کاخ تچر

کاخ تچر قدیمی‌ترین و سالم‌ترین کاخ تخت جمشید به حساب می‌آید. این کاخ از معدود بناهای تخت جمشید است که در جریان حمله اسکندر دچار آتش‌سوزی نشد.

کاخ تچر که به کاخ اختصاصی داریوش بزرگ هخامنشی و کاخ تچرا نیز معروف است، از اولین کاخ‌هایی بود که بر صفه تخت جمشید ساخته شد. این کاخ در جنوب تخت جمشید و در جهت جنوب نیز ساخته شده است. کاخ تچر با سنگ‌های خاکستری مرغوب و صیقل‌خورده، یکی از جاذبه‌های تخت جمشید و از جاهای دیدنی مرودشت محسوب می‌شود. در این مقاله بیشتر با این کاخ هخامنشی آشنا خواهیم شد.

• آدرس: استان فارس، شهرستان مرودشت، شهرک مهدیه، انتهای خیابان تخت‌ جمشید، تخت جمشید (مشاهده روی نقشه)

کاخ تچر پارسه در بخش جنوبی صفه تخت جمشید در شمال شرق شهرستان مرودشت استان فارس قرار دارد. این کاخ از نخستین کاخ‌هایی بود که بر صفه تخت جمشید کشف شد. کاخ تچر رو به جنوب و در جنوب غربی کاخ آپادانا تخت جمشید است.

منبع عکس: Wikimedia، عکاس: Carole Raddato

تخت جمشید تا شیراز، ۷۵ کیلومتر (یک ساعت)، تا شهر مرودشت حدود ۱۰ کیلومتر (۲۰ دقیقه) و تا تهران حدود ۸۶۵ کیلومتر (۹ ساعت و ۵۰ دقیقه) فاصله دارد.

برای دسترسی به کاخ تچرا تخت جمشید باید خود را به فلکه ملل در انتهای شمالی شهرک مهدیه شهرستان مرودشت برسانید. از فلکه ملل، وارد خیابان تخت جمشید شوید. در انتهای خیابان تخت جمشید به ورودی شهر پارسه می‌رسید. در آنجا با دریافت بلیط ورودی تخت جمشید، می‌توانید پای پیاده به صفه تخت جمشید وارد شوید. کاخ تچر، در بخش جنوبی صفه، پشت کاخ آپادانای داریوش قرار دارد.

منبع عکس: Flickr، عکاس: Peggy Reimchen

کاخ تچر یکی از قدیمی‌ترین کاخ‌های تخت جمشید است. ساخت این کاخ در زمان حکومت داریوش یکم هخامنشی آغاز شد؛ به‌ همین خاطر، کاخ تچر با عنوان کاخ اختصاصی داریوش نیز معروف است. با آنکه کاخ به داریوش یکم منسوب شده است، تنها بخش کوچکی از آن در زمان حکومت وی تکمیل شد.

کاخ تچرا پارسه بیشتر کاربرد آیینی داشت تا مسکونی. این کاخ رو به جنوب و در جهت ورودی قدیمی صفه تخت جمشید قرار داشت. بعدها با ساخته شدن کاخ آپادانا تخت جمشید و دیگر تالارهای پیرامونی، اینجا محلی برای برگزاری جشن‌ها و مراسم آیینی شد.

منبع عکس: advertisingstudio.shiveh، عکاس: نامشخص

بر دیواره‌های دروازه‌های کاخ تچرا تخت جمشید، نقوش مشهور هخامنشی، یعنی نبرد شهریار و شیر، کنده‌کاری شده است. نمای خارجی آرامگاه داریوش بزرگ در نقش رستم، از روی کاخ تچر الگوبرداری شده است؛ به همین ترتیب، جانشینان داریوش هم از همین طرح برای آرامگاه‌های خود استفاده کردند. از سنگ‌تراشی‌های کاخ تچر در کاخ‌های بعدی هخامنشی نیز استفاده شد.

