آرامگاه دانیال نبی

بیشتر مقابر و مساجدی که تابه‌حال در ایران ساخته شده‌اند و با آن‌ها مواجه شده‌ایم، گنبدی گرد دارند. آرامگاه دانیال نبی برخلاف روال معمول، گنبدی منحصر‌به‌فرد و شگفت‌انگیز دارد و همین موضوع، آن را به نگینی برجسته در شهر قدیمی شوش بدل می‌کند. همچنین دانیال نبی بسیار مورد احترام اهالی و مردم منطقه است. در سفری به شوش، این شهر قدیمی ایران، با کجارو همراه باشید و با مقبره دانیال نبی آشنا شوید.

بنای آرامگاه دانیال نبی در سال ۱۲۴۹ خورشیدی به دستور روحانی شیعه جعفر شوشتری و به دست حاج ملاحسین معمار ساخته شد. این ساخت‌و‌ساز پس از سیل ویرانگری صورت گرفت که در همان سال، باعث تخریب بنای قبلی شده بود. در بنای جدید ضریحی در مرکز آن قرار گرفت. این بقعه با معماری خاص و متمایز خود، امروزه یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی شوش به شمار می‌آید.

عکس از ویکی‌مدیا (عکاس: طوبا شهریار)

آرامگاه دانیال نبی در سال ۱۳۱۰ تحت مجموعه شهر شوش و تل‌های مجاور آن به شماره ۵۱ در فهرست آثار ملی قرار گرفت. در سال ۱۳۶۸ نیز لوح المثنی با شماره ۵۱ آن ثبت شد. این آرامگاه هرساله پذیرای عده کثیری از زائران مسلمان و غیرمسلمان و همچنین توریست‌های ایرانی و خارجی است.

عکس‌های گالری از گوگل‌مپ (عکاسان: Frank Engel، Hayk Ghazarian، Chris A)

آرامگاه دانیال نبی در ساحل شرقی رودخانه شاوور و رو‌به‌روی تپه ارگ قرار دارد. این بقعه از نمادین‌ترین بناها و دیدنی های استان خوزستان است.

• آدرس: استان خوزستان، شوش، خیابان امام خمینی (مشاهده روی نقشه)
• فاصله آرامگاه دانیال نبی تا کاخ آپادانا شوش: ۹۰۰ کیلومتر
• فاصله آرامگاه دانیال نبی تا کاخ شاوور شوش: ۶۵۰ کیلومتر
• فاصله آرامگاه دانیال نبی تا قلعه شوش: ۶۰۰ کیلومتر

عکس از گوگل‌مپ (عکاس: Frank Engel)

دانیال یکی از پیامبران بنی‌اسرائیل است که در قرن هفتم پیش از میلاد، در بابل می‌زیست. بعد از مدتی وی به‌همراه عده‌ای از قوم یهود به ایران مهاجرت کرد و درشوش ساکن شد. تبار دانیال نبی به پسر چهارم از همسر اول یعقوب برمی‌گردد. زمان دقیق زندگی دانیال مشخص نیست؛ تصور می‌شود او تا سال سوم زندگی کوروش هخامنشی زنده بود.

تابلو پاسخ دانیال به شاه/از ویکی‌پدیا (منبع اصلی: Manchester City Art Gallery؛ هنرمند: برایتون ریویر)

محل دفن دانیال نبی به‌طور قطع مشخص نیست؛ اما بیشتر تاریخ‌نگاران، آرامگاه دانیال نبی را درشوش می‌دانند. بعد از فتح بابل به دست کورش، دانیال نبی به شوش مهاجرت و حدودا درسن ۸۳ سالگی فوت کرد. جسد وی پس از مومیایی شدن در شرق رودخانه شاوور (شاه هور، شاهپور) دفن شد. البته مکان‌های دیگری در عراق، بابل، مصر و سمرقند نیز ادعا‌های مشابهی دارند. بعضی نوشته‌ها مدعی آن هستند که تیمورلنگ بقایای دانیال را از شوش به سمرقند آورد.

