امامزاده داوود

امامزاده داوود (ع) در شمال غرب تهران قرار دارد و یکی از مکان‌های محبوب زیارتی و سیاحتی پایتخت محسوب می‌شود. این امامزاده به‌دلیل موقعیت خوب از منظر دسترسی و آب‌وهوا، از جاهای دیدنی تهران برای گردشگری است. طبق روایات تاریخی امامزاده داوود (ع) با ۱۱ پشت به امام حسن (ع) می‌رسد و طبق سایر روایات تاریخی به‌همراه امام هشتم شیعیان و سایر بستگانشان به ایران آمده و کشته شده است. این امامزاده جزو آثار ملی ایران به حساب می‌آید.

• آدرس: استان تهران، تهران، شهران، جاده کن-سولقان (نمایش روی نقشه)

آرامگاه امامزاده داوود (ع) که در بخش «کن» استان تهران قرار گرفته، در طول سال میزبان زائران زیادی از شهرهای مختلف به‌ویژه تهران است. از میدان آزادی و شهران وسیله نقلیه عمومی برای رسیدن به امامزاده داوود (ع) وجود دارد.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس:‌ Iliya HP)

مسیر اول: این مسیر احتمالا بهترین راه برای دسترسی به امامزاده داوود (ع) به حساب می‌آید. کافی است در بزرگراه آبشناسان، با رسیدن به فلکه اول شهران به‌سمت فلکه دوم شهران بپیچید. از آنجا به بعد مسیر سولقان در شمال تهران را پیش بگیرید. حدود ۴۰ دقیقه تا یک ساعت بعد به امامزاده داوود (ع) خواهید رسید.

مسیر دوم: از انتهای بزرگراه یادگار امام به‌سمت فرحزاد بروید و جاده فرحزاد به امامزاده داوود (ع) را رانندگی کنید. این مسیر پس از ۱۵ کیلومتر به «تپه سلام» می‌رسد؛ اولین جایی که می‌توانید گنبد امامزاده را از دور ببینید.

مسیر کوهنوردان: افرادی نیز هستند که با کوهنوردی به امامزاده داوود (ع) می‌رسند. برای این کار می‌توانید با تله‌ کابین توچال به‌سمت ایستگاه هفت بروید و از آنجا مسیر را به‌طرف قله کوه توچال طی کنید. با یافتن جاده، تا قله «شاه‌نشین» در پشت روستای شهرستانک، راهتان را ادامه دهید. با دورزدن در اطراف این قله می‌توانید به امامزاده داوود (ع) برسید. این کار برای بسیاری از افراد دشوار است؛ ولی سختی کوهنوردی چند ساعته با زیارت حضرت امامزاده داوود (ع) به شیرینی تبدیل خواهد شد و خستگی را فراموش خواهید کرد.

منبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: سید محمود جوادی)

امامزاده داوود (ع) از جاذبه‌های گردشگری پایتخت به شمار می‌رود و بنایی زیارتی در شمال پایتخت است. بنای امامزاده در نگاه کلی از دو مسجد تشکیل شده است که هر دو به بقعه امامزاده در قسمت میانی منتهی می‌شوند. بقعه هشت‌ضلعی که دارای سردابی در قسمت زیرین است، در زمان صفویه ساخته شد؛ اما بنای اصلی آرامگاه در زمان قاجاریه احداث شد و توسعه یافت.

اگر به در ورودی امامزاده بنگرید، هشت بیت شعر توجه شما را به خود جلب خواهد کرد. در این شعرها، نام فتحعلی شاه به وضوح به چشم می‌خورد و این نکته را می‌رساند که آرامگاه در زمان این شاه قاجاری ساخته شد. البته طبق توصیفاتی که در «روزنامه خاطرات عزیزالسلطان» آمده است، می‌توان دریافت که این بنا در زمان قاجاریه، شیروانی به رنگ سبز نیز داشته است که در حال حاضر دیگر وجود ندارد.

منبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: سید محمود جوادی)

قدم به داخل این آرامگاه و فضای معنوی زیبای آن که بگذارید، ضریحی ساده در مقابل چشمان شما خودنمایی خواهد کرد. این ضریح که به ضریح جعفری شهرت دارد، طول و عرضی به‌ترتیب برابر با ۲٫۵ متر و ۱٫۳۰ متر دارد. اگر روی میله‌های ضریح جای خالی پیدا نکردید، تعجب نکنید؛ زیرا افراد بسیاری در زیارت از این امامزاده به ضریح آن دخیل می‌بندند و این کار به یکی از آداب زیارت از زیارتگاه تبدیل شده است. دریچه‌ای آهنی در گوشه شمال‌شرقی این بقعه وجود دارد که به قسمت سرداب باز می‌شود. پیکر مطهر حضرت امامزاده داوود (ع) در این سرداب مدفون است.

امامزاده داوود (ع) هم‌اکنون در مالکیت سازمان اوقاف و امور خیریه قرار دارد و به‌عنوان یکی از جاهای دیدنی استان تهران، در ۳۰ اردیبهشت ماه ۱۳۱۵ هجری شمسی و با شماره ۲۵۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس:‌ فاطمه تقی‌زاده)

شهرت اصلی امامزاده داوود (ع)، به‌خاطر مسیر سخت و کوهستانی آن است. زمانی فقط با کمک قاطرچی‌ها می‌شد، این راه را طی کرد. حتی الان که مسیر راحت و آسفالته‌‌ای برای دسترسی به امامزاده کشیده شده است، در انتهای مسیر ماشین‌‌رو، حداقل یک ربع باید سربالایی تندی را پیاده بروید. مسیر کوهستانی و سخت امامزاده داوود (ع)، لذت زیارت را دوچندان کرده بود و برای همین یکی از نذرهای رایج در تهران قدیم، نذر زیارت امامزاده داوود (ع) محسوب می‌شد.

در قدیم اهالی تهران برای زیارت امامزاده داوود (ع)، معمولا شب را در فرحزاد می‌گذراندند و صبح روز بعد با کمک قاطرچی‌ها به امامزاده می‌رفتند. این امر اختصاص به طبقه خاصی هم نداشت و تقریبا همه زوار این کار را می‌کردند؛ به‌عنوان مثال در «روزنامه خاطرات اعتمادالسلطنه» آمده است که ناصرالدین شاه، روز دوشنبه ۱۷ محرم ۱۳۰۶ هجری قمری را در فرحزاد گذراند تا روز بعد به زیارت امامزاده داوود (ع) برود.

زیارت امامزاده داوود (ع)، از زمان قاجاریه به یکی از عادت‌های تهرانی‌ها تبدیل شد. به‌طوری که ناصرالدین شاه قاجار، در روستای خوش‌ آب‌ و هوای شهرستانک در نزدیکی امامزاده، قصری ساخت تا بعد از زیارت، در آنجا استراحت کند.

از زمان قاجاریه که این بنا توسعه یافت تا به امروز، همواره زیارت امامزاده داوود (ع) برای تهرانی‌ها لذت خاصی داشته است و برای برخی از آن‌ها نیز شاید تبدیل به عادتی شده باشد که هر هفته یک بار یا هر ماه یک بار آن را انجام می‌دهند.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس:‌ Parvin Ef)

در کتاب‌‌ها و منابع، دو شجره از امامزاده داوود (ع) نوشته شده است که می‌گویند، ایشان از نوادگان امام حسن مجتبی (ع) هستند و شجره‌شان با ۱۱ پشت به این امام بزرگوار می‌رسد. این نسبت به‌طور دقیق مشخص نیست؛ زیرا به باوری دیگر، امامزاده از نسل امام زین‌العابدین (ع) است. همچنین در مورد تاریخ تولد و تاریخ شهادت امامزاده نیز اطلاعات دقیقی در دست نیست؛ با این حال، سال تولد ایشان حدود ۴۴۰ هجری قمری و شهادتشان حدود سال ۴۸۰ هجری قمری برآورد شده است.

