ییلاقات شیراز | 21 مقصد برتر برای گردش های تابستانی

شیراز از زیباترین و تاریخی‌ترین شهرهای ایران است که به سبب وجود آثار و بناهای باستانی در نزدیکی آن شهرتی جهانی دارد؛ اما اطراف این شهر زیبا و گرمسیر، ییلاق‌های خوش آب‌و‌هوایی قرار گرفته‌اند که از بهترین جاهای دیدنی فارس به شمار می‌روند. در سفر به شیراز می‌توانید زمانی را به گشت‌وگذار در جاهای خوش آب و هوای شیراز اختصاص دهید. برخی ییلاق های اطراف شیراز از مقاصد طبیعت‌گردی حرفه‌ای هستند و بازدید از آن‌ها نیاز به آمادگی بدنی بالا دارد؛ اما بازدید از بعضی دیگر برای عموم گردشگران مناسب است.

دشت ارژن، دشت هفت برم، روستای قلات، پارک ملی بمو، تنگ دم اسب، دریاچه سد درودزن، روستای دشتک، تنگ بستانک، دریاچه مهارلو، جنگل بناب ارسنجان، دریاچه سد تنگاب، منطقه حفاظت‌شده ماله گاله، بند بهمن و... برخی از زیباترین ییلاقات شیراز هستند که در این مقاله به آن‌ها می‌پردازیم.

• آدرس دشت ارژن: شهرستان شیراز، بخش ارژن، دهستان قره چمن (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس: اینستاگرام Saeed.shz72. عکاس: سعید میناب سالمی

دشت ارژن از مناطق طبیعی بکر در نزدیکی شیراز است که در فاصله ۷۳ کیلومتری غرب این شهر قرار دارد. این منطقه با چشم‌اندازهای بی‌نظیر و ظرفیت‌های برجسته طبیعی از محبوب‌ترین ییلاقات شیراز به شمار می‌رود و در طول سال گردشگران زیادی برای استفاده از آب‌و‌هوای عالی و طبیعت سرسبز آن، به دشت ارژن سفر می‌کنند.

دشت ارژن در رشته کوه جنوبی زاگرس و در مسیر کازرون قرار دارد و سراسر آن را باغ‌های پر درخت و دشت‌های سرسبز پوشانده‌اند. دراین منطقه روستاهای زیادی نیز به چشم می‌خورند. پوشش گیاهی و جانوری دشت ارژن تنوع بالایی دارد و آبشارها و چشمه‌های طبیعی در جنگل‌ها و کوهستان‌های آن خودنمایی می‌کنند.

منبع عکس‌های گالری: اینستاگرام Saeed.shz72. عکاس: سعید میناب سالمی

از زیباترین جاذبه‌های طبیعی دشت ارژن می‌توان به آبشار ارژن اشاره کرد که محلیان این منطقه آن را با «چرونیز» می‌شناسند. این آبشار در طول فصل زمستان یخ می‌زند و کریستال‌های یخی آن منظره‌ای زیبا در کوه به وجود می‌آورند. تالاب ارژن نیز شامل دریاچه‌ای است که نیزارهای بلند گرداگرد آن را پوشانده‌اند.

به‌جز جاذبه‌های طبیعی، دیدنی‌های تاریخی مهمی نیز در نزدیکی دشت ارژن قرار گرفته‌اند که شهر باستانی بیشاپور نمونه‌ای از آن‌ها است. در دشت ارژن بازارچه‌ای محلی فعالیت می‌کند که انواع محصولات غذایی و تولیدات محلی روستاییان اطراف در آن به فروش می‌رسد. گشت‌وگذار در این بازار و خرید از محصولات محلی آن خالی از لطف نیست.

• آدرس دشت هفت برم: شهرستان کازرون، بخش مرکزی، دهستان دشت برم (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس: گوگل‌مپ. عکاس: Moji Baba

دشت هفت برم یکی از مناطق حفاظت شده استان فارس در فاصله ۱۱۰ کیلومتری غرب شیراز و در نزدیکی دشت ارژن است. برای بازدید از این منطقه باید در مسیر جاده کازرون حرکت کنید و قبل از دشت ارژن در جاده فرعی دریاچه هفت برم ادامه مسیر دهید. منطقه هفت برم با چشمه‌های طبیعی و تپه ماهورهای متعدد شناخته می‌شود.

دشت هفت برم امکانات زیادی ندارد؛ اما به‌دلیل آب و هوای عالی و چشم‌انداز زیبا از طبیعت بکر، گردشگران زیادی در طول سال از این منطقه بازدید می‌کنند. این منطقه، زمستان‌هایی بسیار سرد دارد.

منبع عکس: گوگل‌مپ. عکاس: فائزه بدخشانی

در دشت هفت برم چهار آبگیر دائمی و سه آبگیر فصلی وجود دارد؛ به همین دلیل این منطقه را به نام هفت برم نام‌گذاری کرده‌اند. این دریاچه‌ها آب شیرین دارند و شرایط مناسب زیستی در اطراف آن‌ها سبب مهاجرت پرندگان آبزی در طول سال به این منطقه می‌شود. منبع تامین آب این آبگیرها ریزش‌های جوی و چشمه‌های گسترده در دشت‌های اطراف هستند.

• آدرس روستای قلات: شهرستان شیراز، بخش مرکزی شیراز، دهستان دراک (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس: اینستاگرام Ghazal-fj

روستای قلات از خوش آب و هواترین ییلاقات شیراز است که در ۴۸ کیلومتری شمال غربی این شهر قرار دارد. طبیعت بکر و چشم‌نواز این روستا در کنار قدمت تاریخی آن، سبب ثبت‌نام روستای قلات به‌عنوان روستای تاریخی و طبیعی در آثار ملی ایران شده‌اند. این روستا در منطقه‌ای کوهستانی قرار دارد و در طول سال ورزشکاران زیادی برای کوهنوردی به این منطقه سفر می‌کنند. چشم‌انداز روستای قلات در بلندی کوه‌های اطراف آن بسیار تماشایی است.

