مسجد شیخ زاید ابوظبی

مسجد بزرگ شیخ زاید یکی از محبوب‌ترین جاهای دیدنی ابوظبی به شمار می‌رود که هرروز پذیرای ۵۵,۰۰۰ نمازگزار و بازدیدکننده است. این مسجد یک شاهکار هنری و معماری محسوب می‌شود و بعد از مسجدالحرام و مسجدالنبی، سومین مسجد بزرگ جهان است. شیخ زاید بن سلطان آل نهیان، نخستین حاکم امارات متحده عربی، این مسجد را در شهر ابوظبی ساخت تا محلی فرهنگی برای مردمی با هر پیشینه‌ای باشد. این عمارت دارای ۱۰۹۶ ستون، ۸۲ گنبد مرمری سفید، استخرهای انعکاسی، لوسترهای سواروسکی با روکش طلا، نمازخانه و حیاطی است که یکی از بزرگ‌ترین آثار هنری موزاییک مرمری در جهان را به نمایش می‌گذارد. مسجد بزرگ شیخ زاید رکورد جهانی گینس را برای بزرگ‌ترین فرش دست‌باف در اختیار دارد که به دست هنرمندان ایرانی بافته شده است.

• آدرس: امارات متحده عربی، ابوظبی، خیابان پنجم، خیابان شیخ رشید بن سعید (نمایش روی نقشه)

منبع عکس: سایت visitabudhabi.cn (عکاس: ناشناس)

مسجد شیخ زاید بین سه پل اصلی به نام‌های پل مصفح، مقطع و شیخ زاید قرار گرفته است که شهر ابوظبی را به سرزمین اصلی متصل می‌کند.

• تاکسی: تاکسی یکی از راحت‌ترین وسایل حمل‌ونقل با قیمت نسبتا مناسب برای دسترسی به مسجد است. برای این منظور می‌توانید به‌آسانی از کنار جاده، تاکسی بگیرید یا از «اپلیکیشن تاکسی ابوظبی» (Abu Dhabi Taxi app) استفاده کنید.
• اتوبوس:‌ برای استفاده از اتوبوس، به «پایانه اتوبوس الوحده» (Al Wahda Bus Terminal) بروید. نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس به مسجد حدودا به‌اندازه ۱۰ دقیقه پیاده‌روی با آن فاصله دارد.

منبع عکس: سایت abudhabiculture.ae (عکاس: ناشناس)

مسجد بزرگ شیخ زاید یکی از هشت مسجد بزرگ دنیا به شمار می‌رود که نه‌تنها از لحاظ بزرگی قابل‌توجه است، بلکه معماری بسیار زیبایی دارد. این مسجد ۸۲ گنبد، بیش از ۱۰۰۰ ستون، لوسترهای طلاکاری شده با طلای ۲۴ عیار و بزرگ‌ترین فرش دست‌باف جهان را در خود جای داده است و بی‌دلیل نیست که یکی از جاذبه‌های گردشگری امارات متحده عربی به شمار می‌رود.

مسجد شیخ زاید به‌عنوان نماد احترام و اجازه به فرهنگ‌های مختلف برای درک یکدیگر و یادگیری بیشتر در مورد اسلام محسوب می‌شود. در واقع، مسجد مزبور با هدف تحقق صلح، عشق و دگراندیش‌پذیری ساخته شد.

منبع عکس: سایت abudhabiculture.ae (عکاس: ناشناس)

مسجد بزرگ شیخ زاید از روی نخستین حاکم امارات متحده عربی، «شیخ زاید بن سلطان آل نهیان» نام‌گذاری شده است. او رویای ساخت چنین مسجدی را داشت و شخصا سنگ بنای آن را گذاشت. محل دفن شیخ دقیقا در کنار مسجد قرار دارد و ساکنان امارات احترام زیادی برای این مکان قائل هستند.

ساخت مسجد در پنج نوامبر ۱۹۹۶ میلادی کلید خورد تا محلی برای عبادت ۵۰,۰۰۰ نفر باشد و سرانجام در عید قربان ۱۴۲۸ هجری قمری برابر با دسامبر سال ۲۰۰۷ میلادی افتتاح شد.

منبع عکس: سایت unsplash.com (عکاس: zosia korcz)

در ساخت مسجد بزرگ شیخ زاید از مکاتب مختلف معماری اسلامی (مملوک، فاطمی، عثمانی) استفاده شده است. مهم‌ترین بخش مسجد را می‌توان مجموعه ۸۲ گنبدی دانست که بزرگ‌ترین آن‌ها در مرکز نمازخانه اصلی قرار دارد. گنبدها دارای روکش‌ مرمر سفید با تاج‌ پیازی‌شکل هستند که با موزاییک‌کاری تزیین شده‌اند. در ساخت مناره‌های مسجد نیز از سبک‌های مختلف معماری اسلامی استفاده شده است.

