باغ محتشم رشت

باغ محتشم رشت با پیشینه‌ای که به دوره قاجار بازمی‌گردد، امروزه به‌عنوان پارک شهر میزبان گردشگران و اهالی شهر رشت است. علاوه بر امکانات رفاهی و ورزشی، عمارت کلاه فرنگی نیز در دل آن جای گرفته است. همچنین رودخانه گوهر رود با عبور از کنار باغ، به آن جذابیتی بیشتر افزوده است. با کجارو همراه باشید و بیشتر با باغ محتشم رشت آشنا شوید.

باغ محتشم رشت که امروزه پارک شهر رشت نیز نامیده می‌شود، از جاهای دیدنی رشت و قدیمی‌ترین پارک این شهر به شمار می‌آید. این مجموعه دارای دو بخش مکانیزه و باغ است. قدمت باغ محتشم که امروزه پارک اصلی شهر رشت محسوب می‌شود، به دوران سلطنت ناصرالدین شاه قاجار می‌رسد.

رودخانه گوهررود با انحنای خاصی از جنوب باغ عبور می‌کند و زیبایی محیط را دو چندان می‌سازد. همچنین این بوستان دارای یک برکه طبیعی زیبا با دو فواره است که همراه با درختان قدیمی به جذابیت آن افزوده‌اند.

باغ محتشم رشت در خیابان حافظ، کنار رودخانه گوهر رود قرار دارد. با استفاده از وسایل نقلیه عمومی و خودروی شخصی می‌توانید به این مجموعه دسترسی داشته باشید. (مشاهده روی نقشه)

مالک و بانی اصلی باغ محتشم رشت، اکبر خان بیگلربیگی، از مالکان و متمولان تراز اول ایران در عصر ناصری و اجاره‌دار گمرکات شمال ایران بود. معروف است غرس نهال‌های این پارک که امروزه درختان تنومندی شده‌اند و نیز خیابان‌کشی و احداث عمارت تابستانی واقع در آن، معروف به عمارت کلاه فرنگی، همگی تحت نظارت شخص اکبر خان صورت پذیرفته‌ است.

این پارک پس از درگذشت اکبر خان، به تنها دختر او ارث رسید. او همسر پسرعموی خود، صادق خان اکبر محتشم الملک (سردار معتمد بعدی) بود. از این تاریخ، این باغ با نام محتشم شهرت یافت. بعدها در دوره پهلوی، این پارک در ازای بدهی‌های مالیاتی به تصرف دولت درآمد و از آن تاریخ به‌عنوان پارک عمومی مورد استفاده اهالی شهر قرار گرفت.

وسعت اولیه این باغ چندین برابر مساحت فعلی آن بود؛ ولی رفته رفته با توسعه شهر و خیابان‌کشی‌های انجام شده از وسعت آن کاسته شد. در ۳۰ سال اخیر نیز با احداث بنای استانداری و شهربازی در محوطه آن، کوچک‌تر نیز شد. البته به‌تازگی تشکیلات استانداری به‌جای دیگری انتقال یافت و قرار است در محل قبلی آن در پارک شهر، ساختمانی جهت کتابخانه ملی رشت تدارک دیده شود. در انتهای پارک رودخانه‌ای در جریان است که سابقا برای ماهیگیری مورد استفاده قرار می‌گرفت؛ ولی امروزه به‌دلیل ریختن فاضلاب‌های شهری و بیمارستانی به درون آن آلوده و غیر قابل استفاده است.

باغ محتشم رشت دارای امکانات رفاهی متنوعی است که آن را به یکی از مقاصد خانوادگی و تفریحات کودکان در رشت تبدیل کرده‌اند. برخی از این امکانات شامل موارد زیر می‌شود:

• زمین ورزشی
• زمین بازی کودکان
• وسایل ورزش همگانی
• نمازخانه
• میزهای تنیس
• دیواره سنگ‌نوردی
• سرویس بهداشتی
• نیمکت‌های استراحت

عمارت کلاه فرنگی از بناهای تاریخی و جاهای دیدنی گیلان محسوب می‌شود و بنایی چند ضلعی است. همین مسئله ظاهر زیبایی به ساختمان بخشیده است و از یکنواختی نمای بیرون آن جلوگیری می‌کند. این بنا از بیرون، سه طبقه به نظر می‌آید؛ در حالی که از داخل دارای چهار طبقه است. در اطراف ساختمان، در طبقات اول و دوم ۱۸ ستون چوبی کار گذاشته شده‌اند که بام و بالکن طبقه دوم را روی خود استوار می‌دارند. بلندترین اتاق این عمارت، هشت‌گوش و از هر سو دارای پنجره‌هایی است که رو به باغ باز می‌شوند.

عمارت کلاه فرنگی باغ محتشم رشت در ۲۶ آبان ۱۳۷۵، با شماره ۱۷۶۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

عکس‌ها از پویان شادپور( تهیه شده در کجارو)

نویسنده: مینا داودی