کجارو من
مجله گردشگری
اخبار
کجارو پلاس

روز جهانی کودک: گرامیداشت شادی و حقوق بچه‌ها در سراسر جهان

سه‌شنبه ۱۷ مهر ۱۴۰۳ - ۱۴:۰۶
مطالعه 13 دقیقه
روز جهانی کودک؛ منبع عکس: دلگرم، عکاس: نامشخص
روز جهانی کودک، روزی است که سازمان ملل متحد تعیین کرده است و تمام کشورها آن را به رسمیت می‌شناسند؛ با این حال، خیلی از کشورها روز کودک مختص خود را دارند.
تبلیغات

روز جهانی کودک برای تاکید بر حقوق کودکان و توجه هرچه بیشتر بر محافظت از آن‌ها و شکوفایی استعدادها و توانایی‌های ایشان تعیین شده است. این روز در تقویم میلادی ۲۰ نوامبر است و در تقویم شمسی در روزهای پایانی آبان قرار دارد. در این روز، برنامه‌ها و مراسم متعدد و متنوعی برای سرگرمی و نقش‌آفرینی کودکان تنظیم می‌شود و ایشان می‌توانند ضمن کسب اعتماد‌به‌نفس در انجام کارها، دغدغه‌ها و مسائل خود را نیز بیان کنند. روز جهانی کودک روزی بین‌المللی است که سازمان ملل تعیین کرده است؛ با این حال، بسیاری از کشورها روز ملی کودک مختص خود را دارند. در این مقاله با روز جهانی کودک، تاریخچه آن و همچنین روز کودک در کشورهای مختلف، به‌خصوص در ایران، آشنا خواهید شد.

تمام دانستنی‌ها درباره روز جهانی و ملی کودک:

کپی لینک

روز جهانی کودک ۱۴۰۳ چه روزی است؟

در روز ۳۰ آبان ۱۴۰۳ خورشیدی، بنابر نام‌گذاری مجمع عمومی سازمان ملل، روز جهانی کودک بزرگ داشته می‌شود. روز جهانی کودک روزی است که به افتخار کودکان نام‌گذاری شده و در واقع به‌منظور یادآوری سالگرد صدور بیانیه حقوق کودکان در سال ۱۹۵۹ میلادی و کنوانسیون حقوق کودک در سال ۱۹۸۹ تعیین شده است. بیانیه حقوق کودکان شامل حق رشد طبیعی کودک از لحاظ فیزیکی و روانی، نیاز به خوراک و پرستاری، اولویت قرار دادن کودک برای رسیدن به سطحی از آسایش و آرامش، جلوگیری از استثمار کودک و آگاهی‌رسانی برای کشف استعدادهای کودک می‌شود.

روز جهانی کودک برای ارتقای همکاری جهانی، افزایش آگاهی درباره حقوق کودکان و بهبود رفاه کودکان اختصاص داده شده است. در این روز، مسائل مهم مربوط به کودکان مطرح می‌شود و جوامع جهانی با توجه به این مسائل، دست به اقدام می‌زنند تا آینده بهتری را برای کودکان بیافرینند.

کودکان دور کره زمین؛ منبع عکس: EEAS - European Union، عکاس: نامشخص

منبع عکس: EEAS - European Union، عکاس: نامشخص

کپی لینک

روز جهانی کودک ۲۰۲۴

روز چهارشنبه، ۲۰ نوامبر سال ۲۰۲۴ روز جهانی کودک است؛ با این حال بسیاری از کشورها روز یکم ژوئن را طبق پیشنهاد «فدراسیون دموکراتیک جهانی زنان» (Women’s International Democratic Federation) به‌عنوان روز بین‌المللی کودک جشن می‌گیرند. در برخی کشورها، نه روز کودک، بلکه هفته کودک تعیین شده است.

