تنگ براق

تنگ براق، یکی از زیباترین و بکرترین دره‌های ایران به شمار می‌رود که در استان فارس و در نزدیکی شهرستان اقلید واقع شده است. این دره با دیواره‌های بلند و صخره‌ای، رودخانه خروشان، آبشارهای کوچک و پوشش گیاهی متنوع، چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند. آبشار تنگه براق، سنگ‌نوشته تنگ براق و غار آهکی تنگ براق از جاهای دیدنی این دره هستند که برای لذت بردن از آن‌ها و طبیعت بکر منطقه می‌توانید اواسط بهار تا اواخر تابستان را برای زمان سفرتان انتخاب کنید. کجارو قصد دارد به این دره سفر کند و شمارا با جلوه‌های بی‌نظیر تنگ براق اقلید آشنا کند؛ پس با ما همراه شوید.

هرآنچه برای سفر به تنگ براق باید بدانید:

• آدرس: استان فارس، شهرستان اقلید، بخش سده، دهستان دژکرد، جنوب روستای تنگ براق (مشاهده روی نقشه)

تنگ براق یکی از دیدنی‌ های استان فارس در جنوب روستای تنگه براق شهرستان اقلید است و در ۱۷۰ کیلومتری شیراز، ۹۵ کیلومتری جنوب غرب اقلید و ۲۵ کیلومتری شهر سده قرار دارد. همچنین فاصله تنگ براق تا یاسوج به حدود ۹۰ کیلومتر می‌رسد. اقلید از شمال به شهرستان آباده، از جنوب به شهرستان‌های مرودشت و سپیدان، از شرق به خرم بید و از غرب به اراضی استان کهگیلویه و بویراحمد محدود می‌شود.

منبع عکس: خبرگزای ایرنا (عکاس: رضا قادری)

اگر از خواندن توصیف زیبایی‌های تنگ براق علاقه‌مند شدید که این دره زیبا و خوش آب‌وهوا را ببینید؛ پس بی معطلی بساط سفر را مهیا کنید و آماده‌ رفتن به دامان طبیعت زیبایی روستای تنگ براق شوید.

منبع عکس: خبرگزای ایرنا (عکاس: رضا قادری)

• از سمت شیراز: اگر از شیراز در استان فارس قصد عزیمت و آغاز سفر را داشته باشید، ابتدا باید خودتان را به اقلید برسانید، آنگاه با طی مسیر ۹۵ کیلومتری از اقلید به‌سمت شهر سده حرکت کنید. نهایتا با طی ۲۵ کیلومتر از سده خودتان را به روستایی به نام تنگه براق برسانید. تنگ براق در جنوب این روستا قرار دارد.
• از سمت یاسوج: اگر از یاسوج آهنگ سفر را کوک کرده‌اید، بعد از طی مسیر ۷۶ کیلومتری از جاده یاسوج به اقلید و سپس تغییر مسیر به‌سمت جاده تنگ براق، به مقصد مورد نظر خواهید رسید.

یکی از روستاهای تماشایی اقلید، تنگ براق است که با طبیعت بی‌نظیرش از مهم‌ترین جاهای دیدنی اقلید به شمار می‌رود. این روستا در منطقه‌ای کوهستانی و در شیب ملایم دامنه کوه جای گرفته و در سال ۱۲۴۰ شمسی توسط فردی به نام «عسگرخان» به محل اسکان دائمی تبدیل شد. اهالی روستا به زبان ترکی و لری صحبت می‌کنند. دره زیبا و تماشایی تنگ براق از زیبایی‌های این روستا است که در جنوب آن قرار دارد. آب و هوای تنگ براق، آن را به محلی عالی برای تفریح تبدیل کرده است.

منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: مهناز خلیلیان

دره‌ای عمیق را تصور کنید که مملو از درختان سرسبز است و رودخانه‌ای از میان آن عبور می‌کند، یا آبشارهایی از صخره‌ها پایین می‌ریزد و چشمه‌ای از دل سنگ‌ها می‌‌جوشد. بی‌شک چنین مکان شگفت‌انگیزی جاذبه‌ای فوق‌العاده‌ای برای ما انسان‌ها دارد. دره تنگ براق که در میان عموم به تنگه براق نیز نامیده می‌شود، با چنین ویژگی‌های وصف ناشدنی می‌تواند مقصدی ایدئال برای سفری یک روزه باشد؛ به‌ویژه اینکه هوای خنک دره‌ها در فصل‌های گرم تابستان می‌تواند مامنی امن برای فرار از گرمای سوزان خورشید باشد.