حضرت امامزاده داوود (ع)، شخصی دانشمند، زاهد و نمازگزار بوده است. در مورد سرگذشت و نحوه شهادت ایشان گفته می‌شود که پس از شهادت امام حسین (ع)، نهضت‌های زیادی شکل گرفت و با سرکوب مواجه شد. بسیاری از نوادگان ائمه در آن زمان‌ مجبور به مهاجرت از زادگاه خود شدند و به سایر سرزمین‌های اسلامی از جمله ایران رفتند. این افراد هیچ‌گاه از دست خلفای بنی‌عباس در امان نماندند و بسیاری از آن‌ها به شهادت رسیدند. حضرت امامزاده داوود (ع) نیز از این مسئله مستثنا نبود. همچنین بعضی از بومیان معتقدند که امامزاده داوود (ع) با همدستی فردی به نام «نجیم گبر» و یکی از دراویش روستای کن به شهادت رسیده است.

جاده کن-سولقان یکی از لذت‌بخش‌ترین بخش‌های سفر به امامزاده داوود (ع) است که شامل جاده‌ای پرپیچ‌و‌خم در منطقه کن می‌شود. در این مسیر که ۴۵ دقیقه‌ طول می‌کشد، شاهد مناظر سرسبز و چشم‌اندازهای زیبایی خواهید بود. مسیر دیگر، جاده قدیم امامزاده داوود (ع) در منطقه فرحزاد به طول ۱۵ کلیومتر است که آسفالت نیست و بیشتر مناسب افراد علاقه‌مند به مسیرهای پیمایشی است. این جاده از منطقه‌ای با منظره‌ای زیبا، آبشار و طبیعتی چشم‌نواز می‌گذرد. علاوه بر این، انواع خوراکی‌های وسوسه‌کننده نظیر باقالی، لبو، بلال، تخمه بوداده، لواشک و آلوچه، چای زغالی، پشمک و... بسته به فصل در طول مسیر یافت می‌شود.

آبشار رندان دومین آبشار مرتفع در نزدیکی تهران است. این آبشار زیبا میان دره و در نزدیکی روستایی به همین نام در منطقه کن و سولقان تهران قرار دارد. این آبشار در روزهای گرم تابستان از گردشگران زیادی میزبانی می‌کند.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس:‌ احسان خضری)

آبشار سنگان، معروف‌ترین جاذبه طبیعی جاده امامزاده داوود (ع) در میان مردم است. برای دیدن آبشار سنگان باید حدود هفت کیلومتر وارد جاده آسفالت فرعی شوید تا به روستای سنگان برسید. در روزهای تعطیل از خودروها ورودیه گرفته می‌شود. بزرگراه تهران-شمال دقیقا در کنار این جاده قرار دارد و فضای آرام دره سنگان را تحت‌تاثیر خود قرار داده است.

چندین رستوران سنتی با فضایی دلنشین در این منطقه قرار دارد. نان و کباب‌های طبخ شده در این رستوران‌ها بسیار باکیفیت و لذیذ است. تخت‌های سنتی رستوران‌ها در فضای کوهستانی با نسیم خنک و هوای مطبوع، لذت صرف غذا را دوچندان می‌کنند.

آبشار امامزاده که از جاذبه‌های اطراف این بقعه است، در ورودی روستای کن و در دره‌ای عمیق قرار دارد و بسیاری از زائران بازدید از آن را از دست نمی‌دهند.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس:‌ علی پورقربان)

بازار امامزاده داوود (ع) در فاصله کمی از امامزاده قرار دارد و در آن هر نوع کالا و خوراکی از قبیل سوهان تازه و داغ، انواع شیرینی و نان‌های سنتی تازه از تنور درآمده، پوشاک، چادر و جانماز، مهر و تسبیح، کتاب‌های احادیث، برس و شانه، اسباب‌بازی و غیره به فروش می‌رسد. آش و دوغ‌های محلی نیز در این بازار فروخته می‌شود که در آن‌ها از سبزیجات کوهستانی منطقه امامزاده داود استفاده شده است و مزه لذیذ و دلچسبی دارد.

