روستای زرگر

آیا تاکنون آوازه روستایی در ایران که مردم آن، اصالتی اروپایی دارند و به زبانی غیر از فارسی و زبان‌های محلی ایرانی مسلط هستند، به گوش شما رسیده است؟ روستای زرگر، یکی از جاهای دیدنی قزوین است که مردم آن به‌غیر از زبان فارسی و ترکی قزوینی، به زبان رومانو صحبت می‌کنند. افسانه‌ها و روایت‌های بسیاری درباره اصالت اهالی این روستا و چگونگی رسیدن این قوم به نزدیکی پایتخت ایران وجود دارند که بسیار قابل‌توجه هستند. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با روستای زرگر که لقب عجیب‌ترین روستای ایران را به خود اختصاص داده است، آشنا کنیم.

منبع عکس: blog.rahbal.com

منبع عکس: ealiya.com

روستای زرگر از روستاهای اطراف تهران است و در جهت شمال غربی آن قرار دارد. این روستا در بخش بشاریات شرقی در شهرستان آبیک استان قزوین واقع شده است. زرگر در ۲۲ کیلومتری شهر آبیک و در جهت غربی آن قرار دارد. فاصله روستای زرگر تا تهران، حدود ۱۱۵ کیلومتر است. زرگر تا کرج، نیز حدود ۶۷ کیلومتر فاصله دارد. کرج در جنوب شرقی روستای زرگر آبیک واقع شده است.

شهر قزوین با فاصله ۵۱ کیلومتر از روستای زرگر آبیک، در جهت شمال غربی این روستا واقع شده است و تاکستان نیز در غرب زرگر قرار دارد؛ البته با فاصله حدود ۱۰۰ کیلومتری. منطقه الموت در شمال روستای زرگر قرار دارد و برای رسیدن به آن باید حدود ۱۰۸ کیلومتر رانندگی کنید. علم‌کوه نیز در شمال شرقی روستای زرگر قزوین واقع شده است و حدود ۲۶۰ کیلومتر با روستا فاصله دارد.

منبع عکس: blog.rahbal.com

روستای زرگر از دیدنیهای اطراف تهران است؛ بنابراین اگر از تهران به‌سمت زرگر می‌روید، باید حدود ۱۱۵ کیلومتر در آزادراه تهران-کرج و سپس کرج-قزوین، رانندگی کنید تا به آبیک برسید. پس از عبور از آبیک، حدود ۱۵ کیلومتر دیگر در آزادراه کرج - قزوین پیش بروید تا به یک مسیر فرعی برسید. دشت شقایق قزوین در حاشیه این راه فرعی قرار گرفته است. وارد این جاده فرعی شوید تا در نهایت به روستای زرگر قزوین برسید. ورود به روستای زرگر قزوین، رایگان است.

• آدرس: استان قزوین، آبیک، بخش بشاریات (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس: lidomatrip.com

ریشه اجدادی مردم بومی روستای زرگر کماکان مشخص نیست. حضور مردمان روستایی در چند کیلومتری تهران که به زبانی غیر از فارسی و ترکی، مسلط هستند، تاکنون معمایی بوده که کسی موفق به حل کردن آن نشده است. یکی از مهم‌ترین سوال‌ها پیرامون اصالت اهالی روستای زرگر آبیک این است که چگونه می‌شود قومی در یکی از روستاهای اطراف پایتخت زاد و ولد کنند که هم ایرانی هستند و هم وضعیت ظاهری و جسمانی آن‌ها مانند رنگ چشم، قد و هیکل با معیارهای اروپایی تطابق دارد؟ تاکنون پژوهش‌های مختلفی درباره ادغام قوم ایرانی و اروپایی در روستای زرگر قزوین انجام شده است؛ اما هیچ‌کدام به نتیجه قطعی نرسیده‌اند و نیاز به بررسی بیشتر دارند.