از مهم‌ترین جاذبه‌های طبیعی در روستای قلات می‌توان به آبشارها و چشمه‌های این روستا اشاره کرد. رودخانه‌های «چشمه شتری» و «چشمه انجیری» در این منطقه جریان دارند و در فصل‌های بهار و تابستان بسیار پرآب می‌شوند. سه آبشار طبیعی نیز گرداگرد روستای قلات به چشم می‌خورند. اطراف رودخانه‌ها و آبشارهای این منطقه را گیاهان دارویی و معطر مانند پونه کوهی و آویشن پوشانده‌اند. با شروع فصل بهار درختان گیلاس این روستا شکوفه می‌دهند و زیبایی دو چندان به مناظر اطراف می‌بخشند.

منبع عکس‌های گالری: اینستاگرام Ghazal-fj

از جاذبه‌های تاریخی روستای قلات می‌توان کلیسای قلات را نام برد. این کلیسای سنگی در گذشته محل عبادت مسیحیان ساکن این منطقه بوده است؛ اما امروزه یکی از دیدنیهای تاریخی این روستا به شمار می‌رود. در جوار این کلیسا دو بنای تاریخی دیگر نیز قرار دارند که یکی متعلق به موزه مردم شناسی و دیگری قلعه قزل ارسلان است. در سفر به روستای قلات می‌توانید از این جاذبه‌های تاریخی نیز دیدن کنید.

• آدرس پارک ملی بمو: شهرستان زرقان، بخش مرکزی، دهستان زرقان (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس: وب‌سایت ایران هتل. عکاس: نامشخص

پارک ملی بمو از مهم‌ترین مناطق حفاظت شده ایران در استان فارس است که گونه‌های مختلف حیات وحش در آن زندگی می‌کنند. گرچه این پارک ملی شهرت کمتری نسبت به سایر پارک‌های ملی ایران دارد، چشم‌اندازهای طبیعی آن بسیار تماشایی هستند. داخل پارک ملی بمو هیچ روستایی وجود ندارد؛ اما اطراف و در حاشیه آن نزدیک به ۳۰ روستا با باغ‌های سرسبز قرار گرفته‌اند.

اقلیم پارک ملی بمو نیمه خشک و سرد است و زمستان‌ها دمای هوای آن کاهش چشمگیری دارد. بیش از ۳۰۰ گونه گیاهی در این منطقه به چشم می‌خورند و سرسبزی این منطقه به‌دلیل وجود چشمه‌های متعدد در سراسر این پارک ملی است. بیش از ۱۳۰ گونه جانوری نیز در این منطقه زندگی می‌کنند که از میان آن‌ها می‌توان به آهو، قوچ، میش، کفتار، گربه جنگلی و عقاب طلایی اشاره کرد.

منبع عکس: وب‌سایت دیده‌بان محیط زیست. عکاس: نامشخص

در ورودی پارک ملی بمو، موزه حیات وحش این مجموعه قرار دارد. در این موزه، حیوانات تاکسیدرمی شده این منطقه را به نمایش عمومی گذاشته‌اند؛ اما برای بازدید از این موزه تنها به‌صورت گروهی اجازه ورود خواهید داشت. بازدید از تفرجگاه‌های پارک ملی بمو نیز بدون مجوز مجاز نیست. برای دریافت مجوز بازدید از پارک ملی بمو به‌صورت فردی یا گروهی می‌توانید به سازمان حفاظت از محیط زیست منطقه مراجعه کنید.

متاسفانه فعالیت مراکز صنعتی و نظامی در نزدیکی پارک ملی بمو در طول سالیان اخیر آسیب‌های زیادی به این منطقه وارد کرده است. به یاد داشته باشید پارک‌های ملی از مهم‌ترین گنجینه‌های طبیعی در تمام جهان هستند و هرگونه صدمه به اکوسیستم این پارک‌ها، صدمات جبران ناپذیر محیط زیستی دارد.

• آدرس تنگ دم اسب: شهرستان شیراز، بخش ارژن، دهستان کوه مره سرخی، روستای کره بس (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس: وب‌سایت درنا تریپ. عکاس: نامشخص

تنگ دم اسب یکی از تنگه‌های سرسبز و خوش آب و هوا در نزدیکی شیراز است که آبشاری بلند و زیبا شبیه به دم اسب دارد و به همین دلیل این نام را برای این منطقه انتخاب کرده‌اند. این تنگه در ۶۶ کیلومتری جنوب غرب شیراز و در روستای «کره بس» قرار دارد. این روستا و تنگه دم اسب از توابع ییلاق کوهمره سرخی هستند و در دامنه کوهستان‌های سرسبز زاگرس و کوه «دلو» قرار گرفته‌اند.

در طول مسیر تنگ دم اسب رودخانه‌ای خروشان جریان دارد و درختان سرسبز بلوط گرداگرد این تنگه را پوشانده‌اند؛ از همین رو، می‌توان آن را یکی از بهترین مسیرهای طبیعت گردی ایران دانست. رودخانه جاری در این تنگه در انتهای مسیر خود به دریاچه‌ای زیبا در کوهستان می‌رسد. این دریاچه در سال‌های دور بر اثر تغییرات زمین‌شناسی و رانش زمین به وجود آمده و منظره‌ای زیبا در این منطقه ایجاد کرده است. آبشار دم اسب پس از این دریاچه قرار دارد و ارتفاع آن به حدود ۳۰ متر می‌رسد.

منبع عکس: وب‌سایت گردشگری ایران. عکاس: نامشخص

تنگه دم اسب مسیری پر فرازونشیب و صخره‌ای دارد و برای عبور از آن نیاز به آمادگی بدنی مناسب خواهید داشت. در برخی بخش‌های این تنگه مسیر بسیار باریک می‌شود و برای عبور از میان صخره‌ها باید بسیار دقت کنید تا با سنگ‌ها برخورد نکنید. انتهای تنگه دم اسب مناظری زیبا و چشم‌اندازی بی‌نظیر به محیط اطراف دارد و طبیعت گردان حرفه‌ای در طول سال از این منطقه ییلاقی بازدید می‌کنند.