در سال ۳۳۰ قبل از میلاد در پی حمله اسکندر مقدونی به قلمرو هخامنشیان، تخت جمشید غارت شد. کاخ تچر از معدود بناهایی بود که در جریان ویرانی تخت جمشید دچار آتش‌سوزی نشد.

منبع عکس: Wikimedia، عکاس: Diego Delso

• ساعت بازدید: همه‌روزه از هشت صبح تا پنج عصر
• هزینه بازدید (سال ۱۴۰۲): ۵,۰۰۰ تومان برای بازدیدکنندگان داخلی، ۱۰۰,۰۰۰ تومان برای بازدیدکنندگان خارجی

نام «تچر» در کتیبه سه‌زبانه داریوش بر دو طرف درگاه جنوبی کاخ (کتیبه DPa)، در بالای سر شاه، حک شده است:

داریوش شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه کشورها، پسر ویشتاسپ، هخامنشی که این تچر را ساخت.

کاخ تچر به انگلیسی به‌صورت «Tachar Chateau» نوشته می‌شود و «تچر» در زبان فارسی باستان به‌معنای «کاخ زمستانی» است. در کتیبه‌ای دیگر در همان کاخ، این بنا «هدیش» هم نامیده شد؛ اما امروزه با همان نام تچر یا کاخ داریوش شناخته می‌شود. سنگ‌های خاکستری صیقل‌خورده کاخ به‌قدری براق بودند که بازتاب تصویر آدم بر آن‌ها می‌افتاد؛ به همین دلیل، در دوره‌های متاخر به آن آینه‌خانه یا تالار آینه نیز می‌گفتند.

کلمه «تچر» در زبان فارسی به‌صورت «تجر» یا «طرز» باقی مانده است. تچر را «کاخ زمستانی» معنی کرده‌اند؛ اما دلیلی مبنی بر آنکه کاخ تچر پارسه سرای زمستانی داریوش بوده است، وجود ندارد.

منبع عکس: tachar.tours، عکاس: نامشخص

کاخ تچر، با ابعاد تقریبی ۴۰ در ۳۰ متر و مساحت حدودی ۱,۲۰۰ متر مربع، یکی از کوچک‌ترین کاخ‌ها بر صفه تخت جمشید است. این کاخ بر سکویی بین ۲٫۲ تا سه متر بالاتر از سطح کاخ آپادانا و حیاط پیرامونش ساخته شده است. از باکیفیت‌ترین سنگ خاکستری برای ساخت کاخ استفاده شد. سطح کاخ کاملا صیقل خورده بود و تمام سطح بنا، مثل خزانه تخت جمشید، با کفپوش قرمز تزیین شده بود. کفپوش قرمز جزو مشخصه‌های سازه‌های داریوش بوده است.

سطح صیقل‌خورده و کیفیت بالای سنگ‌ها باعث شد تا امروزه کاخ تچر سالم‌ترین ویرانه تخت جمشید به حساب آید. آجرهای خشتی دیواره‌های کاخ کاملا متلاشی شده‌اند؛ اما بلوک‌های سنگی در و قالب پنجره‌های کاخ هنوز پابرجا مانده‌اند.

منبع عکس: Wikimedia، عکاس: درفش کاویانی

کاخ تچرا تخت جمشید پلان مستطیلی دارد و از این لحاظ یادآور معماری پاسارگادی است. تالار اصلی کاخ تچر ۱۵٫۱۵ در ۱۵٫۴۲ متر است و سه ردیف چهارستونه دارد. ستون‌های کاخ احتمالا از چوب بوده که هیچ اثری از آن‌ها باقی نمانده است. تالار اصلی پایه‌ستون‌های مربعی دوپله‌ای، تیرهای چوبی پوشیده از موم، جزئیات تزیینی رنگی و سرستون‌های گاو نر دوسر داشت.

