میدان سرخ مسکو

بسیاری از خیابان‌های اصلی پایتخت روسیه به میدان سرخ مسکو منتهی می‌شوند. فارغ از اهمیت تاریخی این میدان، مهم‌ترین بناهای تاریخی این شهر در نزدیکی میدان سرخ قرار دارد.

میدان سرخ یکی از مهم‌ترین مقاصد گردشگری مسکو محسوب می‌شود که در طول تاریخ ۱۰۰۰ ساله خود به یکی از مهم‌ترین مراکز سیاسی، فرهنگی و اجتماعی کشور روسیه بدل شده است.

بسیاری از گردشگران تصور می‌کنند که میدان سرخ شهرت خود را در زمان حاکمیت جریان‌های کمونیستی به‌دست آورده است؛ این در حالی است که قدمت بسیاری بناهای موجود در این میدان به قرون‌وسطا می‌رسد. میدان سرخ مسکو به‌همراه بسیاری از بناهای تاریخی واقع در آن همچون کلیسای سنت باسیل در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد.

میدان سرخ مسکو امروزه نیز میزبان مهم‌ترین رویدادهای کشور روسیه از جمله جشن جهانی سال نو و رژه پیروزی است.

• آدرس: روسیه، مسکو (مشاهده روی نقشه)

میدان سرخ با مساحتی در حدود ۷۳,۰۰۰ متر مربع در شرق کاخ کرملین و شمال رودخانه مسکو قرار گرفته است. خیابان «تورس‌کایا» (Tverskaya)، یکی از لوکس‌ترین و عریض‌ترین خیابان‌های مسکو، از شمال میدان سرخ و کاخ کرملین آغاز و به ایستگاه مترو بلاروس ختم می‌شود. فاصله بین ورودی این میدان از سمت دیوار کرملین تا موزه تاریخ دولتی حدود ۷۵۰ متر است.

شما می‌توانید با پیاده‌روی آرامی در کمتر از ۲۰ دقیقه از تمام بخش‌های میدان سرخ بازدید به عمل آورید؛ اما در همین فضای کوچک جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی بسیاری وجود دارد. نزدیک‌ترین فرودگاه به این میدان، فرودگاه بین‌المللی «شرمتیوو» (Sheremetyevo International Airport) است که در ۳۰ کیلومتری (۴۵ دقیقه) آن قرار دارد.

منبع: rbth، عکاس: نامشخص

میدان سرخ به‌طور معمول مرکز شهر مسکو در نظر گرفته و عمده خیابان‌های اصلی شهر به این میدان منتهی می‌شود؛ به‌همین‌جهت تردد به این نقطه از شهر با ماشین شخصی به‌دلیل ازدحام جمعیت، نبود جای پارک مناسب و پرداخت هزینه پارکینگ گزینه مناسبی نیست.

تاکسی آنلاین

یکی از ساده‌ترین راه‌های دسترسی به میدان سرخ استفاده از تاکسی‌های آنلاین است که امروزه بسیار فراگیر هستند؛ اگرچه این تاکسی‌ها ارزان‌ترین شیوه نیستند. علاوه بر این اگر امکان رزرو تاکسی‌های آنلاین را ندارید، می‌توانید از تاکسی‌های معمول شهری استفاده کنید.

مترو

یکی از بهترین شیوه‌ها برای دسترسی به میدان سرخ مسکو، استفاده از مترو است. مترو مسکو ۱۷ خط و بیش از ۲۳۰ ایستگاه دارد که از کهن‌ترین خطوط مترو جهان است و می‌توانید با استفاده از آن به سراسر مسکو سفر کنید. مترو مسکو از ساعت ۵:۳۰ تا ۰۱:۰۰ فعالیت می‌کند و ساعت ۸:۰۰ تا ۹:۳۰ و ۱۷:۳۰ تا ۱۹:۳۰ اوج شلوغی آن محسوب می‌شود.

شما می‌توانید به‌راحتی با استفاده از نقشه مترو مسکو خود را از طریق خطوط و ایستگاه‌های زیر به میدان سرخ برسانید.

• خط یک، خط قرمز یا خط «سوکولنیچسکایا» (Sokolnicheskaya): ایستگاه «اوکاتنی راید» (Okhotny Ryad)
• خط سه، خط آبی یا خط«آرباتسکو-پوکروفسکایا» (Arbatsko-Pokrovskaya): ایستگاه میدان انقلاب (Ploshchad Revolyutsii)
• خط دو، خط سبز تیره یا خط «زاموسک‌ورتسکایا» (Zamoskvoretskaya): ایستگاه تئاتر (Teatralnaya)

منبع: rbth، عکاس: نامشخص

ایستگاه مترو اوکاتنی راید در فاصله ۱۷۰ متری (سه دقیقه پیاده)، ایستگاه میدان انقلاب در ۴۰۰ متری (پنچ دقیقه پیاده) و ایستگاه تئاتر در ۳۵۰ متری (پنج دقیقه پیاده) میدان سرخ قرار دارند. فراموش نکنید که معماری، نقاشی‌ها و مجسمه‌های ایستگاه‌‌های مترو مسکو با هویت تاریخی این شهر گره خورده است و برخی از آن‌ها از جاهای دیدنی مسکو محسوب می‌شوند.

مسکو دارای سیستم حمل‌و‌نقل عمومی بسیار قدرتمند و وسیعی است؛ پس با توجه به محل اقامتتان این امکان وجود دارد که شما از طریق اتوبوس، تراموا، اتوبوس‌های برقی و ون‌های مارشروتکا نیز خود را به میدان سرخ برسانید.

میدان سرخ مسکو که قدمت آن به اواخر قرن یازدهم می‌رسد، در سال ۱۹۹۰ میلادی در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت. این میدان در دوره‌های مختلف تاریخی نام‌های متفاوتی داشته است؛ اما از اواخر قرن هفدهم با نام فعلی شناخته می‌شود. بسیاری به اشتباه متصور هستند که این میدان در زمان حاکمیت دولت‌های کمونیستی به شهرت رسیده است؛ اما در واقعیت قدمت آن به قرن یازدهم میلادی می‌رسد.

میدان سرخ در طی این ۱,۰۰۰ سال و پس از تکمیل دیوارهای کاخ کرملین، مرکز تحولات اجتماعی و سیاسی و وقایع تاریخی از جمله رژه‌ها، تظاهرات‌ها، شورش‌ها و اعدام‌ها در روسیه بوده و امروز نیز محبوب‌ترین جاذبه‌های گردشگری مسکو را در خود جای داده است.

برخی از ساختمان‌های میدان سرخ که به دوره قرون‌وسطا بازمی‌گردد، تا به امروز باقی‌مانده‌اند. بسیاری از اولین‌ها در مسکو، در میدان سرخ تاسیس شده‌اند که از میان آن‌ها می‌توان به اولین کتابخانه‌ و دانشگاه عمومی مسکو، تئاتر، چاپخانه و بسیار بناهای دیگر اشاره کرد که در دوره‌های مختلف تاریخی مستقر شده‌اند.

منبع: rbth، عکاس: نامشخص

در دوره‌های مختلف تاریخی و به‌مرور زمان بناهای متعددی در میدان سرخ بنا شدند که بسیاری از آن‌ها همچنان پابرجا هستند؛ بنابراین در این میدان می‌توان تنوع فرهنگی و تاریخی منحصربه‌فرد روسیه را جست‌وجو کرد. بی‌شک برای تماشای برخی از شاهکارهای معماری این کشور باید به میدان سرخ رفت. کلیسای سنت باسیل و مقبره لنین از جمله معروف‌ترین جاذبه‌های شهر مسکو هستند که هرکدام معماری یک دوره تاریخی را نمایندگی می‌کنند؛ به‌عنوان مثال کلیسای سنت باسیل سبک رنسانس را به نمایش می‌گذارد.

در معماری میدان سرخ مسکو می‌توان عناصر مختلفی همچون قوس‌های بلند و برج‌ها و در فضای داخلی بناها عناصری همچون فرش‌های شرقی، آثار هنری چوبی، قاب‌های گران‌قیمت و تزیینات متنوعی را دید.

میدان سرخ منطقه‌ای بزرگ در مرکز پایتخت مسکو است که برای روسیه از اهمیت تاریخی بالایی برخوردار است. در گذشته قلعه مسکو که بعدها کرملین نام گرفت، روی تپه «بوروویتسکی» (Borovitsky Hill) بود و در شرق آن جایی که امروز آن را با نام میدان سرخ می‌شناسیم، علفزار بزرگی وجود داشت. با گذر زمان با رونق گرفتن شهر و بزرگ‌تر شدن این قلعه و شکل‌گیری قلعه کرملین در قرن چهاردهم به‌صورت امروزی، آبادی در نزدیکی دیوارهای آن شکل گرفت.

تا پیش از ساخت خندق «الویزوف» (Alevizov)، ضلع شرقی کاخ کرملین که در مجاورت میدان سرخ و بین رودخانه‌های مسکوا و نگلینایا بود، به نسبت سایر اضلاع در برابر حمله دشمنان آسیب‌‌پذیرتر بود؛ به‌همین‌جهت دیوار کاخ در این قسمت نسبت به سایر نقاط بلندتر تعبیه شده بود.

مردم زندگی در نزدیکی کرملین را انتخاب کردند تا در صورت وقوع جنگ با پنهان شدن در پشت دیوارهای آن در امان باشند. به وجود آمدن این آبادی با خود ضرورت شکل‌گیری یک بازار را به‌همراه داشت؛ به‌همین‌جهت در نزدیکی دیوار کاخ کرملین و رودخانه مسکو بازاری پدید آمد. وجود رودخانه مسکو نیز حمل‌و‌‌نقل کالا را راحت‌تر می‌کرد. بر اساس برخی اسناد پایه‌های میدان سرخ امروزی از همین بازار گذاشته شد. در گذشته این میدان در زبان روسی «trog» یا همان بازار نامیده می‌شد.

منبع: rbth، عکاس: نامشخص

در آغاز قرن شانزدهم میلادی، میدان سرخ مسکو به محلی برای تبادل اخبار سیاسی و شایعات بدل شد و اگر کسی جویای حوادث و رخدادهای جدید شهر بود، به این میدان می‌رفت.

بنا به گفته برخی مورخان میدان سرخ مسکو به‌صورت امروزی وجود نداشت و به‌طور طبیعی به بازار و محلی برای جمع شدن یا میدان بدل شد. یکی دیگر از نام‌هایی که این میدان در گذشته به آن شهرت داشت، «Pozhar» یا «آتش‌سوزی بزرگ» بود. در واقع، پیش از قرن ۱۶ و ۱۷ بازار متشکل از چادرها و نیمکت‌های چوبی بود که به‌راحتی دچار حریق می‌شدند و همین موضوع باعث این نام‌گذاری شد. کلمه Pozhar را در روسی نه فقط به‌معنای آتش‌سوزی، بلکه به‌معنای زمین خالی پس از آتش‌سوزی نیز به کار می‌برند؛ بر همین اساس میدان سرخ مسکو نه با برنامه‌ریزی بلکه به‌صورت طبیعی و تدریجی شکل گرفت.

