بام قشم

با نزدیک شدن به ناحیه غربی جزیره قشم، ارتفاعات گسترده‌ای را خواهید بود که به آن بام قشم می‌گویند؛ مکانی که بر فراز آن می‌توان چشم‌اندازهای کم‌نظیری از جنگل‌های حرا، سواحل شمالى خلیج فارس و مناظر بی‌بدیل فرسایشى ژئوپارک قشم را تماشا کرد. بام قشم یکی از فلات‌ها و از مهم‌ترین جاهای دیدنی قشم و بخشی از ژئوپارک این جزیره به شمار می‌آید.

بام زیبای قشم، بلندترین بام جزیره است و آسمان پر ستاره شب، آثار باستانی و منظره آن، گردشگران بسیاری را به‌سمت خود می‌کشاند. مسیر دسترسی به بام قشم بسیار آسان است و شما با کمی پیاده‌روی می‌توانید به آن برسید. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با بام قشم، تاریخچه و ویژگی‌های جذاب آن آشنا کنیم.

منبع عکس: وب‌سایت ره‌بال آسمان

منبع عکس: وب‌سایت ره‌بال آسمان

بام قشم از جاهای دیدنی استان هرمزگان است و در مرکز جزیره قشم به‌سمت غرب قرار دارد. این جاذبه شگفت‌انگیز که یکی از سایت‌های ژئوپارک قشم به شمار می‌آید، در ۵٫۴ کیلومتری جنوب روستایی به نام طبل و ۴٫۵ کیلومتری شمال شرق روستایی به نام سلخ در بخش جنوبی جنگل حرا واقع شده است و با فرودگاه بین‌المللی قشم، ۲۴ کیلومتر فاصله دارد. فاصله بام قشم با اسکله مسافربری شهید ذاکری، ۷۵٫۷ کیلومتری (۷۰ دقیقه) و تا بندر لافت (جابه‌جایی >همراه با خودرو)، ۳۷٫۲ کیلومتر است.

ژئوپارک‌ها مکان‌های دارای پدیده‌های زمین‌شناسی جالب و تماشایی هستند که ممکن است علاوه بر پدیده‌های زمین‌شناسی، دارای آثار تاریخی، بوم‌شناسی، باستان‌شناسی، میراث فرهنگی و طبیعی دیگر نیز باشند. ژئوپارک جزیره‌ قشم اولین و تنها ژئوپارک خاور‌میانه است که در سال ۲۰۰۶ میلادی در شبکه‌ جهانی ژئوپارک‌ها (GGN) به ثبت یونسکو رسید. ایران بعد از چین، مالزی، کره، ژاپن و ویتنام به‌عنوان ششمین کشور آسیایی دارای ژئوپارک شناخته می‌شود.

ژئوپارک قشم دارای ۲۵ ژئوسایت است که شامل دره‌ ستاره‌ها، کورکوراکوه، بام قشم، دره تندیس‌ها، دره شور، تنگه چاه‌کوه، نمکدان، کریان، موزه‌ ژئوپارک، پهنه‌های گلی، ساحل کرق، دره قاضی، تنگه اولی، بصیرا، چاکویر، جزایر ناز، ژئو لینک، باسعیدو، خلیج دیرستان، جنگل حرا، ساحل تخم‌گذاری لاک‌پشت‌ها، صخره خرچنگ‌ها، روستای لافت، غار خربس، تالاب پرندگان دو کوهک و تنگه چاهکوه می‌شوند.

• آدرس: استان هرمزگان، جزیره قشم، حد فاصل شمال و جنوب جزیره، نزدیک روستای سلخ (مشاهده روی نقشه)

عکاس: نامشخص

برای دسترسی به بام قشم ابتدا باید خود را به جزیره قشم برسانید. جزیره قشم دارای فرودگاه بین‌المللی است و شما می‌توانید به‌راحتی و در کمتر از دو ساعت خود را به فرودگاه بین‌المللی دیرستان قشم برسانید. از فرودگاه برای رسیدن به بام قشم یا سوار تاکسی شوید یا ماشین اجاره کنید تا پس از حدود نیم ساعت به این جاذبه حیرت‌انگیز برسید. راه‌های دیگر برای رسیدن به بندرعباس، قطار و اتوبوس هستند. زمان تقریبی سفر با قطار از تهران تا بندرعباس، ۱۹ ساعت است.

