کوه پردیس جم

اگر راهی استان بوشهر شوید و جاده سیراف به جم را بپیمایید، در میانه‌‌های راه، کوهی در کنار جاده نمایان خواهد شد که به کوه «پدری» (padri) شهرت دارد. ادعاها و شایعات عجیبی در مورد وجود برخی ویژگی‌ها در این کوه مطرح می‌شود که تعدادی از آن‌ها ممکن است تعجب مخاطبان را به‌شدت برانگیزند؛ ولی به راستی کوه پدری تا چه حد منحصربه‌فرد است؟ و آیا ویژگی‌های عجیبی که به آن نسبت می‌دهند، صحت دارند؟ در این مقاله با ما همراه باشید تا بیشتر با این کوه خاص آشنا شویم.

• آدرس: استان بوشهر، جاده قدیم سیراف به جم (مشاهده در نقشه)

عکس‌ از گوگل‌مپ | عکاس: Hrm Zpc

کوه پدری که با نام کوه پردیس جم نیز شناخته می‌شود، از جاهای دیدنی بوشهر به شمار می‌آید و در ۲۷۰ کیلومتری مرکز این استان واقع شده است. این کوه در میانه جاده قدیم شهر سیراف به جم قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریا به ۱,۰۴۰ متر می‌رسد.

برای دسترسی به کوه پردیس جم از شهر بوشهر، ابتدا باید خود را به بندر سیراف برسانید؛ سپس باید به‌سمت جم حرکت کنید. برای این منظور، به‌جای گذر از بزرگراه تازه‌تاسیس سیراف به جم، باید از محور قدیمی این مسیر تردد کنید. کوه پدری حدودا در کیلومتر ۱۲ این مسیر قرار گرفته است.

در کتاب «از مروارید تا نفت»، نوشته «رضا طاهری»، در مورد وجه تسمیه نام «پدری» این‌گونه آمده است که این کلمه از دو بخش «پد» و «ری» تشکیل می‌شود که با هم به‌معنای «محافظ شهر سلطنتی» هستند. این کوه در دوره‌های بعدی به‌واسطه مجاورت با شهر جم، به کوه پردیس جم تغییر نام پیدا کرده است.

عکس‌ از گوگل‌مپ | عکاس: محمد میرزایی

کوه پدری برای مردم محلی و باستان‌شناسان بسیار جذاب بوده است؛ به‌طوری که آثاری تاریخی در اطراف آن یافته‌اند و حتی ادعاهایی در مورد گذشته این کوه نیز مطرح شده است که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت.

در سال‌های اخیر، تصاویر و ویدیوهایی انتشار یافته بود که یک خودرو در حوالی کوه پدری، در جهت خلاف شیب و به‌سمت بالا حرکت می‌کرد. سازندگان و بسیاری از مخاطبان این ویدیو، علت این امر را خاصیت مغناطیسی کوه پردیس جم عنوان کرده بودند. با این حال، این امر می‌تواند ناشی از یک پدیده طبیعی منجر به خطای دید، به نام «Gravity Hill» یا «Magnetic Hill» باشد. این پدیده که در خیلی از نقاط جهان، همچون کوه پدری به چشم می‌خورد، نوعی خطای دید ایجاد می‌کند که انسان یک سرازیری با شیب ملایم را به اشتباه به‌صورت سربالایی می‌بیند. دلیل وقوع این پدیده را به‌نوعی می‌توان نامعلوم بودن افق به‌دلیل وجود برخی موانع دانست. زمانی که افق به‌عنوان یک مرجع قابل‌اعتماد رویت‌پذیر نیست، ممکن است شما مسیری را سربالایی ببینید که در واقع سرازیری است؛ بنابراین لقب کوه مغناطیسی برای پدری منطقی به نظر نمی‌رسد.

ادعایی مطرح شده است که به‌دلیل نزدیکی به خط استوا، قله کوه پدری نزدیک‌ترین نقطه زمین به خورشید است یا به عبارت دیگر، دورترین نقطه از هسته زمین محسوب می‌شود. ابتدا باید این نکته را تصریح کرد که مشخص‌ کردن نقطه‌ای که نزدیک‌ترین به خورشید باشد، کار ساده‌ای نیست و علت آن در چرخش بیضوی شکل زمین به دور خورشید در طول سال و تغییر فاصله آن از خورشید نهفته است؛ با این حال، با توجه به اینکه منطق این ادعا به‌دلیل فاصله از خط استوا است، حتی با چشم پوشی از واقعیت فوق نیز می‌توان گفت که کوه پدری نزدیک‌ترین نقطه به استوا نیست. قله کوه «چیمبورازو» (Chimborazo) که در اکوادور واقع شده است و در حدود ۶,۲۶۳ متر ارتفاع دارد، با صراحت به‌عنوان دورترین نقطه از هسته زمین یاد شده است.

عکس‌ از گوگل‌مپ | عکاس: محمد میرزایی

شایعه‌ای در مورد کوه پدری ساخته و پخش شد که به‌علت نزدیکی به خورشید، امکان رشد ویروس‌های بیماری‌زا از جمله ویروس بیماری ایدز در این کوه وجود ندارد؛‌ حتی در بسیاری از وب‌سایت‌های اینترنتی مطلب جالبی در مورد صحت این ادعا منتشر شده است. اینکه شخصی به نام تیم هاپکینس (Tim Hopkins) که یک پزشک متخصص بریتانیایی در انگلیس است، در تحقیقات خود که در نشریه تایمز انتشار یافته، وجود این خاصیت را در کوه پدری تایید کرده و مطالب دیگری نیز از جمله توصیه به کوهنوردی و اسکان مبتلایان به ایدز در اطراف این کوه از زبان این شخص بیان شده است. همچنین این‌گونه ادعا شده که این شخص از سازمان ملل درخواست کرده است که نام کوه پدری را به کوه ضد HIV تغییر دهد! جالب اینجا است که این مطلب را در خیلی از منابع فارسی می‌توانید بیابید.