منبع:rbth، عکاس: نامشخص

میدان سرخ از زمان احداث در تمام دولت‌های روسیه برای مراسم‌های رسمی همچون تاج‌گذاری‌ها و اعلان‌های عمومی مورد استفاده قرار می‌گرفت. تاریخچه میدان سرخ در نقاشی‌های هنرمندان مطرح روسی همچون «واسیلی ایوانوویچ سوریکوف» (Vasily Ivanovich Surikov) و «کنستانتین فودورویچ یون» (Konstantin Fyodorovich Yuon) منعکس شده است.

در طول حکومت ایوان سوم ملقب به ایوان کبیر (۱۴۴۰ تا ۱۵۰۵ میلادی) کاخ‌ها، کلیساها و برج‌های جدیدی در کاخ کرملین و میدان سرخ اضافه شدند. این میدان در گذشته یکی از مهم‌ترین مراکز تجاری مسکو محسوب می‌شد؛ اگرچه که ایوان کبیر قوانین سخت‌گیرانه‌ای را گذاشته بود و تجارت فقط از فردی به فردی دیگر انجام می‌شد. این قوانین به‌تدریج تعدیل و ساختمان‌های دائمی بازار پدیدار شدند.

در سال ۱۵۰۸ میلادی تغییر بزرگی در میدان سرخ اتفاق افتاد و معماری ایتالیایی به نام «آلویسیو نیو» (Aloisio the New) به سفارش «ایوان سوم» خندق الویزوف را احداث کرد. این خندق بیش از ۳۰ متر عرض، ۵۴۱ متر طول و ۹ تا ۱۳ متر عمق داشت. وجود خندق الویزوف کاخ کرملین را به یک جزیره بدل کرد؛ چراکه دو رودخانه «نگلینایا» (Neglinnaya) و «مسکوا» (Moskva) از اضلاع دیگر قلعه کرملین محافظت می‌کردند. سال‌ها بعد، در سال ۱۸۱۲ میلادی خندق حدفاصل میان کاخ کرملین و میدان سرخ سنگ‌فرش شد.

در دوره «ایوان چهارم» (ایوان مخوف، ۱۵۳۰ تا ۱۵۸۴ میلادی) تحولات بسیاری در میدان سرخ صورت گرفت. به‌خصوص پس از آتش‌سوزی سال ۱۵۴۷ میلادی به دستور او تمامی مغازه‌های چوبی ضلع شرقی میدان سرخ سامان پیدا کرد. در همان سال‌ها کلیسای جامع سنت باسیل طبق قوانین آن زمان ساخته شد. این اولین ساختمانی بود که به میدان سرخ امروزی شباهت داشت. در آن دوره هنوز سقف‌های هرمی شکل کاخ کرملین ساخته نشده بود. در سال ۱۵۹۵ میلادی ساختمان‌های بسیاری در میدان سرخ با سنگ بازسازی شدند. در آن زمان بود که «سکوی لوبنوی مستو» (Lobnoye Mesto) نیز برای فرمان‌های تزار تعبیه شد.

منبع:rbth، عکاس: نامشخص

معماران ایتالیایی که در ساخت دیوار کرملین مشارکت داشتند، به ایوان کبیر توصیه کردند، تا زمین مشرف به آن را برای میدان تیر، بدون ساخت‌وساز نگه دارد؛ بنابراین این فضا به دستور ایوان کبیر پاک نگه داشته شد تا از آن در جنگ‌ها به‌عنوان میدان تیر استفاده کنند. در این سمت دیوار کاخ کرملین سه دروازه مربعی نیز وجود داشت که در قرن هفدهم آن‌ها را با نام‌های «کنستانتینو-النینسکی» (Konstantino-Eleninsky)، «اسپاسکی» (Spassky) و «نیکولسکی» (Nikolsky) می‌شناختند. با توجه به نام آن‌‌ها تمثال‌هایی همچون کنستانتین، هلن، مسیح نجات دهنده و سنت نیکلاس به روی آن‌ها آویخته شده بود. دروازه کنستانتینو-النینسکی در پشت کلیسای سنت باسیل قرار داشت؛ اما دو دروازه دیگر مشرف به میدان سرخ بودند.

در اوایل قرن نوزدهم طاق دروازه کنستانتینو-النینسکی را با آجر پوشاندند و از دروازه اسپاکی که دروازه اصلی و جلویی کرملین بود، پل‌های چوبی و سنگی روی خندق کشیدند. این دروازه برای ورودهای سلطنتی مورد استفاده قرار می‌گرفت. روی پل‌های ساخته شده و منتهی به آن کتاب فروخته می‌شد و سکویی نزدیک به آن برای تفنگ‌ها و تیراندازی تعبیه شده بود. علاوه بر این توپ تزار روسیه نیز روی سکوی لوبنوی مستو قرار داشت.

منبع: rbth، عکاس: نامشخص

در سال ۱۶۲۴ تا ۱۶۲۵ میلادی برای نخستین بار روی «برج‌ اسپاسکایا» (Spasskaya Tower)سقف‌های چادر مانند مدرن قرار گرفتند. پیشنهاد این سبک از سقف‌ها توسط «کریستوفر گالووی» (Christopher Galloway) مطرح شد؛ معماری که با هدف طراحی برج ساعت جدید آمده و چیدمان سقف‌های چادری جدید را برای بالا این برج داده بود. در اواسط قرن هفدهم عقابی دو سر که طلاکاری بود روی برج ساعت قرار گرفت و پس از آن بود که میدان سرخ به «کراسیوایا» (krasivaya) به‌معنای زیبا شهرت پیدا کرد.

در اواخر قرن هفدهم در سال‌های ‌۱۶۷۹ تا ۱۶۸۰ میلادی پس از حذف تمامی بناهای چوبی از میدان سرخ، تمام برج‌های کرملین به‌جز برج «نیکولسکایا» (Nikolskaya Tower) با سقف‌های چادری مدرن پوشانده شدند. این سقف‌ها روی دروازه‌های «ایبرین» (Iberian Gates، با نام روسی دروازه‌های وسکرسنسکی) نیز قرار گرفتند؛ دروازه‌هایی که روی پل مستحکم وسکرسنسکی و روی رودخانه نگلینایا بودند.

در سال ۱۶۹۷ تا ۱۶۹۹ میلادی دروازه‌های دو سمت پل وسکرسنسکی بازسازی و با ساختمان‌های سنگی جایگزین شدند که در فضای آن‌ها ضرابخانه و داروخانه آن زمان فعالیت می‌کردند. بخشی از اطراف کاخ کرملین به پرورش گیاهان دارویی مورد نیاز در داروخانه اختصاص پیدا کرده بود.

منبع: rbth نقاش: فئودور آلکسیف

در سال ۱۷۰۲ میلادی نخستین تئاتر عمومی روسیه در کنار دروازه نیکولسکی ساخته شد. این بنا تا سال ۱۷۳۷ میلادی تا پیش از وقوع آتش‌سوزی پابرجا بود. در دوره سلطنت کاترین کبیر نیز پیشرفت‌های چشم‌گیری در میدان سرخ مسکو رخ داد. در سال ۱۷۷۵ میلادی نخستین دانشگاه مسکو در میدان سرخ تاسیس شد. در سال ۱۸۰۴ میلادی به درخواست برخی بازرگانان، این میدان سنگ‌فرش شد. در ۱۸۰۶ میلادی برج نیکولسکایا را به سبک گوتیک بازسازی کردند.

بخش مهمی از تغییرات میدان سرخ مسکو به بعد از حمله ناپلئون و آتش‌سوزی‌های سال ۱۸۱۲ میلادی بازمی‌گردد. در سال ۱۸۱۳ میلادی خندق میان کاخ کرملین و میدان سرخ پر و به‌جای آن درختانی کاشته شد. «ژوزف بووه» (Joseph Bove) به‌جای بخشی از بازار که در طی آتش‌سوزی از میان رفته بود، ساختمان جدید به سبک امپراتوری ساخت. در سال‌های ۱۸۸۸ و ۱۸۹۳ میلادی ساختمان‌های جدیدی در میدان سرخ بنا شدند و جای ساختمان‌های قدیمی را گرفتند. در واقع از میان همین بناها نخستین فروشگاه بزرگ مسکو متولد شد.

در سال ۱۸۹۲ میلادی میدان سرخ برای نخستین بار توسط فانوس‌های برقی روشن شد و حدود دو دهه بعد، در سال ۱۹۰۹ میلادی یک تراموا برای اولین از این میدان عبور کرد.

منبع: rbth، عکاس: نامشخص

در دوران اتحاد جماهیر شوروی میدان سرخ همچنان یکی از استراتژیک‌ترین نقاط مسکو محسوب می‌شد و دولت از سال ۱۹۱۹ میلادی از آن به‌عنوان ویترینی برای نمایش رژه‌ها نظامی استفاده می‌کرد. مقبره لنین بعد از سال ۱۹۲۴ میلادی به بخش مهمی از این مجموعه بدل شد و در طول جشن‌های ملی جایگاه اشخاص سرشناس بود. در دهه ۱۹۳۰ میلادی برای عبورومرور راحت‌تر وسایل نقلیه نظامی در طول رژه‌ها، «کلیسای جامع کازان» و کلیسای کوچک «ایورسکایا» به‌همراه دروازه ایبرین تخریب شدند؛ هرچند که این بناها را پس از فروپاشی شوروی، مجدد بنا کردند.

منبع:rbth، عکاس: نامشخص

در سال ۱۹۶۳ میلادی گروهی از دانشجویان آفریقایی در اعتراض به قتل دانشجویی پزشکی به نام «ادموند آسار آدو» (Edmund Assare-Addo) تظاهراتی را در میدان سرخ مسکو ترتیب دادند. این اتفاق به‌عنوان نخستین اعتراض سیاسی بعد از دهه ۱۹۲۰ میلادی به ثبت رسید.

میدان سرخ مکانی برای برگزاری کنسرت‌های مطرح از جمله کنسرت «لینکین پارک» (Linkin Park)، «اسکورپیونز» (Scorpions)، «راجر واترز» (Roger Waters) و «رد هات چیلی پپرز» (Red Hot Chili Peppers) بود. در این میان در طی جشن‌های سال نو ۲۰۰۶، ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ میلادی، پیست اسکی در میدان سرخ برپا شد و به‌واسطه ممنوعیت اجرای گروه بیتلز‌ها (The Beatles) در دولت شوروی، اجرای «پل مک کارتنی» (Paul McCartney) لحظه تاریخی مهمی را در این مکان رقم زد.

