دژ فنسترله

دژ فنسترله یکی از جاذبه های گردشگری ایتالیا است که به‌عنوان بزرگ‌ترین سازه مستحکم اروپا و بزرگ‌ترین سازه محصورشده با دیوار بعد از دیوار چین شناخته می‌شود. دژ در فاصله سال‌های ۱۷۲۸ تا ۱۸۵۰ میلادی با طراحی معمار ایگنازیو برتولا ساخته شد تا دسترسی به تورین از طریق دره کیزونه غیرممکن باشد. این غول سنگی که حدود پنج کیلومتر در امتداد تپه‌های «دره کیزونه» (Val Chisone) امتداد یافته است، اختلاف ارتفاعی حدود ۷۰۰ متر را پوشش می‌دهد. قلعه مزبور با ۳۲۰ هکتار وسعت به‌عنوان دیوار بزرگ آلپ نیز شناخته شده و شامل مجموعه‌ای از سه قلعه بزرگ، دژهای پشتیبان، باروها، سربازخانه‌ها، انبارها و... می‌شود و علاوه بر نقش دفاعی، به‌عنوان زندان دولتی مورد استفاده بود.

• آدرس: ایتالیا، ۷۳ کیلومتری غرب تورین، کومونه فنسترله (نمایش روی نقشه)

منبع عکس: سایت turismotorino.org (عکاس: ناشناس)

دژ‌ فنسترله در پارک ملی اورسیرا روچاوره (Orsiera Rocciavre) و مشرف به فنسترله واقع شده است. این قلعه در ۷۳ کیلومتری غرب تورین و در کنار پیست اسکی مدرن سستریره در کوه‌های آلپ قرار دارد.

• تاکسی: اگر از تورین راهی قلعه هستید، با تاکسی می‌توانید در عرض یک ساعت و ۱۰ دقیقه و با هزینه ۱۷۰ تا ۲۱۰ دلار، به مقصد برسید.
• قطار: مسیر تورین به دژ حدود دو ساعت طول می‌کشد و ۸۵ تا ۱۲۰ دلار هزینه دارد.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Henriette De John)

دژ فنسترله ۳۲۰ هکتار وسعت دارد و یکی از بزرگ‌ترین سازه‌های مستحکم در اروپا و از جاهای دیدنی فنسترله به شمار می‌رود. این سازه تنها دژ منطقه پیه‌مونته متعلق به قرن هجدهم میلادی به حساب می‌آید که همچنان با معماری اصلی خود پابرجا است و از سال ۱۹۹۹ به‌عنوان نماد استان تورین شناخته می‌شود.

بازدید از این دژ و قدم‌زدن در میان قلعه‌های آن حس بازگشت به زمان را به شما منتقل می‌کند و یک سفر واقعی به تاریخ در محیطی با مناظر زیبا به حساب می‌آید.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: ناشناس)

تاریخچه ساخت قلعه‌های مدرن در منطقه فنسترله به سال ۱۶۹۰ مربوط می‌شود؛ زمانی که لوئی چهاردهم، پادشاه فرانسه، نیکلاس کاتینات را به‌عنوان فرمانده ارتش فرانسه در برابر ارتش کشور دوک‌نشین ساوی در طول جنگ ۹ ساله منصوب کرد. او از خطر دره کیزونه برای ارتش فرانسه مطلع بود و تصمیم به ساخت سه سازه دفاعی موقت و یک قلعه در فنسترله گرفت.

در پایان جنگ جانشینی اسپانیا، فرانسه رسما فنسترله را طبق معاهده اوترخت در سال ۱۷۳۱ به دوک‌نشین ساوی واگذار کرد. قلعه مزبور بازسازی شد؛ اما ویکتور آمادئوس دوم آن را برای حفاظت از دره کیزونه کافی نمی‌دانست. بنابراین او به معمار نظامی «ایگنازیو برتولا» (Ignazio Bertola) دستور داد تا مجموعه‌ای از قلعه‌ها را در فنسترله طراحی و بسازد. این قلعه‌ها با دیواری به طول سه کیلومتر، پلکانی سرپوشیده و منحصربه‌فرد در اروپا و یک راه‌پله بیرونی به یکدیگر متصل می‌شدند. ساخت‌وساز قلعه‌ها در تابستان ۱۷۲۸ آغاز شد و تا سال ۱۷۹۳ طول کشید. مابقی کار احداث آن‌ها در سال ۱۸۳۶ شروع شد و در سال ۱۸۵۰ به پایان رسید.

