روستای خان کندی

ایران به‌واسطه برخورداری از جغرافیا و طبیعت چهارفصل، روستاهایی زیبا و منحصربه‌فرد دارد. این روستاها که در تمام وسعت ایران پراکنده شده‌اند، یکی از دیگری تماشایی‌تر و پرطرفدارتر هستند. طبیعت سرسبز و وجود چشمه‌ و رودخانه‌ در این روستاها، سبب ایجاد چشم‌اندازی بی‌نظیر و آرامش‌بخش در آن‌ها شده است. با این توضیح به سراغ یکی از کم‌نظیرترین روستاهای هدف گردشگری ایران، یعنی روستای خان‌کندی می‌رویم.

• آدرس: استان اردبیل، شهرستان گرمی، بخش مرکزی (مشاهده در نقشه)

عکس‌ از وب‌سایت Wikipedia | عکاس: Mirisa56

روستای خان‌ کندی یکی از روستاهای زیبای استان اردبیل و از جاهای دیدنی گرمی محسوب می‌شود. این روستا در بخش مرکزی شهرستان گرمی در مرز ایران و جمهوری آذربایجان و در دامنه کوه قبله‌داشی قرار دارد. فاصله اردبیل تا روستای خان کندی حدود ۱۰۰ کیلومتر است.

برای رسیدن به روستای خان‌ کندی از دو مسیر می‌توان استفاده کرد. اگر از سمت اردبیل عازم این روستا شوید، از طریق جاده قدیم اردبیل-گرمی و سپس از مسیر کنگان به روستای تولون خواهید رسید و از آنجا به خان‌کندی دسترسی می‌یابید. مسیر دوم، از سمت گرمی مستقیم به تولون و سپس به خان‌کندی می‌رسد.

عکس‌ از گوگل‌مپ | عکاس: mir isa

روستای زیبا و جذاب خان‌ کندی امروزه یکی از پرطرفدارترین روستاهای استان اردبیل محسوب می‌شود که هرساله گردشگران بسیاری از آن دیدن می‌کنند. این روستای زیبا، طراوت، سرسبزی و چشمه‌هایی حیات‌بخش دارد که از محبوبیت فراوانی برخوردارند. از طبیعت زیبا و چشم‌انداز بی‌نظیر روستا گرفته تا محصولات طبیعی آن، جاذبه‌هایی است که چشم‌ها را به‌سمت خود خیره می‌کند.

این روستای سرسبز و زیبا دارای مراتعی غنی و پوشیده از انواع رستنی‌ها، گیاهان دارویی، گل‌های رنگارنگ، برکه‌ها و چشمه‌های آب سرد خودجوش است که مسکن اعصاب و روان محسوب می‌شوند و جویبارهایی جاری دارد؛ به‌همین واسطه، همه ساله پذیرای مهمانان و گردشگران اقصی نقاط کشور است که برای گذراندن تعطیلات به خان‌کندی سفر می‌کنند.

روستای خان‌کندی تا چندسال اخیر جمعیتی حدود ۱۵۰ نفر داشت؛ بااین‌حال در یکی‌دو سال‌ گذشته به‌واسطه مشکلات اقتصادی و معیشتی فراگیر در روستاها، جمعیت آن تا حد چشمگیری کاهش پیدا کرده و به زیر ۲۰ نفر رسیده است. این روستا محلی مناسب برای رشد دامپروری، زنبورداری و کشاورزی دیم محسوب می‌شود. اکثر ساکنان خان کندی به دامپروری و کشاورزی دیم مشغول هستند و از این طریق امرار معاش و کسب درآمد می‌کنند. باغداری و کاشت درختان گردو، آلوچه، سیب و گیلاس، به‌طور محدود در روستا انجام می‌شود.

عکس‌ از گوگل‌مپ | عکاس: Mir isa

خان‌کندی به‌دلیل برخورداری از مراتع ییلاقی فوق‌العاده، از زمان پیدایش خود محل ییلاق کوچ‌نشینان ایل سون بوده است. پایه‌گذار روستای خان‌کندی، خاندان خلیفه‌لو از نوادگان و فرزندان عبابگ بوده است و خان کندی به‌منظور ییلاق طایفه علابگلو مورد استفاده قرار می‌گرفت. نام روستا در ابتدا «خان‌یوردی» بود و سپس به خان‌کندی تغییر نام پیدا کرد.

عکس‌ از گوگل‌مپ | عکاس: mir isa

گون‌های روستای خان کندی از نوع خاردار با خارهای بلند و پراکنده و گونه‌ دیگر از نوع گون سبز با خارهای درشت به هم فشرده است که اهالی این نوع از گون را گون جوجه‌تیغی می‌نامند. در خان‌کندی گیاهان دارویی بسیاری نیز یافت می‌شود که از جمله آن‌ها می‌توان به گیاه بومادران، گل‌گاوزبان، پونه و... اشاره کرد. وجود این گیاهان طبیعی پرطرفدار یکی دیگر از خاصیت‌های روستا است که موجبات جذب گردشگر را فراهم کرده است.

