کلکچال

اگر قرار باشد یک روز خود را در گردشگاه‌های طبیعی تهران بگذرانید، از کدام مسیر راهی می‌شوید؟ شاید بتوان گفت یکی از بهترین و کم‌خطرترین مسیرهای طبیعت‌گردی و کوهپیمایی کشور مسیر کلکچال در شمال شهر تهران است. با کجارو همراه باشید.

کُلَکچال نام یکی از قله‌های رشته کوه مرکزی البرز در شمال پایتخت است که امروزه به‌صورت یکی از تفرجگاه‌های اصلی کوهنوردان و مردم عادی درآمده است و به‌عنوان یکی از جاهای دیدنی تهران شناخته می‌شود. ارتفاع قله کلکچال از سطح دریا ۳۳۵۰ متر است و به‌علت مسیر زیبا و دیدنی، می‌توان آن را یکی از بهترین مسیرهای طبیعت گردی ایران دانست که جذابیت زیادی برای صعود دارد.

عکس از خبرگزاری مهر (عکاس: نامشخص)

کلکچال یکی از مناسب‌ترین مسیرهای کوهنوردی در تمامی روزهای هفته به حساب می‌آید که با داشتن تجهیزات ساده کوهنوردی و تجربه معمولی نیز می‌توان نهایت لذت را از آن برد.

کلکچال در شمال تهران قرار دارد و از طریق خیابان نیاوران، خیابان فیضیه، پارک جمشیدیه می‌توانید به آن بروید.

موقعیت جغرافیایی کلکچال روی نقشه

برای دسترسی به کلکچال ابتدا باید به پارک جمشیدیه برسید. اگر قصد دارید از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنید، با خط شماره یک مترو (تجریش-کهریزک) یا اتوبوس تندرو (BRT) راه‌آهن-میدان تجریش خود را به میدان تجریش برسانید و از آنجا با تاکسی‌های میدان تجریش-چهارراه قدس یا اتوبوس خیابان فیضیه به پارک جمشیدیه بروید. اگر با خودروی شخصی عازم هستید، از میدان تجریش وارد خیابان نیاوران شوید. از خیابان فیضیه به‌راحتی به پارک جمشیدیه خواهید رسید. همچنین از طریق بزرگراه صدر و کامرانیه می‌توانید به خیابان نیاوران و پس از آن به خیابان فیضیه و پارک جمشیدیه دسترسی داشته باشید.

عکس از پایگاه اطلاع‌رسانی و خبری جماران (عکاس: اسامه قادری)

برای رسیدن به ابتدای مسیر کلکچال باید از یکی از ورودی‌های پارک، واقع در خیابان امیدوار داخل پارک شوید و به‌سمت غرب بروید. ورودی مسیر کلکچال نزدیک ایستگاه پلیس پارک است و کیوسک کوچک فدراسیون کوهنوردی نیز در گوشه سمت چپ آن قرار دارد. در طول مسیر کافه‌هایی وجود دارند که به آن‌ها ایستگاه گفته می‌شود. کافه اول: ایستگاه ۱ ، کافه دوم: ایستگاه ۲ ، کافه سوم (جنب تاسیسات نظامی): ایستگاه ۳. پس از ایستگاه ۳ به آبخوری پایین تپه نورالشهدا می‌رسید و از آن پس به اردوگاه.

به اعتقاد برخی از مردم، کلکچال خانه دیو سپید در ادبیات فارسی بوده‌ است؛ ولی برخی دیگر کلکچال آمل را خانه دیو سپید می‌دانند. در منظومه حماسی شبرنگ‌نامه که در سده هفتم هجری و درباره رزم رستم با شبرنگ، فرزند دیو سپید، سروده شده، از نخستین نبرد رستم و شبرنگ در کلکچال، سخن رفته‌ است:

چو پا بر فراز کلک چال کرد ز چنگ تهمتن رها یال کرد گریزان شده پور دیو سپید تهمتن به رخش اندر آمد چو شید

عکس‌های گالری از خبرگزاری مهر (عکاس: نامشخص)

کلکچال را یخچال پربرف نیز معنی کرده‌اند.

مسیرهای مختلفی برای صعود به این قله وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها را می‌توان مسیر پارک زیبای جمشیدیه دانست.

پارک جمشیدیه با درختان، گیاهان و گل‌های فراوانش یکی از وسیع‌ترین پارک های تهران است که می‌تواند برای ورزش صبحگاهی مورد استفاده قرار گیرد. پس از رسیدن به پارک، به سوی غرب پارک بروید؛ آنجا که پیاده‌روی سنگ‌فرش به سوی شمال غرب ادامه می‌یابد. پس از طی حدود ۴۰۰ متر به چشمه‌ای می‌رسید که آب خنک و گوارایی دارد. از اینجا به بعد راه به‌صورت مارپیچ رو به بالا می‌رود و بعد از گذر از چند محل استراحت که در آن‌ها مواد غذایی هم عرضه می‌شود، به منطقه‌ای نسبتا وسیع می‌رسید که ارتفاعی در حدود ۲۳۰۰ متر دارد.