روز جهانی کودک مناسبتی بین‌المللی است و روز تعطیل عمومی محسوب نمی‌شود. تمام کشورهای عضو سازمان ملل روزی برای کودک دارند؛ اما لزوما مطابق با تاریخ ۲۰ نوامبر نیست. روز جهانی کودک روزی شاد؛ اما حاوی پیامی جدی است. پیام روز جهانی کودک ۲۰۲۴ از این قرار است: «شمول، برای تمام کودکان». این پیام بدین معنا است که کودکان تمام جوامع، اجتماعات و ملیت‌ها دارای حقوق برابر هستند.

2024-9-d4a12f74-2a96-491e-b53c-542de6f5c88e

منبع عکس: worldchildrenday.org، عکاس: نامشخص

سازمان ملل، هر سال، موضوع و شعار خاصی را برای روز جهانی کودک در نظر می‌گیرد تا توجه‌ها را جلب کند، آگاهی را در میان کودکان بالا ببرد و باعث بهبود هم‌گرایی و رفاه آنان شود.

در روز جهانی کودک ۲۰۲۴، همچنین بر ریشه‌کنی تبعیض میان کودکان فرهنگ‌ها و تمدن‌های مختلف تاکید می‌شود. جامعه جهانی نه‌تنها حقوق عمومی برای کودکان در نظر می‌گیرد، بلکه به تمام کودکان با رنگ پوست‌های مختلف فضای برابر اعطا می‌کند. هدف و چشم‌انداز اساسی دیگر این روز، اقدام در جهت ایجاد جهانی صلح‌آمیز برای تمام کودکان و به دور از تعصب است؛ زیرا هرگونه تعصب موجب صدمه زدن به نظم جامعه می‌شود و همچنین می‌تواند تاثیرات مخربی بر روان کودک بگذارد.

کودکان خندان دوشادوش هم؛ منبع عکس: Awareness Days، عکاس: نامشخص

منبع عکس: Awareness Days، عکاس: نامشخص

در روز جهانی کودک، تلاش می‌شود تا کودکان کمترین آسیب را از فجایع انسانی یا طبیعی، مثل جنگ یا همه‌گیری، ببینند و حمایت فراگیر از کودکان تمام سرزمین‌ها مد نظر قرار می‌گیرد. جامعه و کودکان با هم رشد می‌کنند و جامعه مرفه به آینده روشن کودکان ساکن در آن وابسته است. شعار روز کودک ۲۰۲۴، یعنی «شمول، برای تمام کودکان»، با این هدف است که فرصت‌های کار مشترک برای رفاه کودکان ایجاد کند.

با هدف هم‌گرایی، در روز جهانی کودک، داستان و روایت‌های کودکان شنیده می‌شود و تمام آن‌ها زیر پرچم جهانی فراگیر گرد می‌آیند. جامعه جهانی در این روز بسیج می‌شود تا از تمام کودکانی که برای ساختن آینده‌ای امن تلاش می‌کنند، حمایت کند و حقوق آن‌ها را در نظر بگیرد.

کودکان افغانستانی در حال دست زدن و شادی؛ منبع عکس: UNICEF Australia، عکاس: نامشخص

منبع عکس: UNICEF Australia، عکاس: نامشخص

با آنکه سازمان ملل روز ۲۰ نوامبر یا ۳۰ آبان را روز جهانی کودک معرفی کرده است، گاه کشورهای مختلف روز دیگری را برای این روز در نظر گرفته‌اند؛ به‌طور مثال، کشورهای کره جنوبی و ژاپن، پنجم مه را روز ملی کودک و تقدیر از مادران نامیدند، بریتانیا دومین یکشنبه ماه مه را به‌عنوان روز کودک جشن می‌گیرد و آمریکا دومین یکشنبه ماه ژوئن را به‌عنوان روز ملی کودک معرفی کرده است.