استفاده از سنگ مرمر در چندین رنگ طبیعی، نتایج هنری جدیدی خلق کرده است. یک نمونه بارز این موضوع را می‌توان در ستون‌های متعدد این مسجد مشاهده کرد. رنگ دیوارها، ستون‌ها و فرش به‌گونه‌ای هماهنگ شده که مسجد را به شاهکاری هنری و سمفونی از رنگ‌ها و سایه‌ها تبدیل کرده است. ویژگی مهم دیگر مسجد، شیشه‌کاری هنری آن به حساب می‌آید. از شیشه‌های موزاییک‌کاری و سندبلاست برای نمایش طرح‌های اسلیمی سنتی به‌صورت متقارن و مکرر استفاده شده است.

منبع عکس: سایت abudhabiculture.ae (عکاس: ناشناس)

دیوارهای مسجد شیخ زاید کاملا از سنگ‌های مرمری هستند که از مقدونیه آورده شده‌اند. رنگ سفید یکی از ویژگی‌های شگفت‌انگیز این مسجد است و شیخ زاید این رنگ را انتخاب کرد تا نماد خلوص باشد. دیوارهای مرمری سراسر مسجد با سنگ‌های رنگارنگ به‌شکل گل تزیین شده‌اند.

سالن اصلی برپایی نماز مسجد شیخ زاید به‌خودی‌خود یک اثر هنری محسوب می‌شود. از کف تا سقف این سالن می‌توان شاهد تزیینات و ظرافت خارق‌العاده‌ای بود.

منبع عکس: سایت abudhabiculture.ae (عکاس: ناشناس)

مسجد شیخ زاید هفت لوستر کریستال دارد؛ اما بزرگ‌ترین آن‌ها در سالن نمازخانه اصلی قرار گرفته و وزن آن حدود ۱۲ تن است. لوسترهای کوچک‌تر این سالن هرکدام هشت تن وزن دارند. این لوسترها با جزییات تحسین‌برانگیزی ساخته شده‌اند و حتی از کریستال سواروسکی در تزیین آن‌ها استفاده شده است. چهار لوستر آبی‌رنگ با طرح و اندازه مشابه در ورودی‌های سالن اصلی مسجد قرار دارند و بزرگ‌ترین آن‌ها که حدود دو تن وزن دارد، در ورودی اصلی به چشم می‌خورد. دیوارهای سالن نمازخانه اصلی به‌همراه سقف آن از مرمر هستند و با طرح‌های بسیار زیبایی تزیین شده‌اند. دیوار اصلی رو به قبله قرار دارد و مزین به ۹۹ نام خداوند به زبان عربی است.

منبع عکس: سایت abudhabiculture.ae (عکاس: ناشناس)

مسجد بزرگ شیخ زاید درمجموع ۸۲ گنبد در اندازه‌های مختلف دارد. این گنبدها مانند سایر بخش‌های مسجد از مرمر ساخته و برای تزیین آن‌ها در قسمت بالایی، از شیشه‌های طلایی استفاده شده است. در زیر گنبدها پنجره‌هایی وجود دارد که باعث می‌شود نور طبیعی وارد محل‌ برپایی نماز شود. بزرگ‌ترین گنبد دقیقا روی سالن اصلی برپایی نماز قرار دارد. در اطراف گنبدها می‌توانید شاهد خطاطی زیبایی از آیات قرآن با ورق طلا و به خط نسخ باشید.

محراب یکی از بخش‌های اصلی در معماری مسجد محسوب می‌شود که با الهام از آیه ۱۵ سوره محمد طراحی شده است و رودخانه‌های فراوان در بهشت از جمله رودخانه‌ای از عسل و شیر را به نمایش می‌گذارد. در این بخش از مسجد نیز موزاییک‌کاری طلایی به چشم می‌خورد.

منبع عکس: سایت unsplash.com (عکاس: nick fewings)

مسجد شیخ زاید، چهار مناره با ارتفاع حدود ۱۰۶ متر دارد که هر یک از سه شکل هندسی مختلف تشکیل می‌شود. پایه مناره مربعی‌شکل است و سبک معماری مراکشی، اندلسی و مملوکی را نشان می‌دهد. بخش دوم مناره شکل هشت‌ضلعی دارد که طراحی آن از معماری دوره مملوکی (قرن ۱۳ تا ۱۶ میلادی) گرفته شده است. بخش سوم را با اقتباس از معماری عثمانی به‌شکل استوانه‌ای طراحی کرده‌اند. فانوس تاج مناره نیز با موزاییک شیشه‌ای خودنمایی می‌کند که از هنر دوره فاطمیه (قرن ۱۰ تا ۱۲ میلادی) حکایت دارد.