برای سفر به قشم با ماشین شخصی نیز به‌طور کلی دو تا انتخاب وجود دارد:

منبع عکس: وب‌سایت قشم گردی

مسیر اول: فاصله تهران تا بندر عباس از این مسیر، ۱,۲۷۶ کیلومتر (۱۴ ساعت و ۲۰ دقیقه) است. از تهران از اتوبان خلیج فارس و سپس آزادراه تهران - قم به قم بروید و از آنجا مسیر خود را به‌سمت کاشان ادامه دهید. از اتوبان کاشان - نطنز و جاده ۷۱ به‌سمت یزد و سپس سیرجان بروید تا به بندرعباس برسید. از آنجا اگر قصد دارید با ماشین شخصی به قشم بروید، خود را به بندر پل برسانید. این مسیر حدود یک ساعت (۸۱ کیلومتر) است. سپس با ماشین وارد شناورهای خودروبر یا لندینگ‌کرافت‌ شوید تا به بندر لافت بروید. بام قشم در فاصله ۳۶ دقیقه‌ای بندر لافت قرار دارد.

شما همچنین می‌توانید ماشین خود را پارک کنید و به اسکله شهید حقانی بندرعباس بروید. از این اسکله با اتوبوس‌های دریایی به بندر شهید ذاکری یا درگهان قشم می‌رسید. ساعت کاری اتوبوس دریایی از بندر عباس به قشم هرروز از ساعت ۶ صبح تا ۱۱:۳۰ شب است. زمان سفر با اتوبوس دریایی تا قشم ۵۰ دقیقه و تا درگهان یک ساعت و ۳۰ دقیقه است. توجه داشته باشید که در روزهای دریایی اتوبوس‌های دریایی مسافران را جابه‌جا نمی‌کنند.

مسیر دوم: فاصله تهران تا بندر پل از این مسیر، ۱,۳۴۹ کیلومتر (۱۵ ساعت) است. این مسیر از قم، کاشان، اصفهان، شیراز، جهرم و لار می‌گذرد و در نهایت به بندر پل می‌رسد. از بندر پل با ماشین وارد شناورهای خودروبر یا لندینگ‌کرافت‌ شوید تا به بندر لافت بروید. اگر قصد ندارید با ماشین به قشم بروید، مسیر را تا بندر عباس ادامه دهید و ماشین خود را پارک کنید. سپس از طریق اسکله شهید حقانی به قشم بروید.

بام قشم در غرب جزیره واقع شده است. از بندر لافت یا اسکله شهید ذاکری به‌سمت غرب برانید تا به روستایی به نام طبل برسید. سپس مسیر را به‌سمت روستای سلخ ادامه دهید. با توجه به تابلوهای کنار جاده مسیر خود را پیدا کنید. بام قشم بین این دو روستا است. پس از اتمام مسیر ماشین‌رو پارک کنید. حدود ۱۵ دقیقه پیاده‌روی کنید تا به بام برسید. برای پیدا کردن مسیر بام می‌توانید از محلی‌ها هم کمک بگیرید.

منبع عکس: وب‌سایت ره‌بال آسمان

باستان‌شناسان عمر اشیای کشف شده در بام قشم را بیش از ۱۵۰ هزار سال (اواخر پارینه‌سنگی قدیم و پارینه‌سنگی میانی) تخمین زده‌اند. کشف این ابزارها وجود نئاندرتال‌ها را در دوره پارینه‌سنگی در این جزیره اثبات کرد. پژوهش‌های باستان‌شناسان همچنین نشان داد که جزیره قشم به احتمال زیاد در عصر آهن (۷۵۰ سال قبل از میلاد تا حدود ۱۵۰ هزار سال قبل)، استقرارگاه بشر بوده است. انسان‌های نئاتندرال حدود ۲۰۰ هزار سال قبل موفق به مهاجرت از قاره آفریقا به قسمت‌های مختلف قاره آسیا شدند. در آن زمان، تنگه هرمز، سرزمینی خشک بود که به‌عنوان یکی از مهم‌ترین گذرگاه‌های مسیر مهاجرت انسان‌های اولیه شناخته می‌شد. تعدادی ظروف سفالی نیز در این بام پیدا شده که متعلق به دوره پس از اسلام است.

