کرمانشاه در غرب کشور قرار گرفته است و وضعیت آب‌وهوایی مطبوع و دلپذیر آن در نیمه اول سال، علاوه بر مکان‌ها و مناطق دیدنی آن، گردشگران و مسافران زیادی را به‌سمت این شهر جذب می‌کند.
درباره کرمانشاه بیشتر بدانید:
بلوار طاق‌بستان کرمانشاه
استان کرمانشاه ناحیه‌ای کوهستانی است که بین فلات ایران و جلگه بین‌النهرین قرار گرفته و سراسر آن را کوه‌ها، قله‌ها و ارتفاعات رشته‌کوه‌های زاگرس پوشانده است. رشته‌کوه‌های زاگرس در محدوده استان کرمانشاه به‌صورت موازی قرار دارند و دشت‌های مرتفع کوهستانی و گذرگاه‌های مهم زاگرس در این بین شکل گرفته است. در این استان چهار فصل، چهار اقلیم متفاوت وجود دارد. اما به‌طور کلی می‌توان این استان را به دو بخش گرمسیر (نواحی غربی استان شامل شهرستان‌های قصر شيرين، سرپل ذهاب، گيلانغرب، سومار، نفت شهر و قسمت جنوبی شهر كرمانشاه) و سردسیر (سایر نواحی استان) تقسیم کرد.
برای سفر به کرمانشاه مسیرهای هوایی، زمینی و ریلی پیش روی شما است.
میدان امام خمینی (میدان فرودگاه) کرمانشاه
فرودگاه بین‌المللی اشرفی اصفهانی، فرودگاه عمومی شهر کرمانشاه است که به‌عنوان مهم‌ترین فرودگاه غرب کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد. این فرودگاه در نزدیکی میدان امام خمینی (میدان فرودگاه) قرار دارد.
راه‌آهن کرمانشاه مراحل آغازین خود را طی می‌کند و هنوز افتتاح نشده است. نزدیک‌ترین ایستگاه راه‌آهن به کرمانشاه، راه‌آهن ملایر است.
لب آب، یکی از ورودی‌های استان کرمانشاه، عکاس: مهدی زنگنه
بسته به اینکه از کدام شهر به‌سمت کرمانشاه در حرکت باشید، پنج مسیر ورودی به شهر وجود دارد:
مسیر رایج از تمامی سمت‌ها (به‌جز جنوب کشور، کردستان و منطقه آذربایجان)، بزرگراه شهید کشوری، در سمت شرق شهر کرمانشاه است و پس از گذر از استان همدان در نهایت به میدان امام خمینی (میدان فرودگاه) شهر کرمانشاه منتهی می‌شود.
مسیر دیگر برای مسافرانی است که از جنوب کشور به کرمانشاه می‌آیند. این مسیر پس از گذر از استان ایلام، به شهر اسلام‌آباد غرب می‌رسد و از این شهر به دو شاخه تقسیم می‌شود. مسیر غربی به قصر شیرین و از آنجا به کشور عراق می‌رود و مسیر شرقی از طریق بزرگراه راه کربلا به سوی شهر کرمانشاه ادامه پیدا می‌کند و در نهایت به میدان آزادگان در شهر کرمانشاه می‌رسد.
مسیر سوم برای رسیدن به شهر کرمانشاه، مسیری است که از استان کردستان و شهر سنندج می‌گذرد و مسیر معمول برای مسافرانی است که از استان‌های شمال غربی به استان کرمانشاه می‌آیند.
مسیر چهارم ورود به استان از جانب جنوب شرقی است و برای مسافرانی مناسب است که از استان‌های لرستان، کهگیلویه و بویراحمد، اصفهان، چهارمحال و بختیاری و فارس می‌آیند. این مسیر از استان لرستان و شهر خرم‌آباد می‌گذرد و در استان کرمانشاه به شهر هرسین می‌رسد و از آنجا به مسیر اصلی شرقی استان متصل شده و در نهایت به میدان امام خمینی، در شهر کرمانشاه می‌رسد.
مسیر پنجم برای مسافرانی مناسب است که از کشور عراق یا کردستان عراق یا سوریه رهسپار کرمانشاه می‌شوند. این مسیر از ورودی مرز خسروی به شهر قصر شیرین می‌رسد و از طریق بزرگراه راه کربلا به میدان آزادگان، در شهر کرمانشاه می‌رسد.
ترمینال شهید کاویانی، درگاه ورودی شهر کرمانشاه از سمت شرق است و مسافرت‌ها از جاده تهران به این ترمینال منتهی می‌شود.