نام «میدان سرخ» برای اولین بار در اسناد مدنی میانه قرن هفدهم، در زمان سلطنت تزار الکسیس روسیه (Alexis of Russia)، پدر پیتر کبیر، آمده است. در سال ۱۶۵۸ میلادی تزار الکسیس دستور داد تا نام برخی از خیابان‌ها و میدان‌های مسکو تغییر کند. با این وجود تا سال ۱۶۵۹ میلادی از میدان سرخ با نام pozhar یاد می‌شد.

در سال ۱۶۶۱ میلادی نام سرخ، عمومی و جایگزین نام قبلی آن شد. بر اساس اعتقاد برخی از تاریخ‌نگاران، این نام از پلکان بنای ایوان سرخ وام گرفته شده است؛ پلکانی که به سالن پذیرایی و ضیافت‌های تزار روسیه منتهی می‌شد. علاوه بر این قرمز را رنگ سنتی حکومت و قدرت تزار می‌دانستند. دیوارهای اتاق او کاملا قرمز رنگ بود و ایوان سرخ جایی بود که فرمان‌های تزار به مردم ابلاغ می‌شد. در واقع تزار در رویدادهای عمومی و مذهبی از ایوان سرخ بیرون می‌آمد و رو به مردمی سخنرانی می‌کرد که در میدان مشرف به آن قرار داشتند؛ به‌همین‌جهت این میدان را سرخ نامیدند.

منبع: rbth، عکاس: نامشخص

بر طبق برخی اسناد نخستین نام میدان سرخ، «Velikey torg» به‌معنای بازار بزرگ بوده است. این نام نقش تجاری و وجود بازار در این میدان را یادآوری می‌کند.

کلیسای سه گانه «تروتسکایا» (Troitskaya) که پیش از تاسیس کلیسای جامع کازان و سنت باسیل محلی برای عبادت مردم بود، در قرن شانزدهم دچار حریق شد. پس از این حادثه نام آن روی میدان سرخ فعلی قرار دادند؛ هرچند که بسیاری پیش از این آتش‌سوزی نیز به واسطه شهرت این کلیسا، میدان را به همان نام می‌شناختند. در قرن هفدهم به‌تدریج به‌واسطه آتش‌سوزی‌های متداولی که در بازار رخ می‌داد، نام آن را به Pozhar یا همان آتش‌سوزی بزرگ تغییر دادند.

در اواخر قرن هفدهم بود که میدان سرخ را به نام امروزی آن خواندند. تا پیش از آن زمان همچنان این میدان بازاری عظیم بود که در آن همه‌چیز از جمله گوشت، کیک، عسل، لباس و ظروف فروخته می‌شد و با گسترش تعداد مغازه‌ها و چادرها آتش‌سوزی‌ها نیز بیشتر می‌شد.

در دهه ۱۶۴۰ میلادی نخستین بنای سنگی ساخته شد و تا پایان قرن هفدهم ساختمان چوبی دیگری در میدان سرخ باقی‌نمانده بود. به باور بسیاری از آن زمان این میدان را کراسیوایانامیدند که در روسی به‌معنای زیبا است؛ اما به‌تدریج نام آن به «کراسنایا» (krasnaya) به‌معنای سرخ تغییر کرد.

• موقعیت در میدان: ضلع شمال شرقی (مشاهده روی نقشه)
• زمان بازدید: از نیمه خرداد تا نیمه شهریور هرروز از ساعت ۱۰:۰۰ تا ۱۸:۰۰،از نیمه شهریور تا نیمه آبان هرروز از ساعت ۱۱:۰۰ تا ۱۸:۰۰، از نیمه آبان تا پایان دی ماه هرروز از ساعت ۱۱:۰۰ تا ۱۷:۰۰، از نیمه بهمن تا نیمه خرداد هرروز از ساعت ۰۹:۰۰ تا ۱۹:۰۰.

در روز جشن مقدس سنت باسیل، ۲۳ مرداد (۱۴ آگوست) از ساعت ۱۰:۰۰ تا ۱۶:۰۰ و در ۲۵ مرداد (۱۵ آگوست) از ساعت ۱۱:۰۰ تا ۱۸:۰۰ (آخرین زمان پذیرش کلیسا ۴۵ دقیقه پیش از آخرین ساعت بازدید است.)

• قیمت بلیط ورودی (سال ۲۰۲۳ میلادی): برای بزرگسالان، ۱۱ دلار، برای افراد ۱۶ تا ۱۸ سال، سه دلار و برای افراد زیر ۱۶ سال رایگان است.

کلیسای جامع سنت باسیل، یکی از مهم‌ترین نمادهای معماری شهر مسکو است که آن را با نام‌های کلیسای میدان سرخ مسکو، «کلیسای جامع شفاعت مریم مقدس در خندق» (the Cathedral of the Intercession of the Most Holy Theotokos on the Moat)، «کلیسای جامع واسیلی متبرک» (The Cathedral of Vasily the Blessed) و «کلیسای جامع پوکروفسکی» ( Pokrovsky Cathedral) نیز می‌شناسند. این بنا در قرن شانزدهم به‌عنوان کلیسای ارتدکس روسی ساخته شد و با ارتفاع ۶۵ متر، به‌مدت ۳۹ سال بلندترین ساختمان مسکو بود. در سال ۱۶۰۰ میلادی برج ناقوس ایوان بزرگ با ۸۱ متر ارتفاع ساخته شد و از کلیسا سنت باسیل پیشی گرفت.

منبع:1zoom.me، عکاس: نامشخص

ایوان چهارم، پسر واسیلی سوم و نوه ایوان سوم، در سال ۱۵۴۷ میلادی در سن ۱۶ سالگی در روسیه تاج‌گذاری کرد. مهم‌ترین عملکرد او تبدیل دولت قرون‌وسطایی به امپراتوری تزاری بود. ایوان چهارم اولین تزار روسیه بود و از زمان تاج‌گذاری تا مرگش در سال ۱۵۸۴ میلادی در این مقام باقی ماند. او در طی جنگ‌هایی با تاتاران، شهرهای کازان (یا قازان) و آستاراخان را فتح کرد و قلمرو روسیه را گسترش داد. ایوان چهارم به پاس این پیروزی دستور ساخت کلیسای جامع سنت باسیل را صادر کرد.

عبادتگاه شفاعت کلیسای سنت باسیل نیز در سال ۱۵۵۸ میلادی روی آرامگاه قدیس محلی، «واسیلی» بنا شد که به «ریحان متبرک» نیز شهرت داشت. او قدیس ارتدکس روسی بود که به دزدی از ثروتمندان و بخشش به فقیران شهرت داشت. بر طبق بسیاری از روایت‌های تاریخی، او از قدرت پیشگویی بالایی برخوردار بود. برخی واسیلی را با نام «احمق مقدس» نیز می‌شناختند. واسیلی به واسطه عدم ترس خود از تزار روسیه، به این نام شهرت پیدا کرده بود.

منبع:ویکی‌پدیا، عکاس: Anton Zelenov

در قرن شانزدهم و هفدهم، زمانی که کلیسا نمادی از شهر آسمانی (the Heavenly City) روی زمین بود، سنت باسیل همچون تمامی کلیساهای بیزانس، به «اورشلیم» نیز شهرت داشت.

کلیسای سنت باسیل در ابتدا با نام «کلیسای تثلیث» (Trinity Church) شناخته می‌شد و دارای ۹ گنبد رنگارنگ، دو گلدسته و ۱۰ عبادتگاه کوچک بود. این عبادتگاه‌های کوچک در سال ۱۹۲۹ میلادی سکولاریزه شدند؛ اما پس از انحلال اتحاد جماهیر شوروی مجدد فعالیت خود را آغاز کردند. در کلیسای سنت باسیل هشت عبادتگاه در اطراف عبادتگاه نهم چیده شده بودند.

بر اساس برخی اسناد رنگ اولیه کلیسا همچون سنگ‌های کاخ کرملین سفید و گنبدهای آن طلایی بود؛ اما در قرن هفدهم با الهام از آیات کتاب «مکاشفه یوحنا»، گنبدهای آن را به‌شکل امروز نقاشی می‌کنند که جلوه خاصی نیز به میدان سرخ می‌دهد.

منبع: ویکی‌پدیا، عکاس: Telluride749

در سال ۱۷۳۷ میلادی، کلیسای جامع سنت باسیل در طی آتش‌سوزی آسیب دید و تعمیر و ترمیم آن تا پایان قرن هجدهم ادامه پیدا کرد. در اواخر قرن بیستم ژوزف استالین (Joseph Vissarionovich Stalin، دومین رهبر اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی) در میان بازسازی پایتخت روسیه، تصمیم به تخریب بنای سنت باسیل گرفت که با مخالفت معماران مطرحی همچون «پیوتر بارانوفسکی» مواجه شد. استالین او را به زندان محکوم کرد؛ اما این کلیسا در امان ماند. در سال ۱۹۹۰ میلادی کلیسای سنت باسیل به‌همراه میدان سرخ در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت.

امروزه کلیسای میدان سرخ مسکو به‌عنوان موزه فعالیت می‌کند و یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های جذاب این مجموعه برای گردشگران، امکان عکس‌برداری آزاد از فضای داخلی آن است. علاوه بر این می‌توانید زمانی را به شنیدن سرود گروه کر مردان کلیسا در یکی از عبادتگاه‌ها اختصاص دهید.

• موقعیت در میدان: شرق میدان و در مجاورت باغ الکساندر (مشاهده روی نقشه)
• وب‌سایت:kreml.ru/en-Us/museums-moscow-kremlin
• شماره تماس: ۰۰۷۴۹۵۶۹۵۴۱۴۶ - ۰۰۷۴۹۵۶۹۷۰۳۴۹
• ساعت بازدید: همه روزها به غیر از پنجشنبه از ساعت ۰۹:۳۰ تا ۱۸:۰۰
• قیمت بلیط ورودی: از ۱۱ اردیبهشت تا ۹ شهریور، ۱۶ دلار و از ۱۰ شهریور تا ۱۰ اردیبهشت، ۱۹ دلار

کاخ کرملین مسکو (The Grand Kremlin Palace) به‌عنوان قلب شهر مسکو، یکی از مهم‌ترین نمادهای قدرت و اقتدار این شهر محسوب می‌شود. این مجموعه در گذشته محل اقامت تزار‌های روسیه، امپراتورها و خانواده‌های سلطنتی بود و از سال ۱۹۹۱ میلادی اقامتگاه رسمی رئیس‌جمهوری این کشور است.

کاخ کرملین در شرق میدان سرخ مسکو و در نزدیکی باغ الکساندر قرار دارد. این کاخ دارای چهار دروازه و گذرگاهی مخفی به رودخانه مسکو است.