منبع عکس: gardeshgari724.com

در بام قشم یک آب‌انبار وجود دارد که برای جمع‌آوری و نگهداری آب باران ایجاد شده است و در بخش دیگری از این منطقه انبوهی از درختان و پوشش گیاهی به چشم می‌خورد. وجود آب‌انبار و پوشش گیاهی نشان می‌دهد که مردم روستاهای اطراف با توجه به مناسب بودن شرایط زندگی این منطقه در گذشته به این مکان آمده و اینجا را برای سکونت دائمی انتخاب کرده‌اند. در بام قشم بقایای یک روستای ویران شده نیز قابل‌مشاهده است که بومیان به آن، «کلات کشتار» می‌گویند.

منبع عکس: gardeshgari724.com

زمین‌شناسان قدمت صخره‌های منطقه بام قشم را میلیون‌ها سال تخمین می‌زنند. گردشگران به‌محض رسیدن به بام قشم با صخره‌های مرتفعی روبه‌رو می‌شوند که با تصویر معمولی جزیره قشم بسیار متفاوت است. بخش‌های حاشیه‌ای و دامنه‌های بام قشم از جنس ماسه‌سنگ، سیلت و مارن هستند؛ اما در محدوده قله بام، سنگ‌ها خاصیت آهکی دارند و می‌توان پوسته صدفی آن‌ها را به‌راحتی حس کرد. با توجه به جنس صخره‌های این منطقه می‌توان گفت کوه‌ها حاصل پس رفتن دریا هستند. پایه کوه‌ها از آتشفشان‌های قدیمی تشکیل شده‌اند و با رسوب املاح دریا برای هزاران سال، ارتفاعات آهکی به وجود آمده‌اند.

بام قشم تا حدودی به دره ستارگان شباهت دارد؛ اما وسعت آن بیشتر است. فضای بام قشم غرق در سکوت است؛ پس اگر به‌دنبال مکانی دور از همهمه و شلوغی شهر می‌شد و به طبیعت‌گردی علاقه دارید، به بام قشم بیایید.

منبع عکس: gardeshgari724.com

بام قشم چشم‌اندازی حیرت‌انگیز از جزیره قشم را در اختیار شما قرار می‌دهد؛ منظره‌ای که عظمت آن شما را شگفت‌زده خواهد کرد. از همان ابتدای راه دوربین عکاسی یا موبایل خود را بیرون بیاورید و شروع به عکاسی کنید. مسیر را به‌سمت بالای بام ادامه دهید تا چشم‌انداز شما هر لحظه وسیع‌تر از قبل شود. پس از رسیدن به قله نفس تازه کنید و از زیبایی کوه‌ها و مناظر اطراف بام لذت ببرید.

بر فراز بام قشم، بخشی از جزیره زیر پاهای شما است. از این نقطه می‌توانید ساحل شمالی خلیج فارس را همچون نواری نقره‌‌ای در دوردست ببینید و آسمان را از نزدیک لمس کنید. اگر به ستاره‌ها و نجوم علاقه‌مند هستید، شب را در بام قشم سپری کنید و منتظر آسمان پرستاره شوید. این نقطه از جزیره با توجه با ارتفاع و آب و هوای تمیز و عاری از آلودگی، مکانی مناسب برای رصد ستاره‌ها به شمار می‌آید. به‌علاوه این بام از شهر فاصله دارد و در اطراف آن هیچ نوری نیست. بنابراین می‌توان با یک تلسکوپ عادی یا دوربین‌های چشمی نیز ستاره‌ها را تماشا کرد. اگر تجهیزات رصد ندارید یا منجم حرفه‌ای نیستید نیز می‌توانید از آسمان پرستاره لذت ببرید.

هریک از بام‌های جزیره قشم داستانی از گذشته های بسیار دور دارد و می‌توان آثاری از زندگی مردم قدیم جزیره را در آن‌ها دید. بومیان جزیره قشم برای فرار از هوای شرجی و گرما در فصل تابستان به بام قشم پناه می‌آوردند و از آن به‌عنوان سکونتگاه موقت استفاده می‌کردند. در بام قشم آثاری از چند روستای ویران شده به چشم می‌خورد که مشهورترین آن‌ها روستای کلات کشتار است.

