سد و دریاچه‌ طالقان

دریاچه طالقان، یکی از زیباترین و بکرترین جاذبه‌های طبیعی ایران است که در دل کوهستان‌های البرز و در نزدیکی شهر طالقان استان البرز قرار دارد. این دریاچه، به‌دلیل ساخت سد طالقان روی رودخانه شاهرود شکل گرفته است و فضای اطراف آن با هوای خنک و پاکیزه، درختان سرسبز و چشم‌اندازهای دل‌انگیز، مکانی ایدئال برای آرامش و دوری از شلوغی‌های روزمره شهر است. دریاچه طالقان به‌عنوان مقصدی محبوب برای علاقه‌مندان به طبیعت‌گردی، ماهیگیری و کمپینگ شناخته می‌شود. غروب‌های این دریاچه با رنگ‌های طلایی و آبی آسمان، لحظاتی جادویی و به‌یادماندنی را برای بازدیدکنندگان به ارمغان می‌آورد. در این نوشتار با دریاچه طالقان، امکانات رفاهی و تفریحی و بهترین زمان سفر به آن آشنا می‌شوید.

با دریاچه طالقان آشنا شوید:

• آدرس: استان البرز، شهرستان طالقان، بخش مرکزی، جاده طالقان (مشاهده روی نقشه)

«دریاچه طالقان» که با عنون «دریاچه طالقان البرز» هم شناخته می‌شود، جاذبه‌ای طبیعی است که در دامنه‌های جنوبی رشته کوه البرز، استان البرز و شهر «طالقان» قرار دارد. طالقان در دره‌ای ییلاقی واقع شده و میان «گردنه عسلک» از شرق و «گردنه انگه» از غرب محصور شده است و حدود ۸۰ کیلومتر طول و حدود ۱۵ کیلومتر عرض دارد. دریاچه طالقان هم میان این دو گردنه خودنمایی می‌کند.

منبع عکس: سایت en.wikipedia.org. عکاس: نیما داوودی

دریاچه طالقان به‌دلیل ساخت سد روی رودخانه «شاهرود» به وجود آمده است که از کوه‌های مازندران سرچشمه می‌گیرد و به‌عنوان یکی از زیباترین و بکرترین جاهای دیدنی استان البرز شناخته می‌شود. فاصله تهران تا سد طالقان حدود ۱۴۰ کیلومتر و فاصله کرج تا سد طالقان حدود ۱۱۰ کیلومتر است؛ بنابراین برای دسترسی به این جاذبه طبیعی با وسیله نقلیه شخصی از تهران، باید حدود دو و نیم ساعت رانندگی کنید و از کرج یک ساعت و ۴۵ دقیقه برانید.

• مسیر اول (جاده قدیم طالقان): مسیر دسترسی به دریاچه طالقان نسبتا ساده و از طریق جاده‌های اصلی انجام می‌شود. اگر از تهران حرکت می‌کنید، باید ابتدا از آزادراه تهران-کرج به‌سمت شهر کرج در استان البرز بروید. پس از رسیدن به کرج، مسیر خود را به‌سمت قزوین ادامه دهید و وارد آزادراه کرج-قزوین شوید. در طول مسیر، به تابلوهای راهنمایی برای خروجی طالقان توجه کنید. بعد از «آبیک» به خروجی جاده طالقان می‌رسید. از این جاده فرعی به‌سمت شهر حرکت کنید. جاده طالقان، جاده‌ای کوهستانی و پرپیچ‌وخم با مناظر زیبای کوهستانی و روستاهای سرسبز است. در این جاده برانید تا به خروجی کلانک در سمت چپ جاده برسید. وارد جاده کلانک شوید و با عبور از روستاهایی چون کلانک و سنگ بن، به سد و دریاچه طالقان برسید.

منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: مهران شش برادران

• مسیر دوم (جاده جدید هشتگرد به طالقان): برای دسترسی به شهر طالقان، مسیر جدید و کوتاه‌تری معروف به جاده «هشتگرد» راه‌اندازی شده است. در این مسیر جدید برای دسترسی به شهر طالقان، باید از تهران وارد آزادراه تهران-کرج و پس از رسیدن به کرج، وارد آزادراه کرج-قزوین شوید. در جاده کرج-قزوین پس از رسیدن به خروجی هشتگرد، وارد شهر جدید هشتگرد شوید و تابلوهای روستای «فشندک» و طالقان را دنبال کنید. از روستای فشندک به جاده جدید طالقان وارد شوید؛ انتهای این جاده به مرکز طالقان می‌رسد؛ سپس به‌سمت دریاچه طالقان حرکت کنید. این جاده جدید، مسیر مسافران شهرهای تهران و کرج را حدود ۴۰ دقیقه کاهش داده است؛ البته بسیاری از افراد معتقدند که پیچ‌های تندی دارد و در بسیاری از مواقع سال بسته است؛ از این‌رو، ترجیحا قبل از ورود به آن از راهداری استعلام بگیرید.

