مقبره شاهزادگان صفوی

اصفهان شمار بسیاری از آثار تاریخی و جاذبه‌های گردشگری را در خود جای داده است. در میان آثار تاریخی این شهر، مکان‌هایی جای گرفته‌اند که کمتر شناخته شده‌اند. از جمله این‌ مکان‌ها می‌توان به مقبره شاهزادگان صفوی اشاره کرد. با کجارو همراه باشید.

یکی از مکان‌های تاریخی و جاهای دیدنی اصفهان زیارتگاه ستی فاطمه است. ستی به احتمال بسیار مخفف واژه سیدتی است. در ضلع جنوبی زیارتگاه گورستانی قرار دارد که گفته می‌شود مربوط به خاندان صفویان است. امروزه اثری از این گورستان تاریخی به چشم نمی‌خورد، گورستانی که به نظر می‌رسد وسعت زیادی داشته است. تنها در جنوب مزار ستی فاطمه، بقعه‌ای قدیمی از دوره صفویه قرار دارد که بقعه شاهزادگان مقتول صفوی در صدها سال پیش بوده است. قدمت بنای اصلی این بقعه به زمان شاه عباس دوم برمی‌گردد. نوشته‌های حک شده روی کتیبه‌ بقعه به خط محمدرضا امامی است و در تاریخ ۱۰۶۷ هجری قمری نوشته شده است. این کتیبه تاریخی حکایت از آن دارد که این مکان قدمتی چند صد ساله را در پرونده خود به ثبت رسانده است.

عکس از ایمنا (عکاس: رسول شجاعی)

مقبره شاهزادگان صفوی در ضلع جنوبی زیارتگاه ستی فاطمه اصفهان قرار دارد و در خیابان کاشانی، محله چهار سوی کوچک، رو‌به‌روی بیمارستان کاشانی واقع شده است. نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس به آرامگاه، ایستگاه اتوبوس آیت الله کاشانی است و در محدوده بیمارستان کاشانی قرار دارد. با استفاده از چند خط اتوبوس‌ می‌توانید به این ایستگاه دسترسی داشته باشید که از جمله آن‌ها خطوط میدان جمهوری-میدان آزادی و میدان جمهوری-میدان انقلاب هستند. ایستگاه مترو میدان امام حسین نیز در فاصله حدودا دو کیلومتری از این مکان قرار دارد. (مشاهده روی نقشه)

عکس از ایمنا (عکاس: رسول شجاعی)

عکس از ایمنا (عکاس: رسول شجاعی)

بقعه‌ای که در حال حاضر بر فراز قبرهای شاهزادگان صفوی قرار دارد، در دوران شاه عباس دوم بنا شده است. آثار نقاشی و تذهیب‌کاری بر گنبدخانه و دیوارهای بقعه نشان از تمدن و هنر بی‌مانند عصر صفویه دارد. در این بقعه چهار سنگ قبر مرمر بزرگ با نقوش و خطوط زیبا و یک سنگ قبر کوچک و یک سنگ بدون نام جای گرفته‌اند. طبق نوشته‌های روی سنگ‌قبرها، این قبور مربوط به زبیده بیگم، دختر شاه عباس اول و همسر عیسی خان قورچی باشی است که همراه سه پسر خود به خاک سپرده شده‌اند. سنگ قبر کوچک نیز بدر جهان بیگم دختر سیدمحمدخان است که در سال ۱۰۶۲ هجری قمری وفات یافته است. قبور از سنگ مرمر نفیس هستند و خطاط آن‌ها محمدرضا امامی، خوشنویس برجسته عصر صفویه بوده است.

عکس از ایمنا (عکاس: رسول شجاعی)

گچ‌بری‌ها و کاشی‌کاری‌های داخل و خارج آرامگاه نیز دیدنی است. علاوه بر این‌ها بعضی از اعضای خاندان خلیفه سلطانی و مرعشی در این مکان مدفون هستند. همچنین گفته می‌شود مزار شاه اسماعیل سوم در نزدیکی امامزاده ستی فاطمه قرار داشت که امروز اثری از آن برجای نمانده است. شاه اسماعیل سوم از شاهان تشریفاتی پایان دوره صفویه بود که توسط زندیان حمایت می‌شد. روی قبور شاهزادگان صفوی، سنگ‌های یک‌پارچه مرمری نفیسی قرار دارند که منقش به نقوش مختلف هستند. هرکدام از این سنگ‌ها دارای یک کتیبه در قسمت بالا و اشعاری در اطراف به خط نستعلیق هستند. در ضلع جنوبی داخل بقعه شاهزادگان صفوی نیز بر یک قطعه سنگ مرمر بسیار شفاف که به حالت عمودی در قسمت پایین دیوار نصب شده، اشعاری نوشته شده است.

عکس‌ها از ایمنا (عکاس: رسول شجاعی)

اگر گذرتان به ستی فاطمه افتاد، از نزدیک می‌توانید صحنه‌ای از غفلتی تاریخی را شاهد باشید. اگر از میان مشبک‌کاری دیوار بقعه به درون آن نگاه کنید، انبوهی از سیم و کابل و تعدادی سنگ قبر تاریخی را در کنار قبرهای شاهزادگان صفوی مقابل چشمان خود مشاهده خواهید کرد. بقعه درب چوبی کهنه‌ای دارد که قفل بزرگی به آن زده‌اند. از قرار گرفتن بیجای سیستم صوتی در این مقبره تاریخی می‌توان چنین حدس زد که این قفل به ضرورت باز می‌شود. این صحنه هر بیننده و گردشگری را به حسرت وا می‌دارد که چه آسان میراث تاریخی کشور به فراموشی سپرده می‌شود.

عکس از ایمنا (عکاس: رسول شجاعی)

آرامگاه ستی فاطمه به‌عنوان مجموعه‌ای مذهبی فعالیت دارد و بازدید از مقبره شاهزادگان صفوی برای عموم امکان‌پذیر است. برای این منظور نیازمند پرداخت هزینه‌ای نیستید.

عکس های گالری از خبرگزاری ایمنا (عکاس: رسول شجاعی)

نویسنده: زهرا آذرنیوش