بنای کاخ کرملین نخستین بار در سال ۱۱۵۶ میلادی در املاکی متعلق به شاهزادگان بزرگ واقع در تپه بوروویتسکی بنا شد؛ هرچند که امروز قدیمی‌ترین بخش‌های باقی‌مانده به قرن چهاردهم و پانزدهم بازمی‌گردد. برای ساخت این بنا کاخ باروک و کلیسای «سنت جان باپتیست» (St. John the Baptist) تخریب شد. در قرن چهاردهم کاخ کرملین که تا پیش از آن بنایی چوبی و بخش‌های زیادی از آن در آتش از میان رفته بود، مجدد با سنگ‌هایی سفید ساخته و اتاق‌های متعدد، چند صومعه و کلیسا نیز به آن اضافه شد.

منبع: ویکی‌پدیا، عکاس: NVO

کاخ کرملین در قرن پانزدهم با برکناری مغول‌ها و قدرت گرفتن ایوان سوم، این بار با دعوت از معماران ایتالیایی چهره‌ای تازه پیدا کرد. مسئولیت بازسازی این کاخ به دو معمار به نام‌های «پیترو آنتونیو سولاری» (Pietro Antonio Solari) و «مارکو روفو» (Marco Ruffo) سپرده شد. دیوارهای آجری این کاخ و ۲۰ برج آن متعلق به همین دوره تاریخی هستند.

کاخ کرملین در بین سال‌های ۱۶۱۰ تا ۱۶۱۲ میلادی در تصرف لهستانی‌ها بود؛ اما پس از آزادسازی، «خاندان رومانوف» (House of Romanov) قدرت را به دست گرفتند و رومانوف تزار جدید روسیه شد. از سال ۱۶۲۰ میلادی این کاخ اهمیت خود را به‌عنوان قلعه از دست داد؛ اما همچنان تا سال ۱۷۱۲ میلادی به‌عنوان مرکز حکومت روسیه مورد استفاده قرار می‌گرفت.

پس از به قدرت رسیدن پتر کبیر، تزار روسیه و انتقال پایتخت به سن‌پترزبورگ کاخ کرملین مرکزیت خود را تا سال ۱۹۱۷ میلادی از دست داد. در این بین با قدرت گرفتن ناپلئون در سال ۱۸۱۲ میلادی نیز بخش‌هایی از این بنا به دستور وی تخریب شد.

منبع: ویکی‌پدیا، عکاس: Diego Delso

پس از قدرت گرفتن بلشویک‌ها در ۱۹۱۷ میلادی کاخ کرملین مسکو به مقر حکومت شوروی و لنین بدل شد. در این دوره نیز بخش‌های زیادی از جمله کلیساها و صومعه‌های درون این کاخ تخریب شد. در سال ۱۹۶۰ میلادی آخرین بنای این مجموعه، کاخ کنگره بنا شد که معماری آن به سالن‌های تئاتر شباهت دارد.

در سال ۱۹۹۰ میلادی درب‌های مجموعه کرملین با چهار قصر، چهار کلیسا، چهار برج و ۷۰۰ اتاق با کاربری‌های مختلف به‌عنوان موزه به روی همه گشوده و در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد. در این کاخ پنج تالار با نام‌های روسی همچون جرجیوسکی (Georgievsky Hall)، الکساندر نوسکی (Alexander Nevsky) ، قدیس ولادیمیر (St. Vladimir)، قدیس اندریاس (St. Andrew) و قدیس کاترین (St. Catherine) وجود دارد که برای دیدارهای رسمی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کاخ‌های کرملین

کاخ کرملین بخش‌های مختلفی دارد که شامل کاخ اوایل قرن نوزدهم، کاخ «ترم» (محل اقامت تزارهای قرن هفدهم، the Terem Palace)، کاخ وجوه (تالار تشریفات، the Palace of Facets)، اسلحه‌خانه و محل نگهداری جواهرات سلطنتی است.

کاخ بزرگ کرملین در گذشته میزبان مراسم تاج‌گذاری امپراطوران روسیه بوده و امروز نیز محل اقامت رئیس‌جمهوری روسیه است؛ به‌همین‌جهت بازدید از این بنا، تالار تشریفات و کاخ ترم بدون تور‌های گردشگری امکان‌پذیر نیست.

منبع: kremlin.ru، عکاس: نامشخص

اسلحه‌خانه بخش مهمی از خزانه کشور روسیه محسوب می‌شود و در آن کلاه مشهور «ولادیمیر مونوماخ» (Vladimir Monomakh) نگهداری می‌شود که با سنگ‌های قیمتی بزرگی تزیین شده است. علاوه بر این در فضای اسلحه‌خانه، تاج‌وتخت، سلاح‌های باستانی، زره و لباس‌های تشریفاتی سلطنتنی در معرض دید عموم قرار گرفته‌اند.

در محل نگهداری جواهرات سلطنتی می‌توانید از جواهرات منحصربه‌فرد دیدن کنید که همچون شاهکارهای هنری خودنمایی می‌کنند. برای بازدید از هر بخش باید به‌صورت جداگانه بلیط تهیه کنید که امکان خرید در وب‌سایت رسمی موزه وجود دارد. برای بازدید از بخش جواهرات نیز باید از گیشه «باغ الکساندروفسکی» بلیط تهیه کنید.

میدان سوبورنایا

در میدان «کلیسای جامع» یا میدان «سوبورنایا» (Sobornaya Square) در مجموعه کرملین چندین کلیسای ارتدکس باستانی وجود دارد که به دوره‌های مختلف تاریخی تعلق دارند. در این میدان می‌توانید از کلیسای جامع قرن پانزدهمی «دورمیشن» (Dormition Catherdral) دیدن کنید که قدیمی‌ترین بنای حفظ شده در روسیه است. علاوه بر این، می‌توانید از «کلیسای جامع بشارت» (The Cathedral of the Annunciation) بازدید کنید که معبد دربار سلطنتی بوده است و به دیدن «کلیسای اعظم فرشته مقرب» (The Cathedral of the Archangel)بروید که مقبره تزارها در آن قرار دارد.

منبع: inyourpocket.com، عکاس: نامشخص

کلیسای «۱۲ حواری» (Twelve Apostles) و «اتاق‌های پاتریارک» (Patriarchal Chambers) نیز در میدان کلیسای جامع کرملین قرار دارند. این اتاق‌ها به دستور کشیش روس «پاتریارک نیکون» (Patriarch Nikon) ساخته شد. او تمایل داشت قصری شبیه به قصر سلطنتی داشته باشد. در حال حاضر تمام این کلیساها به‌صورت موزه فعالیت می‌کنند. شما می‌توانید با بازدید از آن‌ها از عکس‌ها و نقشه‌های قدیمی کرملین و نمادهای ارتدکس دیدن کنید. بیشتر نمایشگاه‌هایی که در کرملین برگزار می‌شود در فضای کاخ پاتریارک یا سالن نمایشگاه برج ناقوس عروج (Assumption Belfry) برگزار می‌شود.

در سال ۱۳۲۹ میلادی برای نخستین بار برج ناقوسی از جنس سنگ توسط «ایوان اول مسکو» (Ivan I of Moscow) معروف به «ایوان دانیلوویچ کالیتا» (Ivan Danilovich Kalita) ساخته شد. برج ناقوس ایوان یکی از اولین بناهایی بود که برای ساخت آن به‌جای چوب از سنگ استفاده کردند. در جریان بازسازی کرملین، ایوان سوم معماری ایتالیایی را استخدام کرد. این بازسازی در سال ۱۵۰۵ در هنگام مرگ او آغاز شد و در دوران حاکمیت پسرش واسیلی سوم به پایان رسید. واسیلی دستور داد تا برای یادبود پدر، برج جدیدی روی پایه‌های برج ناقوس قبلی بنا شود.

برج ناقوس جدید در سال ۱۵۰۸ میلادی تکمیل شد و دارای دو ناقوس در دو سطح مختلف و ارتفاع ۸۱ متر بود. این برج به‌دلیل ارتفاع خود به‌عنوان نقطه دیده‌بانی استفاده می‌شد و با استفاده از آن نزدیک شدن دشمنان و اتفاقاتی مانند آتش‌سوزی را به مردم گزارش می‌کردند.

منبع:rbth، عکاس‌ها: Fedor Chelnokov، Holger Zscheyge، Vladimir Sergeev

توپ و ناقوس تزار

با خرید بلیط میدان سوبورنایا امکان بازدید از توپ و ناقوس تزار روسیه را هم خواهید داشت. هر دو آن‌ها در میدانی به نام «ایوانوفسکایا» (Ivanovskaya Square) قرار گرفته‌اند و ابعادی بزرگ‌تر از حد معمول دارند.

توپ تزار که قدمت آن به قرن شانزدهم می‌رسد در هیچ نبردی شرکت نکرده است و وزنی در حدود ۴۰,۰۰۰ کیلوگرم دارد. در نزدیکی این توپ روی پایه‌ای سنگی، ناقوسی متعلق به قرن هجدهم قرار دارد که وزن آن حدود ۲۰۲,۰۰۰ کیلوگرم و ارتفاع آن ۶٫۱۴ متر است. برای ساخت و قالب‌گیری این ناقوس، گودالی مخصوص روی زمین ایجاد کردند؛ اما پیش از پایان کار، آتش‌سوزی مهیبی در کرملین رخ داد و هنگام خاموش کردن حریق، فلز روی ناقوس ترک خورد و قطعه‌ای از آن به وزن ۱۱,۰۰۰ کیلوگرم شکست. بعد از این حادثه، ناقوس تزار به‌مدت یک قرن روی زمین باقی ماند و سپس در نزدیکی برج ایوان کبیر برپا شد.

منبع:rbth، عکاس: نامشخص

کاخ کرملین دولتی

کاخ کرملین دولتی که با نام کاخ کنگره‌های کرملین نیز شناخته می‌شود، بنایی مدرن است که در سال ۱۹۶۱ میلادی برای کنگره‌های حزب کمونیست ساخته شد؛ اما امروز این بنا یکی از مشهورترین سالن‌های کنسرت مسکو است که در آن موسیقی، تئاتر و جشن اصلی سال نو «یولکا» (Yolka) برای بچه‌ها برگزار می‌شود. اگر تمایل دارید باله معروف کاخ کرملین را نیز ببینید، باید برای بازدید از این مجموعه برنامه‌ریزی کنید.

منبع:rbth، عکاس: نامشخص

انبار مهمات

در مقابل کاخ کرملین بنایی وجود دارد که در قرن هجدهم به‌عنوان انبار مهمات مورد استفاده قرار می‌گرفت. این بنا به دفعات مورد بازسازی و مرمت قرار گرفته است و آخرین مرمت آن به سال ۱۸۲۸ میلادی بازمی‌گردد. در واقع این بنا جایی برای نگهداری از غنائم جنگی و سلاح‌های نظامی بوده است. در حال حاضر این فضا محل هنگ ریاست جمهوری و دفاتر اداری است و امکان بازدید از آن وجود ندارد؛ اما اگر امتداد نمای ساختمان را نگاه کنید، می‌توانید اسلحه‌هایی را ببینید که از جنگ ناپلئون بازگردانده شده‌اند یا توپ‌های روسی که به قرن هفدهم و هجدهم تعلق دارند. هنگ ریاست جهوری کرملین، هنگ نظامی منحصربه‌فرد و بخشی از سرویس حفاظت فدرال روسیه است.

