موزه خودروهای تاریخی ایران

امروزه هر فردی با خودرو یا همان اتومبیل آشنایی دارد و صنعت خودروسازی از صنعت‌های مهم و پررونق دنیا به شمار می‌آید. شرکت‌های خودروسازی در جهان به‌منظور ساخت خودروهای به‌روز و باکیفیت با یکدیگر در رقابت تنگاتنگی دارند. در ایران نیز بازار خودرو در میان رقیبان و علاقه‌مندان به خودرو و خودروسازی همواره در جریان بوده است. به همین منظور مجموعه‌ای از خاص‌ترین خودروهای قدیمی شرکت‌ها و برندهای درجه یک و لوکس صنعت خودروسازی جهان که تا قبل از انقلاب ۱۳۵۷ در ایران وجود داشتند در موزه خودروهای تاریخی ایران گرد هم آمده‌اند.

پیشنهاد می‌شود در سفر به تهران یا در تهرانگردی‌های خود در کنار بازدید از جاهای دیدنی تهران بازدید از موزه ماشین تهران را در برنامه‌های خود بگنجانید و از شاهکارهای صنعت خودروسازی جهان بازدید کنید. در ادامه شما را با این موزه هیجان‌انگیز و اتومبیل‌های آن بیشتر آشنا می‌کنیم.

منبع عکس: گوگل‌مپ (عکاس: بهنام صمدی)

موزه ماشین تهران مجموعه‌ای منحصربه‌فرد از بهترین‌ و نمونه‌های صنعت خودروسازی را در کنار هم جمع‌آوری کرده است. هدف افتتاح موزه خودروهای تاریخی ایران علاوه بر حفظ و نگهداری از این گنجینه با ارزش ملی، قرار دادن آن‌ها را در معرض دید عموم و علاقه‌مندان به خودروهای لوکس و آشنایی با تاریخچه آن‌ها بود. این مجموعه ملی با ارزش با کوشش موسسه فرهنگی موزه‌های بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی در سال ۱۴۰۰ طراحی و بازگشایی شد.

• آدرس: تهران، میدان آزادی، کیلومتر ۱۱ جاده مخصوص کرج، خیابان ۲۵، جنب بانک توسعه و تعاون (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس: گوگل‌مپ (عکاس: مجید مددی)

موزه خودروهای تاریخی ایران در خیابان ۲۵ شهرک استقلال تهران واقع شده است. شهرک استقلال را می‌توان شهرکی نیمه صنعتی در نظر گرفت که چند شرکت‌ تولیدی خودرو را در خود جای داده است و این موضوع از دلایل انتخاب این منطقه برای ساخت موزه خودروهای تاریخی در این شهرک است. این موزه در نزدیکی شرکت خودروهای سفارشی ایران آپکو، نمایندگی ۱۰۶۸ ایران خودرو، موسسه اندیشه برتر ایران، تعمیرگاه مرکزی ایران خودرو، فروشگاه سپه شریف قرار دارد.

• مترو: برای رسیدن به موزه خودروهای تاریخی با مترو باید در ایستگاه صادقیه پیاده شوید و خط پنج مترو را سوار شوید سپس در ایستگاه چیتگر از مترو پیاده شوید. در نهایت با سوار شدن به اتوبوس‌های شهرک دانشگاه در ایستگاه سپه و روبه‌روی درب موزه پیاده شوید.
• اتوبوس: اگر می‌خواهید با استفاده از اتوبوس به موزه بروید با استفاده از اتوبوس‌های BRT یا اتوبوس‌های دیگر خود را به میدان آزادی برسانید و در پایانه آزادی با سوار شدن به اتوبوس‌های شهرک دانشگاه یا شهرک شهرداری در ایستگاه فروشگاه سپه پیاده شوید.
• خودروی شخصی: با استفاده از خودروی شخصی به‌راحتی می‌توانید وارد کمربندی آزادگان شوید و در ادامه بعد از دیدن تابلو خروجی جاده مخصوص کرج وارد آن شوید و در نهایت در کیلومتر ۱۱ این جاده تابلو موزه خودروهای تاریخی را مشاهده خواهید کرد. با دنبال کردن آن به خیابان ۲۵ و موزه خودروهای تاریخی خواهید رسید.
• تاکسی: استفاده از تاکسی یکی دیگر از راه‌های رسیدن به این موزه است که باید در پایانه آزادی تاکسی‌های شهر قدس یا اندیشه را سوار شوید و در نهایت در کیلومتر ۱۱ کنار گذر بزرگراه شهید لشگری، نبش کوچه ۲۵ پیاده شوید.

