جاهای دیدنی گچسر

گچسر یکی از روستاهایی است که در همه فصول سال مورد توجه گردشگران است. روستای گچسر از توابع بخش آسارای شهرستان کرج شمرده می‌شود. ارتفاع این روستا از سطح دریا ۲,۲۳۰ متر و آب‌وهوای آن در زمستان‌ها سرد و پربرف و در تابستان‌ها مطبوع و دلپذیر است. روستای گچسر از قدمتی طولانی برخوردار است و با توجه به آثار برجا مانده از گذشته قدمت آن به دوره صفوی می‌رسد. این روستا در حال حاضر نیز به‌دلیل استقرار در جاده چالوس، نزدیکی به پیست اسکی دیزین و غار طبیعی یخ مراد شهرت دارد.

روستای گچسر در یک ناحیه کوهستانی استقرار یافته و بافت مسکونی متمرکزی دارد. خانه‌های مسکونی روستا در شیب ملایم در کنار هم بنا شده‌اند. اغلب کوچه‌ها به‌صورت پلکانی، باریک، پیچ در پیچ و دارای شیب تند هستند که به‌وسیله پله با یکدیگر مرتبط می‌شوند. شکل خانه‌های روستاییان از نوع معیشت و فعالیت ساکنان تاثیر پذیرفته است. لاشه سنگ، چوب، گل، گچ و آجر مصالح به کار رفته در ساخت خانه‌های قدیم روستا هستند. در ساخت خانه‌های جدید از مصالح جدید همچون آهن، سیمان و سنگ تزیینی استفاده می‌شود. مردم روستای گچسر به زبان‌های فارسی و گیلکی سخن می‌گویند و مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند. درآمد بیشتر مردم روستای گچسر از فعالیت‌های زراعی، باغداری، دامداری سنتی، امور خدماتی و تولید صنایع دستی تامین می‌شود. گندم، جو و انواع میوه‌های درختی مانند گردو، سیب، آلبالو و گیلاس از محصولات زراعی و باغی این روستا هستند. انواع فرآورده‌های دامی از قبیل ماست، پنیر، شیر و کشک در گچسر به عمل می‌آید که علاوه بر مصرف داخلی به بازارهای اطراف نیز عرضه می‌شود.

منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: MJ Omidi

پیست دیزین در ۱۲ کیلومتری روستای گچسر و در ارتفاع ۳,۸۰۰ متری واقع شده است. این پیست ۲۳ بالابر در مسیر اسکی، سه تله کابین، دو تله سی یژ، هفت تله اسکی و بالابرهای دوچرخه و امکانات آموزشی مختلف مانند زمین‌های تنیس، والیبال، زمین بازی کودکان و پیست اسکی روی چمن دارد. همچنین در این پیست امکاناتی برای اسب‌سواری، راهپیمایی و دوچرخه‌سواری فراهم شده است و آموزش و اجاره لوازم اسکی نیز در آن صورت می‌گیرد.

زمان مناسب جهت استفاده از پیست روی چمن از ۱۵ خرداد تا ۱۵ شهریور است. در صورت ریزش برف در مهر ماه، پیست اسکی روی برف از ۱۵ مهر مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد. در پیست اسکی دیزین امکانات رفاهی مانند هتل و رستوران‌های زیبا، مجهز و مطلوب برای آرامش خاطر اسکی‌بازان و گردشگران احداث شده است.

چشمه ولد از مشهورترین جاذبه طبیعی روستای گچسر است. این چشمه که در جنوب غربی گچسر و شمال غربی دهکده ولد واقع شده است، تا هتل گچسر دو کیلومتر فاصله دارد. آب این چشمه از گروه آب‌های بی‌کربنات کلسیم گوگردی سرد به شمار می‌آید که گوکرد آن از احیای سولفات حاصل می‌شود. استفاده از این آب معدنی برای درمان بیماری‌های جلدی، مجاری تنفسی و روماتیسم توصیه می‌شود.

منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: حسین تهرانی

غار یخ مراد از جمله غارهای دیدنی و زیبای استان البرز است که در حوالی روستای «کهنه ده» منطقه گچسر در ۸۴ کیلومتری کرج قرار دارد. طول غار از ابتدا تا انتها نامشخص است و گفته می‌شود به‌علت وجود حفره‌های متعدد در آن تاکنون کسی به انتهای غار دست نیافته است. در داخل غار یخ مراد سه تالار، یک برکه یخی و یک آبشار یخی وجود دارد. مسیر غار عموما شیب‌دار و رو به پایین است که در نهایت با رسیدن به اعماق آن چشمه‌های یخ‌زده در کف زمین و استالاکتیت‌های اسفنجی غار نمایان می‌شوند.

غار یخ مراد دارای بادگیر و هواکش‌های مخفی بی‌شماری است که هوای خارج با شدت از آن‌ها خارج می‌شود و به همین دلیل هوای غار فوق‌العاده سرد است. این امر سبب می‌شود تا آب‌های موجود در غار به حالت انجماد در آیند و توده‌های بزرگ یخ تشکیل شوند. یخبندان غار که از اسفند آغاز می‌شود، تقریبا تا اواسط بهار سال بعد ادامه دارد. در طول تابستان و پاییز به‌علت خشکی هوا و عدم جریان آب یخ‌ها شروع به ذوب شدن می‌کنند.

بین ۷۰ تا ۲۳۰ میلیون سال از عمر غار یخ مراد می‌گذرد. این غار در ادوار گذشته زیر آب بوده است و در حقیقت یک غار زیردریایی به شمار می‌رود. این مطلب از وضعیت طبیعی غار و از بقایای یک فسیل کاریتا که روی سنگی در ورودی غار باقی مانده است قابل تشخیص خواهد بود. به گفته اهالی روستای کهنه ده در گذشته بیماران با خوردن یخ‌های غار بهبود می‌یافتند. در واقع وجه تسمیه این غار از وجود قندیل‌ها و توده‌های یخی و کاربرد آن‌ها برای درمان بیماری‌ها گرفته شده است.

منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: رضا نیکویی

رودخانه گچسر از میان روستای گچسر عبور می‌کند. حاشیه این رودخانه با درختان مختلفی همچون گردو و سیب تزئین گردیده و به تفرجگاه و سایه سار تبدیل شده است.

منبع عکس: باشگاه خبرنگاران جوان؛ عکاس: نامشخص

در دو کیلومتری روستای گچسر پلی سنگی با معماری ویژه وجود دارد که قدمت آن به دوره ایلخانی می‌رسد. پل سنگی گچسر که به آن «آهنین راه» نیز گفته می‌شود، احتمالا در دوره صفویه مرمت شده است.

منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: علیرضا علوی

کاخ روستای گچسر معروف به کاخ رضاشاهی در زمان حکومت رضاشاه احداث شد و در حال حاضر از آن به‌عنوان هتل بهره‌برداری می‌شود.

کوره‌های گچ پزی گچسر در فاصله سه کیلومتری جنوب روستا قرار دارند. قدمت این کوره‌ها به دوره قاجار می‌رسد.

نویسنده: زهرا صالح نژاد