عکس از خبرگزاری تسنیم (عکاس: محمد حسن‌زاده)

در سال‌های اخیر جاده‌ای اختصاصی از شهر تا این منطقه کشیده شده است. از اینجا مسیر به‌صورت مستقیم با سربالایی تندی ادامه می‌یابد و بعد از دو پیچ، منظره پناهگاه، مسجد و برج کلکچال از دور نمایان خواهد شد. این منظره شما را برای ادامه مسیر ترغیب خواهد کرد. از اینجا به بعد منظره شهر نیز دیدنی‌تر می‌شود؛ جایی که خانه‌های کوچک شهر را زیر پایتان احساس می‌کنید.

اگر تلاش کنید باید از پارک جمشیدیه تا پناهگاه کلکچال را ۲ تا ۲.۵ ساعته بالا بیایید. وقتی به پناهگاه رسیدید، می‌توانید در کنار برج کلکچال که سالیان دور محل استقرار گروه‌های پیشاهنگی بوده است، استراحت کنید یا به غذاخوری‌های بزرگ پناهگاه بروید و غذایی نوش جان کنید.

عکس‌های گالیر از پایگاه اطلاع‌رسانی و خبری جماران (عکاس: اسامه قادری)

حتما تجربه کرده‌اید که بعد از چنین ورزشی غذا چقدر خوشمزه‌تر است. یک سرویس بهداشتی بزرگ نیز در کنار پناهگاه وجود دارد که در این منطقه نعمت بزرگی است. حدود ۹۰ درصد طبیعت‌گردان، پناهگاه را انتهای مسیر می‌دانند و پس از استراحت، راه بازگشت را در پیش می‌گیرند. به این ترتیب برنامه حداکثر یک نصفه روز به طول می‌انجامد.

اگر بخواهید کوهنوردی کامل‌تری داشته باشید، مسیر پاکوب پناهگاه به سوی قله کلکچال این فرصت را در اختیارتان قرار می‌دهد. از پناهگاه که در ارتفاع ۲۶۰۰ متری قرار دارد، مسیر پاکوب خوبی به سوی ارتفاعات وجود دارد. با ۱.۵ ساعت کوهنوردی به خط‌الراس خواهید رسید و از آنجا مسیر دو راهی می‌شود؛ یک راه رو به پایین و به سوی شمال است که به پناهگاه شیرپلا می‌رود و راه رو به شرق از روی خط الراس ادامه می‌یابد تا به قله ۳۳۰۰ متری کلکچال برسد.

عکس از پایگاه اطلاع‌رسانی و خبری جماران (عکاس: اسامه قادری)

مسیر کوهپیمایی کلکچال در قسمتی که بین پارک و پناهگاه قرار دارد، بسیار عریض و بدون خطر است. اگر جانب احتیاط رعایت شود، طی این راه برای همه سنین در تمامی فصول سال می‌تواند برنامه گردشی ـ ورزشی یک روزه‌ مناسبی باشد. خانواده‌ها می‌توانند در روزهای تعطیل در کنار یکدیگر ورزش و گردش را در هوای پاک تجربه کنند. در فصول گرم، هوای کلکچال خنک‌تر و مطبوع‌تر است و در فصل زمستان سردتر. در نظر داشته باشید بعد از بارش برف این مسیرها را با وسایل کامل مانند کرامپون (یخ شکن) و کفش و لباس مناسب باید طی کنید.

عکس‌های گالری از خبرگزاری تسنیم (عکاس: محمد حسن‌زاده)

به‌رغم آسانی مسیر، حتما باید نکات لازم را برای سفر به کلکچال رعایت کنید تا در عین تفریح و ورزش، سلامت خود و طبیعت نیز حفظ شود.

• وسایل ضروری نظیر جعبه کمک‌های اولیه کوچک، کرم ضدآفتاب، کلاه، عینک آفتابی، مواد غذایی شیرین و سبک‌وزن و آب را همراه داشته باشید. در صورت بازدید در فصول سرد لباس گرم و تجهیزات مربوطه را فراموش نکنید.
• در حین کوهپیمایی به‌طور منظم آب بنوشید.
• در نظر داشته باشید که در طول مسیر سرویس بهداشتی وجود ندارد.
• همراه خود سوت ببرید تا در صورت لزوم بتوانید از دیگران کمک بخواهید.
• پوشش مناسب برای هوای بارانی همراه داشته باشید.
• پلاستیک برای جمع‌آوری آشغال با خود ببرید و از رها کردن زباله‌های خود (حتی موارد تجزیه‌پذیر) در طبیعت خودداری کنید.

عکس از پایگاه اطلاع‌رسانی و خبری جماران (عکاس: اسامه قادری)

نویسنده: عماد جعفری