بعضی کشورها نیز رویکرد متفاوتی به روز کودک دارند؛ مثلا استرالیا به‌جای یک روز، یک هفته (چهارمین هفته اکتبر) را به کودکان اختصاص می‌دهد. کشور مکزیک در روز کودک خود، برابر با ۳۰ آوریل، بر بعد تجاری محصولات کودکان تاکید دارد تا این محصولات بیشتر به فروش برسند. در بعضی کشورها نیز روز کودک به‌صورت سالانه و منظم برگزار نمی‌شود؛ مثلا واتیکان رم یک‌بار در ۲۵ و ۲۶ مه سال ۲۰۲۴ روز جهانی کودک را برپا داشت و تا سپتامبر ۲۰۲۶ نیز دیگر این جشن را برگزار نخواهد کرد.

پاپ در میان کودکان در روز کودک واتیکان؛ منبع عکس: worldchildrenday.org، عکاس: نامشخص

مراسم روز کودک در واتیکان؛ منبع عکس: worldchildrenday.org، عکاس: نامشخص

کپی لینک

تاریخچه روز جهانی کودک

تاریخ تعیین روزی مختص کودکان به اواسط قرن نوزدهم میلادی برمی‌گردد. در سال ۱۸۵۷ میلادی، دکتر «چارلز لئونارد» (Charles Leonard)، کشیش کلیسا در چلسی ایالت ماساچوست آمریکا، دومین یکشنبه ماه ژوئن را به‌عنوان روزی برگزید که در آن، خدمات ویژه‌ای برای کودکان اختصاص یافت. لئونارد ابتدا نام این روز را «روز گل سرخ» (Rose Day) گذاشت؛ اما بعدها نام آن به روز «گل یکشنبه» (Flower Sunday) و سپس به «روز کودک» تغییر یافت.

در اوایل قرن بیستم میلادی، روز کودک در جاهای دیگری نظیر ترکیه نیز انتخاب شد؛ اما این روز به‌صورت جهانی نبود تا آنکه در سال ۱۹۲۵، در کنفرانس جهانی درباره رفاه کودکان در ژنو سوئیس، روز جهانی کودک برای اولین‌بار اعلام شد. در چهارم نوامبر سال ۱۹۴۹، فدراسیون دموکراتیک جهانی زنان در مسکو، یکم ژوئن را به‌عنوان روز جهانی حمایت از کودکان برگزید. از سال ۱۹۵۰، بسیاری از کشورها یکم ژوئن را به‌عنوان روز کودک جشن گرفتند.

ردیف زنان پرستار در روز کودک نروژ

مراسم روز کودک در نروژ در سال ۱۹۱۱؛ منبع عکس: Wikimedia، عکاس: نامشخص

در سال ۱۹۵۲ میلادی، اتحادیه بین‌المللی رفاه کودکان، برقراری روزی را به نام روز جهانی کودک به سازمان ملل پیشنهاد داد. در سال ۱۹۵۳، در اولین دوشنبه ماه اکتبر، این اتحادیه اولین روز جهانی کودک را با شرکت ۴۰ واحد تابع خود در سطح ملی برگزار کرد. در ۱۴ دسامبر سال ۱۹۵۴، دو کشور هند و اروگوئه قطعنامه‌ای را به مجمع عمومی سازمان ملل ارائه کردند تا تمام کشورها را به برقرار کردن روز جهانی کودک تشویق کنند.

قطعنامه با قصد ارتقای تبادل میان کشورها و ایجاد فهمی مشترک از کودکان و همچنین برای شروع اقدام‌های عملی به‌منظور ترویج آرمان‌های منشور ملل متحد و بهینه کردن رفاه کودکان جهان بود.

حلقه بازی کودکان کره ای در روز کودک سئول؛ منبع عکس: ehistory.