• قیمت بلیط: بازدیدکنندگان داخلی زیر هفت سال ۲۸ هزار تومان، بازدیدکنندگان داخلی هفت سال به بالا ۴۰ هزار تومان، بازدیدکنندگان خارجی ۲۵۰ هزار تومان
• ساعات کار: همه‌روزه جز شنبه‌ها از ساعت ۹:۰۰ تا ۱۷:۳۰ (موزه خودروهای تاریخی روزهای شنبه، تعطیلات رسمی و ایام سوگواری فعالیت ندارد.)
• شماره تماس: ۴۴۵۳۷۷۶۳-۰۲۱
• وب‌سایت رسمی: www.cio-museums.org

برای بازدید از این مجموعه زیبا و منحصربه‌فرد، از آبان سال ۱۴۰۰، در تمام ایام سال به‌جز ایام تعطیل رسمی عزاداری می‌توانید به آن مراجعه کنید.

منبع عکس: گوگل‌مپ (عکاس: بهنام صمدی)

در این موزه نزدیک به ۶۰ وسیله نقلیه تاریخی و خاص نگهداری می‌شود که دو کالسکه و چهار موتور در بین آن‌ها وجود دارد. در ادامه مقاله به مهم‌ترین این خودروها اشاره می‌کنیم.

منبع عکس: گوگل‌مپ (عکاس: مجید مددی)

بخشی از موزه خودروهای تاریخی را کالسکه‌ها تشکیل می‌دهند. یکی از این کالسکه‌های زیبا کالسکه سلطنتی ناصرالدن شاه قاجار، قدیمی‌ترین کالسکه موجود در ایران است. این کالسکه سلطنتی زیبا به دستور مستقیم ناصرالدین شاه قاجار توسط کارخانه معروف واگن فابریک در شهر وین کشور اتریش ساخته شده است. این کالسکه به کالسکه نادری معروف است و نزدیک به ۱۲۰ سال قدمت دارد. رنگ آبی و تزیینات طلا به کار رفته در آن زیبایی‌اش را دوچندان کرده است.

ممنبع عکس: گوگل‌مپ (عکاس: بهنام صمدی)

یکی دیگر از کالسکه‌های این بخش، کالسکه مخصوص تاج‌گذاری است که تقریبا ۱۰۰ سال قدمت دارد. این کالسکه بی‌نظیر نیز توسط کارخانه واگن فابریگ اتریش سلخته شده است و در ساخت آن نمای آن از طلا استفاده کرده‌اند. قدمت این کالسکه به دوره قاجار برمی‌گردد و در آن زمان به رنگ آبی لاجوردی بود. این کالسکه در دوره پهلوی نیز استفاده شد و در آن زمان به رنگ مشکی درآمد. دلیل نام‌گذاری این کالسکه استفاده از آن در مراسم تاج‌گذاری دوره پهلوی است.

منبع عکس: گوگل‌مپ (عکاس: مجید مددی)

احمد شاه قاجار در دوره کوتاه سلطنتش اولین خودرو را وارد ایران کرد. این خودروی انگلیسی یک رولز رویس شش سیلندر خطی به نام سیلور گوست است که مربوط به سال ۱۹۰۶ میلادی می‌شود. تنها ۶ هزار دستگاه از آن در دنیا وجود داشت که تنها چند نمونه از آن با هندل روشن می‌شد و همین موضوع این خودرو را منحصربه‌فرد کرده است. این رولز رویس مشکی رنگ سرعتی بالغ بر ۸۰ کیلومتر در ساعت داشت که در زمان خود بی‌نظیر بود.