ارتفاع این دره از سطح دریا ۱,۹۴۰ متر است و ارتفاع دیواره‌های آن در برخی نقاط به ۳۰۰ متر می‌رسد. در دیواره‌ سمت چپ دره یک غار زیبای آهکی وجود دارد که آب به‌صورت قطره قطره از سقف آن به پایین می‌چکد. فضای مرطوب این غار و تنگه موجب رویش خزه‌ها روی صخره‌ها شده است که در کنار پوشش گیاهی و درختی این ناحیه محیطی بسیار زیبا و فرح بخش را پدید آورده‌اند. علاوه بر تماشای این مناظر می‌توانید از کمپینگ، عکاسی، طبیعت‌گردی و شنا در این دره لذت ببرید.

درباره دلیل نام‌گذاری تنگ براق استان فارس به این اسم، اما و اگرهایی وجود دارد. شاید بتوان دلیل این نام‌گذاری را سنگ‌های آهکی براق این تنگه دانست. این سنگ‌ها طی هزاران سال به‌وسیله جریان مداوم آب صیقل خورده‌اند و رنگ و شمایلی بسیار براق به خود گرفته‌اند.

منبع عکس‌ها: خبرگزای ایرنا و نامشخص (عکاسان: علیرضا جواهری، رضا قادری)

تنگ براق اقلید همانند بهشتی می‌ماند که مظهری زمینی پیدا کرده باشد. این دره یکی از دیدنی‌های روستای تنگ براق در اطراف شیراز است که رود کر که سرچشمه‌ آن رودخانه‌ پالنگان است، با عبور از میان آن صخره‌ها را شکافته است و شکاف‌هایی با دیواره‌هایی عمودی به پهنای چهل متر و در حدود صد متر بلندی در کوه به وجود آورده‌ است. علاوه بر این عبور این رود خروشان چهره‌های زیبایی چون آبشار، غار، هیولای فیل مانند و حوضچه‌های طبیعی را نیز به این محل هدیه داده است.

منبع عکس: خبرگزای ایرنا (عکاس: رضا قادری)

یکی از جلوه‌های زیبای تنگ براق فارس، آبشار آن است که حدود ۴۰ متر ارتفاع دارد و به حوضچه‌های پر آبی سرازیر می‌شود. آب سد درودزن از تنگ براق عبور می‌کند و انتهای آن با دیواره‌های صخره‌ای به بن‌بست می‌رسد. ‌آب‌های بالادست نیز با عبور از یک دشت، از شکافی عمیق سرازیر می‌شود و این آبشار زیبا را پدید می‌آورد.

منبع عکس: گوگل‌مپ؛ عکاس: اعلا موسوی

دریاچه‌ ملاصدرا نیز در نزدیکی تنگ براق قرار دارد و ۱۱ هزار هكتار كشت بادام در اراضی شيبدار آن فضایی بسيار جذاب و ديدنی در منطقه ايجاد كرده است. آبشار تماشایی و خروشان مارگون که یکی از حیرت‌انگیزترین آبشارهای ایران است نیز در نزدیکی این محل قرار دارد.

یکی از دیدنی‌های روستای تنگ براق سنگ نبشته‌ تاریخی آن است که قدمت این محل را نیز نشان می‌دهد و از آثار ملی کشور نیز محسوب می‌شود. این کتیبه روی سنگی بزرگ و ایستاده به قطر دو متر نوشته شده است و نشان می‌دهد شاپور؛ پادشاه ساسانی تنگ براق را مکانی برای استراحت انتخاب کرده بود.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: امیر عباباف)

روی این سنگ، دو نبشته به زبان پهلوی پهلوی ساسانی و اشكانی در مورد مهارت تیراندازی شاپور شاه دیده می‌شود که ترجمه‌ آن چنین است:

این تیر اندازی من، بغ مزدیسن، شاپور شاهان شاه ایران و انیران است، كه چهره از یزدان دارد، پسر بغ مزدیسن، اردشیر شاه شاهان ایران، كه چهر از یزدان دارد، نوه بغ بابك شاه، و ما هنگامی كه این تیر را پرتاب كردیم، پس ما آن را پیش شهریاران و واسپوهران و بزرگان و آزادان پرتاب كردیم و از این سنگ چین، تیر به آن سنگ چین افكندیم، اكنون هر كه نیودست است، آن تیر از این سنگ چین به آن سنگ چین پرتاب كند، سپس كسی كه تیر به آن سنگ چین افكند او نیودست است.