فکر می‌کنید چطور افرادی که به زبان رومانو سخن می‌گویند، به روستای زرگر قزوین رسیده‌اند؟ برخی اعتقاد دارند که اجداد این قوم در گذشته‌های دور به ایران مهاجرت کردند. بر طبق این نظریه، گفته می‌شود که عده‌ای از این افراد کوچ‌نشین در نهایت به روستای زرگر رسیدند و به‌دلیل آب و هوای خوش، این منطقه را برای سکونت دائم انتخاب کردند.

منبع عکس: blog.rahbal.com

مشخص نیست که اقوام رومانو از چه سرزمینی آمده و به چه علت در جهان پخش شده‌اند؛ اما طبق این روایت، گفته می‌شود که رومانوها طایفه‌ای با سبک زندگی عشایری بودند که قرن‌ها قبل از مرزهای شمالی ایران به کشور ما وارد شده و در مناطق مختلف پخش شدند. آن‌ها به‌تدریج یک‌جانشینی را انتخاب کردند و نوادگان آن‌ها در حال حاضر در روستای زرگر آبیک زندگی می‌کنند.

روایتی دیگر می‌گوید که رومانوها اصالتا ایرانی هستند و به خاطر شجاعت و دلیری، به‌عنوان سربازان قزلباش شاه عباس صفوی انتخاب می‌شدند. برخی نیز بر این باور هستند که زرگرها افرادی جنگجو و دلیر بودند و در هیچ زمانی با حکومت‌های وقت، سر سازگاری نداشتند؛ به همین دلیل، حاکمان مختلف برای مصون ماندن از خطر، این قوم را در دنیا پخش کردند؛ البته مشخص نیست که چه حکومتی، در چه زمانی و از کدام کشور این تصمیم را گرفته است.

روایتی دیگر نیز درباب روستای زرگر وجود دارد که در آن سخن از پیرمردی از اهای روستای زرگر است که به گفته بسیاری از ریش‌سفیدان روستا، تمام حساب و کتاب‌های خود و کارهای نوشتاریش را به زبان روسی انجام می‌داده است. وجود چنین شخصی در این منطقه، معمایی به معماهای گذشته اهالی روستا اضافه کرده است. جالب است بدانید که پس از فوت این پیرمرد، دیگر اثری از استفاده از زبان روسی در زرگر دیده نشده است و به‌مرور، استفاده از زبان رومانو در میان مردم رایج شده است. برخی از اهالی روستا بر این باور هستند که اصالت آن‌ها به‌غیر از روسیه به کشورهای رومانی و یونان برمی‌گردد. آن‌ها اعتقاد دارند که اجدادشان از این کشورها به روستای زرگر مهاجرت کرده‌اند.

منبع عکس: blog.rahbal.com

در یک روایت دیگر آمده است که زرگرها به احتمال زیاد همان کولی‌های اروپایی هستند که در گذشته سر از روستایی در اطراف تهران درآورده‌اند و برای همیشه در این ده ماندگار شده‌اند.

برای زرگر، نامیده شدن اهالی این روستا نیز داستان‌هایی وجود دارد که در آن گفته می‌شود که زمانی که برای اهالی این روستا شناسنامه می‌گرفتند، زنان این منطقه به پیشه ساخت زیورآلات مشغول بودند؛ به همین دلیل، نام روستا را زرگر گذاشتند.

منبع عکس: blog.rahbal.com

در این میان، برخی تاریخ‌دانان بر این باور هستند که اجداد اقوام روستای زرگر آبیک، ریشه اصیل ایرانی دارند. بیشتر اهالی روستای زرگر نیز به همین نظریه اعتقاد دارند. آن‌ها با وجود گویش رومانو، همگی روایت‌ها و فرضیه‌های گفته شده را افسانه می‌دانند و به رگ و ریشه ایرانی خود مفتخر هستند. آن‌ها به زبان لاتین می‌نویسند:

«meen iranisom» به‌معنای من ایرانی هستم. «Kato dayatar oyolom» به‌معنای اینجا از مادر متولد شدم. «irani boot manga» به‌معنای کشورم را دوست دارم.