کلات کشتار. منبع عکس: qeshmonline.com

کوه کلات کشتاران از جاذبه‌های تاریخی و ناشناخته قشم است. در بالای این کوه فضای وسیعی وجود دارد که انبوهی از خانه‌های خشتی نیمه ویران، فضاهایی شبیه به آغل و انبار و چند حلقه چاه در آن دیده می‌شود. گمان می‌رود که در زمان حضور پرتغالی‌ها در جزیره قشم، این روستا در ارتفاعات بنا شده است. در آن زمان، منطقه طبل امنیت کافی نداشت و مردم برای حفاظت از جان خود و داشتن دید کافی به اطراف به کوه کلات پناه می‌بردند. برخی نیز می‌گویند که این کوه کاربرد نظامی داشته است. برخی نیز اعتقاد دارند که در این محل آذوقه نگهداری می‌شده است یا مردم دام‌های خود را در محل‌های خالی از خشت نگه‌می‌داشتند.

سوراخ عمیق و غار مانندی در کوه کلات کشتار دیده می‌شود که به گفته محلی‌ها برای فرار استفاده می‌شده است و راهی مخفی به خارج از روستا دارد. اگر خوب به گوشه‌های کوه نگاه کنید، اتاقک‌های کوچکی را خواهید دید که به احتمال زاید محل استقرار نگهبانان بوده است؛ زیرا دید کاملی به فواصل دور دارد.

طبق برخی منابع تاریخی دیگر، قدمت روستای کلات کشتاران به دوره پس از اسلام بازمی‌گردد. اگر به بازدید از این ویرانه‌ها بروید، خشت‌های خاکی و سنگی زیادی را خواهید دید که روی هم چیده شده‌اند و بقایای خانه‌هایی را به نمایش می‌گذارند که در ناحیه‌ وسیعی مشابه روستا ساخته شده‌اند. به نظر می‌رسد که این روستا طی اتفاقی هولناک همچون طوفانی سهمگین به یک‌باره از بین رفته است. در گوشه‌وکنار خشت‌ها آثار تاریخی فراوانی از جمله کوزه‌های سفالی دیده می‌شود که رها شده‌اند. امید می‌رود که مسئولان مربوطه توجه بیشتری به این منطقه داشته باشند و از این اثر باستانی محفاظت کنند.

بوم‌گردی پرویز. منبع عکس: uspace.ir

برای اقامت در جزیره قشم گزینه‌های مختلفی چون کمپینگ در طبیعت، اجاره خانه یا ویلا، اقامتگاه‌های بوم‌گردی و هتل وجود دارند. از میان اقامتگاه‌های بوم‌گردی روستاهای اطراف بام قشم می‌توان به اقامتگاه بوم‌گردی پیر حرا، بوم‌گردی پرویز، بوم‌گردی درشه، بوم‌گردی علیشاهی، اقامتگاه بوم‌گردی پسر ناخدا امینی، اقامتگاه بوم‌گردی باغ آیین‌های زینت و اقامتگاه بوم‌گردی باغ هنر قشم اشاره کرد.

آب و هوای گرم و شرجی جزیره قشم، سفر در فصول گرم سال را تقریبا غیرممکن می‌کند. متوسط دمای این جزیره در گرم‌ترین زمان سال یعنی از اوایل تیر تا اوایل مرداد، ۳۴ درجه سانتی‌گراد است و تا ۳۸ درجه سانتی‌گراد نیز افزایش پیدا می‌کند. متوسط دمای سردترین زمان سال نیز که از اوایل دی ماه تا اوایل بهمن ادامه دارد، ۱۸٫۵ درجه سانتی‌گراد، حداقل دما ۱۳٫۵ درجه سانتی‌گراد و حداکثر دما ۲۳ درجه ساتنی‌گراد است.

عکاس: نامشخص

با توجه به آب و هوای قشم، بهترین زمان سفر به بام قشم از اواسط پاییز تا اوایل بهار است. در این زمان از سال متوسط دما تقریبا ۲۰ درجه سانتی‌گراد است و دما از ۲۴٫۵ سانتی‌گراد فراتر نمی‌رود. لازم به ذکر است که جزیره قشم در فصل پاییز و زمستان معمولا شلوغ است؛ اما آب و هوای مطبوع ارزش این شلوغی را دارد. هوا در فصل زمستان در این جزیره به‌قدری معتدل و دلچسب است که می‌توانید با لباس‌هایی خنک در بام قشم قدم بزنید.

