آکسارای استانبول

محله آکسارای استانبول، یکی از مهم‌ترین مراکز گردشگری و تجاری این شهر است که بسیاری از بازارها و هتل‌های استانبول در آن قرار دارد. این محله به‌واسطه وجود بازارهای ارزان قیمت‌تر نسبت به میدان تکسیم استانبول در میان گردشگران و علاقه‌مندان به خرید از محبوبیت بالایی برخوردار است.

آکسارای از زمان‌های قدیم و در تمدن‌های مختلف مرکز تجاری و حمل‌ونقل بسیار مهمی بوده است و هنوز می‌توان برخی سازه‌های باشکوه دوره روم تا امپراتوری عثمانی را در این محله مشاهده کرد.

محله آکسارای در بخش قدیمی استانبول قرار دارد و برخی از مقاصد گردشگری محبوب همچون مسجد ایاصوفیه و میدان سلطان احمد در مجاورت آن هستند. این محله به‌واسطه وجود حمل‌ونقل عمومی، دسترسی خوبی به سایر بخش‌ها و محله‌های استانبول دارد. با کجارو همراه باشید تا با محله آکسارای و ویژگی‌های آن بیشتر آشنا شوید.

همه آنچه را باید درباره محله آکسارای بدانید:

• آدرس: ترکیه، استانبول، منطقه فاتح (Fatih) (مشاهده روی نقشه)

«آکسارای» (Aksaray) یا «آق‌سرای» محله‌ای در بخش قدیمی استانبول و در منطقه فاتح استانبول قرار دارد. آق سرای در ترکی به‌معنای «سرای سفید» است. محله آکسارای با «لاللی» (Laleli) در شرق، محله «جراح پاشا» (Cerrahpasa) در غرب، محله «ملا گورانی» (Molla Gurani) در شمال و محله «ینیکاپی» (Yenikapi) در جنوب احاطه شده است.

محله آکسارای در چهار کیلومتری (حدود پنج دقیقه) مسجد سلطان احمد است و تا مسجد ایاصوفیه پنج کیلومتر (حدود ۱۰ دقیقه) و تا میدان تکسیم هفت کیلومتر (۱۵ دقیقه) فاصله دارد.

مسجد والده سلطان، منبع عکس: ویکی پدیا، عکاس: A.Savin

نام محله آکسارای از شهری به همین نام در آناتولی الهام گرفته شده است. بسیاری از ساکنان این شهر در قرن پانزدهم و در زمان محمد دوم (Mehmed II) یا محمد فاتح (Mehmed the Conqueror) به محله آکسارای مهاجرت کردند تا پس از فتح عثمانی، قسطنطنیه را آباد کنند. پس از وقوع جنگ سرد نیز بسیاری از بازرگانان بلوک شرق برای تجارت منسوجات ارزان به استانبول و این محله مهاجرت کردند و در طی سال‌های اخیر با افزایش مهاجرت به شهر استانبول، این محله نیز میزبان مهاجران بسیاری بوده و ترکیب جمعیتی آن تغییر کرده است. به جرئت می‌توان گفت حدود ۷۰ درصد ساکنان این محله به زبان ترکی صحبت نمی‌کنند.

فاصله محله آکسارای نسبت به دو فرودگاه صبیحه گوکچن و فرودگاه جدید استانبول یکسان و حدود ۴۵ کیلومتر (۵۰ دقیقه) است. اگر در فرودگاه جدید استانبول هستید، یکی از بهترین وسایل حمل‌و‌نقل عمومی مترو است. می‌توانید از فرودگاه با پیاده‌روی کوتاهی خود را به ایستگاه متروی «آرناووتکوی» (Arnavutkoy) در خط M11 برسانید و پس از ۲۵ دقیقه در ایستگاه «کاعیت‌‌‌هانه یا کاغذخانه» (Kagithane) وارد خط M7 متروی استانبول شوید. این خط در ایستگاه «شیشلی-مجیدیه‌کوی» (Sisli—Mecidiyekoy) با خط ‌M2 تلاقی دارد. از این نقطه می‌توانید با سفری ۱۵ دقیقه‌ای خود را به ایستگاه ینیکاپی در خط ‌M2 و در نزدیکی آکسارای برسانید. سفر با مترو حدود یک ساعت و ۱۵ دقیقه زمان می‌برد.

علاوه بر مترو می‌توانید با اتوبوس (۹۰ دقیقه)، تاکسی (۳۰ دقیقه) یا شاتل (۳۰ دقیقه) نیز از فرودگاه جدید استانبول به‌سمت آکسارای بروید. شاتل‌ها ساعت حرکت منظمی ندارند و بر اساس تقاضا برنامه‌ریزی می‌شوند.

برج ساعت محله آکسارای، منبع عکس: ویکی پدیا، عکاس: A.Savin

مترو استانبول یکی از اقتصادی‌ترین شیوه‌های سفر درون‌شهری از فرودگاه صبیحه گوکچن به آکسارای نیز محسوب می‌شود. برای این سفر درون‌شهری باید از ایستگاه متروی این فرودگاه در خط M4 سفری ۵۰ دقیقه‌ای به ایستگاه «آیریلیک چشمه‌سی» (Ayrilik cesmesi) داشته باشید و در ایستگاه مسیر خود را با قطار حومه مارمارای (Marmaray Suburban Train) به‌سمت ایستگاه ینیکاپی (حدود ۱۵ دقیقه) ادامه دهید. از این ایستگاه تا محله آکسارای حدود یک کیلومتر (۱۵ دقیقه) پیاده‌روی خواهید داشت.

برای سفر درون‌شهری از فرودگاه صبیحه گوکچن به محله آکسارای علاوه بر مترو که حدود ۸۰ دقیقه زمان می‌برد، می‌توانید از تاکسی (حدود ۳۰ دقیقه)، از اتوبوس (حدود دو ساعت) و از شاتل (۳۰ دقیقه) نیز استفاده کنید.

