جاهای دیدنی مریوان

مریوان یکی از شهرهای مرزی کشور، در استان کردستان است که با قرارگیری در نزدیکی دریاچه‌ زریوار و منطقه اورامان و برخورداری از طبیعتی بکر و فوق‌‌العاده، چشم‌اندازهای حیرت‌انگیز کوهستانی و آب‌و‌هوایی مناسب و مطلوب، یکی از مقاصد مهم و ارزشمند گردشگری در غرب کشور محسوب می‌شود.

در مورد وجه تسمیه مریوان، روایات متعددی وجود دارد. برخی معتقدند که «مراوی» در زبان کردی به‌معنای «جای مرغابی» است و این منطقه به‌دلیل وجود دریاچه‌ زریوارکه زیستگاه انواع مرغابی است، به نام مریوان شهرت یافته است. برخی دیگر بر این باورند که این مکان روزگاری به‌دلیل برخورداری از محصولات جنگلی همچون مازوج، گز درختی و کتیرا، محل تجارت افرادی از «مرو» بوده است که بعدها در این مکان ساکن می‌شوند؛ به همین دلیل با گذشت زمان به مریوان شهرت می‌یابد.

عکس از ایرنا (عکاس: مصلح پیر خضرائیان)

دریاچه زیبای زریوار یا زریبار بزرگ‌ترین و زیباترین دریاچه آب شیرین در غرب ایران و یکی از منحصر‌به‌فردترین دریاچه‌های آب شیرین در جهان است که سالانه گردشگران بسیاری را مجذوب زیبایی‌های خود می‌کند. این دریاچه در سه کیلومتری غرب شهرستان و در ارتفاعی نزدیک به دو هزار متری از سطح دریا واقع شده است. قرارگیری دریاچه زریوار در میان جنگل‌های انبوه با گونه‌های مختلف درختان، مکانی باشکوه و زیبا را در این نقطه پدید آورده است و آن را به مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری غرب کشور و استان کردستان تبدیل کرده است. همچنین افسانه و داستان‌های بسیاری درباره این دریاچه وجود دارد که می‌توانید آن‌ها را از زبان مردم محلی این منطقه بشنوید. آب زریوار از چشمه‌های پیرامونش تامین می‌شود. به همین دلیل این دریاچه ابتدا به «زیراوبار» که در زبان کردی به‌معنای آب کف کنار است، شهرت داشت و سپس به «زریوار» تغییر نام داد. انواع آبزیان، پرندگان، گیاهان و برخی از پستانداران در مجاورت این دریاچه‌ ارزشمند زندگی می‌کنند.

عکس از کرد پرس (عکاس: نامشخص)

روستای اورامان یا اورامانات تخت یکی از روستاهای پلکانی کشور است که در دل کوه‌های سر‌ به‌ فلک‌ کشیده رشته‌کوه‌های زاگرس در مسیر رودخانه سیروان در مریوان استان کردستان واقع شده است. خانه‌های این روستا به‌گونه‌ای ساخته شده‌اند که حیاط هر خانه‌ای پشت‌بام خانه‌ای دیگر است. مردم این روستا بر این باورند که این روستا، زمانی شهری بزرگ بوده و مرکزیت خاصی داشته است و به همین واسطه آن را به‌عنوان تخت یا مرکز ناحیه اورامان نامیده‌اند.

عکس از سایت کرد تودی (عکاس: نامشخص)

غار کونا شم‌شم در نزدیکی روستای تراق‌تپه در ارتفاعات چهل‌چشمه واقع شده است. «کونا چم‌چم» در زبان کردی به‌معنای سوراخ یا حفره‌ای است که در آن خفاش وجود دارد. این غار از سنگ‌های آهکی کوه‌های اطراف تشکیل شده و دارای سه دهانه ورودی است که در حال حاضر یکی از آن‌ها به‌دلیل ریزش مسدود شده است.

بازارچه مرزی یکی از بزرگ‌ترین بازارهای غرب کشور در استان کردستان است که در ۱۵ کیلومتری شهر مریوان واقع شده است و محل خریدوفروش کالاهایی است که به‌صورت ترانزیت از کردستان عراق رد و بدل می‌شود. در این بازار از وسایل خانگی و الکترونیکی گرفته تا پوشاک، زیورآلات سنتی زنانه، صنایع‌دستی، کفش محلی و کالاهای خارجی می‌‌توانید پیدا کنید.

عکس از اینستاگرام hesam_photographer (عکاس: حسام شریفی)

منطقه تفریحی قمچیان در جاده مریوان به سقز در کنار جویبارها، کوه‌های سر به فلک کشیده، درختان سرسبز و طبیعت تماشایی قرار گرفته است. گونه‌های گیاهی و جانوری بسیاری از جمله قارچ، پیچک، ریواس و حیوانات وحشی نظیر خرس، روباه، خرگوش و گرگ دیده می‌شود. در این تفریحگاه شیفته و مجذوب طبیعت می‌شوید و آرامش شگرفی کسب خواهید کرد. از ویژگی‌های مطلوب این منطقه می‌توان به وجود گیاهان خوراکی متعدد، پرندگان مختلف و کوه‌هایی همچون چاوک و قله‌ امام اشاره کرد که گزینه‌ای عالی برای کوهنوردی و طبیعت‌گردی است.