با این حال اگر با استفاده از اینترنت نام شخص مذکور یا کوه ضد ایدز را در منابع خارجی جست‌و‌جو کنید، اصلا چنین خبری را نمی‌توانید بیابید! انگار که چنین متخصصی با این مشخصات وجود ندارد یا اگر هم باشد چنین ادعا و لقبی برای کوه پدری در هیچ منبع بین‌المللی یافت نمی‌شود؛‌ بنابراین به نظر می‌رسد این خبر که در منابع فارسی به دفعات تکرار شده، یک شایعه است. شایعه‌ای که بدون هیچ‌گونه تحقیقی فقط تکرار می‌شود و ممکن است خیلی از مخاطبان را تا الان به تعجب واداشته باشد.

از دیگر معجزاتی که به کوه پدری نسبت می‌دهند، درمان سرطان است. در شایعه‌ها آمده است که خواص مغناطیسی کوه پردیس سلول‌های سرطانی را نابود می‌کند. برخی از متخصصان نیز بر همین اساس به بیماران سرطانی توصیه می‌کنند در این کوه کوهنوردی کنند.

در اخباری که پیرامون خواص درمانی کوه پردیس در منابع داخلی انتشار یافته، همچنین این ادعا مطرح شده است که عسلی که در اطراف این کوه تهیه می‌شود، ماده اولیه برای برخی کارخانه‌های داروسازی در تولید برخی داروها از جمله مسکن‌های تولیدی شرکت Advil است. در این قضیه که این عسل ماده بسیار ارزشمندی است و شاید اثرات شفابخشی نیز داشته باشد، شکی نیست؛ ولی با تحقیق در مورد این نوع مسکن در منابع مربوط به شرکت سازنده‌اش می‌توان دریافت که عسل از مواد تشکیل‌دهنده آن نیست.

عکس‌ از وب‌سایت Wikipedia | عکاس: Hamedvahid

یکی از باستان‌شناسان و پژوهشگران ایرانی مقیم انگلیس، به‌‌نام «بدیعه دشتی»، ادعا می‌کند که تمدن بشریت و پیدایش زمین از منطقه‌ای آغاز شده که کوه پدری در آن شکل گرفته است. وی همچنین این نظریه را مطرح کرد که تپه‌های قدیمی کنار کوه متعلق به دوره جمشید است و غار نزدیک آن را می‌توان به‌عنوان اولین خانه دنیا نامید.

در یکی از شاخص‌ترین نظریاتی که دشتی مطرح کرده است، این قضیه بیان می‌شود که کوه پدری همان جام جهان‌نمای جمشید است؛ به این معنی که در آن زمان از این کوه و منطقه اطراف آن به‌عنوان یک آینه برای دیدن سپاه دشمن استفاده می‌شده است.

بدیعه دشتی بیان می‌دارد که در وهله اول این منطقه دارای معادن متعدد جیوه و شیشه است و گیاهانی مانند کتیرا نیز در آن می رویند که هرکدام از این موارد مطرح شده می‌توانند برای ساخت آینه استفاده شوند. از طرفی دیگر، در بالای کوه در چندین نقطه و تحت زاویه‌های خاصی، دیوارهای سنگی صیقل داده شده‌ای به چشم می‌خورند که گویا مردم قدیم جم به آن‌ها «چرم آینه» می‌گفته‌اند. این دو موضوع می‌تواند صحت ادعای جام جم بودن کوه پدری را تقویت کند؛‌ با این حال رد یا تایید ادعاهای بدیعه دشتی نیازمند تحقیق بیشتری از جانب متخصصان علوم مربوط است.

عکس‌ از گوگل‌مپ | عکاس: رضا کریمی

• مسیر دسترسی به کوه پردیس جم بسیار پر‌پیچ‌و‌خم و خطرناک است.
• بازدید از کوه پردیس جم نیازمند آمادگی جسمانی بالا و وسایل مبتدی کوهنوردی است.
• کوه پردیس جم فاقد هرگونه امکانات رفاهی و گردشگری است.
• بازدید از کوه پردس جم رایگان است.

گورستان صخره‌ای سیراف در استان بوشهر، شمال غربی بندر سیراف (محل ويرانه‌هاى شهر باستانى سيراف)‌ و در دامنه جنوبى ارتفاعات مشرف بر آن قرار دارد. احتمالا قدمت گورستان صخره‌ای سیراف به دوره ساسانیان و دوره‌های اسلامی بازمی‌گردد. به‌نقل از کارشناسان، قبرهای سنگی قبرستان سیراف در ابتدا به‌منظور جمع‌آوری و استحصال آب ایجاد شدند و بعدها به‌دلیل نیاز به دفن سریع مردگان به‌عنوان گورهای فردی یا خانوادگی مورد استفاده قرار گرفتند.

• آدرس: استان بوشهر، شهرستان کنگان، شهر سیراف(مشاهده روی نقشه)

بندر سیراف که از آن با نام بندر طاهری نیز یاد می‌شود، یکی از قدیمی‌ترین بنادر جنوب ایران است که قدمت بنیان‌گذاری آن به دوره سلطنت اردشیر بابکان نسبت داده می‌شود. معماری این بندر به روستای ماسوله شباهت دارد و در اوایل بهار، اواخر پاییز و زمستان، پذیرای گردشگران بسیاری است.

نویسنده: پویا جوانمرد/ بازنویسی: پوریا محمدی پیوند