• آدرس: محله قلندرخانه، بلوار آتاتورک (Ataturk) (مشاهده روی نقشه)
• ساعت بازدید: ۲۴ ساعته

قنات والنس سازه‌ای است که برای تامین آب دائمی شهر قسطنطنیه در دوره امپراتوری روم ساخته شد و آب را از تراکیه (Trakya) به قسطنطنیه می‌رساند. پل باقی‌مانده از این قنات حدود ۹۲۰ متر طول و ۳۰ متر ارتفاع دارد. بلوار آتاتورک از زیر طاق‌های این پل قدیمی می‌گذرد.

در سال ۳۳۰ میلادی، «کنستانتین کبیر» (Constantine I) قسطنطنیه را به‌عنوان پایتخت جدید امپراتوری روم انتخاب کرد. به‌همین جهت جمعیت این شهر افزایش پیدا کرد و نیاز به راهکاری برای تامین آب مورد نیاز اهالی بود. برای رفع این نیاز در سال ۳۴۵ میلادی «کنستانتین دوم» (Constantine II) ساخت قنات والنس را آغاز کرد. با این حال ساخت قنات در سال ۳۷۳ پس از میلاد در زمان سلطنت والنس اول به پایان رسید.

مبنع: en.advisor.travel، عکاس: Vkontakte

قنات والنس آب پاکی را به حمام‌ها و آب‌انبارهای قسطنطنیه، از جمله آب‌انبار باسیلیکا می‌رساند. این سیستم قنات به حدی دارای اهمیت بود که دشمنان در طول تاریخ و در حمله به این شهر، ابتدا آن را ویران می‌کردند تا شبکه آب‌رسانی قطع شود. قنات والنس به دفعات در دوران بیزانس و عثمانی مورد مرمت قرار گرفت و به‌مدت ۱,۴۰۰ سال و تا قرن هجدهم از آن برای آب‌رسانی استفاده شد.

• آدرس: خیابان شهدای ۱۶ مارس (مشاهده روی نقشه)
• ساعت بازدید: هرروز از ساعت ۰۹:۰۰ تا ۱۸:۰۰

کلیسای قلندرخانه در قرن دوازدهم در طول حاکمیت خاندان «کومننوس» (Comnenus) روی حمام رومی متعلق به قرن پنجم یا ششم ساخته شده است. این بنا پس از فتح قسطنطنیه در «جنگ صلیبی چهارم» (The Fourth Crusade) از سال ۱۲۰۴ میلادی، به‌عنوان کلیسای رومی فعالیت خود را آغاز کرد و محراب جنوبی آن توسط نقاشی‌هایی تزیین شد که زندگی سنت فرانسیس را به تصویر می‌کشید. امروزه این نقاشی‌ها در طبقه دوم موزه باستان‌شناسی استانبول نگهداری می‌‌شود.

بنای قلندرخانه تا سال ۱۴۵۳ میلادی به‌عنوان کلیسای بیزانسی فعالیت کرد و پس از فتح قسطنطنیه، به درویش‌های قلندری سپرده شد. آن‌ها از کلیسای قلندرخانه به‌عنوان مدرسه دینی اسلامی و عمارت آشپزخانه استفاده کردند.

منبع عکس: گوگل مپ، عکاس: Marisol Plata

در سال ۱۷۴۶ میلادی حاجی بشیر آقا (Haci Besir Aga؛ خواجه ارشد کاخ توپکاپی در نیمه اول قرن هجدهم) با افزودن محراب و منبر، کلیسای قلندرخانه را به مسجد بدل کرد. بنای این کلیسا به‌دلیل آتش‌سوزی در اواخر قرن نوزدهم چندین بار مرمت شد. مسجد قلندرخانه با آجر و سنگ به‌‌صورت صلیبی یونانی طراحی شده و دارای گنبدی با ۱۶ دندانه است. تزیینات مرمری این سازه را همچنان می‌توان مشاهده کرد.

• آدرس: خیابان وفا (Vefa)، کوچه تیرانداز (Tirendaz) (مشاهده روی نقشه)

کلیسای وفا که امروزه به مسجد بدل شده است، در محله تاریخی وفا قرار دارد. زمان ساخت دقیق این کلیسا مشخص نیست؛ اما با توجه به ویژگی‌های معماری آن، به نظر می‌رسد که نخستین بار در قرن یازدهم میلادی ساخته شده و در قرن چهاردهم در دوره «پالایولوگی» (Palaiologan) توسعه پیدا کرده است.

منبع عکس: The Byzantine Legacy، عکاس: نامشخص

پلان کلیسای وفا چهارگوش و بنای آن از آجر ساخته شده است. این کلیسا یکی از بهترین نمونه‌های آجری معماری دوره بیزانس محسوب می‌شود و از سال ۱۲۰۴ میلادی پس از فتح قسطنطنیه در جنگ صلیبی چهارم، به‌عنوان کلیسای کاتولیک رومی فعالیت کرد. کلیسای وفا در سال ۱۴۵۳ میلادی پس از فتح قسطنطنیه توسط عثمانی‌ها به مسجد بدل و به «ملا گورانی» (Molla Gurani)، معلم سلطان محمد دوم، تقدیم شد.

• آدرس: اسکندرپاشا (Iskenderpasa)، بلوار آتاتورک (Ataturk Blv) (مشاهده روی نقشه)

«مسجد والده سلطان پرتونهال» که با نام «مسجد والده سلطان آکسارای» نیز شناخته می‌شود، در بین سال‌های ۱۸۶۹ تا ۱۸۷۱ میلادی توسط «سلطان پرتونهال»، همسر سلطان محمود دوم و مادر «سلطان عبد‌العزیز» (Sultan Abdulaziz) ساخته شد. معماری این بنا التقاطی و ترکیبی از چند سبک است و ویژگی‌های معماری دوره‌های تاریخی مختلف از جمله سبک‌های کلاسیک عثمانی، گوتیک و رنسانس در بنای آن دیده می‌شود. والده سلطان در سال ۱۸۸۳ درگذشت و در مسجد به خاک سپرده شد.