منبع عکس: گوگل‌مپ (عکاس: بهنام صمدی)

رولز رویس فانتوم چهار خودرو دیگری بود که توسط احمد شاه قاجار وارد ایران شد و در موزه خودروهای تاریخی به نمایش گذاشته شده است. این خودرو هشت سیلندر، سرعتی بالغ بر ۲۸۰ کیلومتر بر ساعت داشت و تنها ۱۸ دستگاه از آن در جهان تولید شده بود که از این تعداد تنها این مورد به درخواست احمد شاه ضد گلوله ساخته شده بود. این خودروی جذاب و خاص مشکی رنگ، بدنه ضدگلوله و شیشه بسیار ضخیمی دارد.

منبع عکس: گوگل‌مپ (عکاس: بهنام صمدی)

در بخش خودروهای سوپر اسپرت این موزه کمیاب‌ترین مرسدس بنز جهان نگهداری می‌شود. مرسدس بنز K500 کوپه در سال‌ ۱۹۳۴ میلادی ساخته شد و هیتلر در سال ۱۹۳۵ میلادی این خودرو سبز و کرم رنگ را به رضاشاه هدیه داد. طراح آن فردریش گیگر طراح بزرگ مرسدس است و گفته می‌شود این خودرو گران‌ترین بنز ایران و شاید جهان باشد. K500 دارای موتوری هشت سیلندر به حجم ۵۰۰۰ سی‌سی است که قدرتی معادل ۱۶۰ اسب بخار دارد. این خودرو در زمان خود بیش از ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت سرعت داشت و برای جاده طراحی شده است. از ۳۴۵ خودرو مشابه آن در دنیا تنها نمونه داخل ایران بدون هیچ آسیب و رنگی باقی مانده است.

منبع عکس: گوگل‌مپ (عکاس: مونا مشکوری)

موریس آکسفورد قرمز قدیمی‌ترین خودرو موجود در این موزه است که قدمت آن به سال ۱۹۱۲ میلادی مربوط می‌شود. این خودرو قرمز رنگ از ارزشمندترین و محبوب‌ترین خودروهای این موزه محسوب می‌شود که ساخت انگلستان است و حجم موتوری معادل ۱۸۰۰ سی‌سی دارد.

منبع عکس: گوگل‌مپ (عکاس: وحید میراحمدی)

لامبورگینی کانتاش موجود در موزه خودروهای قدیمی خودرویی سوپر اسپرت است که در سال ۱۹۷۴ میلادی توسط شرکت لامبورگینی ایتالیا تولید شده است. از این شرکت می‌توان به‌عنوان لوکس‌ترین تولیدکننده‌های خودرو در جهان نام برد. لامبورگینی کانتاش موتوری ۱۲ سیلندر خطی دارد که با ۳۹۰۰ سی‌سی حجم، می‌تواند توانی در حدود ۳۷۰ اسب بخار تولید کند و تا سرعت ۳۱۰ کیلومتر در ساعت حرکت کند.

ممنبع عکس: گوگل‌مپ (عکاس: بهراد موعودی)

در این موزه دو لیموزین ارزشمند نگهداری می‌شود، یکی لیموزین بنز ۶۰۰ و دیگری لیموزین «پیرس آرو» آب طلاکاری شده که در ساخت آن ۶ کیلو طلا به‌کار رفته است. لیموزین پیرس آرو ۶ سیلندر دارد و چراغ‌های آن برای دید بهتر راننده روی سپر قرار گرفته است.

ممنبع عکس: گوگل‌مپ (عکاس:سید مهدی واعض اعلایی)

خودروی تاریخی و منحصر‌به‌فرد دیگری که در این موزه نگهداری می‌شود محصول مشترک سه شرکت بزرگ و معروف آلمانی به نام‌های مرسدس بنز، پورشه و فولکس واگن است. نتیجه این همکاری کوتاه مدت تولید تنها یک خودرو بود که در سال ۱۹۷۲ میلادی ساخته شد. متاسفانه این محصول مورد استقبال قرار نگرفت و این همکاری پایان یافت. این خودرو که «ام پی وی تهران» نامیده می‌شود به سفارش «ویلی برانت» صدراعظم آلمان ساخته و در روز تولد ولیعهد پهلوی به او هدیه داده شد.

از دیگر نمونه‌های کم‌یاب و بی‌نظیر این موزه می‌توان به تنها نمونه پنتر لیزر تولید شده در جهان، بنز SL190، لامبورگینی میورا، فراری سوپر فست 500، بیتزارینی، پورشه مدل 356، پورشه 911 توربو، کرایسلر 300، کادیلاک فلییت وود، لینکلن کانتیننتال لیموزین، فیات تیپو 519 و... اشاره کرد.