مسیر دسترسی به دریاچه طالقان در تمام طول سال باز است؛ اما در فصل زمستان به‌دلیل بارش برف و یخ‌زدگی، باید احتیاط بیشتری کرده و از تجهیزات مناسب زمستانی استفاده کنید.

دریاچه طالقان، دریاچه‌ای خطی محسوب می‌شود که در اثر احداث سد طالقان روی رودخانه شاهرود به وجود آمد. سد طالقان، سدی خاکی با هسته رسی است که دستور کار احداث آن در سال ۱۳۴۸ خورشیدی داده شد؛ اما ساخت سد از ۱۳۸۱ آغاز شد و در سال ۱۳۸۵ به بهره‌برداری رسید. هدف از تاسیس آن، تامین آب شرب و کشاورزی برای مناطق اطراف و تولید برق بود. دریاچه پشت سد دارای طولی بیش از ۱۰ کیلومتر و حدود ۴۲۰ میلیون مترمکعب ذخیره آب است.

منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: مهدی حسینعلی

دریاچه طالقان با طبیعتی خیره‌کننده، کوه‌های سرسبز و آب‌وهوای خنک یکی از بهترین دیدنی های اطراف تهران محسوب می‌شود و در حدفاصل آبادی‌های «گلینک»، «میراش»، «آردکان» و «آرموت» از شمال و «زیدشت» و «سنگ بن» از جنوب خودنمایی می‌کند. اطراف دریاچه با چشم‌اندازهای بی‌نظیر، مسیرهای پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری، مکان‌های مناسب برای کمپینگ و ماهیگیری هر ساله میزبان تعداد زیادی از گردشگران و طبیعت‌دوستان است. همچنین، این دریاچه به‌دلیل چشم‌اندازهای طبیعی خیره‌کننده‌اش، مورد توجه عکاسان و طبیعت‌گردان قرار دارد.

دریاچه طالقان با آبی آسمانی‌اش، میان مناظر سرسبز و کوه‌های بلند احاطه شده است. هوای پاک و خنک منطقه، صدای آرامش‌بخش آب و چشم‌اندازهای بی‌پایان، این دریاچه را به بهشتی برای علاقه‌مندان به طبیعت و ماجراجویی تبدیل کرده‌اند. این دریاچه تصویری از آسمان آبی و کوه‌های سربه‌فلک کشیده را در آب‌های خود منعکس کرده و صحنه‌ای ناب برای عکسبرداری خلق می‌کند.

منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: محمدرضا حیدریان

دریاچه طالقان جایی است که می‌توانید ساعت‌ها به تماشای طبیعت بپردازید؛ در اطراف دریاچه قدم بزنید؛ از شلوغی شهر فرار کنید و در آرامش بی‌نظیر آن غرق شوید. پیک‌نیک و کمپینگ در اطراف دریاچه و پیاده‌روی در مسیرهای سرسبز تنها بخشی از تجربه‌های فراموش‌نشدنی است که انتظارتان را می‌کشد. در دریاچه سد طالقان می‌توانید به‌طور تفریحی با قلاب ماهیگیری کنید؛ اما، از نظر قانونی باید از اداره شیلات و محیط زیست البرز مجوز داشته باشید. در صورتی که برای ماهیگیری در دریاچه طالقان رفتید، حتما پس از گرفتن ماهی، آن را به دریاچه برگردانید. در این دریاچه ماهی‌هایی چون کپور، زردپر و قزل‌آلای رنگین‌کمان وجود دارد. توجه کنید، شنا کردن در دریاچه طالقان به‌دلیل سرعت زیاد جریان آب و عمق دریاچه، خطرناک و ممنوع است؛ هرچند جذابیت‌های دریاچه، هر کسی را برای شنا وسوسه می‌کند.

اطراف دریاچه طالقان فاقد امکانات رفاهی است. روستایی در نزدیکی دریاچه قرار دارد که می‌توانید برخی مایحتاج ضروری را از آنجا خریداری کرده و از مسجد محل استفاده کنید.