منبع عکس: dailysabah، عکاس: نامشخص

مسجد والده سلطان پرتونهال دارای چهار طاق بزرگ است که روی چهار پایه قرار گرفته‌‌اند. گنبد آن نیز مرتفع، اما کوچک است. این مسجد نمایی منحصربه‌فرد دارد که با سنگ روی آن کار شده است. در فضای داخلی مسجد والده سلطان نیز تزیینات طراحی‌شده با دست به رنگ آبی و تذهیب‌ طلاکاری دیده می‌شود. از سه ورودی در قسمت شرقی، غربی و شمالی این مسجد به صحن اصلی دسترسی خواهید داشت. درب ورودی مشرف به میدان آکسارای، یکی از زیباترین نمونه‌های سنگ‌تراشی عثمانی است.

در بین سال‌های ۱۹۵۶ تا ۱۹۵۹ میلادی به‌واسطه تغییراتی که در میدان آکسارای رخ داد، برخی عناصر مسجد والده سلطان پرتونهال از جمله مقبره والده سلطان از بین رفت و بخش‌هایی از آن به مکانی دیگر منتقل شد. کتابخانه این مسجد نیز به مسجد سلیمانیه انتقال یافت.

• آدرس: بلوار عدنان مندرس (Adnan Menderes) (مشاهده روی نقشه)

مسجد مراد پاشا در بین سال‌های ۱۴۶۵ تا ۱۴۶۶ میلادی توسط خاص مراد پاشا (Hass Murad Pasha)، برادرزاده آخرین امپراتور بیزانس (کنستانتین یازدهم)، ساخته و پس از مرگ او توسط برادرش مسیح پاشا (Mesih Pasha) تکمیل شد که در همین مسجد به خاک سپرده شده است.

مسجد مراد پاشا یک «کلیه» (Kulliye) به سبک معماری «بورسا» (Bursa؛ سبک اولیه عثمانی) است؛ کلیه مجموعه‌ای از ساختمان‌ها از جمله مدرسه، دارالشفا، مطبخ، نانوایی و حمام ترکی بود که به مرکزیت یک مسجد ساخته می‌شد. امروزه از این مجموعه تنها مسجد و مقبره آن باقی مانده است.

منبع عکس: ویکی پدیا، عکاس: R_Prazeres

فصای اصلی مسجد مراد پاشا، مستطیلی یک در دو متر است و محراب و منبر مسجد در ضلع کوتاه‌تر این مستطیل قرار دارند. سقف بنا نیز با دو گنبد یکسان به ارتفاع ۲۱ متر و قطری حدود ۱۰ متر پوشیده شده است. پیش از رسیدن به فضای اصلی مسجد مراد پاشا، ایوانی همچون ایوان کلیساهای بیزانسی وجود دارد. سقف بلند، خوشنویسی‌های پیچیده روی دیوارها و پنجره‌هایی با شیشه‌های رنگی و کاشی‌های رنگارنگ به کار رفته در فضای داخلی مسجد مراد پاشا از جمله زیبایی‌ها این بنا است.

• آدرس: خیابان کوجا مصطفی پاشا (Koca Mustafapasa)، خیابان کارگی (Kargi) (مشاهده روی نقشه)
• ساعت بازدید: هرروز از ساعت ۱۰:۰۰ تا ۱۹:۰۰

کاخ بلغور که در واقع عمارت «حبیب بیگ» یا «حبیب بی» (Habip Bey) نام دارد، عمارتی تاریخی است که طراحی آن توسط معماری ایتالیایی تبار به نام «روبرتو جولیو مونجری» (Roberto Giulio Mongeri) صورت گرفت و در سال ۱۹۱۲ میلادی توسط «محمد حبیب بیگ»، معاون کمیته اتحاد و ترقی در پارلمان عثمانی از شهر «بولو» (Bolu) در دوره مشروطه دوم، ساخته شد.

برخی مدعی هستند که نام دیگر کاخ حبیب بیگ به‌واسطه تامین مالی هزینه‌های آن از طریق تجارت غلات، بلغور و نوعی گندم در دوره جنگ جهانی اول است. حبیب بیگ پس از «آتش‌بس مودروس» (Armistice of Mudros) و شکست عثمانی در سال ۱۹۱۸ میلادی دستگیر و به مالت تبعید شد و ساخت کاخ بلغور نیمه‌کاره ماند. این کاخ به‌واسطه مشکلات مالی خانواده وی به‌عنوان تضمین وام در رهن بانک قرار گرفت و پس از مرگ حبیب بیگ در سال ۱۹۲۶ میلادی در برابر بدهی‌ها به بانک عثمانی واگذار شد. کاخ بلغور برای مدتی به‌عنوان بانک، محلی برای نگهداری اسناد و مکانی برای زندگی کارمندان بانک مورد استفاده قرار گرفت.

منبع عکس: dailysabah، عکاس: نامشخص

عمارت حبیب بی در سال ۱۹۵۵ میلادی و در زمان قتل عام استانبول غارت شد و برای مدتی متروک بود. بانک گارانتی در سال ۲۰۰۱ با تصاحب این بانک عثمانی، به مالکیت آن دست یافت. در سال ۲۰۲۱ میلادی شهرداری استانبول کاخ بلغور را خرید و پس از بازسازی در سال ۲۰۲۴ میلادی، درهای کاخ را به‌عنوان کتابخانه، کافه و مکانی فرهنگی به‌روی عموم گشود.

• آدرس:‌ خیابان شهزاده باشی (Sehzadebasi) (مشاهده روی نقشه)
• ساعت بازدید: هرروز از ساعت ۰۸:۰۰ تا ۱۸:۳۰ (در ساعت‌های نماز و جمعه‌ها تا ساعت ۱۴:۳۰ امکان بازدید از مجموعه وجود ندارد.)

مسجد شه‌زاده یا مسجد شاهزاده، بنایی است که به دوره عثمانی تعلق دارد و «سلطان سلیمان یکم» (Sulayman) آن را برای بزرگداشت پسر موردعلاقه خود، شاهزاده محمد ساخت؛ شاهزاده‌ای که در سن ۲۱ سالگی درگذشت. محمد بزرگ‌ترین پسر سلیمان از همسرش خرم سلطان بود که او را با نام «رکسلانا» (Roxelana) نیز می‌شناسند.