بهترین زمان برای سفر به تنگه دم اسب فصل‌های بهار و تابستان هستند. در این زمان‌ها طبیعت اطراف این تنگه به زیباترین حالت خود می‌رسند و تحمل دمای آب ساده است. در طول فصل‌های پاییز و زمستان عبور از این تنگه به‌دلیل سرمای هوا و آب میسر نیست. اگر برای بازدید از این منطقه نخستین روزهای فصل بهار را انتخاب کردید، حتما پیش از سفر وضعیت آب و هوای این منطقه را استعلام کنید؛ زیرا مسیر باریک تنگ دم اسب در زمان بارندگی‌ها سیلابی می‌شود و عبور از آن خطرناک است.

• آدرس دریاچه سد درودزن: شهرستان مرودشت، بخش درودزن، دهستان درودزن (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس: وب‌سایت ایران کالا. عکاس: نامشخص

دریاچه سد درودزن در روستایی خوش آب و هوا به همین نام در شهرستان مرودشت قرار دارد. این دریاچه و مناطق اطراف آن از پرطرفدارترین ییلاقات شیراز بین گردشگران هستند. روستای درودزن در مسیر دسترسی به ییلاق‌های دیگری مانند روستای دشتک و تنگ بستانک قرار دارد و در طول سال‌های اخیر امکانات این منطقه برای استفاده مسافران افزایش یافته‌اند.

دریاچه سد درودزن منطقه‌ای زیبا با چشم‌اندازهای طبیعی بی‌شمار است که ظرفیت‌های گردشگری برجسته‌ای دارد. در این دریاچه و مناطق اطراف آن امکان راه‌اندازی تفریحات گسترده‌ای مانند سوارکاری، قایق رانی، رستوران‌ها و سفره‌خانه‌های سنتی وجود دارد. در میان دشت منتهی به دریاچه سد درودزن سه کوه به چشم می‌خورند که مردم بومی آن‌ها را «ستخر گزین» نام‌گذاری کرده‌اند. در حال حاضر پروژه‌ای به همین نام در اطراف این دریاچه در دست احداث است که در طول سال‌های آینده امکانات متنوعی را در اطراف این منطقه ایجاد خواهد کرد.

منبع عکس: وب‌سایت خبرگزاری ایرنا. عکاس: نامشخص

سد مخزنی درودزن بر رودخانه کر ساخته شده است و آب شرب شهرهای اطراف و زمین‌های کشاورزی شهرستان‌های مرودشت و کامفیروز را تامین می‌کند. در حال حاضر این منطقه از جمله مناطق پرگردشگر در نزدیکی شیراز به شمار می‌رود و با اتمام پروژه‌های در دست احداث، رشد چشمگیر گردشگران در آینده نزدیک در این ناحیه پیش‌بینی می‌شود.

• آدرس روستای دشتک: شهرستان مرودشت، بخش درودزن، دهستان ابرج (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس: اینستاگرام Saeed.shz72. عکاس: سعید میناب سالمی

روستای دشتک که آن را با نام «حصار دشتک» و «کتل» نیز می‌شناسند در دامنه کوهستان‌های شمالی شیراز قرار دارد. بر اساس شواهد موجود قدمت این روستا به بیش از چند هزار سال می‌رسد و روستای دشتک جاذبه‌های طبیعی و تاریخی برجسته‌ای دارد.

گرچه روستای دشتک از بهترین ییلاقات شیراز است، بازدید از آن در فصل‌های سرد سال نیز خالی از لطف نیست. در طول فصل پاییز این روستا و طبیعت اطراف آن رنگارنگ و تماشایی می‌شوند و طبیعت دوستان زیادی برای عکاسی و لذت از چشم‌اندازهای طبیعی این منطقه به این روستا سفر می‌کنند.

منبع عکس: اینستاگرام Saeed.shz72. عکاس: سعید میناب سالمی

خانه‌های روستای دشتک با خشت و گل و به‌صورت پلکانی ساخته شده‌اند. آب و هوای این روستا با مناطق اطراف آن فاصله زیادی دارد و از بدو ورود به مناطق نزدیک به آن، خنکی هوا را احساس خواهید کرد. اطراف روستای دشتک را سبزه‌زارها، چشمه سارها و آبشارهای زیبا پوشانده‌اند. در مرکز این روستا چنار کهنسالی به چشم می‌خورد که قدمت آن را حدود ۴,۰۰۰ سال تخمین می‌زنند.

منبع عکس: اینستاگرام Saeed.shz72. عکاس: سعید میناب سالمی

از مهم‌ترین چشمه‌های اطراف روستای دشتک می‌توان به «سی چال»، «بابا جمال»، «آب چغور» و «بید چنگ» اشاره کرد. چشمه‌های آب معدنی اطراف این روستا نیز خواص درمانی زیادی دارند. مسیر پلکانی با ۱,۲۰۰ پله در این روستا کتل نام دارد و از دیدنیهای تاریخی این منطقه است. ۶ آسیاب قدیمی نیز در روستای کتل از سال‌های دور باقی مانده‌اند. برای بازدید از این روستای زیبا باید در جاده مرودشت به‌سمت روستای درودزن بروید و از دو راهی کامفیروز، در جاده روستای دشتک ادامه مسیر دهید.

• آدرس تنگ بستانک: شهرستان مرودشت، بخش کامفیروز (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس: وب‌سایت خبرگزاری تسنیم. عکاس: حسین خسروی

تنگ بستانک از زیباترین ییلاقات شیراز است که به‌دلیل طبیعت بکر و مناظر منحصربه‌فرد، از آن با نام بهشت گمشده یاد می‌کنند. این ییلاق خوش آب و هوا در شهرستان مرودشت قرار دارد و رودهای خروشان، درختان انبوه، مناظر کوهستانی و آبشارهای طبیعی در گوشه و کنار آن به چشم می‌خورند.

از مهم‌ترین جاذبه‌های طبیعی در بهشت گمشده می‌توان به استخری طبیعی در میان این ییلاق اشاره کرد. بسیاری از مناطق ییلاقی خوش آب و هوا در استان فارس نیز فاصله کوتاهی تا تنگ بستانک دارند که از میان آن‌ها می‌توان آبشار مارگون، تنگ براق و روستای منگان را نام برد.