بهترین زمان سفر به دریاچه طالقان، از بهار تا اوایل پاییز است، زمانی که طبیعت به اوج زیبایی خود می‌رسد و هوای معتدل و دلپذیر، شما را به دنیایی از آرامش و شگفتی دعوت می‌کند. هر فصل دریاچه طالقان، داستانی از زیبایی و آرامش را روایت می‌کند و منتظر است تا شما آن را تجربه کنید.

منبع عکس: سایت wikidata.org. عکاس: نامشخص

• در بهار، شکوفه‌های درختان و گل‌های وحشی، دریاچه را به بوم نقاشی پر از رنگ و زندگی تبدیل می‌کند. عطر گل‌ها در هوا پخش می‌شود و نسیم خنک بهاری، روح را نوازش می‌دهد.
• تابستان هوای کوهستانی منطقه با خنکای دلچسب و مناظر سرسبز، فرصتی بی‌نظیر برای گریز از گرمای شهر و لذت بردن از طبیعت فراهم می‌کند.
• پاییز، دریاچه طالقان را به تابلوی نقاشی از رنگ‌های گرم و دلنشین تبدیل می‌کند. هر برگ به رنگی از طلایی تا قرمز درمی‌آید و دریاچه با انعکاس این رنگ‌ها، جلوه‌ای جادویی و افسونگر به خود می‌گیرد.
• در زمستان با بارش برف و سرمای شدید، امکان دسترسی به دریاچه سخت و محدود است؛ اما برای علاقه‌مندان به برف و هوای سرد، مناظر برفی طالقان بسیار دل‌انگیز خواهد بود.

اقامت در جوار دریاچه طالقان تجربه‌ای متفاوت از آرامش و نزدیکی به طبیعت را برای شما به ارمغان می‌آورد. تصور کنید، صبح‌ها با صدای ملایم موج‌ها و نسیم خنک کوهستانی از خواب بیدار می‌شوید و روز خود را با تماشای طلوع خورشید بر فراز آب‌های زلال آغاز می‌کنید. شما می‌توانید برای کسب چنین تجربه دلنشینی، اطراف دریاچه چادر بزنید یا در هتلی نزدیک به دریاچه اقامت کنید.

منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: mohammad rafieian

هتل دریاچه طالقان با موقعیتی بی‌نظیر در کنار دریاچه، اتاق‌هایی با چشم‌اندازهای خارق‌العاده از دریاچه و کوه‌های اطراف دارد و در هر گوشه از آن، حس هماهنگی با طبیعت به‌خوبی احساس می‌شود. اتاق‌های راحت و مجهز این اقامتگاه دلنشین، آرامش لازم برای استراحت بعد از یک روز پرماجرا را برای شما فراهم می‌کنند. علاوه بر این، امکان اجاره ویلا، خانه و سوئيت در نزدیکی دریاچه وجود دارد.

دریاچه طالقان، علاوه بر زیبایی‌های منحصربه‌فردش، جاذبه‌های تاریخی و طبیعی متنوعی اطراف خود جای داده است. در ادامه شما را با این جاذبه‌ها بیشتر آشنا می‌کنیم.

• آدرس: شهرستان طالقان، بخش بالا طالقان (مشاهده روی نقشه)
• فاصله تا دریاچه طالقان: حدود ۴۰ کیلومتر (۶۰ دقیقه رانندگی)

روستای اورازان یکی از بزرگ‌ترین و زیباترین روستاهای اطراف دریاچه طالقان است. گرچه گردشگران این روستای زیبا را بیشتر به‌خاطر باغ‌های وسیع گردو می‌شناسند، در هر گوشه آن، جاذبه‌ای طبیعی و زیبا نظر هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند.

منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: سید محمد میرزکی

روستای اورازان، زادگاه پدری نویسنده مشهور ایرانی، «جلال آل احمد» به شمار می‌رود که کتابی در خصوص زادگاهش نوشته است. این روستا در جنوب شرق طالقان قرار دارد و آبشارهایی چون «آبشار حیاط»، «آبشار خشکه‌چال»، «آبشار سرخ‌بند»، «آبشار وری‌ید» و «آبشار سیاه‌بند» در آن جا خوش کرده‌اند.