تالار اصلی کاخ تچر ۱۶ پنجره و طاقچه داشت که هرکدام از دل یک بلوک سنگی مستطیل‌شکل کنده‌کاری شده بودند. در بالای پنجره‌ها و طاقچه‌ها شیارهای عمودی خورده بود که اصطلاحا به آن‌ها قرنیز مصری می‌گویند. هر پنجره‌ای که از دل یک بلوک سنگی درآورده‌اند، به ابعاد ۲٫۶۵ در ۲٫۶۵ در ۱٫۷۰ متر و وزن ۱۸ تن است. قالب در کاخ از سه تکه‌سنگ جداگانه ساخته شده است و ۷۵ تن وزن دارد.

منبع عکس: Wikimedia، عکاس: Bernard Gagnon

کاخ تچر با دو پلکان متقاطع به دربار جنوبی وصل می‌شود. بعدها در زمان حکومت اردشیر سوم هخامنشی پلکان جدیدی به بخش شمال غربی تچر اضافه شد که با درگاه جدیدی به تالار اصلی وصل می‌شد. در شمال پلکان اردشیر سوم، سنگی را به‌صورت طاسی کم‌عمق کنده‌اند. محوطه حفاری‌شده چهارگوش آن، به راه آبی می‌پیوندد که چند متری به سوی غرب رفته سپس می‌پیچد و بیش از ۴۰ متر به‌سمت جنوب پیش می‌رود تا به راه آب‌های زیرزمینی حیاط جنوبی تچر برسد.

در جنوب کاخ تچر، خشایارشا شروع به ساخت کاخ جدیدی کرد که پسرش، اردشیر یکم، آن را به پایان برد. این کاخ استادانه‌ترین نمای خارجی در تخت جمشید را داشت؛ ۳۰ نماینده حامل هدایا در آن نقش شده بودند؛ اما نما بعدتر ویران یا در جای دیگری به کار گرفته شد.

تنها باروهای غربی و جنوبی کاخ تچرا تخت جمشید باقی مانده‌اند که به‌طور متناوب کنگره‌های کوچک و بزرگ دارند. روی هر کنگره یک جفت شاخ گاو بزرگ قرار داشت و با پنجره‌های کور و طرح سرنیزه تزیین شده بود.

منبع عکس: turkce.naser.yazar، عکاس: نامشخص

مثل دیگر بخش‌های تخت‌ جمشید، کاخ تچر هم دارای نقوشی از نمایندگان حامل هدایا است. از دیگر نقش‌ها بر دیواره‌های کاخ تچر پارسه می‌توان به نیزه‌داران و سپرداران پارسی، خدمتکاران یا همراهانی که حوله و بطری عطر به دست دارند و پهلوانان سلطنتی که در حال کشتن شیر و دیو هستند، اشاره کرد.

کشتن شیر و دیو توسط پادشاه احتمالا به رسالت شاهنشاه در دو حوزه گیتی و مینو مربوط می‌شود که در اولی، شاهنشاه قدرت زمینی خود برای مقابله با تهدیدها و حفظ نظم را نشان می‌دهد و در دومی، رسالت شاهنشاه در حفظ نظم هستی، گسترش نیکی و مبارزه با شر را به نمایش می‌گذارد.

سردر اصلی: در سردر اصلی، نقش‌برجسته داریوش یکم با تاجی کنگره‌دار و پوشیده از ورقه‌های طلا نمایش داده شده است.

درگاه‌های اصلی: بر درگاه‌های اصلی تالار، داریوش بزرگ با دو همراه نقش شده‌اند. بازوبندها، طوق‌ها، گوشواره‌ها، پولک‌ها و تزیینات ریش همگی از فلزات و سنگ‌های قیمتی ساخته شده و به نقش اضافه شده بودند. در سال ۱۷۰۴ میلادی، «کرنلیوس دوبروین» (Cornelis de Brujin)، جهانگرد هلندی، با قلم و تیشه قسمت‌هایی از حجاری جامه چین‌دار داریوش که حاوی کتیبه بود را کند و به پاریس برد. این قطعه‌ها اکنون در گنجینه نشان‌های کتابخانه ملی فرانسه موجود است.

