مجسمه مادر ارمنستان

اغلب مجسمه‌هایی که در شهرهای گوناگون قرار دارند، از اهمیت فرهنگی زیادی برخوردارند، مخصوصا اگر بخشی از تاریخ آن ملت را نیز یدک بکشند. مجسمه‌ مادر ارمنستان (هاختاناکی ایگی) از مهم‌ترین جاهای دیدنی ایروان است و داستان آن به قرن بیستم برمی‌گردد، یک مجسمه‌ عظیم که نمادی از پیروزی و شادی است و با قرارگیری در پارک پیروزی ایروان، از هر نقطه از شهر قابل‌مشاهده است. با کجارو همراه باشید تا در این مقاله جزئیات بیشتری را در مورد این مجسمه‌ زیبا برایتان بازگو کنیم.

مجسمه مادر ارمنستان نمادی زنانه از ارمنستان است که از این کشور در مقابل هر دشمن و هر تهاجمی دفاع می‌کند. این مجسمه در پارک پیروزی واقع شده است و در پایه آن موزه نظامی قرار دارد. ارتفاع زیاد مجسمه، آن را از هر سمت شهر قابل رویت می‌کند و سفر به ارمنستان بدون بازدید از آن، کامل نخواهد شد.

عکس از سایت golivegotravel.nl (عکاس: نامشخص)

مجسمه مادر ارمنستان در خیابان آزاتوتیان ایروان، در پارک پیروزی قرار دارد. (مشاهده روی نقشه)

ارمنستان در حدود ۷۰ سال مستعمره‌ شوروری سابق بود و با توجه به قوانین آن زمان، عشق و احترام مفاهیم دیگری داشتند. در همین راستا در محل کنونی مجسمه مادر ارمنستان، یادبودی از ژوزف استالین را قرار داده بودند، شخصی که از ۶ می ۱۹۴۱ تا ۵ مارس ۱۹۵۳رهبر اتحاد جماهیر شوروری بود. مجسمه‌ استالین یادبودی از پیروزی در جنگ جهانی دوم بود که در سال ۱۹۴۵ پایان یافت.

عکس از سایت mywanderlust.pl (عکاس: kamischka)

مجسمه در ۲۹ نوامبر ۱۹۵۰، سی‌امین سالگرد جمهوری ارمنستان شوروی رونمایی شد. خالق این اثر سرگئی مرکوروف، یک مجسمه‌ساز ارمنی یونانی بود. سه سال پس از مرگ استالین، قوانین دیکتاتوری و مکتب فکری او نیز محکوم شد و تصمیم بر آن شد که مجسمه‌های او از تمامی کشورها جمع‌آوری شود. بسیاری از کشورها برای تحقق این امر خیلی سریع دست به کار شدند؛ اما این مسئله در مورد ارمنستان صدق نمی‌کرد. شایعات حاکی از آن بود که هاکوب زاروبیان، دبیر حزب کمونیست ارمنستان (درسال ۱۹۶۰ تا ۱۹۶۶ ) هیچ تصمیمی برای برداشتن مجسمه نداشته است. با تمامی این اوصاف سرانجام در سال ۱۹۶۲ این مجسمه نیز برداشته شد و در جریان برداشتن آن نیز یک سرباز کشته و ده‌ها تن مجروح شدند. مردم بر این باور بودند که استالین حتی در گور دست از کشتن مردم بر نمی‌دارد.

این مجسمه با ۲۲ متر بلندی یکی از بزرگ‌ترین مجسمه‌های ایروان است که درمجموع با ستون و پایه‌، ۵۱ متر ارتفاع دارد. مجسمه و پایه‌ آن از مواد متفاوتی ساخته شده‌اند. مجسمه از مس چکشی و پایه آن از بازالت (نوعی سنگ آتشفشانی سخت) تشکیل شده است.

عکس از سایت mywanderlust.pl (عکاس: kamischka)

تنها پنج سال پس از برداشتن مجسمه‌ استالین، مجسمه‌ مادر ارمنستان روی همان پایه قرار گرفت. این مجسمه‌ مسی توسط مجسمه‌ساز، آرا هاروتیونیان طراحی شده است و به‌دلیل بلندی و موقعیت بسیار خوب آن روی تپه، به نظر می‌رسد محافظی برای پایتخت ارمنستان است. همچنین مجسمه با شمشیر عظیمی در دستانش و محافظی مقابل پایش نمادی از صلح است.