کاخ پوتشنی

کاخ «پوتشنی» (Poteshny) یا کاخ تفریح در آن سوی دیوار غربی کرملین قرار دارد. این کاخ تنها بنای مسکونی متعلق به «بویار» (اشراف روس در اواسط قرن هفدهم) است که همچنان پابرجا است. کاخ پوتشنی امروز به‌عنوان مقر ستاد نظامی کرملین مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ پس امکان بازدید از آن وجود ندارد.

باغ تاینیتسکی

باغ «تاینیتسکی» (Tainitsky Garden)، پارکی در گوشه دنج کاخ کرملین است که در مجاورت رودخانه مسکو قرار دارد. می‌توانید در زمان بازدید از این مجموعه زمانی را کنار چشمه، درختان و گل‌های این باغ سپری و استراحت کنید. در طول قرن‌ها باغ تاینیتسکی شاهد از میان رفتن بناها و معماری‌های مشهوری بوده و امروز این باغ در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.

کاخ سنا

کاخ سنا (Senate) در سال‌های ۱۷۷۶ تا ‌۱۷۸۷ میلادی به‌عنوان محلی برای اقامت سنا ساخته و در دوره اتحاد جماهیر شوروی به مکانی برای استقرار دولت بدل شد؛ امروز دفتر کار رئیس‌جمهوری است.

فضای داخلی کاخ سنا به دفعات مورد بازسازی قرار گرفته است و در حال حاضر صرفا سالن‌های گرد و بیضی شکل آن فرم تاریخی خود را حفظ کرده‌اند. این ساختمان که شامل دفتر کار رئیس‌جمهوری و همکارانش، کتابخانه و اتاق‌هایی برای جلسات رسمی است، امکان بازدید ندارد و فقط در صورت داشتن دعوت‌نامه رسمی می‌توان به آن تردد کرد.

منبع:rbth، عکاس: نامشخص

• موقعیت در میدان: انتهای شمالی (مشاهده روی نقشه)
• ساعت بازدید: جمعه و شنبه از ساعت ۱۰:۰۰ تا ۲۱:۰۰، از یکشنبه تا پنجشنبه از ساعت ۱۰:۰۰ تا ۱۸. روزهای سه‌شنبه موزه تعطیل است.
• شماره تماس: ۰۰۷۴۹۵۶۹۲۴۰۱۹
• قیمت بلیط ورودی: هشت تا ۱۱ دلار

موزه تاریخی دولت روسیه که در سال ۱۸۷۵ تا ۱۸۸۳ میلادی ساخته شده است، در انتهای شمالی میدان سرخ قرار دارد. این موزه بزرگ‌ترین گنجینه ملی این کشور و مخزن آثار تاریخی بسیار ارزشمندی است.

نام موزه تاریخی دولت مسکو را می‌توان میان پنج موزه بزرگ جهان پیدا کرد. ساختمان این مجموعه خود اثری تاریخی محسوب می‌شود که معماری منحصربه‌فردی دارد و دیوارهای آن همچون کاخ کرملین از آجرهای قرمز ساخته شده است. علاوه بر این همچون کرملین دارای برج‌های بلندی است که فضایی قرون‌وسطایی را تداعی می‌کند.

ساخت موزه تاریخی دولت به دستور «الکساندر دوم» (Alexander II) آغاز و در ۱۸۸۳ میلادی در زمان تاج‌گذاری «الکساندر سوم» (Alexander III) افتتاح شد. در این مجموعه حدود ۴٫۵ میلیون قطعه از تاریخ و فرهنگ روسیه از زمان باستان تا به امروز نگهداری می‌‌شود. گردشگران می‌توانند از بخش‌های مختلف موزه بازدید کنند که به‌صورت موضوعی طبقه‌بندی شدند. یکی از بخش‌های جذاب آن درخت شجره‌نامه حاکمان روسیه است که می‌توانید پرتره همه شاهزادگان و تزارهای روسیه را در آن جست‌و‌جو کنید.

منبع: ویکی‌پدیا، عکاس: Diego Delso

از دیگر بخش‌های موزه تاریخی دولت بخش سیاست داخلی دولت روسیه در زمان باستان است. در این بخش می‌توانید نامه پوستی متعلق به قرن ۱۲، مهرها و انگشترهایی با تصویر یا نشان شاهزادگان روسی را ببینید.

در موزه تاریخ دولت مسکو، نمایشگاه دائمی با نام «آثار تاریخ دولت روسیه» وجود دارد که آثار کمیابی همچون بناهای باستان‌شناسی، نقشه‌کشی، تمثال‌ها، پرتره‌ها، حکاکی‌ها، عکس‌ها، نسخه‌‌های خطی، کتاب‌های چاپی، سلاح‌های قدیمی، منسوجات باستانی، لباس‌ها و آثار هنری در آن به نمایش گذاشته شده است. بسیاری از این اشیا توسط خاندان رومانوف و بسیاری از شاهزادگان روسی به موزه اهدا شدند.

منبع: culturalheritageonline، عکاس: نامشخص

در طی حاکمیت شوروی، فضای پر شکوه موزه تاریخ دولت روسیه به‌شدت تغییر کرد و بسیاری از نمادها که انعکاسی از شکوه امپراتوری روسیه بودند، همچون موزاییک‌کاری‌ها، عقاب‌ها و شیرهای طلایی حذف شدند.

تمام بخش‌های موزه تاریخ دولت روسیه پس از بازسازی در سال‌های ۱۹۸۶ تا ۱۹۹۷ میلادی علاوه بر انعکاس فضای تاریخی در معماری و چیدمان، به مانیتور و نمایش اطلاعات مورد نیاز گردشگران تجهیز شدند. در حال حاضر در ساختمان اصلی مجموعه می‌توانید از هنرهای اروپایی قرن ۱۵ تا ۱۹ و هنر و معماری و اشیای دوران باستان و در گالری هنر اروپا و آمریکا در قرن ۱۹ و ۲۰، از آثار هنری امپرسیونیستی و پست امپرسیونیستی دیدن کنید.

اگر بخواهید می‌توانید از مجموعه‌های خصوصی پوشکین بازدید کنید که طیف وسیعی از اشیا و آثار هنری را در بر می‌گیرد. علاوه بر تمامی این نمایشگاه‌ها می‌توانید با آخرین دستاوردهای هنری روسیه نیز در مرکز ملی هنرهای معاصر موزه تاریخ دولت آشنا شوید.

• موقعیت در میدان: شمال غربی (مشاهده روی نقشه)
• ساعت بازدید: هرروز از ساعت ۰۸:۰۰ تا ۲۰:۰۰
• شماره تماس: ۰۰۷۴۹۵۶۹۸۲۷۰۱
• بلیط ورودی: رایگان

روسیه از سال ۱۵۹۸ میلادی از زمان مرگ «تزار فئودور اول» (Tsar Feodor I) درگیر مشکلات داخلی و بی‌ثباتی سیاسی شد. در این دوره بحران جانشینی منجر به قحطی بزرگی در سال‌های ۱۶۰۱ تا ۱۶۰۳ میلادی شد. لهستان از درگیری‌ها و جنگ‌های داخلی روسیه برای نفوذ به آن استفاده کرد و این درگیری‌ها تا سال ۱۶۱۰ میلادی و ورود نیروهای لهستان به مسکو ادامه یافت.

کلیسای جامع کازان مسکو برای اولین بار در سال ۱۶۱۲ میلادی در جشن بازپس‌گیری مسکو از اشغال‌گران لهستانی و به افتخار نقش‌آفرینی‌های شاهزاده «دیمیتری پوژارسکی» ساخته شد. این بنا نیز همچون بسیاری از بناهای دیگر در ابتدا از چوب ساخته شده بود؛ اما پس از آتش‌سوزی مجدد با آجر بازسازی شد. کلیسای جامع کازان یکی از مهم‌ترین کلیساهای مسکو محسوب می‌شد و هر سال در سالگرد آزادسازی مسکو و خروج نیروهای لهستان رژه رسمی با حضور پاتریارک و تزار روسیه رخ می‌داد. پاتریارک روسیه و مسکو (Patriarch of Moscow and all Russia) لقب اسقف اعظم کلیسای ارتدکس روسی است. این کلیسا در قرن هفدهم گسترش پیدا کرد و برج ناقوس و یک ورودی به آن اضافه شد.

قرن‌ها بعد در سال ۱۹۳۶ میلادی، استالین تصمیم گرفت که کلیساهای میدان سرخ را تخریب کند. او متصور بود که این بناها مانعی برای رژه‌های نظامی و جشن‌های کارگران هستند؛ به‌همین‌جهت دستور تخریب کلیسای جامع کازان و بناهای مذهبی میدان سرخ را داد؛ هرچند که در این میان کلیسای سنت باسیل در امان ماند. کلیسای کازان امروزی در سال ۱۹۹۳ میلادی پس از سقوط اتحاد جماهیر شوروی بنا شد و این طور به نظر می‌رسد که از جهت معماری به بنایی که در گذشته وجود داشته، وفادار مانده است.

منبع: ویکی‌پدیا، عکاس:Florstein

کلیسای جامع کازان مسکو یکی از کلیساهای ارتدکس روسی است که رنگ‌هایی متضادی در بنای آن مورد استفاده قرار گرفتند. در نمای بیرونی بنا آجرهای قرمزی با تزیینات سفید، سبز و طلایی به کار رفته است و در فضای داخلی آن می‌توانید نقاشی‌های تاریخی قدیمی را به تماشا بنشینید. گنبدهای پیازی کوچک با صلیب‌ها و طاق‌های منحنی نمایی منحصربه‌فرد به کلیسای کازان داده است.

زمانی که وارد کلیسای کازان مسکو می‌شوید عبادتگاهی کوچک با نور ملایم در مرکز بنا و دو عبادتگاه کوچک جانبی خواهید دید. اگر در حین مراسم مذهبی به کلیسا بروید، می‌توانید از شنیدن آواز گروهی کر لذت ببرید.

• موقعیت در میدان: غرب میدان سرخ (مشاهده روی نقشه)
• ساعت بازدید: هرروز از ساعت ۱۰:۰۰ صبح تا ۱۳:۰۰ به‌جز روزهای دوشنبه و جمعه
• بلیط ورودی: رایگان

با وجود تحولات تاریخی متعددی که روسیه از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ میلادی پشت سر گذاشته است، یکی از نمادین‌ترین بناها، مقبره لنین است. «ولادیمیر ایلیچ اولیانوفلنین» (Vladimir Ilyich Ulyanov Lenin)، اولین رهبر شوروی در سال ۱۹۲۴ میلادی در سن ۸۵ سالگی چشم از جهان فرو بست و با گذشت حدود ۹۰ سال همچنان در تابوتی روباز در مرکز مسکو آرمیده است.