ترمینال راه کربلا، درگاه ورودی شهر از سمت غرب است و مسافرت‌ها از بغداد و اربیل به این ترمینال منتهی می‌شود.
بی‌شک یکی از مهم‌ترین مسائلی که در هنگام سفر پیش روی شما خواهد بود، انتخاب مکان مناسب برای اقامت است. با توجه به بودجه و موقعیت جاذبه‌های گردشگری که قصد بازدید از آن‌ها را دارید، می‌توانید محل اسکان خود را انتخاب کنید. در شهر کرمانشاه، هتل‌های دو تا پنج ستاره در قسمت‌های مختلف شهر قرار دارد که با توجه به نیاز خود می‌توانید از قبل اقدام به رزرو آن‌ها کنید. در تعطیلات نوروز، مدارسی نیز در سطح شهر برای اقامت مسافران در نظر گرفته می‌شود و در برخی از پارک‌ها و فضاهای سبز، مجاز به برپایی و استفاده از چادرهای مسافرتی خواهید بود.
هتل دو ستاره سینا واقع در بخش غربی شهر، مناسب‌ترین قیمت را در بین هتل های کرمانشاه دارد. فاصله هتل تا فرودگاه حدود ۳۰ دقیقه با ماشین است.
اگر محدودیت بودجه ندارید، هتل پنج ستاره پارسیان می‌تواند انتخاب فوق‌العاده‌ای برای شما باشد. این هتل امکانات مناسبی از جمله استخر، سالن ورزش، کافی‌شاپ و رستوران دارد. علاوه بر امکانات ذکر شده، دلایل دیگری نیز برای انتخاب این هتل به‌عنوان محل اقامت‌تان در تعطیلات نورزی وجود دارد. فاصله هتل تا فرودگاه فقط پنج دقیقه است و رفتن به بازار سنتی کرمانشاه، ۱۰ دقیقه طول می‌کشد. همچنین نزدیک به محوطه تاریخی و تفریحی طاق‌بستان و پارک کوهستان است و در ترافیک روان، ۱۵ دقیقه با ماشین خواهد بود.
با توجه به اینکه هتل چهار ستاره جمشید در انتهای بلوار طاق‌بستان قرار گرفته است، از نظر دسترسی راحت و سریع به طاق‌بستان و پارک کوهستان انتخاب خوبی خواهد بود. این نکته را مد نظر داشته باشید که فاصله شما با مرکز شهر و بازار کرمانشاه ۳۰ تا ۴۰ دقیقه با ماشین خواهد بود.
مسیرها در شهر کرمانشاه کوتاه هستند و با استفاده از اتوبوس و تاکسی می‌توانید به سهولت در سطح شهر تردد کنید. همچنین سامانه تاکسی بی‌سیم کرمانشاه با شماره ۱۸۸۱ همواره آماده ارائه خدمات به مسافران و گردشگران است.
جاذبه‌های گردشگری هر شهر و استان، یکی از دلایل عمده جذب گردشگر است. استان و شهر کرمانشاه نیز مانند سایر شهرهای کشور از جاذبه‌های تاریخی، تفریحی و طبیعی زیبایی برخوردار است که سالانه گردشگران بسیاری را از سراسر ایران و جهان به خود جذب می‌کنند. پرداختن به تمام آثار دیدنی و جاهای دیدنی کرمانشاه در یک مقاله نمی‌گنجد، اما پیشنهاد می‌کنیم حتما از مکان‌های زیر بازدید کنید.
مجموعه تاریخی بیستون در ۳۰ کیلومتری شمال شرقی شهر کرمانشاه، جنوب غربی شهر بیستون و در پای کوهی به همین نام در مسیر همدان به کرمانشاه قرار دارد. قداست کوه بیستون، شرایط مطلوب آب‌وهوایی و قرارگیری بر سر راه‌های مهمی از جمله جاده ابریشم، باعث شد تا پادشاهان و فرمانروایان بسیاری به این منطقه توجه کنند و آثار و یادگارهای بی‌بدیلی در دل و دامنه این کوه به یادگار مانده است.
این محوطه تاریخی، فرهنگی و طبیعی ۲۸ اثر ثبت شده ملی دارد و در حریم آن بیش از ۱۵۰ اثر تاریخی شناسایی شده است. کتیبه و نقش برجسته داریوش نیز در سال ۱۳۸۵ در فهرست جهانی یونسکو ثبت شده است.
مجسمه هرکول، تندیسی تراشیده از سنگ و مربوط به دوره سلوکی است که در این محوطه قرار دارد.