• آدرس: شهرستان طالقان، ۷۰۰ متری شمال روستای کرکبود (مشاهده روی نقشه)
• فاصله تا دریاچه طالقان: حدود ۳۰ کیلومتر (حدود ۴۵ دقیقه رانندگی)

آبشار «کرکبود» واقع در روستای کرکبود از دیگر جاذبه‌های طبیعی اطراف دریاچه طالقان است. این آبشار آهکی با ارتفاع حدود پنج متر، از کوه‌های «حصارچال» مازندران سرچشمه می‌گیرد و پس از عبور از دره‌ای عمیق، از بلندای صخره‌ها به رودخانه شاهرود می‌ریزد.

منبع عکس: سایت گوگل مپ. عکاس: امید سهرابی

آبشار کرکبود طالقان از جمله آبشارهای پرآب ایران محسوب می‌شود و به‌دلیل قدرت و حجم آب عبوری از دهانه باریک آن بسیار باشکوه به نظر می‌رسد. حوضچه‌های موجود در زیر آبشار نیز زیبایی آن را چند برابر کرده است؛ این حوضچه‌ها در فصول گرم میزبان گردشگران برای آب‌تنی هستند. اگر با دقت به صخره‌های اطراف آبشار بنگرید، داخل آن‌ها، حفره‌هایی طبیعی می‌بینید که ظاهرا در روزگاران گذشته، مامنی امن برای کاتبان و خوشنویسان محسوب می‌شد.

• آدرس: شهرستان طالقان، شمال روستای خسبان (مشاهده روی نقشه)
• فاصله تا دریاچه طالقان: حدود ۲۵ کیلومتر (حدود ۳۵ دقیقه رانندگی)

آبشار «شله بن» یا «شلبان» که در شمال روستای خسبان و غرب روستای بزج قرار دارد، به‌عنوان یکی از زیباترین آبشارهای طالقان شناخته می‌شود. این آبشار زیبا با ارتفاع ۲۵ متر در ظاهر از سه طبقه مجزا تشکیل شده است و از قلل خسبان سرچشمه می‌گیرد و در ادامه مسیر به خسبان رود می‌ریزد. پاشیدن آب آبشار به محیط اطراف منجر به سرسبزی و حاصل‌خیزی زمین‌ها و مراتع اطرافش شده است.

منبع عکس: سایت fa.wikipedia.org. عکاس Sftzed

پوشش گیاهی اطراف و مسیر آبشار شله بن شما را با چشم‌نوازترین مناظر طبیعی روبه‌رو می‌کند و هنگام پیاده‌روی می‌توانید هوایی پاک را با تمام وجود تنفس کنید؛ به‌همین علت در اطراف آبشار، شاهد جمع‌های دوستانه و خانوادگی خواهید بود که برای استراحت و خوش‌گذرانی به این منطقه سفر کرده‌اند.

• آدرس: شهرستان طالقان، شمال روستای گیلرد (مشاهده روی نقشه)
• فاصله تا دریاچه طالقان: حدود ۳۰ کیلومتر (حدود ۴۰ دقیقه رانندگی)

خانه «آیت‌الله طالقانی» واقع در روستای «گلیرد»، یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری نزدیک به دریاچه طالقان به شمار می‌آید. این خانه در واقع متعلق به «میرمصطفی» جد آیت‌الله طالقانی بوده است و قدمت آن به بیش از ۱۵۰ سال و دوره قاجار بازمی‌گردد. آیت‌الله طالقانی در سال ۱۲۸۹ خورشیدی در روستای گلیرد به دنیا آمد. او از روحانیون تاثیرگذار و اعضای جبهه ملی و نخستین امام جمعه تهران بود که در سال ۱۳۵۸ در تهران درگذشت.

بنای خانه آیت‌الله طالقانی از خشت و گِل درست شده است و معماری سنتی آن درعین سادگی، نظر هر گردشگری را به خود جلب می‌کند. این خانه بنا بر تاکید آیت‌الله طالقانی، مکانی برای تعلیم و تربیت دانش‌آموزان فقیر و مردم روستا بود و بعد از آن تبدیل به موزه شد. این مکان گردشگری، سال ۱۳۷۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و بازدید از آن برای عموم آزاد است.

منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: بابک

اگر تاکنون تجربه گشت‌وگذار در دریاچه طالقان را داشته‌اید یا اطلاعات جالب و جذابی از این خطه دارید، لطفا آن را با همراهان کجارو در میان بگذارید.

منبع عکس: سایت yjc.ir. عکاس: نامشخص

نویسنده: مائده سمیع‌زاده