تالاب سوستان

تالاب سوستان لاهیجان که یکی از زیباترین تالاب‌های شمال کشور محسوب می‌شود، زیستگاه گل‌های نیلوفر آبی یا لاله تالابی است و می‌توانید در فصل رویش و شکوفایی این گل‌ها، سوژه‌های بسیار زیبایی را برای عکاسی طبیعت پیدا کنید. در این مقاله از کجارو قصد داریم با هم به تالاب سوستان و سایر جاهای دیدنی لاهیجان در نزدیکی این تالاب سفر کنیم.

تالاب سوستان یکی از جاهای دیدنی لاهیجان است که در نزدیکی روستای سوستان، در پنج کیلومتری جنوب شرقی لاهیجان و ۴۹ کیلومتری جنوب شرقی رشت قرار دارد. سوستان از سمت شمال به روستای کوه بیجار و از سمت جنوب و غرب به شالیزارهای متراکم لاهیجان ختم می‌شود و در شرق آن نیز روستای کتشال و تپه‌ماهورها قرار دارند. فاصله زمانی این تالاب با شهر لاهیجان از نزدیک‌ترین مسیر ۱۳ دقیقه و با رشت ۵۸ دقیقه است.

عکتس: مهسا مقدم

تالاب سوستان از مکان های دیدنی استان گیلان است که برای رسیدن به آن ابتدا باید خود را به لاهیجان برسانید. و پس از آن می‌توانید از طریق چند مسیر به‌سمت تالاب حرکت کنید. نزدیک‌ترین مسیر میدان از سمت میدان دانشگاه آزاد لاهیجان است. مسیر عبوری از میدان تربیت به‌طرف سوستان هم مسیر مناسبی است. چنانچه قصد دارید ابتدا به رشت و پس از آن به لاهیجان سفر کنید، باید شهرهای جعفرآباد، کوچصفهان، رشت‌آباد، جولاب، ابراهیم‌سرا، آستانه اشرفیه، بیاکو و بارکیو گوراب را پشت سر بگذارید تا به لاهیجان برسید.

برنامه پروازهای داخلی فرودگاه سردار جنگل رشت به شرح زیر است:

• تهران به رشت: تمام روزهای هفته
• مشهد به رشت: تمام روزهای هفته
• بندرعباس به رشت: یکشنبه تا چهارشنبه
• کیش به رشت: یکشنبه، چهارشنبه و پنجشنبه
• اصفهان به رشت: پنجشنبه
• تبریز به رشت: در روزهای دوشنبه و پنجشنبه
• شیراز به رشت: دوشنبه، پنجشنبه و جمعه،
• اهواز به رشت: سه‌شنبه، چهارشنبه و جمعه
• عسلویه به رشت: شنبه

توجه: پرواز برگشت به هر مقصد در همان روزها انجام می‌شود.

در صورت تمایل برای سفر ریلی به رشت ابتدا باید بلیط قطار قزوین را بگیرید و از قزوین، به‌صورت ریلی به رشت سفر کنید. ساکنان شهرهای مشهد، تبریز و تهران می‌توانند از طریق ریلی به قزوین سفر کنند.

سفر زمینی با اتوبوس به رشت از بیشتر شهرها امکان‌پذیر است که شامل تهران، اسلامشهر، شهریار، قرچک، قم، ساری، آمل، بابل، بابلسر، بهشهر، اصفهان، کاشان، فولادشهر، شاهین‌شهر، تبریز، مشهد، نیشابور شیراز، کرمان، اراک، هشت پر، ارومیه، خوی، مهاباد، بندرعباس، همدان، اردبیل، یزد، گرگان، گنبدکاووس و آزادشهر می‌شود.

عکاس: مهسا مقدم

در زبان گیلکی به سوستان، سیستان هم گفته می‌شود. سیستان از دو کلمه سی و ستان تشکیل شده است. سی در زبان گیلکی به‌معنای کوه سنگ است. جالب است بدانید که تالاب طبیعی نیست و در حدود ۱۰۰ سال قبل، اهالی روستا برای تأمین آب موردنیاز شالیزارها حفر کرده‌اند. در حال حاضر، آب این تالاب از طریق باران و رودی که از منطقه کته شال سرچشمه می‌گیرد، تأمین می‌شود.

روستای سوستان یکی از روستاهای دهستان لیل در بخش مرکزی محسوب می‌شود که در منطقه‌ای کوهستانی واقع شده است و از جاهای دیدنی اطراف رشت به حساب می‌آید.