منبع عکس: وب‌سایت Destription. عکاس: نامشخص

فصل بهار و به‌خصوص اردیبشهت ماه بهترین زمان‌ برای بازدید از تنگ بستانک است. در این فصل زیبایی طبیعت بهشت گمشده به اوج می‌رسد و آبشارها و رودخانه‌ها بسیار پرآب هستند. فصل پاییز نیز به‌دلیل تنوع رنگ بالای درختان و گیاهان بهترین مناظر برای عکاسی در این ییلاق دیده می‌شوند.

• آدرس دریاچه مهارلو: شهرستان سروستان، بخش کوهنجان، دهستان مهارلو و کوهنجان (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس: اینستاگرام Moradiphoto. عکاس: نامشخص

دریاچه مهارلو یکی از دریاچه‌های صورتی جهان است که در فاصله ۳۰ کیلومتری از شیراز قرار دارد. این دریاچه در نزدیکی روستایی به همین نام واقع شده است. دریاچه مهارلو در سال ۱۳۸۵ خورشیدی به‌عنوان یکی از هفت منطقه نمونه گردشگری ایران انتخاب شد.

منبع عکس‌: اینستاگرام Shiraz-safaa. عکاس: نامشخص

دریاچه مهارلو یکی از منابع نمک ایران است و اطراف آن را روستاهای متنوعی پوشانده‌اند که از مقاصد گردشگری نزدیک به شیراز هستند. آب این دریاچه از رودخانه‌های «سلطان آباد» و «سروستان» و چشمه‌های طبیعی نزدیک به آن تامین می‌شود. انواع دوزیستان و خزندگان در دریاچه مهارلو و اطراف آن زندگی می‌کنند و هرساله هزاران پرنده از جمله فلامینگو و حواصیل به این دریاچه می‌آیند؛ البته با گرم و خشک شدن زمین در طول سال‌های اخیر تعداد پرندگان مهاجر کاهش چشمگیری داشته است.

منبع عکس‌: اینستاگرام Shiraz-safaa. عکاس: نامشخص

وجود نوعی جلبک آب شور سبب رنگ صورتی دریاچه مهارلو می‌شود. بهترین زمان برای بازدید از این دریاچه فصلی از اواخر پاییز تا اواخر بهار است؛ اما روستای مهارلو در نزدیکی این دریاچه و سایر روستاهای نزدیک به دریاچه مهارلو از بهترین ییلاقات شیراز هستند و بهترین زمان بازدید از آن‌ها ۶ ماه نخست سال است.

• آدرس جنگل بناب: شهرستان ارسنجان و پاسارگاد، بخش مرکزی، دهستان علی آباد ملک و دهستان کمین (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس: وب‌سایت خبرگزاری برنا. عکاس: نامشخص

جنگل بناب ارسنجان از دیگر ییلاقات شیراز است که در مسیر دسترسی به مجموعه پاسارگاد قرار دارد. این منطقه را کوه‌هایی بلند و درختانی سربه‌فلک‌کشیده پوشانده‌اند و به همین دلیل آب و هوای این جنگل بسیار عالی است. در جنگل بناب نیز مانند بسیاری دیگر از ییلاق‌های شیراز جاذبه‌های تاریخی و طبیعی برجسته‌ای به چشم می‌خورند که بازدید از آن‌ها در کنار لذت از آب و هوای عالی، لطف سفر شما را دوچندان می‌کند.

از جاذبه‌های جنگل بناب ارسنجان می‌توان به تک درخت کهنسال بنه در شمال غربی این جنگل اشاره کرد که روی صخره‌ای به بلندی ۶ متر قرار دارد. از این درخت با نام «مروارید سبز ارسنجان» یاد می‌کنند. ریشه این درخت کهنسال بخش‌های مختلفی از صخره زیر خود را شکافته و در آن نفوذ کرده است. این منظره توجه گردشگران را به خود جلب می‌کند.

منبع عکس: وب‌سایت تیشینه. عکاس: نامشخص

جنگل بناب ارسنجان در همه فصل‌های سال زیبایی‌های خاص خود را دارد؛ اما بهترین زمان برای سفر به این جنگل فصل بهار است. در این زمان طبیعت اطراف و دامنه‌های کوهستان سرسبز می‌شوند و آب و هوا در این منطقه عالی است. این جنگل در شمال شرقی شیراز قرار دارد.

• آدرس دریاچه سد تنگاب: شهرستان فیروز آباد، بخش میمند، دهستان خواجه‌ای (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس: وب‌سایت فیروز آباد قدیم. عکاس: نامشخص

دریاچه سد تنگاب درشمال شهرستان فیروز آباد قرار دارد و منطقه شکار ممنوع «پادنا» در جوار آن واقع شده است. این دریاچه نیز مانند سایر تالاب‌ها و آبگیرهای اطراف شیراز محل اسکان گونه‌های مختلف پرندگان در نیمی از سال محسوب می‌شود. دریاچه سد تنگاب مشرف به دره تنگاب است که از باستانی‌ترین مناطق استان فارس محسوب می‌شود.

منبع عکس: گوگل‌مپ. عکاس: داریوش خوشبخت

از مهم‌ترین جاذبه‌های تاریخی در دره تنگاب می‌توان به بنایی موسوم به نقاره خانه در حاشیه این دره، قلعه دختر بر کوه‌های صخره‌ای این ناحیه، نقش‌برجسته اردشیر در کرانه راست رودخانه تنگاب، پل سنگی باستانی و سنگ‌نوشته اردشیر اول اشاره کرد. ظرفیت‌های بالای طبیعی و تاریخی در این دره، این منطقه را به یکی از مهم‌ترین مقاصد گردشگری در نزدیکی شیراز تبدیل کرده‌اند.

منبع عکس: گوگل‌مپ. عکاس: جعفری

وجود رودخانه و کوهستان‌های مرتفع در دره تنگاب سبب اعتدال آب و هوای این منطقه می‌شوند. این دره در طول ۶ ماه دوم سال آب و هوایی سرد دارد و بهترین زمان برای بازدید از آن فصل‌های بهار و تابستان هستند. روستای خوش آب و هوای «خرقه» با طبیعت بکر و تماشایی در نزدیکی دره تنگاب قرار دارد. در بازدید از این منطقه می‌توانید زمانی را به گشت‌وگذار در این روستا اختصاص دهید. روستای خرقه آبشاری زیبا و رودخانه‌ای خروشان دارد که گردشگران در اطراف آن‌ها اتراق می‌کنند.

