غار جلال آباد

غار یخی جلال آباد یا یخکان که از جاهای دیدنی خلخال محسوب می‌شود، در ارتفاع ۲۵۰۰ متری و با ارتفاع حدود ۶۰ متر فاصله از نوک قله قرار گرفته است و جنس زمین آهکی است. دهانه ورودی آن بسیار کوچک است که از طریق یک راهرو تنگ و باریک به طول ۱۰ متر و به قطر حداکثر ۵۰ سانتیمتر به تالار وسیعی منتهی می‌شود.

هوای داخل غار سرد و به شدت مرطوب و نمناک است. حوضچه آبی در ضلع شرقی و در ارتفاع ۱.۵ متری از کف غار تشکیل شده است. آب آن از جمع شدن قطرات آب ناشی از تقطیر در اثر برخورد بخار آب با دیواره سرد تأمین می‌شود. این حوضچه دارای آب بسیار گوارا و فوق العاده سرد است.

تالار اصلی از جانب ضلع غربی به وسیله راهروهایی پیچ در پیچ به تالارهای کوچک مربوط می‌شود. از خصوصیات ویژه این بخش از غار جریان مداوم هوای مرطوب و تشکیل بلورهای یخ به صورت قندیل و ورقه‌های نازک در قسمت‌هایی از سطوح دیوارها و سقف است و به لحاظ خاصیت یخچالی آن است که به نام یخکان یا معدن یخ نامیده می‌شود. جالب اینکه در مواقعی که هوای بیرون گرم است انجماد صورت می‌گیرد و با سرد شدن هوای خارج علاوه بر اینکه یخ تشکیل نمی‌شود بلکه یخ‌های موجود نیز شروع به ذوب شدن می‌نمایند.