منبع عکس: t2.gstatic.com، عکاس: نامشخص

مسجد شاهزاده اولین ماموریت «معمار سینان» (Mimar Sinan) در امپراتوری عثمانی بود که ساخت آن در سال ۱۵۴۸ میلادی به پایان رسید. وضوخانه واقع در مرکز صحن توسط «سلطان مراد چهارم» (Murad IV) اهدا شده است. فضای داخلی مسجد، طراحی مربع‌شکلی دارد که بر فراز آن گنبد مرکزی بزرگی قرار گرفته است و تعدادی گنبد کوچک‌تر نیز در مجاورت گنبد اصلی قرار دارند.

مسجد شاهزاده شامل مقبره شاهزاده محمد، دو مدرسه، آشپزخانه‌ای عمومی و کاروانسرا نیز می‌شود. تنها دختر شاهزاده محمد «هماشاه سلطان» (Humasah Sultan) و کوچک‌ترین برادر او «جهانگیر» (Cihangir) نیز در این مسجد به خاک سپرده شدند.

• آدرس: محله آک شمس‌الدین (Aksemsettin)، بلوار عدنان مندرس (مشاهده روی نقشه)
• ساعت بازدید: هرروز از ساعت ۰۴:۳۰ تا ۲۲:۰۰

«صومعه لیپس» (The Monastery of Lips) که امروز با نام مسجد فناری عیسی شهرت دارد، از دو کلیسای پیوسته تشکیل می‌شود. کلیسای شمالی در سال ۹۰۷ میلادی به دستور «کنستانتین لیپس» (Constantine Lips) ساخته و به حضرت مریم تقدیم شد. این صومعه در آن زمان یکی از بزرگ‌ترین صومعه‌های قسطنطنیه بود. کلیسای جنوبی در اواخر قرن سیزدهم توسط «امپراتور تئودورا» ( Empress Theodora) بنا شد.

صومعه لیپس در آغاز مقبره‌ای خانوادگی بود؛ علاوه بر امپراتور تئودورا بسیاری از خویشاوندان او نیز در این محل به خاک سپرده شدند و این طور به نظر می‌رسد که برای ایجاد فضای مناسب برای مراسم تدفین، در ابتدای قرن چهاردهم هشتی و ایوان نسبتا طولانی به مجموعه اضافه شده است.

منبع عکس: ویکی‌پدیا، عکاس: Afurkanakin

در اواخر قرن پانزدهم، «علی افندی» (Ali Efendi) از خانواد فناری، کلیسای جنوبی را به مسجد تبدیل کرد. پس از آتش‌سوزی در قرن هفدهم، در زمان بازسازی تغییرات بسیاری در بنا ایجاد کردند. ستون‌های موجود در شبستان‌‌ها و گنبدهای فعلی را به‌طور کامل از نو ساختند. در اواخر قرن هفدهم نیز کلیسای شمالی در اختیار درویشان قرار گرفت. بنای صومعه لیپس پس از آسیب‌های متعدد بر اثر آتش‌سوزی در دهه ۱۹۶۰ میلادی توسط «موسسه بیزانس آمریکا» (Byzantine Institute of America) بازسازی اساسی شد.

• آدرس: خیابان تورگوت اوزال ملت (Turgut Ozal Millet) (مشاهده روی نقشه)
• ساعت کار: هرروز از ساعت ۰۹:۰۰ تا ۱۷:۰۰

مرکز خرید آکسارای یا بازار بزرگ زیرزمینی آکسارای، بازاری قدیمی است که در آکسارای قرار دارد. این بازار در سال ۱۹۷۳ میلادی افتتاح شده است و حدود ۵۰ سال قدمت دارد. بازار آکسارای با وسعت ۱۰,۰۰۰ متر مربع، دارای بیش از ۱۴۰ مغازه متنوع است که می‌توانید در آن‌ها اجناسی با کیفیت مطلوب و اقتصادی‌تر از بازار‌های میدان تکسیم پیدا کنید.

منبع: گوگل مپ، عکاس: Nas H

بازار زیرزمینی آکسارای که از بهترین مراکز خرید استانبول است، شامل بخش‌های مختلف از جمله پوشاک، فروش پارچه، لوازم‌ خانگی، لوازم کودک، چمدان و لوازم تحریر می‌شود. این بازار بزرگ زیرزمینی یکی از محبوب‌ترین مراکز خریدوفروش اجناس عمده است که بسیاری از ایرانیان و خریداران کشورهای عربی به آن مراجعه می‌کنند؛ هرچند برخی از مغازه‌ها امکان خرید جزئی را نیز برای گردشگران عادی فراهم کرده‌اند.

• آدرس: منطقه فاتح، محله کمال پاشا (Kemal Pasa)، خیابان اردو (Ordu) (مشاهده روی نقشه)
• ساعت کار: دوشنبه تا شنبه از ساعت ۰۹:۰۰ تا ۲۰:۰۰ و روزهای یکشنبه از ساعت ۱۰:۰۰ تا ۱۸:۰۰

بازار لاللی استانبول یکی از بازارهای معروف این شهر است که به‌واسطه نزدیکی به مکان‌های تاریخی، بسیاری از گردشگران از آن بازدید می‌کنند. این بازار یکی از معروف‌ترین بازارهای عمده‌فروشی محسوب می‌شود که قیمت‌های آن بسیار اقتصادی و مقرون‌به‌صرفه است. در بازار لاللی فروشگاه‌های بسیاری وجود دارد که بیشتر آن‌ها پوشاک ارائه می‌کنند؛ اما در این بازار علاوه بر پوشاک می‌توانید منسوجات، لباس بچگانه، کیف، کفش و پوشاک چرمی نیز پیدا کنید. در بازار لاللی علاوه بر فروشگاه‌ها شرکت‌هایی فعالیت دارند که صادرکننده محصولات به خارج از کشور هستند.

منبع عکس: visasam، عکاس: نامشخص

بازار لاللی در هر سال در فصل تابستان و در ماه اوت میلادی (میانه مرداد تا اواسط شهریور) میزبان فستیوال‌های خرید است و شما می‌توانید انواع لباس و محصولات را با کیفیتی مطلوب و قیمتی مناسب خریداری کنید.