منبع عکس: sajjad_mokhtarzadehgan، عکاس: سجاد مختارزادگان

قاب پنجره‌ها: بر تمام قاب‌های پنجره‌های کاخ تچر، کتیبه سه‌زبانه‌ای با این عبارت نگاشته است:

قاب سنگی که برای خانه شاهی داریوش درست شده است.

درگاه جنوبی: کتیبه‌ای سه‌زبانه بر دو طرف درگاه جنوبی بالای سر شاه حک شده است که شاه را چنین معرفی می‌کند:

داریوش شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه کشورها، پسر ویشتاسپ، هخامنشی، که این تچر را ساخت.

منبع عکس: ebi_in_usa، عکاس: نامشخص

قطعات سه‌زبانه مشابهی بر لباس پیکرهای شاهی حک شده است. این پیکرها را خشایارشا تشخیص داده‌اند که در این صورت نشان‌دهنده دوره‌ای هم‌زمانی در حکومت داریوش و خشایارشا است؛ در این دوره، خشایارشا می‌توانست تاج داریوش را بر سر بگذارد و نایب شاه باشد.

پلکان جدید: اردشیر سوم نمای بیرونی پلکان جدید را با نقش نمایندگان حامل هدایا تزیین کرد. این نمایندگان به زیبایی در دو طرف کتیبه‌ای از اردشیر سوم نقش شدند. در کتیبه، اردشیر سوم اهوره‌مزدا را می‌ستاید، خود را معرفی می‌کند و تبارش را به «ویشتاسپ، پسر ارشام، هخامنشی» می‌رساند و تاکید می‌کند که این پلکان سنگی را خودش ساخته است. اردشیر کتیبه را با این دعا به پایان می‌برد:

باشد تا اهوره‌مزدا و ایزد مهر مرا بپایند و این کشور را و آنچه را بر دست من کرده شد.

کتیبه اردشیر سوم؛ منبع عکس: Flickr، عکاس: Youngrobv

بر دیواره‌های پلکان‌های کاخ تچر، نقش خدمتکاران، همراهان، سربازان با لباس مادی و پارسی و همچنین نمایندگان حامل هدایا کنده‌کاری شده‌ است. پارسیان شالی به دور سر و گردن پیچیده‌اند که چانه‌هایشان را می‌پوشاند. برخی ریش و سبیل ندارند که احتمالا خواجگان درباری هستند. افراد بره، انواع خوراکی و ظروف آشپزخانه به دست دارند؛ به همین دلیل، حدس زده‌اند شاید ایشان مغانی بوده‌اند که برای اجرای مراسم قربانی به آنجا آمدند.

پلکان جنوبی: در نمای خارجی پلکان جنوبی کاخ تچرا تخت جمشید، حلقه بالدار میان دو ابوالهول روبه‌روی هم به‌همراه ردیفی از درختان نخل نقش شده است. در پایین آن‌ها، دو ردیف ۹ نفره از سربازان پارسی با کلاه استوانه‌ای، قبای چین‌دار و کفش‌ سه‌بند روبه‌روی هم و در دو طرف کتیبه فارسی باستان خشایارشا ایستاده‌اند.

کتیبه خشایارشا؛ منبع عکس: Wikimedia، عکاس: Adam Jones

نسخه‌ای عیلامی از کتیبه خشایارشا در سمت راست و نسخه‌ای بابلی در سمت چپ پلکان جنوبی کاخ تچر پارسه حک شده است. در این کتیبه‌ها، خشایارشا نخست اهوره‌مزدا را می‌ستاید؛ سپس خود را معرفی می‌کند و می‌گوید:

به خواست اهوره‌مزدا، این هدیش را داریوش شاه که پدر من بود، ساخت.

همین کتیبه سه‌زبانه دو بار دیگر بر ستون‌های یک‌پارچه رواق جنوبی حک شده است.