مطالعات همایون زرگر،محقق زرگری

منبع عکس: ealiya.com

طبق بررسی‌ها و تحقیقات انجام شده توسط همایون زرگر،محقق زرگری به نظر می‌رسد که رومانوها در طی سه دوره وارد ایران شده‌اند. اولین بار در زمان حکومت بهرام گور، ۳۰۰۰ رومانو وارد ایران شده و به‌تدریج در نواحی مختلف ایران پراکنده شدند. دسته دوم که شامل هنرمندان، نویسندگان، زرگران، درودگران و آهنگران رومانیایی بودند، در زمان سلطنت شاهپور اول به‌منظور احداث پل به ایران آمدند و دسته سوم در زمان حکومت نادر شاه افشار برای معماری، صنعتگری و طلاسازی به ایران مهاجرت کردند.

زرگر به زبان رومانو شعر می‌گوید و درباره این زبان در حال تالیف کتابی چندجلدی است. او می‌گوید:

من روی زبان رومانو کار کردم و از نظر تاریخی مطالعات زیادی درباره تاریخچه روستا انجام نداده‌‌ام؛ اما پژوهشگرانی بودند که در این زمینه مطالعاتی را انجام داده بودند و چند سال پیش یافته‌های آن‌ها را دیدم. مستندترین روایت تاریخی از رومانوها این است که آن‌ها مهاجرانی از هند و منطقه کشمیر بودند که در دوره ساسانیان به دلایلی از وطنشان مهاجرت می‌کنند. علت حرکت آن‌ها از نظر تاریخی مشخص نیست؛ اما آنچه مسلم است اینکه ایل بزرگی بودند و تعدادی از آن‌ها در مسیر مهاجرت به ایران می‌آیند و دسته دیگری به اروپا می‌روند. اسنادی نشان می ‌دهد آن‌ها پس از ورود به ایران در به قدرت رسیدن ساسانیان در ایران نقش داشتند و بعدها هم در دربار ساسانی نفوذ پیدا کردند. در صحبت‌هایی که با استادان تاریخ دانشگاه تهران داشتم آن‌ها هم این نکته را رد نکردند که ایل روملوها که در قدرت گرفتن ساسانیان در ایران موثر بودند، می‌تواند همان ایلی باشد که از هند به ایران آمده بود.

منبع عکس: qazvin.irib.ir

طبق نوشته‌های درج شده در کتاب عالم آرای نادری و همچنین کتاب تاریخ جهانگشای نادری، تمام رومانوهایی که در ایران زندگی می‌کردند، با خواسته و میل خود در این سرزمین ماندگار شدند. همایون زرگر می‌گوید:

مرکز اصلی اقامت رومانوها در ایران همین روستای زرگر بوده و تعدادی از آن‌ها بعدها به مناطق دیگری در کشور مهاجرت کرده‌اند. در اردبیل سه ده است که تعدادی از رومانو زبان‌ها آنجا ساکن شده بودند؛ البته طبق آخرین اطلاعاتی که دارم، ساکنان این ده‌ها در حال حاضر به‌کلی زبان رومانو را فراموش کرده‌اند و ترکی صحبت می‌کنند.

بخش دیگری از رومانو زبان‌های ساکن ایران در روستای قشلاق زرگرها در شهریار ساکن‌ هستند؛ اما طبق مستندات موجود، گروهی از آن‌ها نیز به استان فارس و خوزستان مهاجرت کرده بودند. همایون زرگر می‌گوید:

در سال ٧٠، در سفری به فارس پیرزنی را دیدم که به‌طور پراکنده در صحبت‌هایش از کلمات زبان رومانو استفاده می‌کرد و آنجا بود که متوجه شدم در میان گروهی از عشایر هنوز این زبان رایج است؛ اما چون آن گروه در کوچ بودند، نتوانستم آن‌ها را پیدا کنم.

