- مدت زمان بازدید از این جاذبه: بین ۱ تا ۲ ساعت
- ایران، استان چهارمحال و بختیاری، شهرستان بروجن، بلوار مدرس، جنب پارک مصلی
موزهها به عنوان پایگاههای ثبت عناصر فرهنگی نقشی مهم در ماندگاری، معرفی و انتقال عناصر فرهنگی دارند و مکانهایی هستند که نسل جدید را با نسلهای گذشته پیوند میزنند. در موزهها، علاقهمندان به فرهنگ و تمدن با صرف زمانی اندک، سفری طولانی به اعماق تاریخ میکنند و با مشاهده آثار برجای مانده نیاکان با فضا و نحوه زیست طبیعی، فرهنگی و اجتماعی آنان آشنا میشوند. موزههای مردمشناسی گروهی از موزههای تاریخی هستند که دورانی از تاریخ یک منطقه را به نمایش میگذارند. موضوع این نوع از موزهها سبک زندگی مردم و فرهنگ آنها است و بیشتر به قصد ایجاد مراکز پژوهش اجتماعی بنیاد گذاشته میشوند. در این موزهها، فرهنگ، ساختار اجتماعی، باورها، سنتها و رسوم یک منطقه به نمایش گذاشته میشود.
موزه مردمشناسی بروجن یکی از موزههای جذاب و جاهای دیدنی استان چهارمحال و بختیاری است. موسس این موزه آقای بهرام بهرامی است و به همین دلیل به موزه «استاد بهرامی» معروف شده است. این موزه در میدان مرکزی شهر بروجن و در خانه قدیمی «حفیظیها» واقع شده و با معماری بسیار زیبا و سنتی روایتگر زندگی مردمان گذشته این استان به ویژه شهرستان بروجن است.
موزه در زمینی به مساحت ۱۵۰۰متر ساخته شده و فضاهای مختلفی مانند گالریها و کتابخانه و... در آن طراحی شده است. ساختمان این موزه مربوط به اواخر دوره قاجار، یعنی در حدود ۱۲۰ سال پیش است و در سال ۱۳۸۰ با شماره ثبت ۴۳۱۰ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این خانه متعلق به فردی به نام «مصطفیخان» بوده است که بعدها به نام خانه «حفیظیها» شهرت یافت. این موزه که از جاهای دیدنی بروجن است، در نزدیکی میدان مرکزی شهر قرار دارد. سازمان میراث فرهنگی این خانه تاریخی را از بازماندگان خرید و با کمک استاد آن را به موزه مردمشناسی تبدیل نمود.
از شاخصهای معماری این خانه تاریخی، هشتی ورودی بنا است که دارای هشت در ورودی، محل انتظار با سه ساختمان، حیاط اصلی خانه، خانه کارگران و اصطبل است. ستونها، طاقهای منزل و سردرهای آن به سبک معماری سازههای اسلامی است و رنگ منزل، بهویژه رنگ در و پنجرهها از ترکیب سه رنگ اصلی زرد، قرمز و آبی است.
موزه مردمشناسی بروجن یکی از زیباترین و بهترین موزههای استان به شمار میرود که روایتگر زندگی اجتماعی مردمان این منطقه از استان در جنبههای مختلف است. در این موزه انواع ظروف سنگی، مسی و چوبی، ابزارهای کشاورزی، کتابها و نسخههای خطی و قدیمی، سماور و قوریهای قدیمی، انواع کفش و پوشاک محلی، شیوه تهیه خمیر و پخت نان محلی، روش کشاورزی و دامداری سنتی، مشکزنی تولید صنایع دستی، هاون چوبی و سنگی، انواع ترازو و قپان، چگونگی مراسم عروسی و صدها اثر تاریخی به نمایش گذاشته شده است. در یکی از اتاقهای این بنای تاریخی همه امکانات یک خانه سنتی قرار دارد. در وسط اتاق یک کرسی قرار دارد و انواع خشکبار و میوههایی چون انار و هندوانه روی سینی بزرگی قرار گرفته است.
این موزه شامل مجموعهای از مجسمههای گوناگون (بیش از ۱۵۰ مجسمه سنگی) است که با نگاه و اندیشیدن به آنها میتوان سفری به گذشته این سرزمین کهن داشت و از انواع زندگی مردم در دههها و حتی سدههای گذشته شناختی به دست آوریم و به خوبی از فرهنگ قدیم، آداب و رسوم و زندگی مردم استان چهارمحال و به ویژه شهرستان بروجن در زمینه کشاورزی، دامداری، نحوه تامین معاش و مشاغل سنتی، چگونگی خرید، فروش و داد و ستد، صنایع دستی همچون قالی بافی، چرخریسی، گیوهدوزی، نمدمالی، کلاهدوزی، رنگرزی، نحوه فراگیری و آموزش کودکان در مکتبخانهها و بازیهای بومی و محلی آشنا شویم. علاوه بر این، در این موزه تندیسهایی از مشاهیر ایران از جمله سعدی، فردوسی، پروین اعتصامی و...در معرض دید بازدیدکنندگان قرار دارد.
به طور کلی این موزه تمام مشاغل مختلف این منطقه و آداب و رسوم و صنایع دستی را در قالب ساخت مجسمههایی به تصویر کشیده است. بازدید از موزه مردمشناسی شهر بروجن در نوروز امسال بینظیر بود و این موزه توانست علاقهمندان به فرهنگ بختیاری را به سمت خود جذب کند. بازدید از این موزه سبب افزایش اطلاعات مردم از فرهنگ اجتماعی و اقتصادی شهر میشود.در این موزه تمامی مشاغل اجتماعی مربوط به زنان و مردان به نمایش در آمده و همین بازآفرینیها به زیبایی موزه بسار افزوده است.
نویسنده: زهرا آذرنیوش