ولادیمیر لنین وصیت کرده بود که او را در قبرستانی در کنار مادر او در «پتروگراد» (Petrograd، شهر سنت پترزبورگ فعلی) به خاک بسپارند؛ اما بلافاصله پس از مرگ او نظرات متعددی درباره محل و چگونگی خاکسپاری او مطرح شد. اگرچه که همسر او با مومیایی کردن وی و نمایش لنین در میدان سرخ مخالفت کرد، استالین موفق شد نظر خود را به وی تحمیل کند؛ این‌چنین بدن لنین برای زندگی غیرعادی پس از مرگ آماده شد. بر اساس برخی اسناد پس از مرگ لنین، دولت روسیه بیش از ۱۰,۰۰۰ تلگراف از مردم داغ‌دار مبنی بر حفظ پیکر رهبر بزرگ برای نسل آینده، دریافت کرد.

منبع: mywowo.net، عکاس: نامشخص

کمیسیون تشییع جنازه لنین که با هدف خاکسپاری تشکیل شده بود، به کمیسیون «جاودانگی یاد ولادیمیر اولیانوف لنین» تغییر نام داد. با این تغییر بوروکراتیک در سال ۱۹۲۴ میلادی، برنامه‌ریزی‌ها برای نگهداری بقایای جسد لنین و جاودانگی او آغاز شد. پس از مرگ استالین در سال ۱۹۵۳ میلادی جسد او نیز مومیایی و در کنار لنین نگهداری شد؛ اما در سال ۱۹۵۶ میلادی پس از سخنرانی «نیکیتا خروشچف» (Nikita Sergeyevich Khrushchev، سیاستمدار اهل شوروی) درباره محکوم کردن استالین، نام او را از نمای مرمر مقبره حذف کردند و در سال ۱۹۶۱ میلادی استالین را در کنار دیوار کاخ کرملین به خاک سپردند.

مقبره لنین توسط «الکسی ویکتوروویچ شوچوسف» (Alexey Viktorovich Shchusev) در سال ۱۹۳۰ میلادی بنا شد. با وجود اینکه روی بدن ۸۵ ساله او نور گرمی تابیده می‌شود تا او را زنده‌تر نشان دهد، اما در دمای ۱۶ درجه سانتی‌گراد و رطوبت ۸۰ تا ۹۰ درصد نگهداری می‌شود. هفته‌ای یک بار برای مبارزه با قارچ‌ها و کپک‌های بدرنگ، بدن لنین را با سفید کننده ملایم شست‌وشو می‌دهند و هر ۱۸ ماه یک بار بدن او در وضعیتی که مقبره بسته است به‌مدت ۳۰ روز با محلول شیمیایی گلیسرول و پتاسیم حمام می‌کنند. در طی این مدت لباس‌های لنین نیز شسته و با دقت اتو کشیده می‌شوند. علاوه بر این سه سال یک بار نیز کت و شلوار جدیدی برای وی در نظر گرفته می‌شود.

• موقعیت در میدان: کنار دیوار کاخ کرملین و پشت آرامگاه لنین (مشاهده روی نقشه)
• بلیط ورودی: رایگان

در کنار دیوار کاخ کرملین و پشت آرامگاه لنین قبرستانی وجود دارد که افرادی تاریخ‌ساز و تاثیرگذار در آن به خاک سپرده شده‌اند. یکی از مطرح‌ترین شخصیت‌هایی که در این قبرستان آرام گرفته، ژوزف استالین، رهبر و دبیر کل حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی است. او در سیاه‌ترین دوران سیاسی معاصر روسیه نقش داشت. علاوه بر او رهبران و وزیران دیگری از اتحاد جماهیر شوری در این قبرستان به خاک سپرده شده‌اند.

منبع:rbth، عکاس: نامشخص

در قبرستان پشت دیوارهای کرملین می‌توانید چهره‌های شاخص دیگری در تاریخ روسیه را بیابید. از میان آن‌ها می‌توان به نویسنده مشهور «ماکسیم گورکی» (Maxim Gorky) اشاره کرد. علاوه بر او می‌‌توان به افراد مطرح دیگر این کشور همچون اولین فضانورد تاریخ «یوری گاگارین» (Yuri Gagarin) نیز اشاره کرد. امکان بازدید از این قبرستان در تمامی ساعت‌ها وجود دارد؛ اما عکس‌برداری در این فضا ممنوع است.

• موقعیت در میدان: شمال غربی (مشاهده روی نقشه)

در گوشه شمال غربی میدان سرخ دروازه‌ای می‌بینید که به دروازه رستاخیز (Resurrection Gate) یا ایبرین (Iberian Gate) یا وسکرسنسکی (Voskresenskiye Vorota) شهرت دارد. در قرن ۱۶ و ۱۷ میلادی «کیتای گورود» (Kitai-Gorod)، منطقه تجاری مرکزی مسکو محسوب می‌شد و در سال ۱۵۳۰ میلادی توسط ۱۳ برج و دیواری بلند احاطه شد. از سال ۱۵۳۵ میلادی هنگام بازسازی این دیوارها با آجر، نخستین دروازه‌های سنگی را در اطراف میدان سرخ ساختند.

منبع: displate، عکاس: نامشخص

در سال ۱۶۸۰ میلادی در بازسازی دروازه ایبرین، در راهروهای آن اتاق‌هایی دو طبقه طراحی شد که بر فراز آن‌ها همچون برج کرملین سقف‌های شیاردار هشت‌ضلعی بود. در سال ۱۷۳۱ میلادی اتاق‌های بالای این دروازه توسط ضرابخانه و داروخانه مرکزی به‌صورت مشترک مورد استفاده قرار می‌گرفت. پس از تاسیس دانشگاه مسکو توسط «میخائیل لومونسوف» (Mikhail Lomonosov)، مطبوعات دانشگاه به این اتاق‌ها منتقل شد و در اواخر قرن ۱۸، «نیکولای نویکوف» (Nikolay Novikov) که مطبوعات دانشگاه را اداره می‌کرد، دفتر مرکزی خود را به طبقه دوم دروازه ایبرین منتقل کرد.

به‌مرور زمان بیشتر دیوارهای اطراف کیتای گورود فرو ریختند و از میان ۶ دروازه‌ای که در آن سال‌ها وجود داشت، تنها دروازه رستاخیز باقی‌ماند که امروز در کنار موزه تاریخی دولت قرار دارد. به واسطه تمثالی از رستاخیز که روی این دروازه رو به میدان سرخ قرار داشت، نام رستاخیز روی آن قرار گرفت.

در اواخر قرن هجدهم در کنار دروازه ایبرین کلیسای کوچکی به نام باکره ایورون (Iveron Chapel) ساخته شد تا تمثالی به همین نام را در خود جای دهد. در سال ۱۹۳۱ میلادی این کلیسا و دروازه توسط رژیم شوروی تخریب شد تا فضا برای عبور وسایل نقلیه نظامی سنگین در رژه‌های نظامی در میدان سرخ وجود داشته باشد.

در سال ۱۹۹۵ میلادی دروازه رستاخیز دوباره ساخته شد. این دروازه که شباهت بسیاری به مدل نخستین خود دارد، دارای دو برج هشت‌ضلعی قرمز رنگ دو قلو است و بر فراز این دو برج مناره‌های سبز رنگی قرار گرفته‌اند.

• موقعیت در میدان: مقابل کلیسای سنت باسیل (مشاهده روی نقشه)

لوبنوی مستو سکویی سنگین مدور و سفید رنگی است که ۱۳ متر طول دارد. نام این سکو از دو کلمه روسی Lob به‌معنای «پیشانی» یا «ساحل رودخانه شیب‌دار» و Mesto به‌معنای «مکان» گرفته شده است.

لوبنوی مستو در میدان سرخ و درست مقابل کلیسای جامع سنت باسیل قرار گرفته است. سکوی اصلی از آجر و در سال ۱۵۳۰ میلادی ساخته شد. نخستین بار این سکو در سال ۱۵۴۷ میلادی برای سخنرانی عمومی ایوان مخوف برای شهروندان مسکو مورد استفاده قرار گرفت. سکوی لوبنوی مستو برای اعلام فرمان‌های تزار و انجام مراسم‌های مذهبی مورد استفاده واقع می‌شد.

منبع: rbth، عکاس: نامشخص

برخلاف تصور عموم از سکوی لوبنوی مستو هرگز برای اجرای فرمان‌های اعدام استفاده نشد. گاهی در نزدیکی آن داربست‌هایی برپا می‌شد؛ برای مثال در سال ۱۶۹۸ میلادی ۱۰۰ نفر از سربازان گارد سلطنتی به‌دلیل شورش به دستور پتر کبیر به دار آویخته شدند؛ اما عموم اعدام‌ها در فضایی به نام Vasilevsky Spusk در پشت کلیسای سنت باسیل اتفاق می‌افتاد.

یکی از دلایل شهرت سکوی لوبنوی مستو موقعیت آن در مراسم آیینی مربوط به «بازگشت پیروزمندانه عیسی به اورشلیم» در روز «یکشنبه نخل» (Palm Sunday) بود. این مراسم آیینی در روز یکشنبه قبل از عید پاک رخ می‌داد و به‌صورت نمادین ورود عیسی مسیح (ع) به اورشلیم را بازآفرینی می‌کرد. بر اساس برخی باورها ورود به شهر سوار بر الاغ نمادی از دست یافتن به صلح بود، چراکه پادشاهان جنگ‌طلب سوار بر اسب به شهر می‌آمدند. این آیین در سال‌های ۱۵۵۸ تا ۱۶۹۳ میلادی در مسکو اتفاق می‌افتاد و نوعی ادای احترام دربار روسیه به کلیسای ارتدکس شرقی بود. این آیین در زمان پتر یکم لغو اما در دهه ۲۰۰۰ میلادی مجدد برپا شد.

در روز یکشنبه نخل اسقف اعظم مسکو یا پاتریارک مسکو سوار بر الاغی می‌شد و تزار روسیه با تواضع او را از دروازه‌های شهر تا میدان سرخ هدایت می‌کرد. این راهپیمایی که در کنار سکوی لوبنوی مستو به پایان می‌رسید که با تصویری از «جلجتا» (Calvary یا Golgotha) تزیین شده بود. جلجتا نام تپه‌ای در بیرون دیوار‌های اورشلیم است که عیسی مسیح را در آن به صلیب کشیدند.