• آدرس منطقه حفاظت‌شده ماله گاله: شهرستان شیراز، بخش ارژن، دهستان کوه مره سرخی (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس: اینستاگرام Saeed.shz72. عکاس: سعید میناب سالمی

منطقه محافظت‌شده ماله گاله در جنوب شرق دشت ارژن و جنوب غرب شیراز واقع شده است. این منطقه از مهم‌ترین ییلاقات شیراز با جاذبه‌های بکر طبیعی و آثار و بناهای تاریخی محسوب می‌شود. در این ییلاق روستاهای متعددی وجود دارند که اهالی آن‌ها به کشاورزی مشغول هستند. عشایر نیز در بخش‌های مختلف این منطقه ساکن شده‌اند.

منطقه ماله گاله پوشش گیاهی متنوعی دارد و سراسر آن را درختان بلوط، ارس، بنه و بوته‌های وحشی پوشانده‌اند. گونه‌های مختلف جانوری نیز در این ییلاق جنگلی زندگی می‌کنند که مهم‌ترین آن‌ها سنجاب ایرانی است. این جانوران نقش مهمی در حفظ بافت جنگلی و کاشت دانه‌های بلوط در بخش‌های مختلف این منطقه دارند.

منبع عکس: اینستاگرام Saeed.shz72. عکاس: سعید میناب سالمی

منطقه کوه مره سرخی در جوار ییلاق محافظت‌شده ماله گاله قرار گرفته است و جاذبه‌های طبیعت گردی بی‌شماری دارد. کوه «دلو» معروف‌ترین قله این منطقه به شمار می‌رود و روستاهای این منطقه از خوش آب و هواترین مناطق ییلاقی در نزدیکی شیراز هستند. نام منطقه کوهمره سرخی در کتب و متون تاریخی کشف شده در این منطقه به چشم می‌خورد و به همین دلیل باستان‌شناسان منطقه کوه مره سرخی را از باستانی ترین نواحی ایران می‌دانند.

منبع عکس: اینستاگرام Saeed.shz72. عکاس: سعید میناب سالمی

از مهم‌ترین جاذبه‌های دیدنی در منطقه حفاظت‌شده ماله گاله و ییلاق کوه مره سرخی می‌توان به امامزاده پیر غیب، قبرستان‌های تاریخی، شهر بیشاپور و تنگ شاپور اشاره کرد. این مناطق به‌دلیل آب و هوای عالی و نزدیکی به شیراز، از بهترین ییلاقات اطراف این شهر هستند. بهترین زمان برای سفر به مناطق ماله گاله و کوهمره سرخی، ۶ ماه نخست سال است. در طول فصل‌های پاییز و زمستان این نواحی به‌دلیل کوهستان‌های بلندی که دارند، سرد و پر بارش می‌شوند.

• آدرس بند بهمن: شهرستان کوار، بخش مرکزی، دهستان کوار (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس:‌ گوگل‌مپ. عکاس: محمد بیرامی

بند بهمن یکی دیگر از سدهای روی رودخانه کر است که اطراف آن را زمین‌های سرسبز پوشانده‌اند و گردشگران و طبیعت گردان زیادی در اطراف این دریاچه اتراق می‌کنند. بنا بر نظر متخصصان زمین‌شناسی و مهندسی، قدمت این بند به حدود ۲,۰۰۰ سال پیش می‌رسد و به همین دلیل ارزش تاریخی بالایی دارد.

اطراف بند بهمن روستاهای خوش آب و هوایی قرار گرفته‌اند که مردم این مناطق به کشاورزی و باغداری مشغول هستند. وجود زمین‌های کشاورزی و درختان پر باغ در این منطقه سبب اعتدال آب و هوای این ناحیه شده‌اند.

منبع عکس:‌ گوگل‌مپ. عکاس: محمد بیرامی

بند بهمن در جوار کوهستان و دشت کوار قرار دارد و به همین دلیل از آن با نام بند بهمن کوار یاد می‌کنند. بخشی از بند بهمن بردیواره کوهستانی مجاور آن و بخشی دیگر بر بستر سنگی رودخانه قره آغاج قرار دارد. نام این بند در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته است. بند بهمن در فصل بهار بهترین آب و هوا را به‌لحاظ بازدید دارد.

• آدرس روستای مارگون: شهرستان سپیدان، بخش مرکزی، دهستان خفری و کمهر (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس‌: اینستاگرام Shiraz-safaa. عکاس: نامشخص

روستای مارگون یکی از بلندترین روستاهای استان فارس است که به‌دلیل آبشار معروف آن، گردشگران زیادی در طول سال به این روستا سفر می‌کنند. این روستا در بهار و تابستان آب و هوایی دلپذیر و معتدل دارد؛ اما ۶ ماه دوم سال سرد و پر بارش است. روستای مارگون در گذشته به‌دلیل اقلیم مناسب محل اسکان اقوام عشایر در استان فارس بود؛ اما به مرور زمان محل اقامت دائمی برخی از عشایر شد.

منبع عکس‌: اینستاگرام Shiraz-safaa. عکاس: نامشخص

روستا و آبشار مارگون در شهرستان سپیدان و نزدیکی مرز استان‌های فارس و کهکیلویه و بویراحمد قرار گرفته‌اند. دشت‌های اطراف روستای مارگون در بهار پوشیده از لاله‌های واژگون و گل‌های وحشی رنگارنگ می‌شوند. در نزدیکی آبشار مارگون نیز بوته‌های میوه‌های جنگلی به چشم می‌خورند. داخل این روستا نیز مملو از باغ‌های سرسبز و پربار است که در بهار و تابستان به بار می‌نشینند.

آبشار مارگون چشمه‌ای است و برخلاف دیگر آبشارهای معروف ایران از رودخانه‌ها سرچشمه نمی‌گیرد. این آبشار در ادامه مسیر خود در دامنه‌های اطراف جاری می‌شود و به سپیدان می‌رسد. آبشار مارگون بلندترین آبشار چشمه‌ای جهان است و در فصل زمستان قندیل‌های بلند یخی گرداگرد آن را می‌پوشانند. برای بازدید از این آبشار در فصل‌های سرد سال حتما وضعیت آب و هوای منطقه را استعلام کنید.

