راهنمای تحصیل در نروژ

نسخه اولیه این مقاله در تاریخ ۱۳۹۷/۰۲/۱۷ منتشر شده و در تاریخ ۱۳۹۹/۰۵/۲۰ توسط سعیده خلیلی‌صفا به‌روزرسانی شده است.

نروژ، با نام رسمی پادشاهی نروژ، یکی از کشورهای حوزه اسکاندیناوی در قاره اروپا است که به‌دلیل قوانین عجیب و رفاه آن،‌ بسیاری از افراد علاقه‌مند به بازدید از آن یا حتی زندگی در این کشور شده است. از طرفی، امکان تحصیل رایگان، تدریس به زبان انگلیسی و همچنین، سطح بالای کیفیت زندگی و سطح علمی بالای دانشگاه‌های کشور نروژ باعث جذب دانشجویانی شده است که علاقه‌مند به تحصیل در اروپا هستند.

آموزش‌ رسمی و اجباری كشور نروژ از ۶ سالگی آغاز می‌شود و ده سال‌ طول‌ می‌كشد. دوره ۱۰ ساله شامل سه مرحله است:

• ابتدایی، کلاس‌های اول تا چهارم (۶ تا ۱۰ سالگی)؛
• راهنمایی، کلاس‌های پنجم تا هفتم (۱۰ تا ۱۳ سالگی)؛
• پیش از دبیرستان، کلاس‌­های هشتم تا دهم (۱۳ تا ۱۶ سالگی).

دانش‌آموزان‌ از ۱۶ سالگی وارد دبيرستان‌ می‌شوند؛ تحصیلات دوره دبیرستان که سه سال‌ طول می­‌کشد، به یکی از دو صورت است: ۱- عمومی؛ ۲- حرفه‌­ای.

در پايان‌ دوره‌ سه ساله‌ تحصيلات‌ دبيرستان، دانش‌آموزان‌ در امتحانات‌ نهايی شرکت می‌كنند كه‌ صرف‌نظر از گذراندن دوره‌ عمومی یا حرفه‌­ای، آزمونی یکسان را پشت سر خواهند گذاشت. در نروژ، دبستان‌ها و مدارس راهنمایی تحت اختیار شهرداری‌­ها و دبيرستان‌ها تحت اختیار دولت است.

‌تحصيلات‌ دانشگاهی در دانشگاه‌ها و موسسات‌ آموزش‌ عالی امكان‌پذير است. در نروژ دانشگاه‌­ها و مراكز آموزش‌ عالی زير نظر وزارت‌ آموزش‌ و پژوهش‌ (Ministry of Education and Research) فعاليت‌ آموزشی و پژوهشی دارند كه‌ شامل‌ دانشگاه‌­های جامع‌، دانشگاه­‌های تخصصی،‌ کالج‌­های دانشگاهی و کالج‌­های هنر می­‌شود. داوطلبان‌ ورود به‌ تحصيلات‌ عالی بايد دیپلم دبیرستان (Vitnemål Fra Videregående Skole) را داشته باشند. داوطلبانی که حداقل‌ ۲۳ سال‌ سن‌ و ۵ سال‌ تجربه‌ كاری و تحصیلی داشته و ۶ درس اصلی زبان نروژی، زبان انگلیسی، تعلیمات مدنی، تاریخ مدرن، علوم طبیعی و ریاضیات را گذرانده باشند، می‌توانند بدون‌ دیپلم دبيرستان، وارد مراكز آموزش‌ عالی شوند.

دانشجويان‌ خارجی برای ورود به‌ مراكز آموزش‌ عالی باید دیپلمی هم ارز دیپلم دبیرستان نروژ داشته باشند که معمولا علاوه بر دیپلم دوازه ساله باید یک سال در دانشگاه تحصیل کرده باشند؛ علاوه بر این، تسلط خوب به زبان نروژی (اخذ حداقل نمره ۰/۳) و انگلیسی (نمره ۵۰۰ در تافل یا نمره ۵ در IELTS) الزامی است. سال‌ تحصيلی از ماه اوت (August) تا ژوئن (June) بوده و تعطیلات بلند مدت از ۱۵ ژوئن تا ۱۵ اوت است. زبان تدریس نروژی و انگلیسی است.

‌۱- دوره‌‌ Høgskolekandidat: پس‌ از دو سال‌ تحصيل‌ به‌ پايان‌ می‌رسد و می­‌تواند پیش درآمد مدرک Bachelor باشد. این دوره در کالج‌­های دانشگاهی یا برخی موسسات خصوصی آموزش عالی برگزار می­‌شود.