در کنار سکوی لوبنوی مستو بنای یادبودی برای دو قهرمان ملی ساخته‌اند که رویدادهای سال ۱۶۱۲ میلادی مسکو را یادآوری می‌کند. «کوزما مینین» (Kuzma Minin)تاجر و شاهزاده «دیمیتری پوژارسکی» (Dmitry Mikhaylovich Pozharsky) برای دفاع از کشور در برابر نیروهای مهاجم لهستان ایستادگی کردند و شاهزاده پوژارسکی برای اعلام آزادی مسکو از اشغال لهستان از سنگ لوبنوی مسکو بالا رفت.

منبع: rbth، عکاس: نامشخص

در دوران شوروی سکوی لوبنوی مستو به سکویی برای ابراز اعتراض بدل شد؛ به‌خصوص در سال ۱۹۶۸ میلادی بسیاری از مخالفان حمله شوروی به چکسلواکی، از این مکان برای سخنرانی استفاده می‌کردند. دولت شوروی نیز به جهت اطمینان از عدم برگزاری تجمع‌های غیرقانونی دسترسی به سکوی لوبنوی مستو را ممنوع کرد و شبه نظامیان و پلیس به‌صورت دائمی و از نزدیک از آن محافظت می‌کردند.

• موقعیت در میدان: ضلع شرقی میدان (مشاهده روی نقشه)
• وب‌سایت:gumrussia.com
• ساعت بازدید: هرروز از ساعت ۱۰:۰۰ تا ۲۲:۰۰
• شماره تماس: ۰۷۴۹۵۷۸۸۴۳۴۳

GUM یکی از بزرگ‌ترین فروشگاه‌های روسیه، در سمت شمال شرقی میدان سرخ و در نقطه‌ای قرار دارد که پیش از این بازار سنتی بوده است. این مرکز خرید در فضایی دو برابر یک زمین فوتبال قرار دارد و از معماری باشکوه رنسانسی برخوردار است. در دهه ۱۸۹۰ برای نخستین بار این فروشگاه برای خدمت کردن به نخبگان راه‌اندازی و تنها چند سال پیش از قدرت گرفتن بلشویک‌ها افتتاح شد.

ساختمان GUM توسط «الکساندر نیکانورویچ پومرانتسف» (Alexander Nikanorovich Pomerantsev) طراحی و در سال ۱۸۹۳ تا ۱۸۸۹ میلادی به سبک روسی روی اسکلتی فلزی بنا شد.

منبع: gumrussia، عکاس: نامشخص

در طول اتحاد جماهیر شوروی بوتیک‌های مجموعه GUM مدتی به آپارتمان‌هایی عمومی، سپس به دفاتر اداری و در نهایت به مغازه‌هایی برای دولت بدل شدند. علاوه بر این در دوران حکومت شوروی بوتیک مخفی و مجللی به نام «بخش ۲۲» در این مجموعه وجود داشت که به افرادی که با حزب ارتباط خوبی داشتند، کت و شلوار و لباس‌های مجلل می‌فروخت.

امروز می‌توانید از مرکز خرید GUM طیف وسیعی از اجناس از جمله پوشاک، لوازم جانبی مد، زیورآلات و ساعت، لوازم‌خانگی، لوازم آرایش و بهداشتی و لوازم الکترونیک و دیجیتال را از برندهای مختلف تهیه کنید.

رژه پیروزی

سالگرد پایان یافتن جنگ بزرگ میهنی یکی از مهمٰ‌ترین تعطیلات اتحاد جماهیر شوروی بود. از سال ۱۹۴۵ میلادی بزرگ‌ترین رژه‌ها در این مناسبت در میدان سرخ برگزار شده است.

رژه پیروزی هر سال به‌صورت گسترده‌تر و با تدارکات بیشتری برگزار می‌شود و همراه با نمایش قدرت نظامی است. این رژه به‌حدی در میان مردم محبوبیت دارد که هر سال در این تاریخ هزاران شهروند روسیه گرد هم جمع می‌شوند تا صفوف جاویدان را تشکیل دهند. در این مراسم برخی عکس نزدیکان و عزیزانی را که در جنگ از دست رفته‌‌اند روی چوبی حمل می‌کنند.

منبع: rbth، عکاس: نامشخص

جشنواره موسیقی نظامی

جشنواره موسیقی نظامی، جشنواره‌ای بین‌المللی است که از شهرت بالایی برخوردار نیست. گروه موسیقی ارتش روسیه، در سال ۲۰۰۷ میلادی، ۱۲ گروه کر از کشورهای مختلف جهان را دعوت کرد تا هر سال در ماه اوت در این رویداد مشارکت کنند. در این ماه علاقه‌مندان به موسیقی و نیروهای ارتش از سراسر روسیه و جهان در میدان سرخ جمع می‌شوند تا در جشنواره موسیقی نظامی حضور پیدا کنند.

شب سال نو

یکی از مهم‌ترین و جذاب‌ترین رویدادهایی که هر سال در میدان سرخ برگزار می‌شود، جشن سال نو است. در آستانه این جشن میدان سرخ به سرزمین زمستانی بسیار جذابی بدل می‌شود که میزبان بازار‌های کریسمس و سرسره‌های یخی است. در بازارهای کریسمس در میدان سرخ می‌توانید غرفه‌هایی سنتی با محصولات محلی، پنکیک و سایر شیرینی‌ها را پیدا کنید. در شب سال نو آسمان این میدان از نور آتش‌بازی روشن می‌شود.

هر شب گردشگران بسیاری برای تفریح، آواز خواندن و رقصیدن به میدان سرخ می‌آیند و اجراهای جذابی از سمت محبوب‌ترین نوازنده‌ها و گروه‌های موسیقی برگزار می‌شود.

بهترین زمان سفر به مسکو از نیمه اسفند تا نیمه شهریور است. اگرچه این ماه‌ها فصل شلوغ گردشگری (high season) به این شهر محسوب می‌شود، بسیاری از گردشگران همین تاریخ را برای گشت‌وگذار در میدان سرخ انتخاب می‌کنند؛ به‌همین‌جهت باید انتظار حضور جمعیت بیشتری را داشته باشید. اگر به‌دنبال آب‌وهوای معتدل و شلوغی کمتری هستید، می‌توانید نیمه شهریور تا نیمه آبان را برای سفر انتخاب کنید.

آب‌وهوا در فصل شلوغ گردشگری شهر مسکو بسیار مطبوع و دل‌پذیر است؛ در حالی که با سرد شدن هوا و باریدن برف، مسکو کم‌کم از حضور گردشگران خالی می‌شود.

منبع: goworldtravel، عکاس: نامشخص

بهترین زمان سفر و بازدید از میدان سرخ برای آن‌های که خیابان‌های شلوغ و بازارهای شب عید علاقه داشته باشند، تعطیلات کریسمس است؛ چراکه چهره میدان دگرگون می‌شود و گوشه و کنار آن می‌توانید رنگ‌ها و نمادهای جشن را تماشا و فضای شادی را تجربه کنید. علاوه بر این میدان به تمامی سفیدپوش و برفی می‌شود.

منبع:russia.tours، rbth.com، عکاس: نامشخص

• آدرس: خیابان ویپولزوف (Vypolzov) (مشاهده روی نقشه)
• ساعت بازدید: شنبه، یکشنبه و سه‌شنبه ۱۶:۰۰ تا ۱۸، چهارشنبه و پنجشنبه ۱۷:۰۰ تا ۱۹:۰۰، دوشنبه‌ها ۱۸:۰۰ تا ۲۰:۰۰ و جمعه‌ها ۱۵:۰۰ تا ۱۷:۰۰
• وب‌سایت:mihrab.ru
• شماره تماس: ۰۰۷۴۹۵۶۸۱۴۹۰۴
• بلیط ورودی: رایگان
• فاصله از میدان سرخ: سه کیلومتر (۱۰ دقیقه)

مسجد جامع مسکو در سال ۲۰۱۵ میلادی جایگزین مسجدی قدیمی شد که به سال ۱۹۰۴ میلادی تعلق داشت. این مسجد توسط یکی از معماران مطرح آن زمان «نیکولای ژوکوف» (Nikolai Nikolaevich Zhukov) طراحی شد. مسجدی که در سال ۱۹۰۴ ساخته شده بود، قدیمی‌ترین مسجد مسکو محسوب نمی‌شود؛ چراکه مسلمانان در قرن ۱۵ و ۱۶ میلادی، پس از حمله مغول‌ها و ورود اقوام تاتار در مسکو ساکن شدند.

اولین مسجد در مسکو توسط کاترین کبیر (کاترین دوم، امپراطریس روسیه) در قرن ۱۸ میلادی بنا شد. او نخستین حاکمی بود که با هویت مذهبی و فرهنگی جمعیت مسلمان ساکن روسیه مدارا کرد. امروز دیگر اثری از نخستین مسجد ساخته شده، وجود ندارد.

مسجد جامع مسکو را به نام «مسجد تاتار» (Tatar Mosque) نیز می‌شناسند و علت نام‌گذاری آن رفت‌و‌آمد بیشتر این گروه اجتماعی به آن بود. از نظر اجتماعی این بنا را مسجد مرکزی مسکو و نماد دوستی میان مردم روس و تاتار می‌دانند.

منبع: mihrab.ru، عکاس: نامشخص

در دوره شوروی که بسیاری از مراکز مذهبی تخریب یا تعطیل شدند، مسجد مرکزی مسکو تنها مکانی بود که به فعالیت خود ادامه داد. در سال ۲۰۰۵ پروژه مرمت و بازسازی مسجد مسکو با مسئولیت معماری به نام «الیاس تاجیف» (Elias Tajif) آغاز شد. از جمله علت‌های مرمت، کج شدن بنای این مسجد و قرار نگرفتن آن رو به قبله و مکه بود. مسجد مرکزی مسکو در ماه ژانویه سال ۲۰۰۸ میلادی در فهرست آثار ملی قرار گرفت؛ اما در پایان سال به‌دلایل نامعلومی از این فهرست خارج شد.

منبع mihrab.ru، عکاس: نامشخص

در معماری مسجد مرکزی مسکو می‌توان شباهت‌هایی با سایر بناهای موجود در میدان سرخ یافت؛ از جمله دو مناره بلند آن با ارتفاع ۷۰ متری که به برج اسپاسکی کاخ کرملین و برج کج کازان شباهت دارد. این مسجد دارای گنبد طلایی بزرگی است که با ورقه‌های طلا پوشیده شده است. درمجموع در طراحی گنبد ۴۶ متری و مناره‌های آن حدود ۱۲,۰۰۰ کیلوگرم طلا استفاده کرده‌اند.

دیوارهای قدیمی مسجد مرکزی مسکو در ساخت بنای جدید مورد استفاده قرار گرفتند. این دیوارها با مواد جدید ترکیب شده‌اند و ظاهری شبیه به گذشته دارند. در ساخت و طراحی داخلی این بنا از سنگ‌های مرمر سفید و زمردهای سبز، آبی و طلایی و کنده‌کاری چوبی استفاده شده است. در سالن اصلی مسجد مرکزی مسکو لوستر کریستالی با وزن ۱۵۰۰ کیلوگرم وجود دارد که توسط ۵۰ صنعت‌گر ترک به‌مدت سه ماه ساخته شده است.

