کلیسای کانتور

قزوین شهری است که در آن بناهای تاریخی زیادی قرار دارد و اگر به قصد گردشگری به این شهر سفر کنید، لیستی بلند بالا از جاذبه‌های گردشگری در مقابل شما قرار خواهد داشت. یکی از جاهای دیدنی قزوین که شاید کمتر نام آن را شنیده باشید، کلیسایی بسیار زیبا است. این کلیسا با نام «کلیسای کانتور» یا «برج ناقوس» شناخته می‌شود. با ما همراه شوید تا درباره این کلیسا بیشتر بدانیم.

کلیسای کانتور که به «برج ناقوس» نیز معروف است، در جنوب پارک مشاهیر یا لاله‌ها واقع در محدوده بلوار آیت‌الله طالقانی قرار دارد. این کلیسا که قدمت آن به دوران پهلوی می‌رسد، از معدود کلیساهای ارتدکس در ایران به شمار می‌رود و شهرت بسیاری دارد. نام این کلیسا در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده است.

برای دسترسی به کلیسای کانتور از میدان شهدا در مرکز قزوین به‌سمت شمال شهر حرکت کنید. پس از عبور از بلوار شهدا و خیابان پیغمبریه در امتداد خیابان تاریخی سپه، به سبزه‌میدان (میدان آزادی) خواهید رسید. با حرکت به‌سمت راست و ورود به بلوار طالقانی، ۲۵۰ متر پیش بروید و سپس با گردش به چپ وارد خیابان خیام شوید. پس از ورود به خیابان خیام ۲۵۰ متر دیگر پیش بروید و سپس به فرعی دوم در سمت راست (کوچه خرسند) وارد شوید. پارک مشاهیر و پارکینگ سرچشمه در انتهای کوچه خرسند قرار دارد و کلیسای کانتور در ضلع جنوبی پارک واقع شده است.

کلیسای کانتور در جنگ جهانی دوم و در زمان اشغال ایران به‌دست روس‌ها در شهر قزوین ساخته شد. کانتور به زبان روسی به‌معنای مقر یا مرکز است.

پس از خروج روس‌ها از ایران این کلیسا خالی شد. در ایران مسیحی‌های ارتدکس ساکن نیستند و به همین دلیل، این بنا هم‌اکنون به‌عنوان یک بنای تاریخی حفظ و نگهداری می‌شود؛ البته درون این کلیسای زیبا، چند ویترین فروش جواهرات دست‌ساز و دیگر صنایع دستی قرار دارد.

در قزوین دو کلیسای دیگر نیز وجود دارد که فعال هستند و مسیحی‌ها و ارامنه برای مراسم خود از آن‌ها استفاده می‌کنند؛ اما اجازه بازدید از آن‌ها وجود ندارد.

کلیسای کانتور دارای یک در ورودی است که روی دیوارهای دو سمت آن صلیب‌های روسی نقش بسته است .در بالای ورودی ناقوسخانه‌ای سه طبقه قرار داده شده است که به یک گنبد کوچک منتهی می‌شود.

کانتور از نظر ابعاد کلیسای کوچکی محسوب می‌شود که دارای پلانی چهار ضلعی و دو گنبد است. گنبد بزرگ در مرکز نمازخانه و گنبد کوچک‌تر، در بالای محراب قرار دارد. مصالح به کار رفته آجر و ملاط است که آجرها با هنرمندی بسیار چیده شده و در نتیجه بنایی بسیار زیبا به‌دست آمده است. ورودی کلیسای کانتور درضلع غربی آن قرار دارد و شامل فضای ورودی با سقف شیب‌دار و درب ورودی است.

در حیاط این کلیسا دو سنگ قبر قرار دارد. یکی از این سنگ قبرها متعلق به یک خلبان روس و دیگری مربوط به یک مهندس روس است که در ایران جان خود را از دست داده‌اند.

این کلیسای کوچک مانند سایر کلیساها دارای طرحی چلیپایی است و محراب آن رو به شرق است. فضای ورودی کلیسا سقف شیب‌دار دارد.

پس از ورودی، پیش فضای هال قرار دارد که بالای آن برج ناقوس کلیسا با ارتفاع حدود یازده متر به چشم می‌خورد. هال شامل نمازخانه و محراب است و در دو طرف هال، دو فضای مستطیل شکل قرار دارد. فضای محراب به‌شکل نیم‌دایره است و بر فراز آن گنبدی قرار گرفته است.

فضای نمازخانه دارای گنبد و فضاهای جانبی آن دارای پوشش تخت است. در نمای خارجی این کلیسا، ستون‌های تزیینی دیده می‌شود. در این کلیسا دو اتاق در دو طرف قرار دارد که یکی برای تعویض لباس کشیش استفاده می‌شد.

صلیب نصب شده زیر گنبد این کلیسا نماد مسیحیان ارتدکس است که یک خط مورب هم روی آن قرار دارد. دلیل وجود این خط مورب به یکی از اعتقادات ارتدکس‌ها برمی‌گردد که طبق آن علاوه بر اینکه دست‌های حضرت عیسی (ع) را بسته بودند، پاهای وی را هم به‌صورت اریب به صلیب کشیدند تا زجر بیشتری بکشد. عده‌ای دیگر از آن‌ها اعتقاد دارند که این خط، خط سیر تکامل انسان و نماد بهشت و جهنم است.

• آدرس:استان قزوین، شهر قزوین، میدان آزادی (سبزه میدان) (نمایش روی نقشه)

کاخ چهل ستون قزوین یکی از بناهای مربوط به دوره صفویه است که در محله سبزه‌میدان واقع شده است. این بنا یکی از معدود سازه‌های دوطبقه در دوره صفویه محسوب می‌شود که همچنان استوار باقی مانده است. هم‌اکنون موزه خوش‌نویسی قزوین در کاخ چهلستون این شهر دایر است.

• آدرس:‌ استان قزوین، شهر قزوین، بلوار آیت‌الله مدرس، خیابان شهرداری (نمایش روی نقشه)

عمارت شهرداری قزوین یکی از آثار ثبت‌شده در فهرست میراث ملی ایران محسوب می‌شود که قدمت آن به دوره قاجار و عصر ناصری بازمی‌گردد. بازدید از این بنای باشکوه که برای مدت طولانی در اختیار روس‌ها بوده است، در ساعات اداری امکان‌پذیر است.

آیا شما قبلا از این کلیسا دیدن کرده‌اید؟ تجربه خود را با کجاروو خوانندگان ما در میان بگذارید.

نویسنده: علیرضا کیخا/ پوریا محمدی پیوند