کتیبه سه زبانه خشایارشا؛ منبع عکس: ebi_in_usa، عکاس: نامشخص

دیوار شمالی رواق: کاخ تچر محل گرد آمدن بسیاری از کتیبه‌های هخامنشی و غیرهخامنشی از دوره‌های مختلف است. دو کتیبه به زبان فارسی میانه بر دیوار شمالی رواق دیده می‌شود. در کتیبه نخست، شاپور سکانشاه، برادر شاهنشاه شاپور دوم ساسانی، «فرمانروای سند، سیستان و توران تا به مرز دریا (دریای عمان)» در سال ۳۱۱ میلادی می‌گوید که او:

از این راه، میان استخر و سیستان، روانه شد و به نیکویی در اینجا (صدستون یعنی تخت جمشید) فرود آمد.

شاپور سکانشاه سپس در تخت جمشید خوراک خورد. همراه او اسواران پارسی و سیستانی و دیگر بزرگان بودند. شاپور بزمی بزرگ و آیین‌های دینی برای خدایان برپا کرد. او بر روان‌های پدر و نیاکانش درود فرستاد. آنگاه شاپور سکانشاه برای شاپور شاهنشاه و روان خودش و نیز برای آن که فرمان ساخت این بنا را داد، قربانی کرد.

کتیبه شاپور سکانشاه؛ منبع عکس: ebi_in_usa، عکاس: نامشخص

۱۶ سال پس از نقر کتیبه شاپور سکانشاه، خود شاپور سلوکوس نامی را برای بازدید از کتیبه فرستاد. سلوکوس نیز در کنار کتیبه شاپور سکانشاه، کتیبه دیگری کند.

کتیبه‌های آل بویه: از میان کتیبه‌های متاخر، دو کتیبه به زبان عربی و خط کوفی متعلق به عضدالدوله، شاه آل بویه است. کتیبه اول در هشت سطر بر بدنه شرقی درگاه سنگی بین ایوان و تالار سمت ایوان نقر شد. عضدالدوله در کتیبه‌ها می‌گوید وقتی از فتح اصفهان و شکست سپاه خراسانی پیروزمندانه به شیراز برمی‌گشت، در این کاخ اقامت داشت و موبدی زرتشتی از کازرون پیش آورد تا کتیبه‌های قدیمی‌تر پهلوی را برایش ترجمه کند.

یک امیر دیگر آل بویه با نام بهاءالدوله دیلمی نیز در سال ۱۰۰۲ میلادی در کاخ تچر پارسه کتیبه‌ای نقر کرد. بهاءالدوله در کتیبه می‌گوید که با سپاهی کلان برای شکار به این مکان آمد و اقامت کرد.

کتیبه آل بویه؛ منبع عکس: ebi_in_usa، عکاس: نامشخص

دیگر کتیبه‌ها: کتیبه‌های دیگری از جمله کتیبه علی آق‌قویونلو به سال ۱۴۷۶ میلادی و چند لوحه از شاهزاده تیموری، ابراهیم سلطان، در کاخ تچر کنده شده است. بر یکی از الواح ابراهیم سلطان به خط ثلث، شعری از سعدی نگاشته شده است:

کرا دانی از خسروان عجم / ز عهد فریدون و ضحاک و جم که بر تخت ملکش نیامد زوال؟ / ز دست حوادث نشد پایمال نه بر باد رفتی سحرگاه و شام / سریر سلیمان علیه السلام به آخر ندیدی که از باد رفت؟ / خنک آنکه با دانش و باد رفت الا تا درخت کرم پروری / که بی‌شک بر کامرانی خوری

چند کتیبه دیگر از دوره‌های بعدی در کاخ تچر وجود دارد که آخرین آن‌ها به سال ۱۸۸۸ میلادی برمی‌گردد. این کتیبه روایتی از عملیات گنج‌یابی فرهادمیرزا فرمانفرما در تخت جمشید به دست می‌دهد.