منبع عکس: qazvin.irib.ir

احمد فرجی نیز در دایره المعارف شهرستان شهریار در مقاله‌ای به این موضوع اشاره کرده است و می‌گوید:

زرگرها با استقرار در روم شرقی که ترکیه کنونی است، به‌عنوان نیروی قزلباش به ایران پیوستند. بعضی‌ها بر این باور هستند که زرگرها ۶۰۰ سال پیش از سمت آناتولی به‌دلیل ییلاق و قشلاق به ایران آمدند و در دوره صفویه در این مناطق مستقر شدند و تاکنون توانسته‌اند زبان زرگری را که به‌نوعی رومی نامیده می‌شود، حفظ کنند.

گزارش‌های گرنوت ویندفوهر

منبع عکس: خبرگزاری صدا و سیما

گرنوت ویندفوهر (پروفسور آلمانی) نیز گزارشاتی درباره زبان زرگری در ایران دارد که مطابق با گفته بسیاری از بزرگان روستای زرگر است. در این گزارش آمده است که سه برادر طلاکار (زرگر) به نام‌های احمد، سیف‌الله و زبدالملک توسط نادرشاه در سال‌های ۱۷۳۷ تا ۱۷۴۷ از روم (Rum) و امپراتوری عثمانی (Ottoman) به ایران آورده شدند و زمین‌های روستای زرگر کنونی به‌عنوان چراگاه قشلاقی و خمسه زنجان به‌عنوان چراگاه ییلاقی به این سه برادر واگذار شد؛ زیرا آن‌ها بسیار با استعداد بودند و مهارت بالایی داشتند. احمد در زرگر، سیف‌الله در باقرآباد و زبدالملک در قره‌قباد ساکن شدند. آن‌ها از مالیات و سربازی معاف بوده و تا زمان حکومت احمد شاه (۱۹۰۹ تا ۱۹۲۵) به‌طور رسمی تحت حمایت دولت بودند.

احمد، سیف‌الله و زبدالملک در دوره حکومت رضا شاه (۱۹۲۵ تا ۱۹۴۱)، چراگاه ییلاقی خود را رها کردند و در چراگاه قشلاقی ماندگار شدند. طایفه زرگرها در سفرنامه میرزا محمد حسین حسینی فراهانی نیز توصیف شده‌اند؛ سفرنامه‌ای که به دستور ناصرالدین‌شاه قاجار در سال ۱۸۸۵، هنگام سفر به قزوین به رشته تحریر درآمد.

منبع عکس: blog.rahbal.com

یکی از جذابیت‌های مردمان بومی روستای زرگر، زبان آن‌ها است. اهالی روستای زرگر به زبان رومانو، رومانلو یا همان زبان زرگری سخن می‌گویند؛ البته باید بدانید که زبان زرگری در این روستا با زبان ترکی و فارسی درهم آمیخته است. رومانو، یک زبان لاتین و در زمره زبان‌های هندو آریایی است و مردم بسیاری از کشورهای اروپایی به این زبان سخن می‌گویند. زبان رومانو، یک زبان رسمی و کامل است و قواعد خاص خود را دارد. این زبان، یک گویش اقلیمی نیست و طبق نظر زبان‌شناسان، به احتمال زیاد، ریشه زبان رومانیایی به زبان اقوام روم باستان یا همان روملیا (Rumelia) برمی‌گردد.

زبان زرگری تنها زبانی است که ویژگی اصلی زبان هندو آریایی خود را حفظ کرده‌ است. زبان این روستا اولین بار در سال ۱۹۷۰ توسط گرنوت ویندفوهرمورد مطالعه قرار گرفت. وی می‌گوید که زبان زرگری، نوعی زبان رومانی اروپایی است که شباهت زیادی به گویش مردم دره ماریزا در جنوب بلغارستان دارد. مدت‌ها پس از ویندفور، سه پژوهشگر ایرانی روی این زبان مطالعه کردند. این مطالعات نشان داد که زبان زرگری علاوه بر روستاهای همجوار زرگر، باقرآباد ترک، زرگری‌های ساکن آبیک، در قشلاق زرگرها در استان البرز، در شهریار و قوچان نیز تکلم می‌شود.

برخی از افراد، زبان زرگری رایج در روستای زرگر را با زبان زرگری معروفی که با حرف «ز» آمیخته می‌شود، یکی می‌دانند؛ اما در نظر داشته باشید که این دو زبان کاملا متفاوت هستند.