عکاس: رضا سینا

متأسفانه تالاب سوستان فاقد امکانات رفاهی است و محل کاملا مناسبی برای کمپ‌زدن وجود ندارد؛ اما توصیه می‌کنیم حتما بازدید کوتاه و چندساعته‌ای از آن داشته باشید؛ متأسفانه در این تالاب امکان قایق‌رانی وجود ندارد؛ اما می‌توانید به شیوه‌های دیگری از تالاب لذت ببرید که شامل موارد زیر می‌‌شود.

بدون تردید نیلوفر آبی یکی از زیباترین گل‌های آبزی محسوب می‌شود و هر فردی علاقه‌مند به دیدن آن‌ها است؛ البته نباید این گل‌ها را بچینید؛ زیرا این کار آسیب جدی به اکوسیستم تالاب می‌زند و اگر هر گردشگری هنگام بازدید از تالاب به این گل‌ها آسیب بزنند، زمینه نابودی همیشگی آن‌ها فراهم می‌شود.

عکاس: سروناز سعادت

نیلوفر آبی به غیر از ایران تنها در نقاط معدودی از جهان مثل تالاب‌های آب شیرین قاره آفریقا و منطقه استوا، کشورهای جنوب شرق آسیا مثل هند و سریلانکا به‌صورت طبیعی رشد می‌کند؛ بنابراین این تالاب و سایر تالاب‌های شمال که محل رویش نیلوفر آبی هستند، مثل تالاب انزلی، پارک نیلوفر آبی و تالاب سلکه در نزدیکی صومعه‌سرا، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار هستند. حتی در برخی از کشورها و شهرها مثل مصر، گل نیلوفر آبی نماد ملی محسوب می‌شود. گل نیلوفر آبی یکی از نمادهای ایران باستان و کرمانشاه نیز به شمار می‌رود.

تالاب سوستان یکی از مقاصد پرنده‌ نگری ایران است که در فصل پاییز و زمستان میزبانی از پرندگان مهاجر را بر عهده دارد و از بین آن‌ها می‌توان به چنگر و خوتکا اشاره کرد.

در تالاب سوستان چند گونه ماهی بومی وجود دارد؛ البته در تابستان با کاهش میزان آب تالاب، ماهی‌های آن هم کمتر می‌شوند. به همین دلیل توصیه می‌کنیم به‌منظور حفظ ماهیان، ماهی‌گیری را به‌صورت محدود انجام دهید.

عکاس: نسیبه زابلی

در اطراف تالاب سوستان جنگل‌های انبوه دیده می‌شود که بیشتر درختان آن‌ها از نوع توسکا هستند؛ البته درختان دیگری از جمله ماز و بید نیز در بین جنگل‌ها وجود دارند.

در ضمن پس از پایان فصل رویش و شکوفه‌های نیلوفرهای آبی، پسته دریایی نیز در تالاب سوستان دیده می‌شود. این گیاه طعمی شبیه به پسته دارد و حاوی ویتامین‌های B و C و چند ماده مغذی دیگر مثل فسفر و پتاسیم است. فصل برداشت این گیاه خوراکی از اواخر مرداد شروع می‌شود؛ البته توصیه می‌کنیم از خرید پسته دریایی اجتناب کنید؛ زیرا این گیاه دریایی در واقع تخم نیلوفر آبی است و برداشت و فروش بی‌رویه آن‌ها، بقای نیلوفر آبی را به خطر بیندازد.

عکس: خبرگزاری صدا و سیما

چنانچه در تابستان به لاهیجان سفر کردید، می‌توانید برای فرار از گرما و هوای شرجی مناطق ییلاقی نزدیک این شهر مثل جنگل اسپیلی در ارتفاعات سیاهکل را برای اقامت انتخاب کنید. جنگل اسپیلی در ۶۱ کیلومتری جنوب غرب لاهیجان دارد و طی کردن این مسیر در حدود یک ساعت و ۳۰ دقیقه طول می‌کشد.

پاییز و زمستان تالاب سوستان هم زیبایی خاص خود را دارد. در پاییز و زمستان آب تالاب به‌شکل محسوسی افزایش پیدا می‌کند و می‌توان پرندگان مهاجر را کم‌وبیش در این تالاب مشاهده کرد. در ضمن در فصل پاییز مناظر پاییزی زیبایی در این منطقه خلق می‌شود.