عکس‌ از گوگل‌مپ | عکاس: mir isa

در روستای خان کندی، رودخانه‌های زیبایی جریان دارند که فصلی هستند و تا شهرستان گرمی ادامه دارند؛ یکی از این رودخانه‌ها به «گرمی چای» معروف است. این رودخانه‌ها از کوه‌های روستای خان‌کندی سرچشمه می‌گیرند. آب رودخانه‌ها و چشمه‌هایی که از کوه‌های روستا سرچشمه می‌گیرند، در خان‌ کندی برای کشاورزی و تامین آب شرب استفاده می‌شوند.

خان بولاغی در جنوب روستای خان‌کندی قرار گرفته است. این چشمه در تابستان و زمستان دمای صفر درجه دارد و به گفته اهالی روستا، شفابخش برخی از امراض پوستی است. در سال‌های اخیر، آب چشمه به‌سمت روستا لوله‌کشی شده و مورد استفاده اهالی قرار گرفته است.

عکس‌ از گوگل‌مپ | عکاس: mir isa

از دیگر جاذبه‌های دیدنی روستای خان‌کندی، می‌توان دریاچه فصلی «قالغانلو» را نام برد که از ذوب شدن تدریجی برف‌های کوه قبله‌داشی ایجاد شده است و در فصل بهار، وسعت آن افزایش می‌یابد. وسعت این دریاچه در فصول خشک سال، به‌دلیل افزایش تبخیر سطحی و مصرف آب آن توسط دام‌ها و کشاورزان کم می‌شود. بررسی اکولوژی طبیعی قالغانلو نشان از وجود یک اکوسیستم با انواع موجودات آبزی در آن دارد. این دریاچه مکان خوبی جهت پرورش انواع ماهیان سردابی است.

در شمال شرقی روستای خان‌کندی تپه‌ای واقع شده است که پیشتر هرمی بود؛ اما در اثر کشت گندم و در نتیجه فرسایش خاک طی سالیان متمادی، به‌شکل ذوزنقه‌ای با قاعده‌ای رو به شمال درآمده است. این تپه با نام تولکی‌تپه شناخته می‌شود که در زبان ترکی به‌معنای تپه‌روباه است. تولکی‌تپه به‌دلیل نزدیکی به روستا و موقعیت ویژه‌ای که داشت، در گذشته پناهگاه بسیاری از روباه‌ها بود. برخی قدمت این تپه را به دوره اشکانیان نسبت می‌دهند.

عکس‌ از گوگل‌مپ | عکاس: mir isa

کوه‌ها و ارتفاعات مجاور خان‌ کندی محل رویش قارچ‌های چتری و گوشتی است که در اثر بارندگی‌های فصل بهار و پاییز ایجاد می‌شوند. طرفداران قارچ‌های خان کندی در دوره رویش این محصول جهت چیدن آن‌ها به کوه‌ها و ارتفاعات مجاور خان‌کندی صعود می‌کنند و با کوله‌باری از قارچ سفید برمی‌گردند.

روستای خان‌ کندی آب و هوایی کوهستانی و خنک در تابستان دارد و در فصل زمستان، سرد و برفی است. بیشترین بارش در این روستا در مهرماه و به میزان ۶۸ میلی‌متر و کمترین متوسط بارش آن در تیرماه، سه میلی‌متر بوده است؛‌ بنابراین، بهترین زمان سفر به روستای خان‌کندی اواخر فصل بهار و فصل تابستان به‌ شمار می‌رود؛ گرچه مناظر و تفریحات پاییزی و زمستانی این روستا نیز علاقه‌مندان بسیاری دارد.

در خان‌کندی مراتع سرسبز و پوشیده از گل‌های رنگارنگ وجود دارد که محل مناسبی برای پرورش زنبور و تولید عسل هستند. به همین جهت بهترین و مرغوب‌ترین نوع عسل در منطقه و شهرستان گرمی، در روستای خان‌کندی تولید می‌شود و تحت عنوان عسل طبیعی خان‌کندی در بازارهای شهر گرمی و سایر نقاط به فروش می‌رسد؛ بنابراین می‌توان به‌وضوح گفت که سوغات روستای خان‌کندی، عسل مرغوب آن است.

عکس‌ از گوگل‌مپ | عکاس: mir isa

اگر دوست دارید شبی را به دور از هیاهوی شهر بگذرانید، می‌توانید از اهالی روستا، اتاق یا خانه اجاره کنید. اگر هم به‌دنبال ماجراجویی هستید، می‌توانید در طبیعت اطراف خان کندی چادر خود را برپا کنید. یکی از نقاط محبوب کمپ، پیرامون دریاچه قالغانلو است. در صورت برپایی چادر در طبیعت، رعایت اصول اولیه را در راستای امنیت خود و حفظ طبیعت فراموش نکنید.

عکس‌ از گوگل‌مپ | عکاس: mir isa

• روستای خان‌ کندی در ایام اوج گردشگری، پذیرای مسافران زیادی است.
• مسیر دسترسی به روستای خان کندی خاکی و ناهموار است. برای این منظور، بهتر است از خودروهای دو دیفرانسیل یا شاسی‌بلند استفاده کرد.
• هنگام بازدید از روستای خان‌ کندی، به فرهنگ بومی منطقه احترام بگذارید.
• با خرید از محصولات متنوع خان‌ کندی، به اقتصاد محلی روستا کمک کنید.
• هنگام بازدید از روستای خان‌ کندی، در حفظ طبیعت کوشا باشید.
• ورود به روستای خان‌ کندی رایگان است.

نویسنده: زهرا آذرنیوش / پوریا محمدی پیوند