مراسم روز کودک در کره جنوبی؛ منبع عکس: ehistory.korea.kr، عکاس: نامشخص

در ۲۰ نوامبر سال ۱۹۵۹ میلادی، سازمان ملل متحد بیانیه حقوق کودک را به تصویب رساند. از آن پس، روز ۲۰ نوامبر به‌عنوان روز جهانی کودک شناخته شد. قطعنامه مجمع عمومی، دلایل پیدایش این روز را به شرح زیر برشمرده است:

  • هدف‌های سازمان ملل متحد برای پیشبرد نسل‌ها، تنها با افزایش تلاش برای کودکان و شهروندان فردای جهان تحقق می‌یابد.
  • برگزاری روز جهانی کودک به هم‌بستگی و همکاری بین ملت‌ها کمک خواهد کرد.
  • هدف‌های سازمان ملل در بهترین صورت با ایجاد انگیزه و مفاهمه به ثمر خواهد رسید.
  • افزایش روزافزون توجه به فعالیت‌های یونیسف و پذیرش یونیسف به‌عنوان یکی از اجزای لازم سازمان ملل متحد و همچنین صدور قطعنامه‌های مختلف مرتبط با کودکان در مجمع عمومی، نشانگر حساسیت این سازمان به کودکان در سراسر جهان است.

در بسیاری از کشورها دو روز ۲۰ نوامبر و یکم ژوئن به روز جهانی کودک اختصاص دارد

در یکم ژوئن سال ۱۹۶۸، بعد از جنگ آمریکا و ویتنام، عده زیادی از سربازان آمریکایی کشته شده بودند و کودکان آن‌ها، بدون توجه دولت به زندگی سخت خود ادامه می‌دادند. دو پسربچه که پدر خود را در جنگ از دست داده بودند، نامه‌ای به دبیرکل سازمان ملل نوشتند و در آن نامه، از بی‌توجهی دولت خود به کودکان یتیم شکایت کردند.

نامه آن دو پسر در آن روز در روزنامه‌های سراسر دنیا چاپ شد و مسئولان سازمان ملل بر آن شدند تا روز اول ژوئن هر سال را به کودکان اختصاص دهند؛ بنابراین، در بسیاری از کشورها، دو روز در سال به روز جهانی کودک اختصاص دارد؛ یکی در بیستم نوامبر و دیگری در یکم ژوئن.

در ۲۰ نوامبر ۱۹۸۹ میلادی نیز، مجمع عمومی سازمان ملل متحد، کنوانسیون حقوق کودک را تصویب کرد.

پسر در حال به پرواز درآوردن هواپیمای اسباب بازی بر تمبر شوروی به مناسبت روز کودک سال ۱۹۵۸؛ منبع عکس:

منبع عکس: kolekzioner.net، عکاس: نامشخص

از سال ۲۰۰۰ میلادی، اقدام‌های بهداشتی برای محافظت و ارتقای سلامت کودکان افزایش یافت؛ به‌طور مثال، فعالیت‌ها برای جلوگیری از گسترش ایدز میان کودکان سازماندهی شد. همچنین، «یونیسف» (UNICEF) مسئولیت سلامت، آموزش و حقوق کودکان به‌علاوه فراهم کردن واکسن برای ایشان را بر عهده گرفت.

در سپتامبر سال ۲۰۱۲ میلادی، دبیر کل سازمان ملل طرحی را برای آموزش کودکان تنظیم کرد که تا سال ۲۰۱۵، تمام کودکان بتوانند به مدرسه بروند و همچنین سطح مهارت‌آموزی مدارس را نیز ارتقا ببخشد. این سیاست‌های آموزشی در جهت ارتقای صلح، احترام و دغدغه‌های زیست‌محیطی اعمال شد.

کودکان آفریقایی در حال آموزش در روز جهانی کودک؛ منبع عکس: National Council for Children's Services

منبع عکس: National Council for Children's Services، عکاس: نامشخص

روز جهانی کودک تنها روز تقدیر از کودکان نیست؛ در این روز، به کودکانی که به اشکال مختلف مورد آزار و اذیت، سوءاستفاده، استثمار و تبعیض قرار گرفتند، آگاهی‌بخشی می‌شود.