منبع عکس‌های گالری: اینستاگرام Shiraz-safaa. عکاس: نامشخص

آبشار مارگون در ارتفاع کوهستان قرار دارد و طبیعت زیبا و ویژگی‌های منحصربه‌فرد این آبشار سبب استقبال بالای گردشگران از این منطقه شده‌اند. متاسفانه حجم بالای مسافران و فرهنگ نادرست برخی از این مسافران در برخورد با طبیعت این منطقه، مشکلات زیادی برای مردم روستای مارگون پدید آورده است. امکانات این منطقه پاسخگوی تعداد زیاد گردشگران نیست؛ پس برای بازدید از آبشار و روستای مارگون روزهای پایانی هفته و تعطیلات رسمی را انتخاب نکنید.

• آدرس تنگه هایقر: شهرستان فیروز آباد، بخش مرکزی، دهستان احمد آباد (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس: گوگل‌مپ. عکاس: سجاد ابراهیمی

تنگه هایقر یکی دیگر از جاذبه‌های طبیعی و مقاصد تابستانی در استان فارس است که طبیعتی زیبا و شگفت انگیز و آب و هوایی خنک و ییلاقی دارد. شباهت زیاد این منطقه به دره «گرند کنیون» در آمریکا سبب شهرت بیشتر آن میان گردشگرن داخلی و خارجی شده است.

طول تنگه هایقر به حدود هشت کیلومتر می‌رسد و رودخانه‌هایی مانند «قره آغاج» و «فیروز آباد» در آن جریان دارند. این تنگه بر اثر تغییرات جغرافیایی در کوه‌های زاگرس در طول زمان‌های طولانی به وجود آمده و بر اثر فرسایش آب به مرور زمان عمیق‌تر شده است. در حال حاضر دیواره‌های اطراف تنگه ارتفاع زیادی دارند و در بخشی قسمت‌ها به‌صورت پلکانی در آمده‌اند. چشم‌انداز داخل تنگه از بالای صخره‌های بلند آن شگفت انگیز است. داخل این تنگه گونه‌های مختلف خزندگان و جانوران زندگی می‌کنند؛ پس در زمان گشت‌وگذار در تنگه هایقر به شکاف‌های باریک و سوراخ‌های بین سنگ‌ها نزدیک نشوید.

منبع عکس: گوگل‌مپ. عکاس: سجاد ابراهیمی

تنگه هایقر و مناطق اطراف آن محیطی مناسب برای کوهنوردی و صخره‌نوردی هستند. به‌طور کلی برای بازدید از این تنگه نیاز به آمادگی بدنی بالا و ابزار مناسب کوهنوردی دارید. با ورود به دره هایقر می‌توانید سوار قایق بادی شوید و از گشت‌وگذار میان صخره‌های بلند این منطقه لذت ببرید.

منبع عکس‌های گالری: گوگل‌مپ. عکاس: سجاد ابراهیمی

بهترین زمان برای سفر به تنگه هایقر فصل‌های بهار و تابستان هستند؛ اما به خاطر داشته باشید بالای صخره‌ها آفتاب مستقیم می‌تابد و به‌دلیل پاکیزگی هوای این منطقه، شدید و سوزاننده است. بازدید از این تنگه در روزهای سرد سال به‌خصوص زمان بارندگی اصلا مناسب نیست و می‌تواند خطرساز باشد. برنامه بازدید از تنگه هایقر، برنامه طبیعت گردی سنگینی است و برای رسیدن به ورودی تنگه هایقر در حدود دو ساعت کوهنوردی پیش رو دارید؛ اما طبیعت اطراف این تنگه در بهار بسیار تماشایی و سرسبز می‌شود.

• آدرس تنگ تیزاب: شهرستان سپیدان، بخش مرکزی، دهستان خفری (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس: اینستاگرام Saeed.shz72. عکاس: سعید میناب سالمی

تنگ تیزاب یکی دیگر از تنگه‌های پرپیچ‌وخم شیراز است که طبیعت گردان علاقه‌مند به ماجراجویی را به سوی خود می‌کشاند. این تنگه در ۹۰ کیلومتری شمال غرب شهر سپیدان و پس از روستاهای «ریگان» و «ده کهنه» قرار دارد. در تنگ تیزاب نیز حوضچه‌ها و آبشارهای متعددی به چشم می‌خورند که برای آبتنی و فرار از گرمای تابستان مناسب هستند.

منبع عکس: اینستاگرام Saeed.shz72. عکاس: سعید میناب سالمی

عمق آب در بعضی حوضچه‌های داخل تنگ تیزاب به‌اندازه‌ای است که شناگران از بالای صخره‌ها به این بخش‌ها شیرجه می‌زنند؛ اما برای تازه واردها این کار مناسب نیست. برای ورود به این تنگه نیز مانند دیگر تنگه‌های این استان باید مسیری میان کوهستان را طی کنید. این مسیر از حاشیه رودخانه عبور می‌کند و انواع گیاهان معطر و دارویی در آن به چشم می‌خورند.

برای عبور و بازدید از تنگ تیزاب نیاز به آمادگی بدنی بالا ندارید؛ اما باید شنا بلد باشید؛ در غیر این صورت می‌توانید تنگه را از بیرون تماشا و در باغ‌ها و دامنه‌های سرسبز اطراف آن اتراق کنید. از نخستین روزهای بهار درختان در این منطقه شکوفه می‌دهند و به‌تدریج به بار می‌نشینند. در طول تابستان با سفر به این منطقه می‌توانید از باغداران انواع میوه‌های خوش عطر و طعم را بخرید. از اواخر تابستان تا نخستین روزهای پاییز نیز درختان گردوی اطراف این تنگه بار می‌دهند.

منبع عکس‌های گالری: اینستاگرام Saeed.shz72. عکاس: سعید میناب سالمی

رودخانه تنگ تیزاب آب شیرین و سردی دارد و گونه‌های مختلف ماهیان در آن دیده می‌شوند. جنگل‌های اطراف این تنگه را نیز پوشش انبوهی از درختان بلوط پوشانده‌اند و زیباترین چشم‌انداز از طبیعت کوهپایه‌ای زاگرس را دارند. اگر علاقه‌مند به کمپ در طبیعت هستید، تنگ تیزاب و طبیعت اطراف آن بهترین گزینه برای اتراق هستند؛ پس در سفر به این منطقه لوازم و تجهیزات لازم برای کمپ در طبیعت را فراموش نکنید.