همچنین فرهادتراش، کتیبه‌های مختلف، سراب بیستون و پل خسرو نیز جز آثار دیدنی این ناحیه است. در کنار محوطه، امامزاده باقر (ع) منسوب به امام کاظم علیه‌السلام قرار دارد که جز مکان‌های زیارتی این منطقه است.
هتل پنج ستاره لاله بیستون
کاروانسرای صفوی که اکنون به هتل لاله بیستون تغییر کاربری داده است، به فرم چهار ایوانی ساخته شده و مکانی برای اقامت مسافران است.
طاق‌بستان مجموعه‌ای از سنگ‌نگاره‌ها و سنگ‌نبشته‌های دوره ساسانی است که در شمال غربی شهر کرمانشاه قرار دارد. این مجموعه ارزش هنری و تاریخی زیادی دارد و شامل دو طاق بزرگ و کوچک و چند سنگ نبشته است.
وجود کوه و چشمه در این مکان، آن را به گردشگاهی مفرح تبدیل کرده که از زمان‌های دیرین تا به امروز مورد توجه بوده است. پیشنهاد می‌کنیم از موزه طاق‌بستان نیز دیدن کنید.
چنار کهنسال طاق بستان واقع در محوطه تاریخی - منبع عکس: آژوان
در کنار محوطه تاریخی، درختی قدیمی وجود دارد. باور مردم محلی بر این است که این درخت بیش از ۶۰۰ سال عمر دارد.
می‌توانید پیاده به‌سمت پارک کوهستان که به فاصله بسیار نزدیکی در شمال غربی این محوطه قرار گرفته است، بروید و زیبایی‌های این مسیر را که با درختان کهنسال و تنومند محصور شده است، در ذهن‌تان ثبت کنید. فراموش نکنید در مسیر خود حتما به یکی از غذاخوری‌های سنتی یا رستوران های کرمانشاه در این ناحیه بروید و طعم دنده‌کباب معروف کرمانشاهی را بچشید. پارک کوهستان در ارتفاعات قرار گرفته است و از این بخش می‌توانید منظره فوق‌العاده شهر کرمانشاه را مشاهده کنید که در شب نمایی بسیار دیدنی و به‌یادماندنی دارد.
نمای غار دو اشکفت از پارک کوهستان کرمانشاه
اگر فرصت مناسبی برای کوهنوردی دارید، بهتر است به دیدن منظره شهر از پارک کوهستان قانع نشوید و از غار دو اشکفت به تماشای این منظره بنشینید. غار دو اشکفت در شمال شهر کرمانشاه، در دامنه کوه میوله و مشرف به پارک کوهستان قرار دارد و کهن‌ترین بقایای سکونت انسان در شهر کرمانشاه است.
نمای پارک کوهستان از داخل غار دو اشکفت
ارتفاع این غار در حدود ۱۶۰۰ متر از سطح دریا است. این مکان باستانی، شامل دو غار مجاور هم است و در دامنه جنوبی کوه میوله، در ارتفاع حدود سیصد متری از دشت و مشرف بر پارک کوهستان قرار دارد.
معبد آناهیتا بنایی تاریخی منسوب به دوره اشکانی و ساسانی است که بر صخره‌ای مشرف به دشت کنگاور ساخته شده است. آناهیتا فرشته و نگهبان آب، فراوانی، زیبایی و باروری بوده است. بقایای این بنا که از بزرگ‌ترین بناهای سنگی ایران است، اکنون در شهر کنگاور، در مسیر همدان به کرمانشاه قرار گرفته است.
بنای طاق گرا در گردنه پاتاق در مسیر کرمانشاه به سرپل ذهاب در کنار راه باستانی سنگ‌فرشی قرار دارد. این بنا امروزه به‌علت تغییر مسیر، در شیب‌های پایین جاده آسفالته قرار گرفته است. برای دیدن این اثر، حدود ۲۰۰ متر بعد از ایست بازرسی معروف پاتاق وارد جاده فرعی در سمت چپ جاده اصلی شده و پس از طی مسافتی حدود ۵۰۰ متر به محل مورد نظر می‌رسید. در مورد زمان ساخت این بنا اختلاف نظرهایی وجود دارد. برخی آن را به دوره اشکانی و برخی دیگر آن را به دوره ساسانی نسبت می‌دهند. اما آنطور که از مدارک باستان‌شناسی به دست آمده، ظاهرا این بنا در اواخر دوره ساسانی و احتمالا زمان حکومت خسرو دوم (۶۲۸-۵۹۰ م) ساخته شده است. برای آن کارکردهای متفاوتی از جمله «یادگار احداث راه کاروانرو»، «توقف گاه موکب شاهی»، «اریکه سلطنتی»، «پاسگاه مرزی» و «بنای یادبودی از پیروزی» ذکر کرده‌اند.