آرامگاه دانیال نبی در ۱۸۴۰/عکس از ویکی‌پدیا (هنرمند: اوژن فلاندن)

در برخی کتب، از دانیال نبی به‌عنوان پیامبر باران یاد شده است. در سال ۱۶ هجری قمری، فرمانده سپاه اسلام بعد از بازگشت از جنگ هرمزان، جسد مومیایی شده دانیال نبی را می‌بیند و مردم بومی به او می‌گویند :«هروقت ما احتیاج به باران داشته باشیم، جسد را از آلونک بیرون می آوریم و به حکم خداوند باران می بارد و هروقت آن را داخل می بریم، باران تمام می‌شود.» ابوموسی اشتری، فرمانده سپاه اسلام، از خلیفه وقت (عمر) راهکار می‌خواهد و حضرت علی (ع) پیغام می‌دهد :«دانیال نبی برادر من است، ایشان را پس از غسل، کفن و رو به قبله دفن کنید و آب رودخانه را از روی قبر عبور دهید تا نگهبانی باشد برای غارت نا اهلان.» بدین‌ترتیب بعد از پیامبر اسلام (ص)، تنها پیامبری که رو به کعبه دفن شده، دانیال نبی است.

آرامگاه دانیال نبی در ۱۸۹۸/عکس از ویکی‌پدیا (منبع اصلی: Matson photograph collection)

دانیال نبی کتابی به نام «کتاب دانیال» به زبان عبری، مشتمل بر ۱۲ فصل دارد که خواب‌ها، خاطرات زندگی و رویاهای دانیال نبی را بازگو می‌کند. طبق روایات، در کتاب دانیال به منجی آخر الزمان نیز اشاره شده است و شیعیان معتقدند در زمان حضور حضرت مهدی (عج)، چهار پیامبر او را همراهی می‌کنند که دانیال نبی فرمانده سپاه ایشان است.

آرامگاه دانیال نبی گنبدی اورچین و دوپوسته دارد که نمونه‌ای بی‌نظیر در ایران به شمار می‌آید. این گنبد ۲۵ طبقه مضرس و دو پوسته دارد. ارتفاع گنبد نیز در حدود ۲۰ متر و قطر آن در حدود پنج متر است. تقسیم نیروها به‌وسیله آهیانه که در نهایت منجر به افزایش عمر گنبد می‌شود، از دیگر ویژگی‌های آن است. پوسته خارجی کارکرد شهری و نمادین دارد که از دور و از تمام نقاط شهر و حتی خارج از شهر به چشم می‌خورد. گنبد موزه آبادان نیز با الهام از آرامگاه دانیال نبی ساخته شده است.

عکس از ویکی‌مدیا (عکاس: صادق رشیدی فرد)

از سمت غربی، آرامگاه با کاشی‌کاری‌های ایرانی اسلامی تزیین شده است. از سمت شرقی دو مناره به ارتفاع حدود ۱۰ متر در دو طرف قرار گرفته‌اند. تاریخی که روی مناره حک‌شده ۱۳۳۰ هجری قمری است، با استادکاری حاج ملا حسین معمارباشی. همچنین ورودی این بقعه مانند کنیسه‌های یهودیان در سمت شرقی واقع شده است.

$('.map-container') .click(function(){$(this).find('iframe').addClass('clicked')}) .mouseleave(function(){$(this).find('iframe').removeClass('clicked')});

• آرامگاه دانیال نبی مکانی مذهبی محسوب می‌شود و پوشش اسلامی لازم است. پوشش خانم‌ها باید چادر باشد که در صورت نداشتن، همان ابتدای ورودی چادرهایی برای استفاده قرار گرفته‌اند.
• بازدید از آرامگاه دانیال نبی رایگان است.
• بهترین زمان بازدید از شوش، فصول خنک سال هستند.
• در سفر به نواحی مختلف به باورها و فرهنگ مردم منطقه احترام بگذارید.
• آثار تاریخی میراث بشریت هستند. آن‌ها را پاس بداریم.

عکس از ویکی‌مدیا (عکاس: Mehdi Zali Kahyesh)

نویسنده: مرتضی گودرزی