امکان بازدید از بام قشم در هر ساعتی از روز وجود دارد؛ اما به شما پیشنهاد می‌کنیم که در صبح و قبل از گرم‌شدن هوا به آنجا بروید. اگر به آسمان شب علاقه‌مند هستید، با تورهای گردشگری همراه شوید و تجربه‌ای به‌یادماندنی از کمپینگ بر فراز بام برای خود رقم بزنید.

منبع عکس: gardeshgari724.com

برای بازدید از بام قشم بهتر است با تورهای گردشگری همراه شوید یا از یک راهنمای محلی کمک بگیرید. اگر آسیب‌دیدگی در کمر یا زانو دارید، از بام قشم بالا نروید. دوربین عکاسی نیز از دیگر وسایلی است که بهتر است به‌همراه داشته باشید تا تصاویری زیبا از سفر خود ثبت کنید.

در زمان بازدید از بام قشم مراقب محیط زیست باشید و تغییری در ساختار دره ایجاد نکنید. حتما کیسه زباله به‌همراه داشته باشید و زباله‌های خود اعم از زباله تر، ته‌سیگار و بطری آب را در محیط رها نکنید.

عکاس: نامشخص

کاسه سلخ از دیدنیهای بکر قشم >در ساحل جنوبی جزیره است. این منطقه هفت کیلومتر طول و پنج کیلومتر عرض دارد و هیچ پوشش گیاهی در آن دیده نمی‌شود یا به‌عبارتی بهتر کاملا برهوت است. چند هزار تپه‌ کوچک و بزرگ مخروطی شکل در کاسه سلخ وجود دارد که بر اثر منجمد شدن گدازه‌‌های جوشیده از زمین شکل گرفته‌اند. همین موضوع همچنین موجب ایجاد تپه ماهورهای متداخل و گسترده شده است. کاسه سلخ یک چشمه گوگردی را نیز در خود جای داده است که آب آن خاصیت درمانی دارد.

• فاصله از بام قشم: ۴٫۴ کیلومتر (پنج دقیقه)
• آدرس: استان هرمزگان، جزیره قشم، روستای کاسه سلخ

منبع عکس: smarttiz.com

دره تندیس‌ها یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های قشم و بخشی از ژئوپارک این جزیره است که در آن اشکال جالب، شگفت‌انگیز و عجیبی را به چشم خواهید دید. این دره هنر فرسایش باد و باران است و در طول میلیون‌ها سال مجموعه‌ای از اشکال و طرح‌های مختلف به‌شکل مجسمه‌هایی از انسان‌ها و حیوانات در آن ایجاد شده است. دره تندیس‌ها از لحاظ ساختاری به دره ستارگان شباهت دارد؛ با این تفاوت که بزرگ‌تر و تراکم پدیده در آنجا کمتر است.

سنگ‌های دره تندیس‌های قشم به شکلی دقیق و هنرمندانه تراش خورده‌اند؛ به‌طوری که باور کردن اینکه تیشه هیچ هنرمندی این تندیس‌ها را نتراشیده است، بسیار سخت به نظر می‌رسد. آنچه در منطقه دره تندیس‌ها می‌بینید، در واقع بازمانده دشتی است که زمانی به بام قشم می‌رسید. با بالا‌آمدگی تدریجی جزیره و عقب رفتن ساحل،مساحت خشکی گسترش یافت و دره تندیس‌ها به وجود آمد. دره تندیس‌ها مکانی فوق‌العاده برای عکاسی به‌خصوص عکس‌های پاناروما است. خرید صنایع دستی و سوغاتی‌هایی ساخته شده از صدف‌هاگوش‌ماهی‌ها، قدم زدن و پیاده‌روی در شب و تماشای شترها در مسیر از دیگر تفریحات این جاذبه بی‌نظیر قشم هستند.