در هر گوشه از تنگ براق، جاذبه‌ای برای شگفت‌زده شدن پیدا خواهید کرد. یکی از این شگفتی‌ها فرورفتگی غار مانندی است که در دل یکی از دیواره‌های صخره‌ای عظیم این تنگه قرار گرفته است.

منبع عکس: خبرگزای ایرنا (عکاس: رضا قادری)

این غار آهکی محل مناسبی برای گرفتن عکس‌های خیره‌کننده به شمار می‌آید. دیواره‌ها و سقف این غار به‌دلیل رطوبت بالا با خزه‌های سبز پوشیده شده‌اند. قطعه سنگی که در کنار این غار قرار دارد، به‌دلیل عظمت و شباهتی که به فیل دارد، به هیولای فیل مانند شهرت پیدا کرده است.

آبشار تنگ براق با ریزش خروشان خود، حوضچه‌ای طبیعی و زیبا را در دل تنگه ایجاد کرده که گردشگران بسیاری را برای شنا به سوی خود می‌کشاند؛ اما زیبایی این حوضچه، با خطراتی نیز همراه است. عمق متغیر آب و وجود صخره‌های زیرین، شنا در این منطقه را به فعالیتی پرخطر تبدیل کرده‌اند. برای داشتن تجربه‌ای ایمن، از شنا در نقاط عمیق و شیرجه زدن از ارتفاع خودداری کنید.

فصل‌های بهار و تابستان موسم رفتن به دل طبیعت و لذت بردن از هوای مطبوع و دل‌پذیر بهاری و گذراندن تعطیلاتی تکرار نشدنی است. اگر تصمیم گرفتید به تنگ براق بروید بهترین زمان اواسط بهار تا اواسط شهریور است. البته طبیعت این منطقه در فصل‌های پاییز و زمستان نیز بسیار دیدنی و جذاب است؛ اما به‌دلیل وضعیت آب و هوا، یخ زدگی سطوح سنگی، سرد بودن آب و مناسب نبودن آن برای آبتنی و... بهتر است سفرتان را به زمانی مناسب‌تر موکول کنید.

منبع عکس: گوگل مپ، (عکاس: میلاد مباصری)

امکان اجاره سوئیت و خانه ویلایی در روستای تنگ براق وجود دارد که فرصت خوبی برای آشنایی با فرهنگ و آداب و رسوم محلی را در اختیارتان می‌گذارد. همچنین می‌توانید کمپینگ و شب‌مانی در دل طبیعت بکر تنگ براق را تجربه کنید. برای این ماجراجویی، چادر، کیسه خواب، زیرانداز و دیگر وسایل ضروری را فراموش نکنید.

• برای بازدید از تنگ براق لازم است بدانید که عمق حوضچه‌‌ تنگ براق در برخی نقاط به ۱۰ متر هم می‌رسد؛ اما صخره‌های بزرگ و تیزی در زیر آب وجود دارد که پریدن از ارتفاعات به درون این حوضچه‌ها را به امری بسیار خطرناک تبدیل می‌کند. متاسفانه این مورد تاکنون باعث مرگ چندین نفر شده است.

منبع عکس: خبرگزای ایرنا (عکاس: رضا قادری)

• در طبیعت‌گردی و بازدید از تنگ براق حتما لوازم و تجهیزات ضروری را به‌همراه داشته باشید؛ چون تا چند ده کیلومتری تنگه امکانات رفاهی خاصی وجود ندارد.
• اگر قصد کمپینگ در دل طبیعت تنگ براق را دارید، حتما امکانات لازم از جمله چادر، کیسه‌ خواب، خوراکی، آب آشامیدنی و... را به‌همراه داشته باشید.
• وسایلی از جمله کفش مناسب، لباس گرم اضافه، داروهای ضروری، پاور بانک، چراغ‌قوه،‌ کیسه‌زباله و مقداری پول نقد به‌همراه داشته باشید.
• اگر در فصل‌های پاییز، زمستان یا اوایل بهار قصد سفر به تنگ براق را دارید، حتما اخبار پیش‌بینی وضعیت آب‌وهوا را بررسی کنید. ممکن است بارش باران در این فصول به‌شکل گرفتن سیل و گرفتار شدن گردشگران در تنگ براق منجر شود.
• اگر به‌قصد کمپینگ و شب‌مانی به تنگه براق سفر می‌کنید، به‌صورت گروهی به منطقه بروید و چنانچه تنها هستید یا کودک همراه خود دارید، به‌هیچ‌عنوان در منطقه کمپ نکنید.
• توجه داشته باشید که در اطراف تنگ براق، امکانات رفاهی محدود بوده و نزدیک‌ترین روستا، روستای تنگ براق است؛ پس حتما قبل از سفر، وسایل ضروری مانند آب آشامیدنی، غذا، دارو و تجهیزات کمک‌های اولیه را همراه خود داشته باشید.
• چنانچه قصد شنا در آب خنک تنگ براق را دارید، بهتر است یک دست لباس خشک و گرم همراه داشته باشید تا پس از شنا بتوانید آن را بپوشید.