کپی لینک

مراسم روز جهانی کودک

رنگ آبی نماد حقوق کودکان در روز جهانی کودک است. در این روز، بسیاری از مکان‌ها و فضاها، چه در شبکه‌های مجازی و در چه در مکان‌های حقیقی، به رنگ آبی درمی‌آیند و پوشیدن لباسی به رنگ آبی یا بستن روبان آبی به مچ دست توصیه می‌شود. در روز جهانی کودک، نهادهای آموزشی، مدرسه‌ها، رسانه‌های چاپی و الکترونیکی و تمام بسترهای فضای مجازی می‌توانند نقش مهمی ایفا کنند. در این روز، مراسم و فعالیت‌های متنوعی برگزار می‌شود که می‌توان از آن میان، موارد زیر را نام برد:

  • کارگاه‌ها و برنامه‌های آموزشی: مدرسه‌ها و سازمان‌ها اغلب کلاس‌ها و کارگاه‌های ویژه برای آموزش حقوق کودکان مثل حق آموزش، حق سلامتی، حق بازی کردن و حق داشتن زندگی خانوادگی و اهمیت شنیده شدن دغدغه‌های آنان در جامعه برگزار می‌کنند. در گردهم‌آیی‌های مدرسه، کودکان از اهمیت روز جهانی کودک و تاریخ آن آگاه می‌شوند.
2024-10-1da73d30-04dc-4172-a3b6-6e84eaa7eeb2

منبع عکس: xinhuanet.com، عکاس: نامشخص

  • نمایش‌های فرهنگی: بسیاری از جوامع، رویدادهای فرهنگی نظیر موسیقی، رقص و تئاتر با محوریت و نقش‌آفرینی کودکان برگزار می‌کنند تا استعدادها و تنوع آن‌ها را نشان دهند. در برخی مدرسه‌ها، دانش‌آموزان اجراهای جالبی نظیر نقاشی و مسابقات سخنرانی برگزار می‌کنند.
  • راه‌اندازی کارزارهای حمایتی: گروه‌های حمایتی مختلف و سازمان‌های مردم‌نهاد کارزارهایی برای ارتقای آگاهی درباره مسائل کودکان، مثل آموزش، سلامت و امنیت آن‌ها برگزار می‌کنند.
  • مشارکت در تصمیم‌گیری: برای کودکان بسترهایی آماده می‌شود تا نظرات خود را بگویند و در بحث‌های سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری که بر زندگی ایشان تاثیر می‌گذارد، شرکت کنند.
  • رویدادهای ويژه یونیسف: یونیسف در اصل راهبر روز جهانی کودک محسوب می‌شود. این سازمان اغلب رویدادهای جهانی نظیر سخنرانی‌ها توسط شخصیت‌های مشهور، فعالیت‌های تعاملی و کارزارهای فضای مجازی را سازماندهی می‌کند تا بر حقوق کودکان تاکید کند. در روز جهانی کودک، تخفیف‌های ویژه‌ای برای خوراکی، بلیط سینما و اسباب‌بازی در نظر گرفته می‌شود. ورود به برخی پارک‌ها یا مقاصد گردشگری برای کودکان رایگان یا با تخفیف است.
دو کودک در حال بازی در پارک در روز جهانی کودک؛ منبع عکس: FirstCry Parenting

منبع عکس: FirstCry Parenting، عکاس: نامشخص

  • گردهمایی‌های مذهبی و اجتماعی: در بعضی مناطق، رهبران مذهبی و اجتماعی نیایش‌ها و گردهم‌آیی‌های ویژه‌ای برای کودکان و حمایت از سلامت آن‌ها برگزار می‌کنند. این فعالیت‌ها با هدف ایجاد جهانی امن برگزار می‌شود که در آن به حقوق کودکان احترام گذاشته شود و هر کودکی بتواند به شکوفایی برسد.
کپی لینک

روز کودک در ایران

در ایران، قبل از آنکه روز جهانی کودک به‌طور رسمی نام‌گذاری شود و فعالیت‌هایی در این خصوص صورت پذیرد، بعضی از اشخاص و موسسات در جهت حمایت از کودکان و شکوفایی استعدادهای آنان، باشگاه‌هایی را به‌صورت اختصاصی برای آن‌ها دایر می‌کردند که صلاحیت این باشگاه‌ها به تایید وزارت خارجه، وزارت فرهنگ و شهربانی می‌رسید.