منبع عکس: blog.rahbal.com

مردم زرگر بسیار مهمان‌‌نواز و بامحبت هستند؛ به همین دلیل در زمان صحبت با غریبه‌ها، آرام و شمرده صحبت می‌کنند تا غیر رومانوها هم متوجه صحبت آن‌ها بشوند. از کلمات رایج در زبان رومانو در روستای زرگر میت‌وان به «قمیل» اشاره کرد. این واژه در واقع همان «کمل» (Camel) در زبان انگلیسی به‌معنای شتر است که زرگرها «ک» آن را «ق» تلفظ می‌کنند. «فاملا» در زبان زرگری نیز همان «فمیلی» (Family) در انگلیسی به‌معنای خانواده است.

از دیگر کلمات زبان زرگری یا رومانو می‌توان به «دِرین» به‌معنای «سه»، «میری» به‌معنای «برای من»، «دیری» به‌معنای «برای تو»، «ماچو» به‌معنای «ماهی»، «رُم» به‌معنای «رختخواب»، «گُد» به‌معنای «پیراهن» و «جَقَّلیس» به‌معنای «روباه» اشاره کرد.

اهالی روستای زرگر برای جلوگیری از فراموشی زبان رومانو، در زمان به دنیا آمدن بچه‌هایشان، با آن‌ها به زبان رومانو صحبت می‌کنند تا این زبان به نسل آینده منتقل شود و زنده بماند.

منبع عکس: blog.rahbal.com

سبک زندگی مردم روستای زرگر مانند دیگر روستاهای زیبای ایران است و مرغ و خروس، بخش مهمی از زندگی آن‌ها به شمار می‌آید. آن‌ها مسلمان و شیعه هستند و پیشه آن‌ها غالبا دامداری، کشاورزی و زنبورداری است.زنان روستای زرگر نیز در کار به مردان روستا کمک می‌کنند و در پخت نان و تهیه کره، پنیر، ماست و دوغ خودکفا هستند.

مردم روستای زرگر علاوه بر تفاوت زبان در بخش موسیقی نیز تفاوت‌های زیادی با سایر اقوام کشور دارند و موسیقی در بین اهالی این روستا از اهمیت بالایی برخوردار است. مردم بومی زرگر برای استقبال از مهمانان خود، سنت‌های مخصوصی دارند. آن‌ها مهمان را برکت می‌دانند و با سازی محلی به نام چوگور به استقبال مهمان خود می‌روند و برای آن‌ها «آیرانه سی» می‌آورند؛ دوغی خنک شده با تکه‌های یخ که روی آن با یک قاشق غذاخوری سرپر کره پر شده است.

منبع عکس: blog.rahbal.com

سبک لباس پوشیدن یا طریقه زندگی جوانان روستای زرگر، تفاوت چندانی با شهرهای بزرگ ندارد؛ اما با این حال، آن‌ها مانند بزرگ‌ترهای خود به عقاید و باورهای قومی خود احترام می‌گذارند و با وجود کاهش تعداد ازدواج در میان روستاییان، جوانان کماکان از زبان، خط و اصالت خود دفاع می‌کنند. جوانان روستای زرگر به‌دلیل ترس از بیماری‌های ارثی و مادرزادی، کمتر تن به ازدواج با هم روستایی‌های خود می‌دهند؛ اما در صورت ازدواج با غریبه‌ها نیز به زبان رومانو صحبت می‌کنند تا از این زبان محافظت کنند. زرگر، تنها روستای رومانو زبان ایران است که این زبان را زنده نگه داشته است. جالب است بدانید که در این زبان در برخی مناطق دیگر ایران نیز مرسوم بوده است؛ اما با گذشت زمان، به دست فراموشی سپرده شده است.

