباهگ، به آن برنج اضافه می‌کنند تا به‌صورت یک پلو خوشمزه و مقوی بلوچی دربیاید. مردم سیستان و بلوچستان، به‌خصوص منطقه مکران، پلو بلوچی تهیه‌شده با تباهگ را در روزهای سرد سال و به‌خصوص در ماه رمضان به‌عنوان سحری می‌خورند.

• گوشت تباهگ به مقدار لازم
• نمک و فلفل سیاه به مقدار لازم
• روغن سرخ‌کردنی به مقدار لازم

منبع عکس: ویکی مدیا؛ عکاس: گیشتر

۱. گوشت تباهگ را به‌همراه نمک، فلفل سیاه و مقداری آب در قابلمه‌ای مناسب بریزید و روی حرارت متوسط گاز قرار دهید تا به جوش بیاید.

۲. پس از یک ساعت جوشیدن و نرم شدن گوشت، آن را داخل صافی بریزید و آبش را جدا کنید.

۳. روغن را در ماهیتابه بریزید و روی شعله گاز بگذارید تا روغن داغ شود. سپس گوشت نرم‌شده تباهگ را در روغن بریزید و کمی آن را تفت دهید.

۴. تباهگ آماده است. می‌توانید آن را با برنج پخته‌شده با آب گوشت یا برنج زعفرانی سرو کنید یا برای طبخ پلو بلوچی از آن استفاده کنید.

• برخی افراد معتقد هستند که تفت دادن تباهگ در روغن، باعث از بین رفتن طعم آن می‌شود. به همین علت، پس از پخته شدن تباهگ در آب، به آن برنج اضافه می‌کنند تا پلوی خوشمزه‌ای به دست بیاید.
• شما می‌توانید برنج خود را با آب گوشت باقی‌مانده بپزید و آن را در کنار تباهگ سرو کنید.
• برای تهیه تباهگ در منزل، کافی است گوشت را به‌صورت ورقه‌ورقه برش بزنید و سپس با دانه‌های انار کوبیده شده یا چرخ‌شده و نمک، آن‌ها را ورز دهید. گوشت‌های مزه‌دارشده را در ماکروویو قرار دهید تا خشک شوند.

برای ۳ تا ۴ نفر

• آب تباهگ
• گوشت پخته تباهگ
• ۳ پیمانه برنج
• یک عدد پیاز
• نمک و فلفل سیاه به مقدار لازم

۱. پیازها را در مقداری روغن تفت دهید تا کاملا طلایی شوند. سپس نمک و فلفل سیاه را به آن اضافه کنید.

۲. تباهگ پخته‌شده را به پیاز اضافه کنید و با هم تفت دهید.

۳. برنج را در آب گوشت تباهگ بریزید و مخلوط پیاز و گوشت را نیز به آن بیفزایید. اگر به مقدار بیشتری آب برای تهیه پلو نیاز بود، در این مرحله به آن آب اضافه کنید.

۴. درب قابلمه را بگذارید و اجازه دهید تا غذا به‌مدت نیم‌ساعت دم بکشد.

استان سیستان و بلوچستان به‌قدری زیبا است که شما را متحیر خواهد کرد. این استان با پتانسیل‌های گردشگری فراوان، دارای جاذبه‌های تاریخی و طبیعی خارق‌العاده‌ای است که کماکان برای بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی، ناشناخته باقی مانده‌اند. غذاها و فرهنگ آشپزی این استان نیز مملو از ناشناخته‌های جذاب و فوق‌العاده برای مردمی است که تاکنون به آنجا سفر نکرده‌اند و از طعم وسوسه‌کننده و جادویی خوراک‌های آن‌ها نچشیده‌اند. تباهگ از پرطرفدارترین غذاهای این خطه، حتی در بین اهالی غیربلوچ به شمار می‌آید. پس در سفر به این استان زیبا حتما آن را امتحان کنید.

آیا موفق به طبخ تباهگ بلوچی از مجموعه دستور پخت غذاهای ایرانی شده‌اید؟ اگر این دستور پخت را دوست داشتید، حتما زیر همین مطلب، تجربه خود را برای ما و دیگر مخاطبان کجارو بنویسید. فراموش نکنید که از خوراک تباهگ یا پلوی بلوچی خود عکس بگیرید و با تگ‌کردن کجارو در اینستاگرام (mykojaro@)، عکس‌های آن را با ما به اشتراک بگذارید.