عکس از خبرگزاری موج (عکاس: الهام امی)

دشت بیلو در ۱۵ کیلومتری مریوان جای گرفته است و از جاذبه‌های گردشگری طبیعی این شهر به شمار می‌رود. این دشت با برخورداری از پوشش گیاهی متنوع، چشمه‌های متعدد و جنگل‌های سرسبز اطراف، به یکی از نقاط محبوب و مناسب برای گردش و تفریح در این شهر تبدیل شده است. بیلو در ایام مختلف سال، مخصوصا در روزهای نوروز و تعطیلات آخر هفته میزبان جمع زیادی از مردم محلی و روستاییان است. همچنین این دشت به‌دلیل شرایط مساعد آب و هوایی و گونه‌های گوناگون گیاهی، هر بهار میزبان لک‌لک‌ها می‌شود.

عکس از اینستاگرام marivan_official (عکاس: احمد دیوبند)

روستای کانی‌سانان در فاصله هفت کیلومتری غرب مریوان در دامنه کوه و مقابل دریاچه فوق‌العاده زیبای زریوار قرار گفته است. خانه‌های این روستا از معماری جالبی برخوردارند و به‌صورت ردیفی، درست پشت سر یکدیگر و بدون اینکه هیچ یک از آن‌ها مقابل دیگری قرار بگیرد، ساخته شده‌اند. در واقع چینش خانه‌ها به‌دلیل قرارگیری روی سرازیری، به‌گونه‌ای است که با حضور در هر خانه، منظره‌ای جالب و دوست‌داشتنی را شاهد خواهید بود. به نظر می‌رسد این روستا دارای پیشینه‌ای نزدیک به ۱۵۰ سال است و چون در گذشته ساکنان نخستین آن سه خانواده‌ دامدار را تشکیل می‌داد، با نام «کانی سه نان» شهرت یافته است. زیبایی‌‌های این روستا، آن را به یکی از مقاصد گردشگری تبدیل کرده است.

عکس از اینستاگرام mustseemariwan (عکاس: atrokawa)

تفرجگاه ملاقوبی در شمال اراضی روستای هجرت و جنوب‌شرقی روستای برقلعه واقع شده است و به خاطر زیارتگاهی به نام ملاقوبی این‌گونه نام‌گذاری شده است. چشمه‌های آب، طبیعت بکر و سرسبز و درختان انبوه همراه چشم‌اندازهای دلربا این ناحیه را به یکی از دیدنی‌ترین نقاط مریوان تبدیل کرده است.

عکس از اینستاگرام mohamad_mehdi_bahmani (عکاس: محمد مهدی بهمنی)

آبشار گویله یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری طبیعی مریوان است که در ۲۰ کیلومتری آن در نزدیکی روستایی با همین نام واقع شده است. این آبشار در دل جنگل‌های سرسبز و انبوه منطقه مرزی کردستان، در محور سقز به مریوان قرار گرفته است و ارتفاع آن به بیش از ۵۰ متر می‌رسد.

قلعه مریوان یکی از جاهای دیدنی کردستان، در سه کیلومتری جنوب‌شرقی مریوان است. این قلعه، در واقع بنایی کهن متعلق به اواسط قرن دهم هجری قمری است و در دوران حکومت «سرخاب بیگ اردلان» بر فراز کوهی احداث شده است. «هلوخان» و «قلعه ایمام»، نام‌های دیگر این اثر تاریخی هستند که در بین مردم رواج یافته است. متاسفانه بخش اعظم مجموعه از بین رفته و تنها آثاری از پله و آب‌انبار آن باقی مانده است. در دوران سرخاب بیگ، از این قلعه به‌عنوان پایگاه حکومت کردستان استفاده می‌شد. بعدها قدرت دفاعی قلعه را افزایش دادند و ساختمان‌هایی نظیر مسجد را به آن افزودند. با وجود تمام تغییرات، هلوخان مرکز فرمانروایی خود را به «قلعه‌ پالنگان» تغییر داد.

عکس از اینستاگرام iliabahmani92 (عکاس: عرفان بهمنی)

در شهر مریوان، ارتفاعات کوهستانی بسیاری وجود دارد که بیشتر آن‌ها از دو نوع مرتفع سنگی و کوه‌های جنگلی رفیع هستند. «چهل چشمه» کوهی با ارتفاع ۳ هزار متر و ۱۴۰ متر بالاتر از سطح دریا است که در شمال‌شرقی مریوان واقع شده است. در اطراف این کوه زیبا و سر به آسمان کشیده، چشم‌اندازهای رویایی، کم‌نظیر و سرسبزی وجود دارد که گردشگران بسیاری را به این ناحیه می‌کشاند.

عکس از اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کردستان (عکاس: نامشخص)

پل گاران یکی از جاذبه‌های تاریخی و گردشگری مریوان است که روی رودخانه دائمی گاران در ۱۰ کیلومتری شمال‌شرقی مریوان احداث شده است. این پل دو منطقه جانوره و گاران را به یک‌دیگر متصل می‌کند. در گذشته‌های دور این پل راه ارتباطی سنندج به مریوان بود. قدمت پل گاران به دوران حکومت ساسانیان باز‌می‌گردد و در دوران صفویه و والیان بازسازی شده است. در ساخت پل از سنگ، ساروج، آجر و سنگ‌های تراشیده استفاده کرده‌اند و بنای آن شامل پنج دهنه می‌شود. در حال حاضر پل گاران یکی از آثار ثبت شده در فهرست ملی کشور است.

نویسندگان: شیدا خرمشاهی و محبوبه حسنی