وفاداری در روابط عاطفی زناشویی در میان اهالی روستای زرگر بسیار پررنگ است؛ به حدی که بانویی که همسر وی فوت شده است، ازدواج مجدد نمی‌کند. در ضمن در این روستا ازدواج مجدد مردان متاهل، عملی ناشایست تعریف می‌شود. تعصب و پایبندی به خانواده، یکی از قوانین مهم خانواده‌ها در روستای زرگر است. در این منطقه هیچ خانواده‌ای از هم نمی‌پاشد و آمار طلاق بسیار پایین است. اختلالات روانی، اجتماعی و رفتاری مانند استرس، افسردگی، بدخلقی و دیگر ناهنجاری‌های رفتاری در میان مردم این منطقه دیده نمی‌شود و بیشتر مردم در سلامت کامل روحی به سر می‌برند.

منبع عکس: qazvin.irib.ir

زن در بین اهالی روستای زرگر، جایگاه ویژه‌ای دارد. آن‌ها به زنان و دختران، احترام بسیاری می‌گذارند و زن در فرهنگ آن‌ها، حکم ملکه خانه را دارد. رومانوهای ساکن روستای زرگر مانند دیگر رومانوهای جهان، پرچمی با طرح و رنگ مخصوص به خود دارند؛ اما با این حال، پرچم ایران را به‌عنوان پرچم وطن خود می‌شناسند.

حیاط، حصار و دیوار در معماری خانه‌های مردمان روستای زرگر آبیک جایگاهی ندارد. در این منطقه، حیاط بین دیگران مشترک است و هیچ خانه‌ای، سهم جداگانه تعیین شده‌ای ندارد. در واقع، مردم روستای زرگر، تعیین حیاط و ایجاد حصار در این منطقه را نشانه‌ای از بی‌اعتمادی و بی‌احترامی به بقیه می‌د‌انند.

از غذاهای محلی روستای زرگر می‌توان به دمپختک اشاره کرد که با ترکیب برنج، سیب‌زمینی، پیاز و رشته درست می‌شود. آش بلغور (یارمه در زبان ترکی) و آش رشته از دیگر غذاهای محلی این منطقه هستند که در فصل بهار با استفاده از سبزی یا قله تره غازی آقی، نخود، لوبیا، عدس و رشته تهیه می‌شود.

منبع عکس: qazvin.irib.ir

جشن‌های عروسی در روستای زرگر، شباهت زیادی به جشن‌های پایتخت دارند؛ اما مردم این منطقه فردی به نام «عمو كتاب» یا «عاشق کتاب»، ضربه‌های مضراب او بر ساز چوگور و داستان‌های عاشقانه‌ وی را به تمام برنامه‌های سرگرم‌كننده رایج در مراسم ازدواج ترجیح می‌دهند. «عمو كتاب»، آوازخوان روستا است که داستان‌های عاشقانه را با تحریرهای ترکی، برای افراد نقل می‌کند.

«عاشق کتاب»، تنها نوازنده چوگور در بین زرگرها است كه روایت داستان‌های عاشقانه، شغل اصلی وی است؛ البته اگر چند جوانی را كه برای تفریح، چوگور می‌نوازند را به حساب نیاوریم. در زمان نواختن و شعرخوانی «عمو کتاب»، همه روی زمین می‌نشینند و در حین بغل کردن زانوهای خود، در دنیای داستان‌های عاشقانه تركی‌ او غرق می‌شوند. زرگرها باور دارند كه این عشق است كه موجودات را به حركت وادار می‌کند و زندگی بدون عشق، هیچ است. در ادامه دو داستان مشهور عاشقانه در روستای زرگر را به شما شرح خواهیم داد.

در داستان «کَرَم و اصلی»، «کَرَم»، عاشق فردی ارمنی به نام «اصلی» است؛ اما پدر اصلی به او اجازه وصلت با یک فرد مسلمان را نمی‌دهد. کَرم و اصلی، واله و شیدای یکدیگر هستند و تصمیم می‌گیرند که اگر قرار نیست به هم برسند، بهتر است که طبق آیین زمان، سوزانده شوند. حاکم شهر، فردی مسلمان است و راضی به سوزاندن این دو فرد عاشق نیست؛ برای همین دو مجسمه به شكل عاشق و معشوق درست می‌کند و آن دو مقابل چشم همه مردم شهر می‌سوزاند؛ در حالی كه کَرم و اصلی در شهری دیگر به وصال هم می‌رسند.