• آدرس: منطقه فاتح، محله بیازیت (Beyazit) (مشاهده روی نقشه)
• ساعت کار: هرروز به‌غیر از یکشنبه‌ها از ساعت ۰۸:۳۰ تا ۱۹:۰۰

بازار بزرگ استانبول یا «کاپالی چارشی» (Kapali Carsi) یکی از قدیمی‌ترین بازارهای سرپوشیده جهان و از بزرگ‌ترین بازارهای خیابانی استانبول محسوب می‌شود. اولین قسمت سرپوشیده بازار در اواسط قرن ۱۵ (سال ۱۴۶۱ میلادی) به‌ دستور سلطان محمد دوم ساخته شد. ساخت این بخش حدود چهار سال طول کشید. در قرن شانزدهم سلطان سلیمان اعظم بازار را توسعه داد و آن را در سطح محلی و بین‌المللی مشهور کرد. طراحی بازار بزرگ با سقف‌ها و دروازه‌های قوسی‌شکل تزیین‌شده، عاملی مهم برای ماندگاری و شهرت آن است.

منبع عکس: turkeytravelplanner، عکاس، نامشخص

در بازار بزرگ استانبول بیش از ۴,۰۰۰ مغازه، کاروانسرا و انبار وجود دارد که با سقف‌هایی طاقی‌شکل به هم متصل شده‌اند و انواع محصولات از جمله منسوجات نفیس، پوشاک، انواع ظروف‌ سفالی و چینی، چراغ‌های زینتی، محصولات چرمی، صنایع دستی مسی، سنگ‌های قیمتی، سکه‌های باستانی، ساعت، فرش و گلیم، صابون‌های سنتی و ادویه‌جات در آن‌ها به فروش می‌رسد. در این میان فرش‌های دست‌بافت ترکی، جواهرات دست‌ساز و منسوجات گلدوزی‌شده از جمله محبوب‌ترین کالاهایی هستند که در این بازار خریدوفروش می‌‌شوند.

• آدرس: منطقه فاتح، محله زیرک (Zeyrek)، خیابان ایتفائیه (Itfaiye) (مشاهده روی نقشه)
• ساعت کار: هرروز از ساعت ۱۰:۰۰ تا ۲۲:۰۰

بازار زنان استانبول از دهه ۱۹۴۰ میلادی در منطقه فاتح برقرار بوده است؛ این بازار در گذشته محلی برای فروش محصولات دست‌ساز و خانگی زنان خانه‌دار بود و به همین جهت به بازار زنان شهرت پیدا کرد. بازار زنان امروزه شامل طیف گسترده‌ای از رستوران‌ها، قصابی‌ها و فروشگاه‌ها می‌شود و مرکزی برای فروش محصولات محلی و ارگانیک است.

بازار زنان بیش از ۷۰ مغازه را شامل می‌‌شود که محصولات مزارع روستاهای اطراف را در آن می‌فروشند. این بازار فرصت بی‌نظیری برای آشنایی با زندگی جامعه محلی استانبول فراهم می‌کند؛ اما ممکن است، تماشای لاشه گوسفند ذبح‌شده، سر گوسفند خشک‌شده در ورودی برخی مغازه‌ها یا محصولات غیر معمول دیگری همچون روده نمک سود (bumbar؛ برای تهیه غذای محلی محبوب روده شکم‌پر) با روحیه شما سازگار نباشد.

منبع عکس: گوگل مپ، عکاس: Pepi_To

اکثر مغازه‌داران بازار زنان از گوشه جنوب شرقی ترکیه و به‌خصوص شهر سیرت (Siirt) به این بازار می‌آیند. خوردن غذاهای محلی خوشمزه در غذاخوری‌های این بازار و تست «پنیر تولوم تند» (pungent tulum cheese) از جمله تجربه‌های جذابی است که می‌توانید در این بازار پشت سر بگذارید.

• آدرس: منطقه فاتح، محله تایاهاتون (Taya Hatun)، خیابان تاراکچی‌لار (Tarakcilar) (مشاهده روی نقشه)
• ساعت کار: هرروز از حدود ساعت ۰۹:۰۰ تا ۱۹:۰۰

بازار محمود پاشا، بازاری با بیش از ۲۵۰ مغازه و محصولات متنوع و قیمت‌های اقتصادی است که می‌توانید طیف گسترده‌ای از محصولات از جمله منسوجات، پوشاک، پرده، ادویه، لباس عروس، لوازم الکترونیکی، کالاهای خانگی و انواع غذا را در آن پیدا کنید. نام این بازار از وزیر بزرگ عثمانی «محمود پاشا انجلوویچ» (Mahmud Pasha Angelovic) گرفته شده است و در مجاورت حمام، مسجد و اقامتگاهی قرار دارد که توسط او ساخته شده است. بنای حمام که به سال‌های ۱۴۶۶ تا ۱۴۶۷ میلادی تعلق دارد، امروز به‌عنوان بخشی از بازار مورد استفاده قرار می‌گیرد.

منبع عکس: alserotours، عکاس: نامشخص

منطقه بازار محمودپاشا به‌واسطه اهمیت تاریخی به مکانی شلوغ و پر رفت‌و‌آمد بدل شده است. در خیابان اصلی این بازار مغازه‌های متعددی در ساختاری نامنظم و گاه فرسوده قرار دارند که محصولات متنوعی ارائه می‌دهند. خیابان محمود پاشا از یک سمت به بازار بزرگ و از سمت دیگر به بازار مصری‌ها (بازار ادویه) منتهی می‌شود و فضای آن ترکیبی عالی از فضاهای اروپایی و آسیایی است. این بازار میان گردشگران و افراد محلی محبوبیت بسیاری دارد و چانه‌زنی بر سر قیمت‌ها امری مرسوم است؛ پس اگر به‌دنبال اجناسی با قیمت‌ مناسب هستید، بازدید از بازار محمود پاشا را فراموش نکنید.