چندین استخر مستطیلی‌شکل در اطراف مسجد قرار گرفته‌اند که مزین به کاشی‌هایی با انواع رنگ‌های آبی هستند. این استخرها، تصویر ستون‌ها و طاق‌های مسجد را انعکاس می‌دهند و در طول شب به‌لطف نورپردازی آن، جلوه‌ بسیار زیباتری را پیش چشمان بازدیدکنندگان و نمازگزاران می‌گذارند.

منبع عکس: سایت unsplash.com (عکاس: david rodrigo)

مسجد شیخ زاید ۲۲ چراغ برق بسیار بزرگ دارد که برای روشنایی فضای بیرونی در ساعت‌های تاریکی مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ اما حتی همین روشنایی مسجد نیز خاص است. این نورپردازی تکامل هلال ماه را در ذهن تداعی می‌کند؛ به‌طوری که از ابرهای تاریک شروع می‌شود تا با هلال ماه، شروع ماه قمری را نشان دهد و به‌تدریج روشنایی افزایش می‌یابد تا هلال ماه کامل شود.

منبع عکس: سایت orientalrugcarelink.wordpress.com (عکاس: ناشناس)

کف سالن مسجد شیخ زاید با بزرگ‌ترین فرش دست‌بافت جهان پوشیده شده است. دکتر علی خلیقی، یکی از فعالان نامدار ایرانی در صنعت فرش، ۱۲۰۰ هنرمند و صنعتگر فرش‌باف را گرد هم آورد و این فرش، حاصل زحمت و تلاش هنرمندان ایرانی در مدت ۱۸ ماه است. این فرش بزرگ ۵,۶۳۴ متر مربع مساحت، ۱۳۳ متر طول و ۴۸ متر عرض دارد و وزن آن به ۴۸ تن می‌رسد. بزرگ‌ترین فرش جهان در نیشابور بافته و نام آن در کتاب رکوردهای گینس ثبت شده است.

مسجد شیخ زاید در هر ساعتی از روز زیبایی خود را دارد؛ اما در زمان غروب خورشید، چشم‌انداز فوق‌العاده‌ای پیدا می‌کند. با تاریکی هوا نیز می‌توانید عظمت و شکوه این سازه را در نورپردازی زیبای آن نظاره‌گر باشید.

منبع عکس: سایت visitabudhabi.ae (عکاس: ناشناس)

اگر قصد بازدید از مسجد شیخ زاید را دارید، از روز شنبه تا پنجشنبه از ساعت ۹ تا ۲۲ به این محل مراجعه کنید؛ گرچه درهای مسجد در ساعت ۲۱:۳۰ به روی گردشگران بسته می‌شود. روز جمعه این مسجد از ساعت ۹ تا ۱۲ (امکان ورود به مسجد تا ساعت ۱۱:۳۰ وجود دارد) و مجددا از ساعت ۱۵ تا ۲۲ باز است؛ هرچند آخرین ورودی گردشگران در ساعت ۲۱:۳۰ خواهد بود.

در ایام ماه رمضان می‌توانید در ۲۰ روز اول از دوشنبه تا یکشنبه از ساعت ۱۰ تا ۱۸ و از ساعت ۲۱:۳۰ تا یک بامداد به مسجد بروید. جمعه‌ها از ساعت ۱۵ تا ۱۸ و ۲۱:۳۰ تا یک بامداد امکان بازدید مهیا است. در ۱۰ روز آخر ماه رمضان ساعت بازدید از ۱۰ تا ۱۸ در روزهای دوشنبه تا یکشنبه و ۱۵ تا ۱۸ در روز جمعه تعیین شده است.

این مسجد در ایام عید فطر و عید قربان از شنبه تا پنجشنبه از ساعت ۹ تا ۲۲ پذیرای گردشگران خواهد بود.

منبع عکس: سایت abudhabiculture.ae (عکاس: ناشناس)

• تورهای رایگان مسجد بزرگ شیخ زاید که به زبان عربی و انگلیسی هستند، بهترین راه برای بازدید از این جاذبه محسوب می‌شوند.
• بازدیدکنندگان مسجد بزرگ شیخ زاید باید به نشانه احترام، پوشش مناسب داشته باشند. شانه‌ها و زانوها را بپوشانند و کفش‌ خود را در ورودی مسجد دربیاورند. همچنین از زنان خواسته می‌شود تا عبایی را بپوشند که به رایگان در اختیارشان قرار می‌گیرد.
• بازدید از مسجد بزرگ شیخ زاید هزینه‌ای ندارد.

نویسنده: مینا رهبری/ بازنویسی: صدیقه شجاعی