• فاصله از بام قشم: ۱۰٫۵ کیلومتر (۱۵ دقیقه)
• آدرس: استان هرمزگان، جزیره قشم، جاده شمالی جزیره، پس از روستای طبل (مشاهده روی نقشه)/li>

منبع عکس: خبرآنلاین

پارک بام سهیلی در ارتفاعات روستای سهیلی واقع شده است و با چشم‌اندازی از ساحل و جنگل‌های حرا مکانی فوق‌العاده برای تفریح و تماشای طلوع و غروب خورشید به شمار می‌آید. این پارک که در سال ۱۲۹۷ تاسیس شده است، چهار هزار متر مربع مساحت دارد و در مرتفع‌ترین بخش روستا واقع شده است. از جمله امکانات پارک بام سهیلی می‌توان به آلاچیق و زمین بازی کودکان اشاره کرد. روستای سهیلی در بخش شهاب جزیره قشم واقع شده است و با میزبانی از جنکل حرا، پرندگان بومی و مهاجر و بام سهیلی (کوه سموران) از پربازدیدترین مناطق قشم به شمار می‌آید. جالب است بدانید که بام سهیلی امکان دیدن دریا را از هر دو سوی جنوبی و شمالی جزیره به شما می‌دهد.

• فاصله از بام قشم: ۱۳٫۷ کیلومتر (۲۲ دقیقه)
• آدرس: استان هرمزگان، جزیره قشم، روستای سهیلی (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس: wisgoon.com

تنگه چاکاویر یکی از ژئوسایت‌های زیبای قشم است که در طی میلیون‌ها سال بر اثر تندباد‌ها و فرسایش آبی به وجود آمده است. حفره‌ها و فرورفتگی‌های مقعر روی دیواره‌های سفید مایل به خاکستری تنگه چاکاویر قشم هر بیننده‌ای را به حیرت وادار خواهند کرد. حفره‌های کف تنگه با آب باران پر می‌شوند و رنگ آبی آن‌ها در کنار رنگ روشن دیواره‌ها چشم‌اندازی بی‌نظیر را خلق می‌کند. این تنگه در نزدیکی روستای گوران قرار دارد و محل مناسبی برای عکاسی به شمار می‌آید.

پس از بازدید از تنگه چاکاویر سری به روستای گوران نیز بزنید و از جاذبه‌های فوق‌العاده آن مانند نخلستان‌های سرسبز و زیبا، لنج‌ها و شناور‌ها در ساحل روستا و سد گوران دیدن کنید.

• فاصله از بام قشم: ۲۱٫۲ کیلومتر (۲۳ دقیقه)
• آدرس: استان هرمزگان، جزیره قشم، روستای گوران (مشاهده روی نقشه)

عکاس: نامشخص

کوه بوخو با ۳۵۰ متر ارتفاع بلندترین قله جزیره قشم است. این کوه مشرف به بندر دولاب است و در سمت جنوبی آن قرار دارد. دشت بوخو در کوهپایه این کوه یکی از جاذبه‌های طبیعی قشم است که بهتر است دیدن آن را از دست دهید. این دشت وسیع در صورت بارش کافی در فصل زمستان به مکانی سرسبز و زیبا تبدیل می‌شود.

دشت بوخو پناهگاه امنی برای آهوها، خرگوش‌ها، روباه‌ها، زنبور عسل و رشد گونه‌های گیاهی مختلف است. بومیان این منطقه در فصل زمستان پس از کوهنوردی و پیاده‌روی برای لذت بردن از طبیعت به این دشت می‌روند. مسیرهای منتهی به این دشت صعب‌العبور و دشوار است؛ اما مطمئن باشید که لذت بازدید از آن ارزش این سختی را خواهد داشت. عسل دشت بوخو یا سرزمین رویاها بسیار مشهور و خوش‌طعم است و از شهد گل‌های درختان کنار و چت و گیاهان کوهی تهیه می‌شود. زنبورها در طول سال درون غارها، گودال‌ها و لای درختان عسل تولید می‌کنند. بومیان این منطقه نیز این عسل‌ها را جمع‌آوری و برای مصارف شخصی و فروش از آن‌ها استفاده می‌کنند.

• فاصله از بام قشم: ۲۷٫۸ کیلومتر (۴۲ دقیقه)
• آدرس: استان هرمزگان، جزیره قشم (مشاهده روی نقشه)

نویسنده: نگین توکلی