• آدرس: منطقه فاتح، محله ملافناری (Mollafenari)، بن‌بست مدرسه (Medrese) (مشاهده روی نقشه)
• ساعت کار: دوشنبه تا شنبه از ساعت ۰۷:۳۰ تا ۱۹:۰۰ و یکشنبه‌ها از ساعت ۰۹:۳۰ تا ۱۷:۳۰

اگر اهل کتاب و پژوهش باشید، بازار کتاب آکسارای یکی از بهترین مقاصد برای شما خواهد بود. در این بازار می‌توانید بسیاری از کتاب‌ها را به‌صورت نو یا دست‌دوم و با قیمت پایین‌تری جست‌وجو کنید. در بازار کتاب آکسارای نقشه‌های تاریخی، کتاب‌های قدیمی و نسخه‌های خطی نیز پیدا می‌شود.

منبع: گوگل مپ، عکاس: Belal Obeid

محله آکسارای به‌واسطه بازارهای ارزان‌قیمت و نزدیکی به بسیاری از بناهای تاریخی و ارزشمند استانبول، دارای طیف گسترده‌ای از هتل‌ها است که خدمات متنوعی ارائه می‌کنند. برخی از این هتل‌ها چندان لوکس نیستند و بناهایی قدیمی دارند؛ اما از کیفیت و امکانات مطلوبی برخوردار هستند. صبحانه، وای‌فای رایگان، شاتل فرودگاهی، سیستم تهویه مطبوع و حمام اختصاصی، جزو رایج‌ترین امکانات هتل‌ های آکسارای استانبول هستند. برخی از هتل‌های این محله، امکانات تفریحی و رفاهی همچون باغ گیاه‌شناسی، باغچه‌هایی با محصولات ارگانیک، استخر، حمام ترکی، مرکز اسپا و باشگاه‌های ورزشی نیز دارند.

هتل بزرگ دورماز، منبع عکس: expedia، عکاس: نامشخص

با توجه به نظر کاربران هتل «گراند آنت» (Grand Ant Hotel)، هتل «مارمارا پلیس اولد سیتی» (Marmara Place Old City Hotel)، هتل «آوراسیا کوئین» (Avrasya Queen Hotel) از هتل‌های اقتصادی سه ستاره محله آکسارای محسوب می‌شوند که صبحانه و وای‌فای رایگان ارائه می‌دهد و سایر امکانات‌ آن‌ها، اتاق‌ها و سوئیت‌ها از قیمت و کیفیت قابل‌قبولی برخوردار هستند.

از دیگر هتل‌های لوکس و محبوب محله آکسارای می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• هتل بزرگ دورماز (Grand Durmaz Hotel): این هتل چهار ستاره روبه‌روی ایستگاه تراموای آکسارای قرار دارد و از امکاناتی همچون اتاق‌های مجهز، رستورانی با انواع غذاهای محلی و بین‌المللی، صبحانه بوفه، سونا، اسپا، حمام ترکی، ماساژ و مرکز تناسب اندام برخوردار است.
• هتل پارک (The Park Hotel): این هتل چهارستاره دارای اتاق‌های مجهز، رستوران، سرویس وای‌فای رایگان، روم سرویس و پذیرش ۲۴ ساعته است.
• موس هتل (Moss Hotel): هتلی چهار ستاره با اتاق‌های مجهز که دارای پذیرش ۲۴ ساعته به زبان‌های عربی، انگلیسی، روسی و ترکی، وای‌فای رایگان و صرافی است.
• هتل حمیت بی (Hamitbey Hotel Yenikapi): هتلی چهار ستاره با اتاق‌های مجهز است که خدمات و امکاناتی نظیر رستوران،‌ صبحانه بوفه، استخر سرپوشیده، سونا، حمام ترکی، پذیرش ۲۴ ساعته، ترانسفر فرودگاهی، روم سرویس و وای‌فای رایگان ارائه می‌کند.
• هتل میز رویال چتین (Mays Royal Cetin): این هتل چهار ستاره دارای اتاق‌های مجهز، باغ، وای‌فای رایگان، صندوق امانات، پذیرش ۲۴ ساعته به زبان‌های آلمانی، انگلیسی و ترکی و ترانسفر فرودگاهی است.
• هتل مرتو لاللی (Meretto Hotel LALELI): این هتل سه ستاره دارای اتاق‌های مجهز، رستوران غذاهای ترکی، وجترین و وگان، صبحانه بوفه، پذیرش ۲۴ ساعته، ترانسفر فرودگاهی، روم سرویس و وای‌فای رایگان است.

در محله آکسارای نیز همچون سراسر استانبول رستوران‌های متنوعی وجود دارد که برخی از آن‌ها در میان بازارهای سنتی و محلی قرار دارند و صرفا غذاهای سنتی ترکی را سرو می‌کنند؛ اما برخی دیگر انواع غذاهای دریایی یا سایر غذاهای بین‌المللی و مناسب برای باقی ذائقه‌ها را نیز دارند. در این میان انتخاب و جست‌وجوی رستوران برای افرادی دشوارتر است که به طعم‌های سنتی غذاهای ترکی عادت ندارند؛ بنابراین می‌توانید هنگام سفارش در مورد ترکیبات غذایی مورد استفاده بپرسید تا تجربه دلپذیرتری داشته باشید.

