منارجنبان اصفهان

اصفهان با تعداد زیاد و متنوعی از جاهای دیدنی همیشه میزبان انواع گردشگران از سراسر ایران و جهان بوده است. مهم‌ترین جاهای دیدنی اصفهان را آثار تاریخی تشکیل می‌دهند و منارجنبان یکی از آن‌ها است. با کجارو همراه باشید و منارجنبان اصفهان را بیشتر بشناسید.

بعضی از مناره‌ها در ایران با وجود استحکام بالا، در جای خود تکان می‌خورند و به همین دلیل به آن‌ها منارجنبان می‌گویند. یکی از این مناره‌های جذاب و دیدنی، منارجنبان‌ اصفهان است. این بنا در سال‌های دور، در دهکده‌ای به نام کارلادان ساخته شد. اکنون، این عمارت پیرامون منطقه‌ای به نام نصرآباد قرار دارد. این اثر تاریخی، بخشی از شهر اصفهان به حساب می‌آید که استادان و کاشی‌کاران ماهر و چیره‌دست آن زمان، با کاشی‌هایی ستاره‌ای شکل لاجوردی و کثیرالاضلاع فیروزه‌ای، آن را مزین کرده‌اند.

عکس‌ از ایمنا (عکاس: مجید اسلامدوست)

منارجنبان از عجایب ایران به شمار می‌آید و حدود کیلومتر ۶ جاده اصفهان به طرف نجف‌آباد، قسمت راست جاده، ساخته شده است. پیرامون این عمارت، اثر تاریخی‌ دیگری به نام آتشگاه وجود دارد. برای دسترسی به این مکان می‌توانید از خودروی شخصی یا تاکسی‌های دربست و آنلاین استفاده کنید. برای دسترسی با خودروی شخصی، کافی است به خیابان آتشگاه بروید و پس از طی ۶ کیلومتر، به منارجنبان خواهید رسید. این مجموعه دارای پارکینگ است.

موقعیت جغرافیایی منارجنبان اصفهان روی نقشه

بر اساس مدارک موجود، منار‌جنبان اصفهان در دوران فرمانروایی فردی بنام محمد خدابنده اولجایتو، در شهر اصفهان ساخته شد و میزبان مدفن عمو عبدالله‌بن‌محمود صقلابی، یکی از عارفان خداپرست است. از همین رو منارجنبان را با نام آرامگاه شیخ امیرعبدالله نیز می‌شناسند. روی سنگ قبر وی عدد ۷۱۶ حک شده است، عددی که نشان‌دهنده سال ساخت آرامگاه او است.

عکس از ویکی‌پدیا (عکاس: A. HENRY SAVAGE LANDOR)

عمارت تک ایوانی منارجنبان را در دوره ایلخانی ساخته‌اند. طبق مدارک موجود، این بنا به روش مغول ساخته شده؛ اما ساختمان مناره‌ها حاکی از آن است که آن‌ها را در سال‌های آخر حکومت صفویان، به ایوان متصل کرده‌اند.

مجموعه منارجنبان دارای چند بخش است:

• مناره‌ها: مناره‌ها مهم‌ترین بخش مجموعه هستند. هر مناره‌ دارای ۹ متر عرض و ۱۷ متر ارتفاع است. در تزیین آن‌ها از کاشی‌های کثیرالاضلاع فیروزه‌ای رنگ و کاشی‌های لاجوردی ستاره چهار پر استفاده کرده‌اند. ویژگی‌ منحصر‌به‌فرد این مناره‌ها، حرکت یکی از آن‌ها در پی تکان دادن مناره اولی است.
• ایوان: ایوان مجموعه میزبان قبر شیخ امیرعبدالله است و ۱۰ متر از سطح زمین ارتفاع دارد. در ساخت ایوان از آجر استفاده کرده‌اند و برای تزیین آن، کاشی‌ها و نقاشی‌هایی درون گنبد کار شده‌اند. در نزدیکی ایوان چند سنگ قبر سفید دیده می‌شود که به‌نظر می‌رسد بازمانده‌هایی هستند از قبرستان قدیمی که بنا روی آن ساخته شده است. با پلکانی مارپیچ می‌توان از ایوان به پشت بام و مناره‌های مجموعه دسترسی داشت که البته استفاده از آن برای بازدیدکنندگان ممنوع است.
• چله‌خانه: دو اتاقک در مجموعه قرار دارند که از آن‌ها با عنوان چله‌خانه یاد می‌شود. چله‌خانه‌ها محل چله‌نشینی عرفا بوده است. عارفان و زاهدان با اقامت ۴۰ روزه در این فضای ساده، ضمن کشیدن ریاضت با خدای خود خلوت می‌کردند.