• آدرس پارک ملی بختگان: شهرستان بختگان، بخش حنا، دهستان چاه‌گز (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس: وب‌سایت نشاط آوران. عکاس: نامشخص

پارک ملی بختگان در نزدیکی شیراز یکی از مهم‌ترین مناطق حفاظت شده ایران است که گونه‌های مختلف حیات وحش در آن به چشم می‌خورند. در این پارک جانورانی مانند پلنگ، گربه وحشی، فلامینگو، پلیکان و قوچ زندگی می‌کنند که از با ارزش‌ترین گونه‌های حیات وحش هستند. مساحت منطقه حفاظت‌شده بختگان در حدود ۱۶۰,۰۰۰ هکتار (۱,۶۰۰,۰۰۰,۰۰۰ متر مربع) است که از سال ۱۳۷۴ خورشیدی قسمتی از آن را با عنوان پارک ملی بختگان جدا کردند.

در پارک ملی بختگان غارهای طبیعی نیز وجود دارند. دو غار «پل تخت» و «جمال» نمونه‌هایی از این غارها هستند. در سراسر این منطقه گردنه‌های زیبایی به چشم می‌خورند که به‌دلیل وجود چشمه‌های فراوان بسیار سرسبز هستند. در این منطقه ۱۲ چشمه و دو چاه وجود دارد. کاروانسرای شاه عباسی و قدمگاه خضر نبی در جنوب پارک ملی بختگان نیز از مهم‌ترین بناهای تاریخی این پارک هستند.

منبع عکس: وب‌سایت خبرگزاری صدا و سیما. عکاس: نامشخص

پرتگاه‌ها، صخره‌ها، دره‌های عمیق، مناظر کوهستانی و باغ‌های سرسبز از دیگر دیدنیهای پارک ملی بختگان به شمار می‌روند. جنگل‌های بلوط زاگرس در این پارک به‌دلیل ارتفاع کم به‌تدریج به جنگل‌هایی با درختان بنه و بادام کوهی تبدیل شده‌اند. این پارک در شمال غرب نیریز و شرق شیراز قرار دارد.

• آدرس روستای تنگ براق: شهرستان اقلید، بخش سده، دهستان دژکرد (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس: اینستاگرام Saeed.shz72. عکاس: سعید میناب سالمی

روستای تنگ براق از زیباترین روستاهای اطراف شیراز در بخش سده شهرستان اقلید است. این روستا از جنوب به شهرستان‌های مرو دشت و سپیدان می‌رسد و به‌جز جاذبه‌های طبیعی، دیدنیهای تاریخی مهمی نیز دارد. روستای تنگ براق در حدود ۲,۰۰۰ متر از سطح دریا بلندتر است و در نواحی کوهستانی سرسبز و خوش آب و هوا قرار دارد.

اطراف روستای تنگ براق را مزارع سرسبز و باغ‌های پر درخت پوشانده‌اند. خانه‌های این روستا در شیب ملایم کوه قرار دارند و چشم‌انداز آن‌ها به مناطق اطراف بسیار زیبا است. در طول فصل‌های بهار و تابستان باغ‌های این روستا پراز میوه‌های رنگارنگ و زمین‌های اطراف سرسبز و تماشایی می‌شوند.

منبع عکس: اینستاگرام Saeed.shz72. عکاس: سعید میناب سالمی

از مهم‌ترین دیدنیهای اطراف روستای تنگ براق می‌توان به غار طبیعی براق و دریاچه ملاصدرا اشاه کرد. کتیبه‌ای باستانی به خط پهلوی در این روستا کشف کرده‌اند که سبب شهرت دوچندان این منطقه شده است. روستای شیرین و فرهاد، چشمه‌های پالنگان، باتلاق گور بهرام و رودخانه کر از دیگر جاذبه‌های نزدیک این روستا هستند.

معروف‌ترین جاذبه طبیعی در روستای تنگ براق دره‌ای زیبا و شگفت انگیز است که نام این روستا را از روی آن برداشته‌اند. تنگ براق در بخش شمالی این روستا قرار دارد و بین شکاف کوهستان به وجود آمده است. آبشار مارگون مقابل این تنگه قرار دارد و آب سد درودزن در این دره جاری می‌شود. آبشار براق نیز در امتداد این رود شکل می‌گیرد و در انتهای این تنگه از کنار صخره غار آهکی براق فرو می‌ریزد.

منبع عکس: اینستاگرام Saeed.shz72. عکاس: سعید میناب سالمی

اطراف تنگ براق را درختان سربه‌فلک‌کشیده، چشمه‌های جوشان، رودخانه‌های خروشان، غارهای طبیعی و صخره‌های آهکی پوشانده‌اند. ارتفاع دیواره‌های این تنگه حدود ۱۰۰ متر با عرض ۴۰ متر است و جریان آب دائمی از میان آن‌ها عبور می‌کند. آب رودخانه تنگ براق در نهایت به رود کر می‌ریزد. حوضچه‌های زیر آبشار تنگ براق برای آبتنی در تابستان مناسب هستند و مسافران زیادی در ۶ ماه نخست سال اطراف آن‌ها اتراق می‌کنند. روستای تنگ براق و مناطق اطراف آن از زیباترین ییلاقات شیراز هستند.

• آدرس تنگ ایج: شهرستان استهبان، بخش مرکزی، دهستان ایج (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس: وب‌سایت سیری در ایران، عکاس: نامشخص

تنگ ایج یکی دیگر از دره‌های خوش آب و هوا و تماشایی در استان فارس و اطراف شیراز است. روستای ایج با برخورداری از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی، یکی از پرطرفدارترین ییلاق‌های شیراز میان گردشگران محسوب می‌شود. تنگ ایج فصله کمی از روستا و قلعه باستانی ایج دارد. مسجد سنگی ایج در این قلعه از معروف‌ترین جاذبه‌های تاریخی نزدیک به این تنگه است.