رستوران اولدن ۱۵۴۵، منبع عکس: گوگل مپ، عکاس: Olden 1545

از میان محبوب‌ترین رستوران‌های استانبول در نزدیکی محله آکسارای می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اولدن ۱۵۴۵ (Olden 1545): این رستوران در حمام تاریخی قرن شانزدهم فعالیت می‌کند که توسط معمار سینان طراحی شده است. فضای تاریخی جذاب، دیوارهای سنگی و مرمرهای قدیمی در کنار طراحی و نورپردازی‌های مدرن این رستوران، همه گردشگران را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. این رستوران با سالن‌های پذیرایی خصوصی و طیف وسیعی از پیش‌غذاها، غذاهای گوشتی خوشمزه، دسر و نوشیدنی از میهمانان پذیرایی می‌کند.
• هاسکرال هاتای سفراسی (Haskral Hatay Sofrasi): منوی این رستوران ترکیبی از غذاهای خاورمیانه و آناتولی است و شما می‌توانید انواع کباب‌، مخلفات و پیش‌غذاها (نان، حمص، زیتون و بادمجان) و انواع دسرها را سفارش دهید و طعم‌های جدید و خاصی را تجربه کنید. دیوارهای این رستوران با کاشی‌های پر نقش و نگار تزیین شده‌اند.
• مطبخ موصل عراق (Irak Musul Mutfagi): این رستوران طیف متنوعی از غذاهای عراقی را با قیمتی مناسب به گردشگران پیشنهاد می‌دهد و سالاد و چای رایگان سرو می‌کند.
• دونرچی صادق اوستا (Donerci Sadik Usta): صادق اوستا یکی از رستوران‌‌های خوب در محله آکسارای است که به دونر، کباب‌ها و دوغ‌های خود شهرت دارد و رستورانی اقتصادی و مقرون به‌صرفه‌ است.
• رستوران بیسو روف‌تاپ(Beso Rooftop Restaurant): رستوران بیسو، رستورانی در فضای باز و روی پشت‌بام با منظره‌ای زیبا مشرف به شهر و منویی متنوع از غذاهای محلی و بین‌المللی، پیش‌غذاها و دسرها است. غذاهای ترکی با ترکیب‌های مدرنی سرو می‌شوند و کباب‌ها به‌واسطه استفاده از ادویه‌ها عطر و طعمی دلچسب و منحصربه‌فرد دارند.
• سالن غذاخوری بیلیجان سارای کباب (Bilican Saray Kebap Salonu): بیلیجان سارای کباب یکی از رستوران‌های غذای ترکی در محله آکسارای است که به لذت و کیفیت کباب‌هایش شهرت دارد.

آکسارای در قلب شبکه حمل‌ونقل عمومی استانبول قرار دارد. متروی استانبول یکی از راحت‌ترین و کارآمدترین وسایل حمل‌ونقل عمومی در استانبول است. ایستگاه مترو آکسارای در دو خط M1A (ینیکاپی - فرودگاه بین‌المللی آتاتورک) و M1B (ینیکاپی - کیرازلی باغجیلار) متروی استانبول قرار دارد. خط M1A، محله آکسارای را به فرودگاه بین‌المللی آتاتورک متصل می‌کند که البته این فرودگاه برای هواپیماهای مسافربری استفاده نمی‌شود. ایستگاه اوتوگار (Otogar) در این دو خط مترو (M1A و M1B) نیز در مجاورت ترمینال اتوبوس‌های بین‌شهری اسنلر (Esenler) قرار دارد که در بخش اروپایی استانبول و ناحیه مرمره است.

منبع عکس: ویکی پدیا، عکاس: Kurmanbek

خط T1 تراموا که از کاباتاش (Kabatas) به باغجیلار (Bagcilar) می‌رود، از محله آکسارای عبور می‌کند. این خط تراموا دسترسی گردشگران به مقصدهای گردشگری همچون مسجد سلطان‌ احمد، برج گالاتا و بسیاری از جاذبه‌های تاریخی استانبول را آسان کرده است.

محله آکسارای علاوه بر مترو و تراموا، سیستم حمل‌ونقل «مارمارای» (Marmaray) دارد که راه‌آهنی سبک به طول ۸۰ کیلومتر است و بخش آسیایی استانبول را به بخش اروپایی متصل می‌کند. مارمارای استانبول دارای ۴۳ ایستگاه از گبزه (Gebze) تا هالکالی (Halkali) است و ایستگاه ینیکاپی در محله آکسارای قرار دارد.

استانبول دارای شبکه اتوبوس‌رانی گسترده‌ای است و خطوط اتوبوس‌رانی بسیاری از محله‌هایی را پوشش می‌دهد که مترو یا تراموا از آن‌ها عبور نمی‌کند. این خطوط محله آکسارای را به بسیاری از نقاط شهر متصل می‌کند.

یکی دیگر از شیوه‌های رایج جابه‌جایی در فضای شهری استانبول و محله آکسارای استفاده از دولموش (Dolmus) یا مینی‌بوس‌ها و ون‌هایی است که مسافت‌های داخل شهری را طی می‌کنند. دولموش‌ها گزینه‌هایی اقتصادی هستند که می‌توانند در بسیاری از مسیرها جایگزین تاکسی باشند.

در هر نقطه‌ای از محله آکسارای می‌توانید با استفاده از تاکسی‌های زرد یا تاکسی‌های آنلاین به‌‌راحتی جابه‌جا شوید. تاکسی‌ها می‌توانند گزینه مناسبی برای مسیرهایی باشند که سرویس حمل‌ونقل عمومی در آن‌ها فعالیت نمی‌کند؛ البته هزینه تاکسی در استانبول مقرون‌به‌صرفه نیست.

• آدرس: منطقه فاتح، محله سلطان احمد، خیابان آت میدانی (At Meydani) (مشاهده روی نقشه)
• فاصله از محله آکسارای:‌ ۴ کیلومتر (حدود ۱۵ دقیقه)

مسجد سلطان احمد، از جمله مقاصد گردشگری مهم و جاهای دیدنی استانبول که درست روبه‌روی ایاصوفیا واقع شده است و به‌واسطه کاشی‌های آبی‌رنگ به کار رفته در فضای داخلی بنا، به «مسجد آبی» نیز شهرت دارد. این مسجد با ۴۰۰ سال قدمت در قلب تاریخی این شهر قرار دارد و هر سال گردشگران بسیاری از آن بازدید می‌کنند. مسجد آبی از بزرگ‌ترین مساجد ترکیه محسوب می‌شود که ۶ مناره دارد.

منبع عکس: themarmarahotels، عکاس: نامشخص

مسجد سلطان احمد توسط سلطان احمد یکم (۱۶۱۷ - ۱۶۰۹۹)، یکی از پادشاهان عثمانی ساخته شد. در زمان حاکمیت او کشور ترکیه در دو جبهه، صفویان در ایران و امپراتوری هابسبورگ در جنگ بود. سلطان احمد یکم که نتوانست در این جنگ‌ها قدرتمند ظاهر شود، تصمیم گرفت برای حفظ اقتدار و شکوه امپراتوری خود نخستین مسجد عثمانی را بسازد.

