«ته تالی» یا «تتالی»، یکی از غذاهای محلی استان مرکزی و شهر اراک است که با گوشت چرخکرده، پیاز، گوجه فرنگی و سیبزمینی درست میشود. «تال» در گویش اراکی بهمعنای «ماهیتابه» است و از آنجا که برای طبخ این غذا، گوشت را در ماهیتابه میگذارند، به آن «ته تالی» میگویند. این غذا شباهت زیادی به کباب تابهای و تاس کباب دارد و به دو صورت آبدار و بدون آب، معمولا همراه با نان یا برنج و سبزی تازه سرو میشود. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با طرز تهیه ته تالی و فوت و فنهای کوزهگری آن آشنا کنیم تا با تهیه آن در منزل، سفری دلپذیر به شهر زیبای اراک داشته باشید.
هرآنچه باید درباره ته تالی بدانید:
ته تالی و طرز تهیه آن
مواد لازم برای ۴ نفر
- ۵۰۰ گرم گوشت چرخکرده
- ۲ عدد سیبزمینی حلقه شده
- ۲ عدد پیاز
- ۳ عدد گوجهفرنگی حلقه شده
- ۲ قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی
- نمک، فلفل، زردچوبه به میزان لازم
طرز تهیه ته تالی
مرحله اول:
یک عدد پیاز رنده شده و آبگرفته، گوشت چرخکرده، نمک، فلفل سیاه و زردچوبه را با هم مخلوط کنید و خوب ورز دهید تا مایه منسجمی به دست بیاورید. سپس بهاندازه یک توپ کوچک از مایه ته تالی بردارید و آن را با دستانتان بهشکل گرد دربیاورید. سعی کنید که همه مواد به یک شکل باشند تا غذای شما ظاهر بهتری پیدا کند.
مرحله دوم:
گلولههای گرد گوشتی را در روغن بگذارید تا کمی سرخ شوند. آنها را از تابه خارج کنید.
مرحله سوم:
یکی از پیازها را نگینی خرد کنید و در روغن تفت دهید تا طلایی و سبک شود. سپس رب گوجه فرنگی، نمک، فلفل سیاه و زردچوبه را در تابه تفت دهید تا رنگ رب باز شود و طعم خامی آن از بین برود. یک لیوان آب جوش به آن اضافه کنید و خوب هم بزنید تا سس رقیقی به دست بیاید.
مرحله چهارم:
یک لایه سیبزمینی، یک لایه گوجه فرنگی و یک لایه ته تالی را در سس بچینید. در ظرف را بگذارید تا همه مواد بپزند.
نکات مهم برای تهیه ته تالی
- برای تهیه ته تالی از گوشت مخلوط گوساله و گوسفندی چرخکرده استفاده کنید.
- برخی افراد در مایه گوشتی ته تالی از یک قاشق غذاخوری برنج خیس خورده و یک قاشق غذاخوری سبزی (گشنیز و جعفری) ساطوری شده یا سبزیجات معطر ساطوری شده استفاده میکنند تا طعم بهتری به ته تالی بدهند.
- میتوانید فلفل دلمهای حلقهشده را نیز به غذا اضافه کنید.
- برخی افراد پیاز را بهصورت خام و حلقه حلقه شده در کف تابه میچینند و سپس بقیه لایهها را روی آن قرار میدهند.
- در یکی از طرز تهیههای ته تالی، روی مایه گوشت در تابه، هویج حلقه حلقه شده چیده میشود و سپس بقیه لایهها روی آن قرار میگیرند.
- برخی افراد از مقداری زعفران دمکرده برای تهیه سس ته تالی استفاده میکنند تا غذا عطر بهتری به خود بگیرد.
- برای تهیه ته تالی نیاز به روغن زیادی نیست؛ زیرا چربیهای داخل گوشت روی حرارت ملایم گاز بهتدریج آب میشوند.
- در صورت تمایل در زمان سرو، کمی سماق روی ته تالی بریزید.
- ته تالی معمولا همراه با نان سرو میشود؛ اما میتوانید آن را با برنج زعفرانی و سیبزمینی سرخ کرده نیز سرو کنید.
سفر به اراک با طعم ته تالی
مزه کردن غذاهای محلی در سفر به شهر اراک، از لذتبخشترین فعالیتهایی است که میتوان در این شهر انجام داد. یکی از این غذاهای خوشمزه ته تالی یا تتالی است که با بافتی نرم و آبدار و طعمی لذیذ، شما را شگفتزده خواهد کرد. ته تالی از گذشته در خانههای اراکیها در ظرفی قدیمی به نام تال طبخ میشد و کماکان نیز طرفداران بسیاری در این شهر دارد.
ته تالی را در خانه با چاشنیهای ترشی چون غوره درست کرده و این غذای خوشمزه را با برنج یا نان در کنار ترشی، ماست، سبزی خوردن یا هر مخلفات دلخواه دیگری سرو کنید و از طعم و مزه آن لذت ببرید.
هوس سفر و مزه کردن غذاهای محلی به سرتان زده است؟ پس دست به کار شوید و به آشپزخانه بروید تا ته تالی را با طرز تهیه ارائه شده در این مطلب درست کنید. با مزه کردن این کباب تابهای مخصوص اراکی، میتوانید سفری به استان مرکزی داشته باشید. اگر موفق به درست کردن این غذای خوشمزه شدید، حتما از آن عکس بگیرید و با تگکردن کجارو در اینستاگرام (mykojaro@)، تصاویر خود را با ما به اشتراک بگذارید. در ضمن در صورت تمایل، تجربههای خود را با ما و دیگر کاربران کجاروسهیم شوید.
منبع عکس کاور: thecaspianchef.com، عکاس: نامشخص
سوالات متداول
ته تالی غذای کدام شهر است؟
ته تالی یکی از غذاهای محلی استان مرکزی و شهر اراک است. «تال» در گویش اراکی بهمعنای «ماهیتابه» است و از آنجا که برای طبخ این غذا، گوشت را در کف ماهیتابه میگذارند، به آن «ته تالی» میگویند.
طرز تهیه ته تالی چیست؟
پیاز رنده شده، گوشت چرخکرده، نمک، فلفل سیاه و زردچوبه را با هم مخلوط کنید. بهاندازه یک توپ کوچک از مایه ته تالی بردارید و آن را گرد کرده و سرخ کنید. یک لایه سیبزمینی، گوجه فرنگی و ته تالی را در سس رب گوجه فرنگی بچینید تا مواد بپزند.