شهرت این مجموعه طبیعی و تفریحی به واسطه وجود دریاچه کوچکی در این محوطه است. این دریاچه مملو از گل‌های نیلوفر آبی است که در فصل‌های گرم سال برگ‌ها و غنچه‌های آن سر از آب برآورده و قسمت زیادی از آن را می‌پوشانند و منظره‌ای بسیار دیدنی ایجاد می‌کنند. اطراف این مجموعه امکانات رفاهی مورد نیاز گردشگران و مسافران فراهم شده است و می‌توانید اوقات خوشی را در این محوطه طبیعی بگذرانید. قایق‌سواری در دریاچه را فراموش نکنید. در این مکان همچنین می‌توانید ماهیگیری کنید. سرآب نیلوفر در ۳۰ کیلومتری شمال غرب شهر کرمانشاه است.
غار قوری قلعه در ۸۷ کیلومتری شهر کرمانشاه (۲۵ کیلومتری شهر روانسر) در دامنه کوه شاهو قرار دارد. این غار، بزرگ‌ترین غار آبی خاورمیانه با ۱۲ کیلومتر طول است. غار قوری قلعه به‌عنوان یکی از هفت اثر طبیعی ملی جهان ثبت شده است. دمای داخل غار در تمام فصل‌های سال ثابت و بین ۷ تا ۱۱ درجه است. این غار شامل چندین تالار زیبا است. در سفر به استان کرمانشاه برای بازدید از این غار آبی بی‌نظیر، از قبل برنامه‌ریزی کنید.
ریجاب در ۱۲۰ کیلومتری شمال غرب کرمانشاه قرار دارد. برای بازدید از این منطقه توریستی باید از قبل برنامه‌ریزی کنید. جاده کرمانشاه به ریجاب مسیری کوهستانی و پیچ‌درپیچ است که در حین سفر به این بخش، طبیعت بکر این ناحیه شما را مجذوب خواهد کرد. اما باید به مسیر توجه ویژه‌ای داشته باشید، زیرا می‌تواند خطرآفرین باشد. بهتر است صبح زود حرکت کنید تا زمان مناسبی برای بازدید از این ناحیه داشته باشید.
ریجاب جاذبه‌های طبیعی و تاریخی بی‌شماری دارد که می‌توانید از آن‌ها دیدن کنید؛ رودخانه الوند که تنها رودخانه ریجاب است، آبشار ریجاب که از بلندترین آبشارهای ایران است، چشمه‌های متعدد، دره‌هایی که جولانگاه دائمی رودخانه خروشان الوند است و بالاخره پوشش گیاهی، درختان و درختچه‌های جنگلی این ناحیه زیبایی منحصر به فردی به آن بخشیده است. بیش از ۲۵ اثر باستانی در این منطقه قرار دارد که قلعه یزدگرد سوم ساسانی و برج ریجاب از معروف‌ترین آن‌ها است.
شهرستان صحنه در ۵۵ کیلومتری شهر کرمانشاه در جاده کرمانشاه به همدان قرار دارد. مهم‌ترین و زیباترین منطقه گردشگری این شهرستان، سراب صحنه است که تا شهر کرمانشاه ۶۸ کیلومتر فاصله دارد و جاده صاف و هموار آن باعث می‌شود بتوانید این مسیر را با ماشین در حدود ۴۵ دقیقه بپیمایید. سراب صحنه بازدیدکنندگان بسیاری را به واسطه وجود آب‌وهوای عالی، آبشارهای زیبا و خروشان، درختان وحشی و باغ میوه، کوه‌های سر برافراشته و غار کیکاووس جذب می‌کند. در هنگام بازدید از این ناحیه، حتما از آبشار و دریاچه کوچک آن دیدن کنید. برای این کار لازم است از مسیری مملو از درختان زیبا که در دو طرف رودخانه قرار دارند، عبور کنید.
در چند نقطه از مسیر پل‌های زیبایی روی رودخانه بنا شده که مناظر زیبایی را برای عکاسی سلفی و خانوادگی در اختیار شما قرار می‌دهد. اگر تصمیم دارید آرام آرام این مسیر را طی کنید و قبل از رسیدن به آبشار، از زیبایی‌های منطقه و صدای آرامش‌بخش آب لذت ببرید و لحظات‌تان را با عکس ماندگار کنید، حدود یک ساعت تا آبشار طول خواهد کشید، اما مطمئن باشید ارزشش را خواهد داشت. قایق‌سواری در دریاچه، ورزش‌های دسته‌جمعی و تهیه کباب به‌همراه خانواده از دیگر تفریحات پیشنهادی در این منطقه است.