عکاس‌ها: بهنام صمدی، مجید مددی، بهراد موعودی، سعید رضایی، علیرضا محمدی، سید جواد علیزاده، مونا مشکوری، حسین داوودی

منبع عکس: گوگل‌مپ (عکاس: بهنام صمدی)

قبل از سال ۱۳۵۷ مجموعه‌ای غنی از خودروهای تاریخی به ایران وارد شد که در تاریخ ۲۹ام اردیبهشت ۱۳۸۲ توسط شهرداری در موزه خودروهای تاریخی در تهران به نمایش گذاشته شد. این موزه ساختاری سوله مانند داشت که به‌دنبال طرح توسعه موسسه فرهنگی موزه‌های بنیاد مستضعفان، در سال ۱۳۹۹ ساختمان جدید این موزه با هزینه ۱۲۰ میلیارد تومان توسط شرکت‌های مطرح و بزرگ بین‌المللی باز طراحی و ساخته شد. با توجه به گفته مدیر عامل موسسه فرهنگی موزه‌های بنیاد مستضعفان این موزه قرار بود در بهار ۱۴۰۰ افتتاح شود؛ اما ظاهرا به‌دلیل محدودیت کرونا افتتاح آن را به تعویق افتاد.

منبع عکس: دنیای اقتصاد

تاریخچه خودرو در ایران نشان از آن است که چندین دهه سابقه دارد. پس از ساخت اولین خودرو در جهان در سال ۱۲۶۵ شمسی توسط شرکت بنز، ورود اولین خودرو به ایران در دوره قاجار در طی سفری که مظفرالدین شاه در ۲۱ آذر ۱۲۷۹ شمسی به کشور بلژیک داشت صورت گرفت. پیش از آن کالسکه به‌عنوان وسیله‌ نقلیه از زمان ناصرالدین شاه مورد استفاده قرار می‌گرفت. مظفرالدین شاه در این سفر تصمیم گرفت دو اتومبیل فورد کروکی کلاچی را وارد ایران کند. متاسفانه بقایایی از این دو خودرو در موزه‌های کشور وجود ندارد. بعد از مظفرالدین شاه احمد شاه سومین اتومبیل را از اروپا وارد ایران کرد.

با گذشت زمان در دوران رضا شاه با توسعه زندگی شهرنشینی و افزایش واردات خودرو از سال ۱۳۰۰ شمسی تمایل به استفاده از این وسیله جذاب در بین مردم افزایش یافت. به‌دنبال واردات بیشتر اتومبیل‌ها، خودروهایی با نام ماشین لاری که به وانت‌های امروزی شبیه بودند و اتومبیل‌هایی معروف به دور سیمی که برای حمل بار و مسافر مورد استفاده قرار می‌گرفتند، به‌ترتیب وارد کشور شدند. در آن سال‌ها بیشتر ماشین‌ها از کشورهایی همچون انگلیس و آمریکا وارد ایران می‌شد.

منبع عکس: divar.ir

نخستین خودرو در ایران به نام پیکان در سال ۱۳۴۶ شمسی در «کارخانجات صنعتی ایران ناسیونال» تحت لیسانس کارخانه تالبوت انگلستان تولید‌ و وارد بازار شد و تا سال ۱۳۵۶ شمسی مدل‌های مختلفی از آن مانند کار، جوانان، استیشن و لوکس ساخته شد. در سال‌های بعد تولید خودروهایی از جمله اتوبوس، وانت و مینی‌بوس از سر گرفته شد. در همان سال‌ها نیز خودروهایی با نام «شاهین» و «آریا» در کارخانه پارس خودرو به تولید رسید. پس از آن نیز در سال ۱۳۴۷ شمسی خودرو «ژیان» در کارخانه سایپا تولید و راهی بازار شد.

اگر تاکنون تجربه بازدید از موزه خودروهای تاریخی را داشته‌اید، تجربه‌های و نظرهای خود را در بخش دیدگاه‌ها با کاربران کجارو به اشتراک بگذارید.

نویسنده: زهرا مهری‌نیاری

عکس‌های گالری از ویکی‌پدیا (عکاس: Taha.7.13)