کتیبه فرهادمیرزا فرمانفرما؛ منبع عکس: ebi_in_usa، عکاس: نامشخص

• آدرس: مرودشت، شهرک مهدیه، انتهای خیابان تخت‌ جمشید (مشاهده روی نقشه)
• تلفن: ۰۷۱۴۳۳۴۱۵۵۳
• اینستاگرام: persepolis.whs@
• وب‌سایت: persepolis.info
• ساعت بازدید: همه‌روزه از هشت صبح تا پنج عصر
• هزینه بازدید (سال ۱۴۰۲): برای مسافر داخلی ۵,۰۰۰ تومان و برای مسافر خارجی ۱۰۰,۰۰۰

تخت جمشید پایتخت آیینی هخامنشیان بود و کاخ تچر تنها دیدنی بر صفه آن نیست. در این مجموعه، کاخ‌ها، گنجینه‌ها و آرامگاه‌های متعددی وجود دارد و قدمت آن به سال ۵۱۵ قبل از میلاد برمی‌گردد. در تخت جمشید، معماری هخامنشی به نمادین‌ترین شکل خود پیش چشم بازدیدکنندگان قرار می‌گیرد. پرسپولیس در سال ۱۳۵۷ شمسی به فهرست میراث جهانی یونسکو اضافه شد.

مجموعه تخت جمشید بر صفه‌ای ساخته شده است و پنج کاخ در اندازه‌های مختلف و دروازه‌های بزرگ دارد. با اطمینان نمی‌توان از کاربری این مجموعه در زمان هخامنشیان سخن گفت. تخت جمشید در مقایسه با شهرهای آن زمان کوچک است. به نظر می‌آید هخامنشیان به‌صورت فصلی و برای مناسبت‌های خاص در پرسپولیس حضور می‌یافتند. هنوز کامل روشن نیست که اقامتگاه شاه در کدام بخش تخت جمشید بوده است.

منبع عکس: amuraworld، عکاس: نامشخص

تا همین اواخر، باستان‌شناسان بر این باور بودند که تخت جمشید محل برگزاری جشن نوروز بوده است. همان طور که از نقش‌برجسته‌های پلکان‌ها برداشت می‌شود، اشراف و خراج‌گزاران امپراتوری در اینجا هدایایی برای شاه می‌آوردند. بخش‌های چوبی مجموعه تخت جمشید را سپاهیان اسکندر در سال ۳۳۰ قبل از میلاد احتمالا به عمد به آتش کشیدند.

تخت جمشید امروز نیز در تعطیلات نوروز، بیشترین بازدیدکننده را به خود می‌بیند؛ برای مثال، در نوروز سال ۱۴۰۱، روزانه ۲۳,۰۰۰ نفر از این مجموعه بازدید کردند.

• آدرس: مرودشت، جاده مرودشت-سارویی، بعد از روستای جلیان، سر سه‌راهی جاده مرودشت به‌سمت سارویی و سیوند (مشاهده روی نقشه)
• تلفن: ۰۷۱۴۳۳۴۱۵۵۶
• وب‌سایت: persepolis.info
• ساعت بازدید: هشت صبح تا پنج عصر
• هزینه بازدید (سال ۱۴۰۲): برای مسافر داخلی ۴,۰۰۰ تومان و برای مسافر خارجی ۵۰,۰۰۰ تومان
• فاصله از کاخ تچر: هفت کیلومتر (۱۰ دقیقه رانندگی)

نقش رجب محوطه‌ای باستانی است که در غرب شهر اصطخر قرار دارد. نقش رجب همراه با نقش رستم جزو محوطه تاریخی-فرهنگی مرودشت به حساب می‌آید و نامزد قرار گرفتن در فهرست میراث جهانی یونسکو است. در نقش رجب، چهار کتیبه و نقش‌برجسته قرار دارد که قدمتشان به قرن سوم میلادی، یعنی اوایل عصر ساسانی، برمی‌گردد.

یکی از کنده‌کاری‌ها، نقش تاج‌گذاری اردشیر بابکان، بنیان‌گذار دودمان ساسانی، است. دومین کتیبه تاج‌گذاری به شاپور یکم، پسر اردشیر بابکان، تعلق دارد. سومین نقش‌برجسته شاپور یکم و اشراف همراهش را نشان می‌دهد. چهارمین کتیبه و نقش‌برجسته متعلق به کرتیر، موبد بلندمرتبه زمان شاپور و پسرانش، است.