• آدرس: منطقه «پوکلونایا گورا» (Poklonnaya Gora)، میدان پیروزی (victory square)، خیابان کوتوزوفسکی (Kutuzovsky Ave) (مشاهده روی نقشه)
• وب‌سایت:victorymuseum.ru
• زمان بازدید: هرروز به غیر از دوشنبه‌ها از ساعت ۱۰
• بلیط ورودی: پنج دلار
• فاصله از میدان سرخ: ۱۴ کیلومتر (۲۰ دقیقه)

موزه جنگ بزرگ میهنی را با که نام موزه پیروزی نیز می‌شناسند، از دیگر جاهای دیدنی مسکو است. این موزه تاریخی در مسکو و در منطقه پوکلونایا گورا قرار دارد. پوکلونایا گورا شامل پارک پیروزی، تانک‌ها و وسایل نقلیه‌ای است که در دوره جنگ جهانی دوم مورد استفاده قرار می‌گرفتند. ساخت موزه جنگ میهنی واقع در این محله در سال ‌۱۹۸۶ میلادی آغاز شد و تا سال ۱۹۹۵ میلادی ادامه یافت. بنای موزه توسط معماری روس به نام «آناتولی پولیانسک» (Anatoly Trofimovich Polyansk) طراحی شده است. در سالن‌های مختلف این موزه می‌توانید عناصر مختلفی ببینید که از جبهه شرقی جنگ جهانی دوم باقی مانده است.

منبع:victorymuseum، عکاس: نامشخص

موزه جنگ در حدود ۱۱،۰۰۰ متر مربع مساحت دارد و در ساختمان اصلی آن می‌توانید از نمایشگاه‌هایی با عنوان «شاهکار ارتش» (The Army Feat)، «شاهکار مردم» (The People's Feat)، «تالار حقیقت تاریخی» (Hall of Historic Truth) و بانک عکس‌ «چهره‌های پیروزی» (Faces of Victory) دیدن کنید. علاوه بر این نمایشگاه‌ها در ساختمان موزه ۶ دایوراما‌ (ماکت‌های سه‌بعدی) نیز با موضوع «ضد حمله مسکو» (The Moscow Counteroffensive)، «نبرد استالینگراد، جبهه‌های ادغام شده» (The Battle of Stalingrad: Merged Fronts)، «محاصره لنینگراد» (The Siege of Leningrad)، «نبرد کورسک» (The Battle of Kursk)، «نبرد دنیپر» (The Battle of the Dnieper) و «نبرد در برلین» (Battle of Berlin) تعبیه شده است.

در موزه جنگ می‌توانید از اینستالیشن «جاده پیروزی» در تالار مشاهیر دیدن کنید. این اثر هنری در ابعاد بزرگ وقایع کلیدی جنگ از جمله شروع جنگ، نبرد مسکو، محاصره لنینگراد، نبرد استالینگراد، نبرد در برلین و رژه پیروزی را روایت می‌کند.

درمجموع موزه جنگ حدود ۳۰۰,۰۰۰ اثر مختلف دارد و در فضای باز آن می‌توان از تجهیزات نظامی دیدن کرد. در اطراف پارک و محوطه موزه نیز مجسمه‌هایی با موزه جنگ به چشم می‌آید.

• آدرس: خیابان «ولکونکا» (Volkhonka) (مشاهده روی نقشه)
• ساعت بازدید: هرروز از ساعت ۱۱:۰۰ تا ۲۰:۰۰ و روزهای پنجشنبه و جمعه تا ساعت ۲۱:۰۰ امکان بازدید وجود دارد و دوشنبه‌ها تعطیل است.
• وب‌سایت:pushkinmuseum.art
• شماره تماس: ۰۰۷۹۸۵۸۶۳۳۹۸۴
• بلیط موزه: برای بخش های مختلف از ۱۱ تا ۴۱ دلار متغیر است.
• فاصله از میدان سرخ: ۱۰ دقیقه (سه کیلومتر)

موزه دولتی هنرهای زیبای پوشکین، یکی از بزرگ‌ترین مجموعه‌های هنری جهان از مصر باستان و یونان تا امروز را در اختیار دارد. این موزه در سال ۱۹۱۲ میلادی افتتاح شد و دارایی‌های آن در حدود ۷۰۰,۰۰۰ اثر هنری است. در ساختمان اصلی موزه می‌توانید از نمایشگاه‌های نقاشی، چاپ، طراحی، مجسمه‌سازی، هنر کاربردی و سکه‌های باستانی دیدن کنید.

موزه پوشکین به‌واسطه فعالیت‌های علمی و پژوهشی، نمایشگاه‌های فعال، جشنواره‌های موسیقی و کارهای آموزشی و هنری با کودکان و بزرگسالان یکی از مهم‌ترین مراکز فرهنگی روسیه و جاهای دیدنی مسکو محسوب می‌شود که سالانه میزبان بیش از یک میلیون نفر بازدیدکننده است.

در گالری‌های موزه پوشکین می‌توانید از آثار هنرمندان نقاش برجسته قرن ۱۹ و ۲۰ میلادی همچون آثار امپرسیونیست و پست امپرسیونیستی «کلود مونه» (Claude Monet)، «پیر آگوست رنوآر»‌ (Pierre-Auguste Renoir)، «آلفرد سیسیلی» (Alfred Sisley)، »کامیل پیسارو» (Camille Pissarro)، «ادگار دگا» (Edgar Degas)، «پل گوگن» (Paul Gauguin)، «ونسان ون‌گوگ» (Vincent van Gogh)، «آندره درن» (Andre Derain) و «هنری روسو» (Henri Julien Félix Rousseau) بازدید کرد.

در نمایشگاه‌های موزه پوشکین کنار بوم‌های نقاشانی مانند «واسیلی کاندیسکی» (Wassily Kandinsky)، «مارک شاگال» (Marc Chagall)، «جورجیو د کیریکو» (Giorgio de Chirico)، عکس‌هایی از «آکیله فونی» (Achille funi)، «کارل هوفر» (Carl Hofer)، «فلیچه کازوراتی» (Felice Casorati)، «هانس گروندیگ» (Hans Grundig)، «Volker Bohringer» و «کن راکول» (Ken Rockwell) قرار دارد.

منبع: pushkinmuseum.art، عکاس: نامشخص

در موزه پوشکین آثار مجسمه‌سازان سرشناس نیز مانند «آنتوان-لوئی باری» (Antoine-Louis Barye)، «آگوست رودن» (Auguste Rodin)، «آریستید مایول» (Aristide Maillol)، «امیل-آنتوان بوردل» (Emile-Antoine Bourdelle)، «اوسیپ زادکین» (Ossip Zadkine) و «هانس آرپ» (Hans Arp) به نمایش درآمده است.

نوازنده معروف پیانو «سویاتوسلاو ریختر» (Sviatoslav Richter) و همسرس «نینا دورلیاک» (Nina L'vovna Dorliak) در دهه ۱۹۷۰ میلادی، در آپارتمانی در نزدیکی کنسرواتوار زندگی می‌کردند. آپارتمان یادبودی که در موزه پوشکین قرار دارد، شیوه زندگی آن‌ها را در آن دوره منعکس می‌کند. در این فضا به‌غیر از اشیای خانه، اتاق‌ بزرگ دیگری نیز وجود دارد که ریختر در آن به‌تنهایی پیانو می‌نواخت. اتاق مطالعه او که با نام اتاق سبز نیز شناخته می‌شود، در این فضا بازسازی شده است.

• آدرس: مسکو، خیابان «مالایا گروزینس‌کایا» (Malaya Gruzinskaya) (مشاهده روی نقشه)
• ساعت بازدید: هرروز از ساعت ۰۷:۱۵ تا ۰۸:۰۰، یکشنبه‌ها تا ساعت ۲۱:۰۰ و چهارشنبه تا ساعت ۱۹:۰۰ امکان بازدید وجود دارد.
• شماره تماس: ۰۰۷۴۹۹۲۵۲۳۹۱۱
• فاصله از میدان سرخ: هفت کیلومتر (۲۰ دقیقه)

کلیسای جامع کاتولیک مریم مقدس، یکی از سه کلیسای جامع و بزرگ‌ترین کلیسای جامع کاتولیک روسیه است. این بنا در آغاز قرن بیستم به درخواست مشاور کاتولیک رومی مسکو و با رعایت برخی شرایط بنا شد. بر طبق شرایط مطرح شده از سمت مقامات، کلیسای مریم مقدس باید دور از مرکز شهر و کلیسای ارتدکس قرار می‌گرفت. ساخت این مجموعه در سال ۱۹۰۱ میلادی آغاز شد و بیش از ۱۰ سال زمان برد. پول ساخت آن نیز توسط کاتولیک‌های لهستانی جمع‌آوری شد که در نزدیکی خیابان مالایا گروزینسکایا زندگی و برای راه‌آهن کار می‌کردند.

کلیسای کاتولیک مریم مقدس مسکو به سبک نئوگوتیک و با عناصر تزیینی عظیم بنا شده است. در سال ۱۹۳۸ میلادی زمانی که اوضاع کشور نابه‌سامان بود، این کلیسا تعطیل و به خوابگاهی بدل شد. در طول جنگ بزرگ میهنی بخش‌هایی از بنا از جمله مناره‌ها و برجک‌ها بر اثر بمباران تخریب شدند. در پایان جنگ کلیسای کاتولیک مریم مقدس در اختیار موسسه‌ای تحقیقاتی قرار گرفت؛ اما در پایان دهه هشتاد میلادی به درخواست جامعه لهستانی مسکو موضوع بازگشت این مجموعه به فضای پیشین خود مطرح شد.

کلیسای جامع کاتولیک مریم مقدس، با آجرهای قرمز ساخته شده است و سه راهروی مجزا دارد. معماری بنای آن متاثر از کلیسای «وست مینستر» (Westminster Abbey)‌ لندن و کلیسای جامع میلان (Duomo di Milano) و معمار آن شخصی به نام «توماش بوهدانوویچ دورژتسکی» (Tomasz Bohdanowicz-Dworzecki)، معمار بلاروسی لهستانی، است.

کلیسای جامع کاتولیک مریم مقدس، بنایی حفاظت شده است؛ با این وجود جشن‌های مذهبی منظمی به زبان‌های مختلف از جمله روسی، لهستانی، انگلیسی و فرانسوی در آن برگزار می‌شود و محل برگزاری کنسرت‌هایی با موسیقی کلیسایی و ارگ است.

منبع: advantour.com، عکاس: نامشخص

شما نیز تجربیات خود را در سفر به مسکو و بازدید از جاهای دیدنی میدان سرخ با کجارو به اشتراک بگذارید.

نویسنده: شقایق وحیدی

منبع عکس کاور:flickr عکاس: نامشخص