• آدرس: استان فارس، شهرستان اقلید، بخش سده، شرق روستای نور آباد
• فاصله از تنگ براق: ۱۰ کیلومتر (حدود ۳۰ دقیقه با خودرو)

منبع عکس: ایلنا؛ عکاس: نامشخص

سد ملاصدرا یکی از سدهای پرآب و با اهمیت استان فارس است که روی یکی از شاخه‌های رودخانه کر احداث شد. این سد از نوع سنگریزه‌ای است و ارتفاعی ۷۲ متری دارد. گنجایش مخزن این سد بالغ‌ بر ۴۰۰ میلیون مترمکعب تخمین زده می‌شود و همین موضوع باعث شکل‌گیری دریاچه‌ای عظیم در پشت سد شده است.

دریاچه سد ملاصدرا که در نزدیکی تنگ براق قرار دارد،‌ امروزه به‌عنوان یکی از جاذبه‌های دیدنی شهرستان اقلید در استان فارس شناخته می‌شود. اطراف دریاچه توسط یک زمین بسیار وسیع کشت بادام در بر گرفته شده است و منظره‌ای بسیار جذاب و دیدنی را خصوصا در فصل بهار و هنگام شکوفه دادن درختان بادام در پیش چشم بازدیدکنندگان قرار خواهد داد.

• آدرس: استان فارس، شهرستان اقلید

منبع عکس: ویکی مدیا؛ عکاس: هادی کریمی

رودخانه کر بزرگ‌ترین رودخانه استان فارس محسوب می‌شود. این رودخانه با طول ۲۸۰ کیلومتر از کوه‌های شهرستان اقلید سرچشمه می‌گیرد و در نهایت به دریاچه بختگان می‌ریزد. رودخانه کر در میانه مسیر از تنگ براق نیز عبور می‌کند و حیات و زیبایی را به این تنگه هدیه می‌دهد.

در طول مسیر رودخانه کر آثار باستانی و تاریخی متعددی وجود دارند. از جمله این آثار می‌توان به تخت رستم و آرامگاه داریوش اشاره کرد. جالب است بدانید که نخستین سد ساخته شده روی رودخانه کر در دوران فرمانروایی داریوش بزرگ و در ناحیه جنوب تخت جمشید ساخته شد.

• آدرس: استان فارس، بخش مرکزی شهرستان سپیدان، ۵۲ کیلومتری شمال شهر اردکان
• فاصله از تنگ براق: ۶۰ کیلومتر (حدود یک ساعت و ۱۰ دقیقه با خودرو)

آبشار مارگون یکی از جذاب‌ترین دیدنی‌های استان فارس به شمار می‌آید. این آبشار باشکوه با ۷۰ متر ارتفاع و عرض ۱۰۰ متر یکی از بلندترین آبشارهای ایران و در عین حال یکی از بلندترین آبشارهای چشمه‌ای در جهان محسوب می‌شود. آب این آبشار از تعداد زیادی چشمه در بالادست تامین می‌شود.

طبیعت اطراف آبشار مارگون در فصل بهار بسیار سرسبز و دیدنی است. مسیر رودخانه منتهی به آبشار در این بازه زمانی با انواع درختان سرسبز و باغ‌هایی پر از درختان میوه نگاه هر بیننده‌ای را به خود جذب می‌کند. در گرم‌ترین روزهای تابستان دمای هوای منطقه به‌ندرت از ۱۰ درجه سانتی‌گراد تجاوز می‌کند. آبشار مارگون محلی مناسب برای تفریح و خوش‌گذرانی است که از جمله این تفریحات می‌توان به غارنوردی، آبتنی، عکاسی و کمپینگ اشاره کرد.

منبع عکس: chetor.com؛ عکاس: نامشخص

پیش از رفتن به تنگ براق یادتان باشد؛ طبیعت و جلوه‌های حیرت‌انگیزش امانتی گران‌بها و ارزشمند است. از گردش در آن لذت ببرید و زیبایی‌های آن را حفظ کنید. همچنین اگر تجربه سفر به تنگ براق را داشته‌اید، از نظر و تجربه خود به همراهان کجارو بگویید.

نویسنده: محبوبه رستمی/ بازنویسی: اکرم زمانی نوری