آبشار تالون یکی از آبشارهای مرتفع استان تهران در روستای تالون در جاده منتهی به امامزاده داوود (ع) (ع) قرار دارد. قبل از امامزاده، به دوراهی می‌رسید که مسیر سمت چپ به روستای رندان و بعد روستای تالون منتهی می‌شود. آبشار تالون در بهار دیدنی‌تر است. در کنار آبشار، چشمه‌ای برای نوشیدن آب وجود دارد.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس:‌ Parvin Ef)

با توجه به اینکه افراد زیادی به امامزاده داوود (ع) مراجعه می‌کنند، بخشی از این منطقه به مسافرخانه اختصاص یافته است. اجاره سوئیت در امامزاده داوود (ع)، برای زائرانی مناسب است که از راه دور آمده‌اند و نیاز دارند که ساعات یا شبی را در آنجا بگذرانند.

در مسیر جاده امامزاده داوود (ع)، کمپینگ چندان متداول نیست و حتی کنار رودخانه نیز فضای مناسبی برای این کار وجود ندارد؛ اما در صورت نیاز می‌توانید در طبیعت و نزدیک روستاهایی مانند سنگان، رندان و تالون، به‌خصوص کنار امامزاده‌ها چادر بزنید. پارک کوهستانی کوهسار در ابتدای جاده امامزاده داوود (ع) نیز به‌واسطه امکانات اولیه مناسب مانند پارکینگ و سرویس بهداشتی و آب آشامیدنی، محل مناسبی برای اتراق به حساب می‌آید.

منبع عکس: ویکی پدیا (عکاس: Mohamadhosein.a)

فصول بهار و پاییز و تابستان برای گردشگری و طبیعت‌گردی در امامزاده داوود (ع) مناسب هستند. امامزاده داوود (ع) معمولا زمستانی سرد و پربرف دارد و با وجودی که مناظر سپید کوهستان و جاده آسفالت، سفر در زمستان را نیز جذاب می سازد؛ هوای سردی را باید تحمل کنید. امامزاده داوود (ع) در اوایل بهار ترکیبی از مناظر زیبای کوهستان و دمای خوب است. نیمه دوم بهار و نیمه اول پاییز نیز متعادل‌ترین دما را دارد. بنابراین، از فروردین تا اوایل آبان سفر به امامزاده داوود (ع) دلچسب است و در اوج تابستان نیز می‌توانید با کوهنوردی به مناطق مرتفع‌تر از امامزاده داوود (ع) مانند قله توچال سفر کنید.

• امامزاده داوود (ع) دارای پارکینگ است و می‌توانید خودروی خود را در جای مطمئنی پارک کنید.
• ورود به این امامزاده مشابه سایر مکان‌های مقدس مستلزم رعایت شئونات اسلامی است.

به‌دنبال بارش شدید باران در ۶ مرداد ۱۴۰۱، سیل هولناکی در اقصانقاط ایران به راه افتاد که تلفات جانی و مالی بسیاری را در پی داشت. یکی از نقاط حادثه‌خیز امام‌زاه داوود تهران بود. این سیل پس از بارش سنگین باران در دقایق انتهایی پنجم مرداد به راه افتاد و از سمت شمال امامزاده و از طرف بازارچه قدیم با عبور از رستوران‌ها و مغازه‌های مختلف به در بسته امامزاده برخورد کرد که با شکستن در آستان، سیل با هرچه بر سر راه خود داشت اعم از اجناس رستوران‌ها و مغازه‌ها و وسایل سنگین و سبک وارد صحن شد؛ با ورود سیل به حرم، فرش و تجهیزات داخل حرم هم در امان نماندند.

متاسفانه ۱۹ نفر از هموطنان جان خود را در سیلاب امامزاده از دست دادند. البته بستن درهای آستان، تخلیه سریع زائران و انتقال آن‌ها به مکانی امن توسط خادمان امامزاده از افزایش آمار جان‌باختگان و مفقودین پیشگیری کرد.

نویسنده: پویا جوانمرد/ بازنویسی: صدیقه شجاعی