تنگه و روستای ایج در منطقه‌ای کوهستانی در جنوب استهبان قرار دارند و آثار تاریخی و کتیبه‌های باستانی این دره، قدمت بالای این منطقه را نشان می‌دهند. مسجد جامع، آب انبارهای سنگی و زیارتگاه‌های این روستا از معروف‌ترین جاذبه‌های اطراف تنگ ایج هستند. معماری روستای ایج نیز توجه گردشگران زیادی را به خود جلب می‌کند.

تنگ ایج آب و هوایی معتدل و کوهستانی دارد. اطراف این تنگه را کوهستان‌های بلند، درختان انبوه و چشمه‌های طبیعی پوشانده‌اند. پوشش کوهستانی و فرسایش صخره‌های کوه‌ها در طول زمان این تنگه را به وجود آورده‌اند. در این منطقه رودخانه‌های دائمی در طول سال جریان دارند.

بهترین زمان برای سفر به تنگ ایج از نخستین روزهای فصل بهار آغاز می‌شود و تا پایان تابستان ادامه دارد. این منطقه سردسیر است و آب و هوای آن در طول ۶ ماه دوم سال سرد می‌شود. برای بازدید از تنگ ایج باید از مسیر پرپیچ‌وخم کوهستانی عبور کنید؛ اما برای دسترسی ساده‌تر به این تنگه می‌توانید از راهنماهای محلی نیز کمک بگیرید.

• آدرس تنگ رغز: شهرستان داراب، بخش مرکزی، دهستان بختاجرد (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس: اینستاگرام هم‌سفر شو، عکاس: نامشخص

تنگ رغز در جنوب شرقی استان فارس قرار دارد و فاصله آن تا شهر شیراز نسبت به سایر دیدنی‌های اطراف این شهر بیشتر است؛ اما از این منطقه زیبا و تماشایی با نام عروس تنگه‌های ایران نام می‌برند. این تنگه در منطقه حسن آباد و در نزدیکی شهر داراب قرار دارد. طول تنگه رغز به چهار کیلومتر می‌رسد و دیواره‌های صخرهای بلند در امتداد مسیر این تنگه قرار گرفته‌اند.

منبع عکس: اینستاگرام هم‌سفر شو، عکاس: نامشخص

در تنگ رغز بیش از ۶۰ آبشار فصلی و دائمی به چشم می‌خورند. زیر آبشارها حوضچه‌های زلالی شکل گرفته‌اند که محیطی مناسب برای آبتنی در فصل‌های گرم سال دارند. تعداد این حوضچه‌ها در طول مسیر تنگ رغز به بیش از ۱۰۰ عدد می‌رسد. برای دسترسی به بعضی از قسمت‌های این تنگه نیاز به ابزار مناسب صخره نوردی دارید؛ اما عبور از بخش عمده این تنگه، برای عموم گردشگران امکان‌پذیر است.

از معروف‌ترین آبشارهای تنگ رغز می‌توان به آبشار «وداع» با بیش از ۴۵ متر ارتفاع اشاره کرد. حوضچه زیر این آبشار نیز عمیق است و عمق بخش میانی آن به ۱۰ متر می‌رسد. آبشار «آذرخش» با ارتفاع ۶۵ متر و آبشارهای «نگین» و «کبوتر» به‌ترتیب با ارتفاع‌های ۱۶ و ۲۵ متر از دیگر آبشارهای معروف در این تنگه هستند.

منبع عکس‌های گالری: اینستاگرام هم‌سفر شو، عکاس: نامشخص

بهترین زمان برای بازدید از تنگ رغز و شنا در حوضچه‌های آن فصل تابستان است. در فصل‌های پاییز و بهار و به‌خصوص در زمان بارندگی احتمال وقوع سیل در این تنگه وجود دارد و هوای این منطقه سرد است. برای بازدید از تنگ رغز بهتر است به‌صورت دسته‌جمعی و گروهی عازم شوید. بازدید از این تنگه برای کسانی که شنا بلد نیستند یا ترس از ارتفاع دارند، مناسب نیست.

• آدرس گردشگاه میان کتل: شهرستان کازرون، بخش و دهستان دشت برم (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس: گوگل مپ، عکاس: مجید بازدار

گردشگاه میان کتل منطقه‌ای ییلاقی و زیبا در نزدیکی شیراز و دشت ارژن است. این منطقه به‌دلیل زندگی گونه کمیاب گوزن زرد در آن اهمیت بالایی دارد. گردشگاه میان کتل میان جنگل‌های «میان بنه» و در جوار کوهستان‌های سرسبز قرار گرفته‌ است و چشم‌اندازی زیبا به طبیعت اطراف دارد.

پوشش انبوه جنگلی و دشت‌های سرسبز کوهپایه‌ای سبب آب و هوای عالی در گردشگاه میان کتل شده‌اند. این منطقه از مهم‌ترین جنگل‌های بلوط نیز هست و نقاط مرتفع آن به منطقه برم اشراف دارد. دمای هوای این نواحی در طول فصل سرما به‌شدت کم و با شروع بارندگی‌ها این گردشگاه سفیدپوش می‌شود.

گردشگاه میان کتل از بکرترین ییلاقات شیراز است که ظرفیت‌های گردشگری زیادی در تمام فصل‌های سال دارد. گرچه در زمستان این منطقه سرد و پوشیده از برف است، برای علاقه‌مندان به طبیعت گردی در فصل سرد زیبایی‌های دو چندان دارد. گردشگاه میان کتل در نزدیکی جاده قدیمی شیراز به کازرون قرار گرفته است و تنها ۱۴ کیلومتر از مسیر دسترسی به این ییلاق زیبا از مسیر خاکی می‌گذرد.

منبع عکس: گوگل مپ، عکاس: Hamid Es

در این مقاله به معرفی ییلاقات شیراز پرداختیم. اگر از این مناطق زیبا و خوش آب و هوا بازدید کرده‌اید در ادامه تجربه‌های خود از سفر به مناطق ییلاقی شیراز را با ما و دیگر کاربران کجارو به اشتراک بگذارید.

منبع عکس کاور: گوگل‌مپ، عکاس:: Omer Hakan