در سال ۱۳۳۶ خورشیدی، بنا بر پیشنهاد اداره بازرسی امور اجتماعی و انجمن ملی ایرانی حمایت کودکان و موافقت مقام وزارت، آخرین چهارشنبه هر سال به نام روز کودک انتخاب و نامیده شد تا ارزش حقیقی کودک شناسانده شود. در این روز، کودکستان‌ها و دبستان‌ها برای کودکان هر شهرستان، برنامه‌های اجتماعی، تفریحی و گردش‌های دسته‌جمعی ترتیب می‌دادند.

کودکان در حال اجرای نمایش در مدرسه ای در اصفهان در روز کودک ۱۳۳۶؛ منبع عکس: مجله فرهنگ اصفهان، عکاس: نامشخص

عکسی نایاب از مراسم روز کودک از مجله فرهنگ اصفهان، عکاس: نامشخص

در روز کودک، مدتی از وقت رادیو در اختیار کودکان قرار می‌گرفت و مربیان آنان در این برنامه درباره تعلیم و تربیت کودکان صحبت می‌کردند و از کودکان فعال، تقدیر به عمل می‌آوردند.

در سال ۱۳۳۷ خورشیدی، وزارت فرهنگ و انجمن ملی ایرانی حمایت کودکان، به‌منظور شناساندن شخصیت و ارزش حقیقی کودک، روز ۲۱ اسفند را برای روز کودک تعیین کردند. در این روز، در تمامی کودکستان‌ها و دبستان‌ها، برنامه‌هایی برای کودکان و دانش‌آموزان اجرا می‌شد؛ مثلا برای سرگرمی و به‌کارگیری ذوق و استعداد کودکان و دانش‌آموزان، نمایشگاهی همراه با اجرای نمایشنامه‌های تفریحی و اخلاقی به‌علاوه بازی‌ها و سرگرمی‌ها در برنامه‌های آن روز قرار می‌گرفت.

در روز کودک سال ۱۳۳۸ خورشیدی، دانش‌آموزان در چهارراه‌های بزرگ شهر، عبور و مرور وسایل نقلیه را هدایت کردند

در روز کودک، اعضای انجمن‌های همکاری خانه و مدرسه و اولیای دانش‌آموزان نیز سخنرانی می‌کردند و فیلم‌های تعلیم و تربیتی پخش می‌شد.

در سال ۱۳۳۸ خورشیدی، روز کودک به روز چهارم اردیبهشت‌ماه انتقال یافت. در این روز، مراسم روز کودک همراه با جشن‌ها و مراسمی در اغلب دبستان‌ها و کودکستان‌ها انجام گرفت. مدیرکل فرهنگ استان‌ها جوایزی را میان کودکان توزیع کرد و در ساعت پنج بعدازظهر، صدها دانش‌آموز عضو سازمان پلیس مدارس، در چهارراه‌های بزرگ شهر، عبور و مرور وسایل نقلیه را هدایت و راهنمایی کردند.

تمبر روز کودک ۱۳۴۹؛ منبع عکس: ایسام، عکاس: نامشخص

منبع عکس: ایسام، عکاس: نامشخص

از سال ۱۳۴۱ خورشیدی، روز نهم آبان به‌دلیل سالروز تولد پسر بزرگ محمدرضاشاه پهلوی جشن گرفته می‌شد. در ایران نیز مانند خیلی از کشورها، از سال ۱۳۴۸ خورشیدی (۱۹۶۸ میلادی)، روز ۱۱ خرداد (یکم ژوئن) به روز جهانی کودک اختصاص داده شد. در سال ۱۳۴۹، کمیته مرکزی تشکیلات دمکراتیک زنان ایران وابسته به سازمان جوانان حزب توده ایران، اعلامیه‌ای به مناسبت این روز بدین مضمون منتشر کرد:

«به مناسبت اول ژوئن/یازدهم خرداد، روز بین‌المللی دفاع از حقوق کودکان! کودکان، حقوق مقدسی در اجتماع دارند. آنان باید جهان فردا را بسازند. جنگ مهیب اتمی که جهانگشایان آمریکا و انگلیس برای نوع بشر تدارک می‌بینند، آفت جانگداز نسل آینده ملت‌ها است. مردان و زنان آزاده ایران! به نجات آیندگان ملت خود همت گماریم! با شهامت و پایداری، از حقوق اطفال خود دفاع کنیم! به استثمار وحشیانه کودکان و کارگران خردسال پایان بخشیم! شیره حیات این غلامان کوچک، زالوهای پلید اجتماع ما را پروار می‌سازد. به حمایت از حیات و سلامت کودکان ایرانی، بر ضد یغماگران آدمخوار بپاخیزیم. مبارزه در راه صلح، مبارزه در راه تامین زندگی و سعادت کودکان است. با تمامی قوا بر ضد آتش‌افروزان جنگ، در راه تحریم سلاح مرگ‌بار و ضدبشری اتمی پیکار کنیم. پیروز باد صلح، مرگ بر دشمنان صلح!»

از سال ۱۳۴۶ تا سال ۱۳۵۶ خورشیدی، تمبرهای روز کودک حاوی چهره ولیعهد پهلوی با رویکرد نقاشی کودکان و با نام «روز کودک» یا «هفته کودک» بود. بعد از انقلاب، تا اوایل دهه ۷۰ خورشیدی، همچنان اول ژوئن (۱۱ خرداد) به‌عنوان روز کودک نامیده می‌شد.

2024-10-10f77b15-ae0c-4b11-b59e-db2a82e131ea

منبع عکس: فروشگاه تمبر آبتین، عکاس: نامشخص

در فاصله سال‌های ۱۳۳۸ تا ۱۳۵۸ خورشیدی، علاوه بر ادارات فرهنگ، کمیته ایرانی حقوق بشر و احزاب و گروه‌های خاص، موسسات دیگری مثل انجمن ملی حمایت از کودکان و کمیسیون ملی یونسکو در ایران نیز فعالیت‌هایی در جهت حمایت از کودکان و برگزاری مراسم روز جهانی کودک و هفته کودک انجام می‌دادند؛ برای نمونه، می‌توان به نامه کمیسیون ملی یونسکو در ایران در سال ۱۳۵۸ (سال جهانی کودک) به وزارت آموزش‌وپرورش یاد کرد که در آن از کودکان جهت شرکت در مسابقه شعر، دعوت به همکاری کرد:

قابل‌توجه کودکان و نوجوانان عزیز! در ادامه فعالیت‌های سال جهانی کودک، کمیسیون ملی یونسکو در ایران مسابقه شعری تحت عنوان «دست در دست بچه‌ها، بیایید دنیای بهتری بسازیم!» برگزار می‌کند. ضمن اعطای جوایزی به تعدادی از بهترین اشعار سروده شده، پنج نمونه از آن‌ها انتخاب و به یونسکو ارسال خواهد شد. شاعران کوچولو می‌توانند اشعار خویش را به زبان مادری تهیه کنند. به سراینده بهترین شعر در دنیا، جایزه یک هفته مسافرت به مقر سازمان ملل متحد (نیویورک) به اتفاق پدر و مادر یا دو نفر به انتخاب خود برنده و شرکت در مراسم بزرگداشت بهترین کودک شاعر داده خواهد شد. از طرفی یکی از معروف‌ترین ارکسترهای جهان برای شعر برنده آهنگ ساخته و آن را نواخته و درآمد حاصل از فروش صفحات تهیه شده به نفع کودکان معلول دنیا به مصرف خواهد رسید. شرایط شرکت در مسابقه: ۱. سن، حداکثر ۱۷ سال تمام تا پایان اردیبهشت ۱۳۵۹؛ ۲. شعر، حداکثر ۱۵ بیت یا ۲۰ خط. از کلیه کودکان و نوجوانان واجد شرایط دعوت می‌شود اشعار خود را حداکثر تا پانزدهم فروردین‌ماه ۱۳۵۹ با ذکر آدرس پستی و مشخصات خود، به صندوق پستی ۱۵۳۳ ارسال کنند.