منبع عکس: Visit Iran، عکاس: نامشخص

• آدرس: شهرستان مرودشت، جاده مرودشت-سارویی، روستای امیدیه (مشاهده روی نقشه)
• تلفن: ۰۷۱۴۳۳۴۱۵۵۶
• وب‌سایت: persepolis.info
• ساعت بازدید: هشت صبح تا پنج عصر
• هزینه بازدید (سال ۱۴۰۲): برای مسافر داخلی ۵,۰۰۰ تومان و برای مسافر خارجی ۱۰۰,۰۰۰ تومان
• فاصله از کاخ تچر: ۱۰ کیلومتر (۱۳ دقیقه رانندگی)

نقش رستم یک محوطه باستانی و آرامگاه شاهی مربوط به دوران ایران باستان است. مجموعه‌ای از سنگ‌برجسته‌ها متعلق به دوران عیلامی، هخامنشی و ساسانی بر پیکر کوه‌ها و صخره‌های این محوطه نقش شده‌اند. آرامگاه چهار شاه هخامنشی، از جمله آرامگاه داریوش بزرگ و خشایارشا، در دل کوه در نقش رستم قرار دارد. آرامگاه‌ها با نقوشی شبیه به نقش کاخ‌های تخت جمشید تزیین شده‌اند.

چهار سنگ‌برجسته ساسانی در پایین آرامگاه شاهان هخامنشی قرار دارد. از این چهار سنگ‌برجسته، سه سنگ‌برجسته متعلق به شاهان و یکی متعلق به موبد دوره اوایل ساسانیان است. شاهان ساسانی یا در حال ملاقات خدا یا در حال جنگ نشان داده شده‌اند. یکی از معروف‌ترین سنگ‌برجسته‌ها، نقش شاپور یکم سوار بر اسب در برابر سه امپراتور مغلوب رومی است.

منبع عکس: Wikimedia، عکاس: Diego Delso

نقش‌برجسته‌های ساسانی پای آرامگاه شاهان هخامنشی نشان می‌دهد که این محوطه چقدر برای ایرانیان باستان مهم بوده است. نقش رستم در ماه فروردین و به مناسبت عید نوروز به‌طور میانگین ۱۳,۰۰۰ بازدیدکننده به خود می‌بیند که نشان می‌دهد هنوز هم برای ایرانیان اهمیت دارد.

• آدرس: شهرستان مرودشت، بخش سیدان، پارک سرآسیاب (مشاهده روی نقشه)
• ساعت بازدید: ۲۴ساعته
• هزینه بازدید: رایگان
• فاصله از کاخ تچر: ۲۳ کیلومتر (۲۹ دقیقه رانندگی)

تفرجگاه و چشمه سرآسیاب از جاهای دیدنی استان فارس است که آب‌وهوای مطبوعی دارد. از آب چشمه سرآسیاب در قدیم برای گرداندن آسیاب‌ها استفاده می‌شد؛ اما امروزه آب این چشمه زمین‌ها و باغ‌های پایین‌دست را سیراب می‌کند. تفرجگاه سرآسیاب چشمه‌های پرآب و گوارایی دارد که از دل کوه می‌جوشند.

منبع عکس: Fars.travel، عکاس: Elaheh.photography

سرآسیاب به‌خاطر ارتفاعات و چشمه‌های اطراف، هوای خنک‌تری نسبت به مناطق اطراف خود دارد. پارکی تفریحی در قسمت جنوبی چشمه سرآسیاب قرار گرفته که برای استراحت مناسب است. چند آسیاب تاریخی مربوط به دوره قاجار هم در این محل جلب توجه می‌کند.

منبع عکس: Wikimedia، عکاس: Laurens R. Krol

اگر تجربه بازدید از کاخ تچر پارسه را داشته‌اید، نظر خود را با ما و دیگر کاربران کجارو در میان بگذارید.

منبع عکس کاور: Wikimedia، عکاس: Laurens R. Krol

نویسنده: رضا اردو