در دوران ناپلئون که فنسترله دوباره تحت نفوذ فرانسه قرار گرفت، به‌عنوان زندان استفاده می‌شد و زندانیان معروفی همچون ژوزف دو مستر و بارتولومئو پاکا در آن حبس بودند. از پیر پیکو نیز در این زندان نگهداری می‌شد که با الهام از آن، ادموند دانتس، شخصیت اصلی رمان کنت مونت کریستو اثر الکساندر دوما شکل گرفت. پادشاهی ساردینیا افراد دیگری مانند زندانیان سیاسی و جنایتکاران عادی را در این قلعه حبس کرد. علاوه بر این، فیلم «مردی با نقاب آهنین» که در سال ۱۹۹۸ با بازی لئوناردو دی‌کاپریو ساخته شد، برگرفته از یک داستان واقعی بود. شخصیت اصلی داستان بین سال‌های ۱۶۶۹ تا ۱۶۸۱ در دژ فنسترله زندانی بود. طبق افسانه‌ها، این زندانی توسط دارتانیان و سه تفنگدار محافظت می‌شد.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Paolo Valentte ،Michele Bruschi ،Rossella R)، سایت mybestplace.com (عکاس: ناشناس)

پس از پیوستن پادشاهی ایتالیا به اتحاد سه گانه در سال ۱۸۸۲، کاربری قلعه تغییر کرد و از سال ۱۸۸۷، مقر واحد نظامی فنسترله بود. بعد از جنگ جهانی دوم، قلعه متروکه و به حال خود رها شد و بیشتر وسایل موجود در آن به غارت رفت. در سال ۱۹۹۰ کار بازسازی آن در دستور کار قرار گرفت و در سال ۱۹۹۹ به نماد تورین تبدیل شد. این قلعه در سال ۲۰۰۷ توسط صندوق جهانی بناهای تاریخی در زمره ۱۰۰ مکان مهم باستان‌شناسی در دنیا قرار گرفت.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Andrea Ferrero)

دژ فنسترله شامل مجموعه‌ای از سه قلعه‌ بزرگ به نام‌ها سن کارلو، تری دنتی و قلعه دله والی همراه با هفت قلعه کوچک‌تر است. حصارهای محافظ، باروها، توپخانه‌ها، سربازخانه‌ها، انبارهای باروت، انبارهای کالا، آشپزخانه‌ها، عمارت فرماندار، محوطه‌ رژه و کلیسا سایر بخش‌های دژ را تشکیل می‌دهند. در واقع این محل بیشتر از آنکه یک قلعه باشد، سنگری دفاعی بود.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Nicola Bizzo)

آنچه که دژ فنسترله را منحصربه‌فرد کرده، پلکانی با ۳,۹۹۶ پله مجهز به سقفی سنگی است که از سربازان در برابر گلوله‌های توپ محافظت می‌کرد و مانع از دیده‌شدن حرکات آن‌ها توسط دشمن می‌شد. یک پلکان روباز موازی با ۲,۵۰۰ پله نیز در این محل وجود دارد که به مسیر سلطنتی معروف است و به ارتفاعات بالای قلعه در کوه پینایا منتهی می‌شود.

• بازدید از قلعه شامل دو نوع بلیط می‌شود: ۱۰ یورو برای سه ساعت و ۱۵ یورو برای هفت ساعت بازدید (در سال ۲۰۲۲) که هر دو با راهنما انجام می‌شود.
• دژ فنسترله از ماه سپتامبر تا ژوئیه هرروز به‌جز روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه از ساعت ۱۰ تا ۱۳ و ۱۴:۳۰ تا ۱۷ باز است. در ماه‌های ژوئیه و اوت می‌توانید هرروز از ساعت ۹ تا ۱۳ و ۱۴:۳۰ تا ۱۸ از این جاذبه بازدید کنید. ساعت اداری نیز از ۱۰ تا ۱۲:۳۰ است.
• اگر می‌خواهید با تاریخ پرماجرای فنسترله آشنا شوید، می‌توانید در تور دژ ثبت‌نام کنید که هفت ساعت طول می‌کشد. در این تور ارتفاعی معادل دو برج ایفل را بالا می‌روید.
• تورهای دژ اغلب به زبان ایتالیایی، آلمانی یا فرانسوی هستند. بروشورهای راهنما به زبان انگلیسی نیز در این محل وجود دارد. اگر می‌خواهید یک تور با راهنما داشته باشید، با قلعه تماس بگیرید تا ببینید چه تورهایی و به چه زبان‌هایی موجود است.
• برای بازدید از دژ بهتر است که کفش مناسب، کلاه آفتاب‌گیر و بادگیر (در صورت نیاز) بپوشید.
• علاوه بر سرویس بهداشتی و پارکینگ رایگان، یک رستوران در محل دژ فعالیت می‌کند که بعدازظهرها باز است.

نویسنده: راضیه شاهوردی/ بازنویسی: صدیقه شجاعی