«قریب و شاه صنم»، عاشقانه‌ای دیگر در روستای زرگر است.قریب در خواب، دو انگشت خود را بالا می‌گیرد و از لای آن دختری در تفلیس را می‌بیند كه صورتی شبیه به پریان دارد. شاه صنم نیز در تفلیس در رویا از میان دو انگشت خود، پسری پری‌گونه را در تبریز می‌بیند. این دو خواب در یک زمان اتفاق می‌افتند. قریب از خواب بلند می‌شود و به‌سمت تفلیس حرکت می‌کند و شاه صنم نیز از سحر در پای دروازه شهر به انتظار می‌نشیند. در این لحظه نقل داستان، تارهای چوگور، نوایی مدهوش کننده را در فضا منتشر می‌کنند و مخاطب خود را به سر شوق می‌آورند.

منبع عکس: وب‌سایت لیدوما

روستای زرگر زمانی به شهرت رسید که تعدادی از اهالی تحصیل‌کرده و جوان آن، چند لغت به زبان رومانو را در فضای اینترنت منتشر کردند و از همه مردم دنیا خواستند که اگر این لغات را می‌شناسند به ایران سفر کنند. چند ماه پس از انتشار این پیام، سه مسافر از کشورهای کانادا، فرانسه و انگلیس به روستای زرگر آمدند. آن‌ها در عین خوشحالی از ملاقات هم‌زبان‌های خود در ایران، بسیار متعجب بودند که چگونه تاکنون آن‌ها را پیدا نکرده‌اند. طبق گفته اهالی زرگر، این سه مسافر خارجی، سال‌ها پیش یک بار در سفری به ایران آمده بودند تا بازمانده رومانوها را پیدا کنند و به‌دنبال آن‌ها تا فارس و خوزستان رفته بودند؛ اما مقر اصلی رومانوها در روستای زرگر را پیدا نکرده بودند.

بازدیدکنندگان خارجی روستای زرگر در عین خوشحالی، از آمیختگی زبان رومانو با زبان فارسی و ترکی تعجب کردند. به گفته آن‌ها اصالت زبان رومانو در روستای زرگر به شکلی که در اروپا تلفظ می‌شود، از بین رفته است. آن‌ها همچنین از این موضوع اظهار تعجب کردند که رومانوهای ایران مانند ۱۸ هزار هم‌زبان شناخته شده خود در اروپا، دارای هویتی رومانویی نیستند و از آن‌ها دور افتاده‌اند.

بیشتر تعداد رومانو زبان‌ها در منطقه‌ای در کشور اسپانیا ساکن هستند و بقیه آن‌ها در کشورهای مختلف پراکنده هستند. نکته جالب‌توجه درباره این قوم این است که آن‌ها سال‌ها است که در جست‌و‌جوی هم‌زبان‌های خود هستند.

منبع عکس: مجله دلتا

در گزارش‌هایی که از روستای زرگر در فضای مجازی منتشر شده است، بسیاری از افراد به این روستا، عنوان روستای نیمه اروپایی ایران را داده‌اند. برخی نیز نوشته‌اند که از میان روستای زرگر، یک رودخانه می‌گذرد و مردم با قایق در این منطقه تردد می‌کنند؛ اما باید بدانید که در این روستا خبری از قایق و رودخانه نیست و تنها چیزی که به چشم می‌خورد، زمین‌های زرد و سبز روستای زرگر است.

یکی دیگر از شایعات درباره روستای زرگر، رایج بودن خط لاتین به‌عنوان خط نوشتاری مردم این روستا است. شهلا زرگر، یکی از زنان میانسال اهل زرگر می‌گوید:

زبان ما رومانو است. در دنیا افراد دیگری هم هستند که به این زبان حرف می زنند؛ ولی ما هیچ‌وقت اینجا به زبان لاتین ننوشتیم. خط ما فارسی است، همه بچه‌های ما فارسی می‌نویسند و نمی‌دانم چطور و از کجا این اطلاعات غلط از روستای ما منتشر شده که اینجا همه به لاتین می‌نویسند!