عکس‌‌های گالری از ایمنا (عکاس: مجید اسلامدوست)

با تکان یکی از مناره‌ها، مناره دوم و دیگر بخش‌های بنا نیز می‌لرزد و این همان ویژگی منحصر‌به‌فردی است که این مجموعه تاریخی را به یکی از جاذبه‌های اصفهان تبدیل کرده است.

عکس‌ از ایمنا (عکاس: مجید اسلامدوست)

ظاهرا در کشورهایی مانند عربستان و عراق نیز آثار تاریخی پیدا شده‌اند که در جای خود، به حرکت درمی‌آیند. اما بر اساس نظرات مهندسان علم فیزیک، دلیلی که می‌توان برای حرکت مناره‌ها بیان کرد، نظریه‌‌‌ دوپلر (کریستیان دوپلر، ریاضیدان و فیزیکدان اتریشی است) یا تشدید است. این مناره‌ها، به‌طور کل به یک‌دیگر شبیه هستند و وزن چندان سنگینی ندارند. زمانی که یکی از مناره‌ها تکان داده می‌شود، روی مناره‌ دیگر خودبه‌خود تاثیر می‌گذارد و باعث حرکت آن می‌شود.

عکس‌ از ایمنا (عکاس: مجید اسلامدوست)

برخی معتقدند منارجنبان اصفهان با دیگر مناره‌های جنبان تفاوت دارد؛ چراکه علاوه بر تکان خوردن مناره‌ها، بخش‌های دیگر این عمارت کهن نیز به لرزه درمی‌آید.

عکس‌های گالری از خبرگزاری فارس (عکاس: سید محمد حسین معادی)

حمید شاهین‌پور، رییس کمیته‌ پژوهشی انجمن فناوری‌های بومی کشور ایران درباره حرکت منارجنبان تحلیل جالبی را ارائه داده است:

با بستن قسمت پایانی دو نخ با طول یکسان به نخی افقی، دو آونگ پدید می‌آید و با حرکت یکی از نخ‌ها، نخ دیگر نیز تکان خواهد خورد. اگر یکی از نخ‌ها بلند‌تر از دیگری باشد، با تکان نخ بلند‌تر، نخ دیگر هیچ حرکتی نخواهد کرد. اگر وزن یکی از نخ‌ها بیشتر باشد، با به حرکت درآوردن یکی از نخ‌ها، نخ دومی شروع به حرکت می‌کند. پس می‌توان گفت که تکان دادن یکی از مناره‌ها، روی مناره‌ دیگر تاثیر می‌‌گذارد و باعث حرکت آن خواهد شد.

عکس‌ از ایمنا (عکاس: مجید اسلامدوست)

برای بازدید از منارجنبان اصفهان می‌توانید از ساعت ۹ تا ۱۸ به آن مراجعه کنید. اگر به دیدن لرزش مناره‌ها علاقه‌مند هستید، در شیفت صبح در ساعات ۱۰:۳۰، ۱۲ و ۱۳:۳۰ و در شیفت عصر در ساعات ۱۵، ۱۶:۳۰ و ۱۸:۳۰ مناره را حرکت می‌دهند. منارجنبان اصفهان در روزهای تاسوعا و عاشورای ، شهادت امام علی (ع)، رحلت پیامبر (ص)، رحلت امام خمینی (ره) و شهادت امام جعفر صادق (ع) تعطیل است. بلیط منارجنبان بهایی معادل ۵۰۰۰ هزار تومان (۱۳۹۹) دارد.

عکس‌های گالری از ایمنا (عکاس: مجید اسلامدوست)

نویسنده: محمد مهدی حسنی