۲- دوره Bachelor: شامل حداقل سه‌ سال‌ تحصيل‌ در دانشگاه‌­ها، دانشگاه­‌های تخصصی، کالج­‌های دانشگاهی ایالتی و بسیاری از موسسات خصوصی آموزش عالی است. این دوره در کالج­‌های دولتی هنر چهار سال طول می­‌کشد.

۳- دوره (Candidatus/ Candidata magisterii (Cand. Mag: مطابق نظام قدیم بوده و شامل سه سال و نیم تحصیل برای رشته‌های ریاضی و علوم طبیعی و چهار سال برای رشته‌های هنر و علوم اجتماعی در دانشگاه­‌ها، کالج­‌های دانشگاهی ایالتی، کالج‌­های هنر و بسیاری از موسسات آموزش عالی خصوصی یا دولتی می­‌شود. با مدرک دو یا سه ساله Høgskolekandidat تخصصی نیز می‌توان وارد این دوره شد.

۴- دوره Master: شامل‌ دو سال‌ تحصيل‌ بعد از Bachelor و در دانشگاه‌­ها، کالج‌­های دانشگاهی، تعدادی کالج­‌های ایالتی و خصوصی می­‌شود. در برخی رشته‌­ها دوره Master به‌صورت پیوسته بوده و پنج سال طول می­‌کشد.

۵- دوره Philosophiae Doctor: شامل‌ سه سال‌ تحصيل‌ بعد از Master در دانشگاه­‌ها، بیشتر کالج­‌های دانشگاهی، تعدادی کالج­‌های ایالتی و موسسات خصوصی می­‌شود و معمولا پژوهشی است.

• ‌مدرک Høgskolekandidat و كليه‌ مدارک دو يا سه سال‌ تحصيل‌ و همچنين‌ تحصيلات‌ نيمه‌ تمام‌ معادل‌ حداقل‌ ۷۰ واحد دانشگاهی ایران به مأخذ "كاردانی" ارزشيابی می‌شود.
• مدارک Bachelor و (Candidatus/ Candidata magisterii (Cand. Mag به مأخذ "كارشناسی" ارزشيابی می‌شود.
• مدرک Master به مأخذ "کارشناسی ارشد" ارزشیابی می‌شود. ‌
• مدرک Philosophiae Doctor "دكتری" ارزشيابی می‌شود.

بین‌المللی بودن دانشگاه‌های نروژ یکی از اولویت‌های مهم در سیستم آموزشی نروژ است و دانشگاه‌های این کشور تلاش می‌کنند تا حد امکان تحصیل را برای دانشجویان خارجی آسان‌تر کنند. ازاین‌رو، امروزه زبان تدریس در بیشتر رشته‌ها زبان انگلیسی است.

دانشجویانی که مایل به تحصیل به زبان انگلیسی باشند، موظفند برای اخذ پذیرش دانشگاهی نمره زبان مورد نیاز را ارائه دهند به عبارت دیگر، مراکز آموزشی نروژ برای داوطلبان ایرانی دوره آموزش زبان انگلیسی ارائه نمی‌دهند. در مورد دوره‌های زبان نروژی، برای برخی دانشگاه‌ها و برخی رشته‌ها در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد می‌توان به‌مدت یک سال تحصیلی قبل از شروع دوره اصلی، برای دوره آموزش زبان نروژی پذیرش اخذ کرد.

نروژ یکی از پنج کشور اروپایی است که تحصیل درآنجا رایگان است؛ به عبارت دیگر، تحصیل در دانشگاه‌های دولتی نروژ (به‌جز چند دانشگاه معدود) رایگان است. کل هزینه زندگی در نروژ (شامل اجاره مسکن، بیمه، رفت و آمد، خوراک و احتیاجات آموزشی) بر اساس نظر اداره مهاجرت این کشور اکنون سالانه حدود ۸۵۰ تا ۹۵۰ کرون است. این هزینه با توجه به نوع زندگی هر دانشجو تا حدودی قابل تغییر است. در صورت عدم استفاده دانشجو از خوابگاه‌های دانشگاه، هزینه اجاره مسکن ماهیانه حداقل ۳۵۰ تا ۴۰۰ یورو است.