تکیه معاون‌الملک مجموعه بنای تاریخی است که از دوران قاجاریه در شهر کرمانشاه به یادگار مانده است. این بنای تاریخی در بافت قدیمی شهر کرمانشاه در محله آبشوران قدیم و در خیابان حداد عادل قرار دارد. امتیاز استثنایی و قابل‌توجه این بنا در کاشی‌‌کاری بی‌نظیر و زیبای آن است. کارشنا‌سان میراث فرهنگی بر این باورند که کاشی‌های برجسته و نیمه برجسته با نقوش زیبا و رنگ‌های صددرصد طبیعی که در این بنا به کار رفته در جهان بی‌همتا است.
این بنا از سه قسمت حسینیه، عباسیه و زینبیه تشکیل شده و دارای سه در ورودی است. موزه مردم‌شناسی شهر کرمانشاه در ضلع جنوبی قسمت عباسیه تکیه معاون‌الملک در تالاری به مساحت ۲۰۰ متر قرار دارد که شامل ۲۹ ویترین از اشیا قدیمی، صنایع دستی و پوشاک با مضامین فرهنگی و اجتماعی است. این موزه در اردیبهشت ۱۳۶۹ تاسیس شده است. در بخش عباسیه همچنین موزه پوشاک و زیورآلات قرار دارد که می‌توانید از آن نیز دیدن کنید.
نمای داخلی تکیه معاون‌الملک
بازار سنتی کرمانشاه یکی از مراکز خرید کرمانشاه و از بزرگ‌ترین بازارهای سرپوشیده ایران است. این بازار که به‌دلیل عبور خیابان‌های اصلی شهر اکنون به چهار قسمت تقسیم شده، شامل راسته‌ها و بخش‌های متعددی است که جاذبه توریستی است. در این بازار می‌توانید ضمن بازدید، لباس‌های محلی و سوغات و صنایع دستی استان کرمانشاه را تهیه کنید.
از مهم‌ترین سوغاتی‌های خوراکی شهر کرمانشاه می‌توان به شیرینی بژی، نان برنجی، نان شکری، نان خرمایی، نان روغنی کرمانشاهی و کاک اشاره کرد. این شیرینی‌ها را می‌توانید در بازار سنتی کرمانشاه و در راسته نان برنجی پزها خریداری کنید. البته به این لیست، روغن حیوانی معروف کرمانشاهی را نیز اضافه کنید. با کمی جستجو می‌توانید روغن عالی تهیه کنید که استفاده از آن در غذاها و روی برنج، عطر و طعم فوق‌العاده‌ای به غذاهایتان خواهد داد.
در لیست سوغاتی‌های مربوط به صنایع دستی استان، موارد بسیاری قرار می‌گیرد که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به قالی و قالیچه، گلیم، گیوه‌های رنگی، جاجیم، موج، زیورآلات و مصنوعات چرم اشاره کرد. بسته به سلیقه خود، پیشنهاد می‌کنیم صنایع دستی استان کرمانشاه را به‌عنوان یادگاری یا هدیه‌ای نفیس برای عزیزان خود انتخاب کنید.
عکس از mrtaster.com (عکاس: نامشخص)
دنده‌کباب معروف و لذیذ کرمانشاهی را می‌توانید در رستوران حیدری یا رستوارن جمشید در طاق‌بستان امتحان کنید. خورشت خلال بادام نیز از غذاهای خوشمزه و خاص کرمانشاه است که با گوشت، خلال بادام و زرشک سیاه تهیه شده و همراه برنج سرو می‌شود. در سفر به کرمانشاه حتما این غذا را نوش جان کنید. پیشنهاد ما رستوران ارگ واقع در مجتمع تجاری ارگ در میدان مصدق (مرکز شهر) است. ضمن بازدید از این مرکز خرید می‌توانید این غذای سنتی را نیز امتحان کنید. یکی دیگر از غذاهایی که در سفر به کرمانشاه نباید آن را از دست بدهید، آش عباسعلی است. این آش سنتی و محلی کرمانشاهی بسیار خوش‌طعم و مقوی است که می‌توانید در رستوران‌های کوچک موجود در مرکز شهر، این غذا را تهیه و میل کنید.
نویسنده: زهره زرشکیان
عکس‌های گالری از گوگل مپ و Unsplash؛ عکاسان: زهره منتظر، عرفان تیموری، اعلا موسوی، نیما خدابنده‌لو، PaaZ PG،