• آدرس: منطقه فاتح، محله سلطان احمد، میدان ایا صوفیه (مشاهده روی نقشه)
• فاصله از محله آکسارای:‌ ۵ کیلومتر (۲۰ دقیقه)

مسجد ایاصوفیه با ۱,۵۰۰ سال قدمت در منطقه اروپایی سلطان احمد و درست روبه‌روی مسجد آبی قرار گرفته است. این مسجد در گذشته و در زمان امپراتوری بیزانس به‌عنوان کلیسا فعالیت می‌کرد؛ اما پس از فتح استانبول توسط نیروهای عثمانی (۱۴۵۳ میلادی) به‌دستور پادشاه محمد دوم به مسجد بدل شد و تا قبل از ساخت مسجد آبی‌، به‌عنوان مسجد اصلی استانبول مورد استفاده بود. پس از اعلام حکومت جمهوری در ترکیه در زمان آتاتورک، ایاصوفیه به موزه تبدیل شد.

منبع عکس: dailysabah، عکاس: نامشخص

مسجد ایاصوفیه معماری منحصربه‌فردی دارد و گنبد عظیم آن روی چهار ستون بزرگ قرار گرفته است که به پای فیل شباهت دارند. در گوشه و کنار این مسجد و روی موزاییک‌های به کار رفته در بنا می‌توان از تماشای نقاشی‌هایی هنرمندانه‌ای از مریم مقدس، مسیح و جبرائیل لذت برد. علاوه بر این وجود ۴۰ پنجره که نور را به درون فضای مسجد ایاصوفیه منعکس می‌کنند به زیبایی‌های این بنا می‌افزاید.

• آدرس: منطقه فاتح، محله جان‌کورتاران (Cankurtaran)، خیابان توپکاپی سارایی (Topkapi Sarayi) (مشاهده روی نقشه)
• فاصله از محله آکسارای:‌ ۵ کیلومتر (۲۰ دقیقه)

کلیسای ایا ایرنه در محوطه بیرونی کاخ توپکاپی قرار دارد و اولین کلیسای مسیحیان بیش از ایاصوفیه است که توسط امپراتوری روم شرقی و در شهر باستانی قسطنطنیه ساخته شد. این کلیسا بعد از ایاصوفیه دومین کلیسای بزرگ استانبول محسوب می‌شود. کلیسای ایرنه در زمان «کنستانتین کبیر» (Konstantinos the Great) و در سال ۳۳۰ پیش از میلاد روی معبد چوبی قدیمی بنا شد. این بنا تنها کلیسای سه شبستانی باقی مانده از دوره بیزانس محسوب می‌شود.

مبنع: ویکی‌پدیا، عکاس: Ninara

کلیسای ایا ایرنه یک بار در زمان شورش نیکا در سال ۵۳۲ میلادی، همراه ایاصوفیه ویران شد و سپس مورد مرمت قرار گرفت؛ بار دیگر در پی آسیب‌‌های ناشی از زلزله در سال ۷۴۰ میلادی، بازسازی و به کلیسای امروز با گنبد و پلانی باسیلیکایی بدل شد.

• آدرس: منطقه فاتح، محله عالم‌دار (Alemdar)، خیابان یرباتان (Yerebatan) (مشاهده روی نقشه)
• فاصله از محله آکسارای:‌ ۵ کیلومتر (۲۰ دقیقه)

آب‌انبار باسیلیکا به دوران بیزانس تعلق دارد و به‌عنوان محلی برای ذخیره آب مورد استفاده قرار می‌گرفت. این بنای منحصربه‌‌فرد زیر شهر استانبول است و با ۳۳۶ ستون شکوه معماری بیزانس را یادآوری می‌کند. باسیلیکا سیسترین با مساحتی در حدود ۸,۹۰۰ متر مربع و حجم آبی در حدود ۸۰,۰۰۰ مترمکعب بزرگ‌ترین آب‌انبار زیرزمینی موجود در استانبول محسوب می‌شود. برای بازدید از این زیرزمین مرموز و شگفت‌انگیز باید از ۵۲ پله سنگی پایین بروید.

منبع عکس: lonelyplanet، عکاس: نامشخص

آب‌ انبار باسیلیکا در آغاز و در زمان کنستانتین اول و در قرن سوم و چهارم با هدف ایجاد سرداب و زیرزمینی برای کلیسای «باسیلیکا استوا» (Stoa Basilica) شکل گرفت؛ اما ژوستینین اول، یکی از پادشاهان بیزانس، دستور داد تا برای تامین آب مورد نیاز کاخ و ساختمان‌های اطراف آن در زمان محاصره دشمن، این زیرزمین به آب‌انبار بدل شود.

بنای فعلی باسیلیکا سیسترن به قرن ششم میلادی تعلق دارد و روی دو ستون‌ آن تصویر برعکس اسطوره یونانی مدوسا دیده می‌شود. این بنای تاریخی امروز به‌عنوان موزه و مکانی برای برگزاری فستیوال‌های فرهنگی و رویدادهای ملی و بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

پل قنات والنس در بهار، منبع عکس : urbstravel.com، عکاس: نامشخص

در سفر به استانبول از کدام محله‌های این شهر دیدن کرده‌اید؟ آیا تجربه خرید از بازارهای آکسارای را داشتید؟ به نظر شما کدام بازار این محله به‌لحاظ اقتصادی و کیفیت مطلوب‌تر است؟ از کدام آثار تاریخی محله آکسارای دیدن کردید؟ در صورت تمایل تجربه خود را از سفر و بازدید از محله آکسارای با ما و مخاطبان کجارو به اشتراک بگذارید.

عکس کاور: نمایی از برج ساعت در محله آکسارای؛‌ منبع عکس: yenigungazete، عکاس: نامشخص

نویسنده: شقایق وحیدی