عکس از سایت experiencingtheglobe.com (عکاس: Constanza Fernández)

احتمالا بسیاری از مردم را به یاد زن شجاعی به نام سوسه مایریک در تاریخ ارمنستان می‌اندازد، که به‌دلیل حس مادرانه و نگرانی‌هایش در مورد جوانان ارمنی به آن لقب مادر دادند. وی بدون هیچ ترسی از به دست گرفتن اسلحه و مبارزه، در طول جنگ با نیروهای چریک نبرد کرد و همپای شوهرش جنگید. در کنار این یادبود، قبر یک سرباز گمنام نیز وجود دارد که سمبلی ابدی برای قربانیان جنگ است.

عکس از ویکی‌پدیا (عکاس: Mosinyan)

هر ساله در روز ۹ می، مردم ارمنستان روز پیروزی در جنگ جهانی دوم را جشن می‌گیرند؛ روزی که اتحاد جماهیر شوروی موفق به شکست آلمان شد. در این روز نمایندگان جمهوری ارمنستان از پارک پیروزی دیدن می‌کنند و برای بزرگداشت سرباز گمنام، حقله‌ گلی را روی یادبود قرار می‌دهند و با یک دقیقه سکوت، به قربانیان جنگ ادای احترام می‌کنند. در واقع روز ۹ می برای مردم ارمنستان سه جشن در یک روز است؛ زیرا نه‌تنها روز پیروزی را جشن می‌گیرند، بلکه روز آزادسازی شوشی، شهری کوهستانی در قره‌باغ و سالگرد ارتش دفاعی قره‌باغ را نیز گرامی می‌دارند.

عکس از araratour.com (عکاس: نامشخص)

درون پایه‌ این مجسمه عظیم یک موزه‌ نظامی نیز وجود دارد که در سال ۱۹۵۰ توسط معمار، اسرائیلین ساخته شد و در سال ۱۹۷۰، به‌عنوان موزه‌ تاریخ جنگ بزرگ وطن‌پرستی (جنگ جهانی دوم) به معرض نمایش درآمد. یادبودهایی از جنگ جهانی دوم و نیز جنگ قره‌باغ را در آن خواهید یافت.

عکس‌های گالری از ویکی‌پدیا (عکاسان: Tiia Monto و Gill M L)

موزه شامل ۳۰ هزار اثر نمایشی از جمله نقاشی‌ها، مدارک و لوازمی است که مربوط به جنگ قره‌باغ هستند. اتاق‌های نمایش در طبقه‌ اول مملو از تجهیزاتی است که به قربانیان ارمنی جنگ جهانی دوم ارتباط دارد. البته جالب‌ترین قسمت، مربوط به متعلقات فرمانده نظامی ایوان باقرامیان است و یک نقشه که کمپین تسخیر شهر شوشی را نشان می‌دهد.

عکس از سایت anthonyjphoto.com (عکاس: Anthony Pizzoferrato)

سال ۲۰۱۰، شصتمین سال افتتاح پارک پیروزی بود. این پارک در ابتدا با نام پیروزی خوانده می‌شد؛ اما پس از قرار دادن مجسمه‌ استالین در آن بیشتر با نام یادبود آن را می‌خواندند. برای بزرگداشت مشارکت جمهوری ارمنستان شوروی در جنگ جهانی دوم، نام آن را به پارک پیروزی تغییر دادند. این پارک بسیار بزرگ که در پشت هزارپله در ایروان قرار دارد، دارای یک دریاچه‌ مصنوعی، یک شهربازی با انواع چرخ‌و‌فلک، کافه‌هایی در فضای آزاد، مجسمه‌ مادر ارمنستان و موزه‌ نظامی مادر ارمنستان است. معمولا افراد برای داشتن یک پیک‌نیک خوب، جنگل‌های این پارک را انتخاب می‌کنند.

عکس‌های گالری از سایت geographylists.com (عکاس: Brandt Maxwell)

بازدید از مجسمه مادر ارمنستان رایگان است و در هر ساعتی از شبانه‌روز می‌توانید از آن دیدن کنید. برای بازدید موزه نظامی مجسمه مادر ارمنستان، در روزهای سه‌شنبه تا جمعه از ۱۰ تا ۱۷ و روزهای شنبه و یکشنبه از ۱۰ تا ۱۵ فرصت دارید. ورودی موزه نیز رایگان است.

نویسنده: هانیه احمدی