در سال ۱۳۷۲ خورشیدی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به‌همراه وزارت آموزش‌وپرورش و سازمان بهزیستی، ابتدا روز ۱۷ مهر (۹ اکتبر) و بعد روز ۱۶ مهر (هشتم اکتبر) را به‌عنوان «روز ملی کودک» معرفی کردند. به تبع آن، در سال ۱۳۷۶، شورای فرهنگ عمومی و شورای عالی انقلاب فرهنگی همین روز را به تقویم رسمی کشور اضافه کرد که این تصمیم به تصویب سازمان یونیسف نیز رسید. در سال ۱۳۹۳، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مسئولیت دبیرخانه ستاد روز ملی کودک را بر عهده گرفت.

2024-10-db1ee0c3-b018-48f4-adb2-4c24ec803d25

نمایش‌های عروسکی در هفته کودک در دهه ۷۰؛ منبع عکس: Pinterest، عکاس: نامشخص

از سال‌های ۱۳۵۸ تا ۱۳۹۵ خورشیدی، تمبرهای روز جهانی کودک حاوی مضمون‌هایی نظیر مبارزه و انقلاب، جنگ، دفاع مقدس، شهادت، حمایت از کودکان فلسطینی، تحصیل، شادی و تفریح، ارتباط بین‌الملل، ملیت، جهانی‌شدن، داستان‌های ایرانی و شاهنامه بودند؛ اما از سال ۱۳۹۵ به بعد، تمبری با موضوع روز کودک یا روز جهانی کودک چاپ و منتشر نشد.

در روز ملی کودک و هفته پیش روی آن، به کودکان بیش از پیش بها داده و برنامه‌های متنوعی برای آنان برگزار می‌شود؛ ازاین‌رو به‌صورت غیررسمی می‌توان هفته کودک در ایران را معرفی کرد که در آن، روزشمار هفته ملی کودک شروع می‌شود و هرروز آن به برنامه خاصی اختصاص پیدا می‌کند.

پوستر هفته ملی کودک؛ منبع عکس: تسنیم، عکاس: نامشخص

پوستر هفته ملی کودک؛ منبع عکس: تسنیم، عکاس: نامشخص

اگر در مراسم روز جهانی یا روز ملی کودک شرکت کرده‌اید و اطلاعاتی در مورد روز جهانی کودک در کشورهای مختلف دارید، تجربه خود را با ما و دیگر همراهان کجارو در میان بگذارید.

منبع عکس کاور: دلگرم، عکاس: نامشخص

سوالات متداول

  • روز جهانی کودک ۱۴۰۳ چه روزی است؟

    چهارشنبه ۲۰ نوامبر برابر با ۳۰ آبان ۱۴۰۳ روز جهانی کودک است. این روز توسط مجمع عمومی سازمان ملل نام‌گذاری به‌منظور یادآوری سالگرد صدور بیانیه حقوق کودکان در سال ۱۹۵۹ میلادی و کنوانسیون حقوق کودک در سال ۱۹۸۹ تعیین شده است.

  • روز کودک در ایران چه روزی است؟

    ۱۶ مهر روز کودک در ایران است. این روز در سال ۱۳۷۲ خورشیدی، توسط کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به‌همراه وزارت آموزش‌وپرورش و سازمان بهزیستی تعیین شد.

مقاله رو دوست داشتی؟
نظرت چیه؟
داغ‌ترین مطالب روز

نظرات