منبع عکس: qazvin.irib.ir

جالب است بدانید که هیچ‌یک از اهالی روستا رایج بودن نوشتن به خط لاتین در این منطقه را به یاد ندارند. واقعیت این است که زنان و مردانی که در گذشته در این روستا ساکن بودند و به زبان رومانویی اصیل صحبت می‌کردند، سواد نوشتن نداشتند؛ اما این شایعه ریشه در کجا دارد؟

محسن زرگر، یکی از اهالی روستا می‌گوید که زبان زرگری از نظر آوایی و نحوه ادای کلمات به‌نحوی است که نمی‌توان آن را به فارسی نوشت. وی می‌گوید:

نه اینکه ممکن نباشد، می‌شود زبان رومانو را به فارسی هم نوشت؛ اما تلفظ این زبان به گونه‌‌ای است که اگر به فارسی نوشته شود تنها با اعراب خوانده می‌شود، بنابراین اگر قرار باشد این زبان را نوشت، نیاز به استفاده از حروف لاتین است. به نظرم این شایعه از همان جا درآمده که عده‌ای فکر کرده‌اند مردم روستا به زبان لاتین می‌نویسند.

روستای زرگر آبیک قزوین

کوهپایه‌های سرسبز و گندم‌زارهای وسیع، به‌خصوص در فصل بهار از جاذبه‌های گردشگری روستای زرگر هستند. تماشای چشم‌اندازهای طبیعی، درختان سر به‌فلک کشیده سرسبز، رشته کوه‌های پیوسته، هوای مه‌آلود، کلبه‌های کوچک و پرچین‌های روستایی از جمله فعالیت‌های گردشگری هستند که می‌توانید در این منطقه به آن‌ها بپردازید.

عکاس: ناشناس

زندگی در روستای زرگر با پیشه دامداری و کشاروزی همراه است و گذراندن زمانی هر چند کوتاه در این سبک زندگی ساده روستایی، می‌تواند به شهرنشین‌های گرفتار دغدغه‌های بسیار و شلوغی، آسایش و آرامش هدیه دهد. روستای زرگر قزوین در بین روستاهای اطراف تهران، مقصدی فوق‌العاده برای یک سفر یک روزه و تنفس هوای پاک است؛ به‌خصوص برای اهالی پایتخت که بیشتر سال را در هوای آلوده تنفس می‌کنند.

در سفر به روستای زرگر قزوین به تماشای مناظر طبیعی چشم‌نواز بنشینید، از سادگی و سرسبزی طبیعت لذت ببرید و در سکوت آرامش‌بخش روستا غرق شوید. در این روستا به سراغ مردم محلی نیز بروید و از افسانه‌ها و روایت‌های آن‌ها سوال کنید تا بیشتر با فرهنگ اهالی زرگر آشنا شوید.

سفر به روستای زرگر معمولا یک روزه است؛ اما اگر قصد دارید که شب را بمانید، به قزوین بروید و در هتل، هتل آپارتمان، مهمانپذیر، خانه و سوئیت‌های شخصی این شهر اقامت کنید. در نظر داشته باشید که اقامت در روستای زرگر ممکن نیست.

منبع عکس: blog.rahbal.com

آب و هوای روستای زرگر قزوین، کوهستانی است و گردشگران در چهار فصل سال، برای بهره بردن از هوای پاک و مطبوع به این منطقه سفر می‌کنند. فصل بهار در زرگر با سرسبزی همراه است. در این زمان از سال، تمام روستا سبزپوش می‌شود و شکوفه‌های درختان، چشم‌اندازی زیبا در منطقه ایجاد می‌کنند. بهترین زمان سفر به روستای لاتین زبان قزوین، بسته به نظر افراد متفاوت است؛ اما بیشتر گردشگران، فصل بهار را برای سفر به زرگر انتخاب می‌کنند.

نویسنده: نگین توکلی