اگرچه دانشگاه‌های نروژ هزینه‌ای به‌عنوان شهریه از دانشجویان دریافت نمی‌کنند، ولی دانشجویان باید هر ترم مبلغی در حدود ۳۰۰ تا ۶۰۰ کرون برای گرفتن آزمون و نیز خدمات رفاهی دانشجوی محلی شامل خدمات بهداشتی و مشاوره، تسهیلات ورزشی و فعالیت‌های فرهنگی پرداخت کنند. در واقع، نروژ از شرایط تحصیل رایگان برخوردار است، ولی هزینه‌‌های زندگی در این کشور ۲۰٪ از هزینه زندگی در سایر کشورهای اروپایی بالاتر است. با این وجود نروژ از نظر رفاه اجتماعی در رتبه اول دنیا قرار دارد و به‌واسطه موقعیت خوب اقتصادی، شانس پیدا کردن کار در دوره دانشجویی بسیار بالا است.

با وجود رایگان بودن تحصیل در نروژ هزینه‌های زندگی در این کشور تا حدی گران است؛ ازاین‌رو، بسیاری از دانشجویان تمایل دارند تا از بورسیه‌های تحصیلی بهره‌‌مند شوند. در این رابطه، بورسیه‌های تحصیلی مختلفی از سوی دولت نروژ و اتحادیه اروپا به دانشجویان تعلق می‌گیرد. (بورسیه دانشگاه‌های نروژ برای سال تحصیلی ۲۰۲۱-۲۰۲۰)

محدودیت سنی خاصی برای ادامه تحصیل وجود ندارد، اما دانشجویانی که برای مقاطع کارشناسی اقدام می‌کنند ترجیحا نباید بالای ۲۸ سال سن داشته باشند.

تعطیلات پایان تحصیلی سالانه حدود یک و نیم تا دو ماه است. این تعطیلات از اواسط ژوئن آغاز شده و تا اواسط آگوست ادامه دارد.

آیا در تعطیلات آخر سال تحصیلی، دانشگاه محل اقامت در اختیار دانشجو قرار می‌دهد؟ بله، خوابگاه‌های دانشگاه در اختیار دانشجو قرار می‌گیرند.

بیمه پزشکی و درمانی در نروژ در مقایسه با سایر کشورهای دنیا بسیار جامع است. چراکه برقراری بیمه پزشکی برای دانشجویان، قبل از اعزام نیز امکان‌پذیر است.

نروژ کشوری کوهستانی است به‌طوری که قسمت اعظم این کشور را ارتفاعاتی از سنگ سخت تشکیل می‌دهد. در شمال مجاور با اقیانوس منجمد شمالی با آب و هوای سرد است، در مناطق مرکزی آب و هوای نسبتا سرد و مناطق جنوبی آب و هوایی معتدل دارد. میانگین دما در مناطق جنوبی از ۴ درجه سانتی‌گراد زیر صفر در دی ماه تا ۱۷ درجه سانتی‌گراد بالای صفر در خرداد، نوسان دارد و میزان بارش سالانه در همین منطقه، ۱۹۶ سانتی‌متر است. در بیشتر مناطق شمالی نروژ معمولا ۶ ماه شب است و ۶ ماه روز در اکثر مناطق شمالی نروژ معمولا ۹ ماه در سال برف و باران می‌آید.

• اخذ ویزا برای والدین دانشجو: ویزای والدین و بستگان درجه یک بین یک ماه و نیم تا سه ماه پس از اعزام دانشجو، قابل اقدام و اخذ خواهد بود. مدت زمان اقامت با هر ویزا حداکثر ۹۰ روز است.
• شرایط کار کردن دانشجو: در طی تعطیلات دانشگاه با دارا بودن ویزای دانشجویی می‌توان در هفته ۲۰ ساعت کار دانشجویی انجام داد. این اجازه کار در مدت تعطیلات دانشگاه هم معتبر است. میزان درآمد دانشجو به‌ازای هر ساعت کار پس از کسر مالیات ساعتی حدود ۷ تا ۱۰ یورو است.
• عزیمت دانشجوی متاهل به‌همراه همسرش: برای دانشجویان مقطع دکتری، ویزای همسر و فرزند به‌همراه خود دانشجو صادر می‌شود، ولی در مورد دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد ممکن است اخذ این ویزا نیازمند حداکثر سه تا ۶ ماه زمان باشد.
• آیا ویزای دانشجویی نروژ برای چند بار ورود و خروج است؟ بله، ویزای دانشجویی یک‌ساله و برای چند بار ورود و خروج معتبر است.