در کل لاهیجان و مناطق اطراف آن دارای آب‌وهوای معتدل خزری هستند. تابستان‌های گرم و مرطوبی در این منطقه حکم‌فرما است (رطوبت این شهر در تابستان به ۷۶ تا ۷۹ درصد و گاهی به ۱۰۰ درصد می‌رسد). در لاهیجان در زمستان از هر سه روز یک روز و در تابستان از هر ۶ روز یک روز هوا بارانی است متوسط دمای لاهیجان ۱۷ درجه سانتی‌گراد است و اختلاف دمای تابستان و زمستان آن بین ۱۶ تا ۳۰ درجه است. دمای هوای زمستان لاهیجان به ۹ درجه زیر صفر هم می‌رسد؛ البته تنها در دو یا سه روز شاهد چنین افت دما هستیم.

در اطراف لاهیجان ویلاها، هتل‌ها خانه‌های روستایی و اقامتگاه‌ های بوم گردی گیلانی زیادی وجود دارد. از میان اقامتگاه‌های مناسب و زیبای اطراف لاهیجان و تالاب سوستان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

اقامتگاه بومگردی شهریار گیل؛ عکاس: شهریار بخشی پور

اقامتگاه‌های بوم‌گردی شهریار گیل در روستای بیشه رودینه لاهیجان در ۱۶ کیلومتری شمال شرق تالاب سوستان قرار دارد و طی‌کردن این مسیر در حدود ۳۰ دقیقه طول می‌کشد. این اقامتگاه بوم‌گردی دارای معماری کاملا سنتی و بومی و امکانات رفاهی کامل است و در آن با انواع غذاهای محلی مثل کباب‌ترش، مرغ‌ترش، شوید قرمه، سیر قلیه، انار آویج یا سنگه خورش، کویی تره یا خورشت کدو حلوایی غوره مسما باقالاقاتوق و ترشه کباب از مهمانان پذیرایی می‌شود. در ضمن در اطراف این اقامتگاه، مزارع بامبو هم دیده می‌شوند.

خانه روستایی حاج علی دارای معماری دکوراسیون کاملا سنتی و بومی است و مهمانان می‌توانند از غذاهای محلی لذت ببرند. این خانه روستایی در ۱۳٫۴ کیلومتری (۲۴ دقیقه فاصله زمانی) شمال غرب تالاب سوستان واقع شده است و برای رسیدن به آن باید ابتدا باید به شهر بازکیا گوراب به‌سمت بروید و از آنجا خود را روستای کماچال برسانید.

مجتمع اقامتی مزرعه قوها، از دیگر گزینه‌های مناسب برای اقامت در لاهیجان محسوب می‌شود و می‌توان آن را یکی از جاذبه‌های گردشگری بسیار زیبای لاهیجان دانست؛ زیرا دارای فضای سبز بسیار زیبا و برکه مصنوعی با طراحی زیبا، گلخانه و باغ دارای گیاهان حاره‌ای و گرمسیری (البته برای تفریح در این قسمت باید در تور بازدید شرکت کنیم و بازدید شخصی از این بخش امکان‌پذیر نیست)، استخر ماهی‌های کوی ژاپنی با طول عمر بسیار بالا (امکان غذا دادن به ماهی‌ها هم وجود دارد) و مزرعه قوها است.

در مجتمع اقامتی مزرعه قوها، هزارتویی ایجادشده با شمشاد نیز وجود دارد که ماجراجویی و کنجکاوی در آن می‌توانند لذت‌بخش باشد. از دیگر امکانات و خدمات این مجتمع اقامتی می‌توان به ماهی درمانی و استخر، زمین مینی گلف، باشگاه ورزشی و زمین فوتبال والیبال و بسکتبال اشاره کرد. مجتمع اقامتی مزرعه قوها در روستای کوه بیجار، انتهای کوچه شهید ستوده واقع است و تنها ۲٫۵ کیلومتر (۷ دقیقه) تالاب سوستان فاصله دارد.

اقامتگاه بوم گردی تلارخانه بردبار رشت واقع در کیلومتر ۲۰ جاده رشت به بندر انزلی، روستای خمام، کمربندی، میدان ولیعصر، روستای مرزدشت، ابتدای خیابان امامزاده و در ۵۲ کیلومتری شمال شرق تالاب سوستان (۵۷ دقیقه فاصله زمانی) نیز گزینه مناسبی برای اقامت در این منطقه محسوب می‌شود.

عکس‌های گالری از امید رجبی پور

نویسنده: احمدرضا فرهبد