کمیاب ترین جواهرات دنیا را بشناسید

در ایام قدیم، سنگ‌های قیمتی نمایانگر ثروت بوده و فرمانروایان قدیم از نگین‌هایی که از این سنگ‌ها ساخته شده بود استفاده می‌کردند.

سنگ ماسگراویت برای اولین بار در سال ۱۹۶۷ در منطقه‌ی ماسگریو، واقع در جنوب استرالیا کشف شد. رنگ این سنگ در تمامی قسمت‌هایش مایل به خاکستریِ سبز مانند و ارغوانی است که در خانواده‌ی سنگ‌های تافیت قرار می‌گیرد. هنگامی که ماسگراویت کشف شد، تنها ۸ سنگ قیمتی از این جنس وجود داشت. البته این سنگ، امروزه در کشورهای تانزانیا، ماداگاسکار، سرزمین قطب جنوب، گرینلند و سریلانکا یافت می‌شود. ارزش تقریبی ماسگراویت، ۳۵ هزار دلار برای هر قیراط آن است.

یشم اعلی یا یشم سبز، سنگی به رنگ سبز زیتونی و سبز روشن است که در میانمار یافت می‌شود. رنگ‌بندی این سنگ قیمتی متفاوت است و گران‌ترین و باارزش‌ترینِ آن، دارای رنگ سبز مات است؛ البته یشم اعلی در رنگ‌های ارغوانی، خاکستری و نارنجی نیز یافت می‌شود. این سنگ، یکی از دو شکل موجود از یشم در جهان و نیز گران‌قیمت‌ترین نوع آن است. یشم اعلی، سنگی بسیار مقاوم است و در دوران باستان، به‌ویژه در زمان اقوام مایا و ازتک، از آن در ساخت سلاح و ابزار استفاده می‌شده است. همچنین برخی نیز بر این باور بودند که یشم اعلی می‌تواند در تسکین درد، موثر واقع شود. بعضی از نمونه‌های این سنگ در کشورهای گواتمالا، آمریکا، کانادا و روسیه کشف شده است. این سنگ قیمتی معمولا در گردنبندها مورد استفاده قرار می‌گیرد و ارزش تقریبی آن، ۲۰ هزار دلار برای هر قیراط است.

الکساندریت سنگ قیمتی بسیار جالبی است؛ چراکه با توجه به شرایط، ممکن است تغییر رنگ دهد. رنگ الکساندریت بسته به نوع برش و نور دریافتی، از ارغوانی قرمز مانند تا آبی سبزگونه متغیر است. این سنگ قیمتی در کوه‌های اورال روسیه و در سال ۱۸۳۰ کشف شد؛ درست زمانی که گوهرشناسان فکر می‌کردند ذخیره‌ی جواهرات زمین به اتمام رسیده است. الکساندریت بعدها در آفریقای شرقی، سریلانکا و برزیل نیز یافت شد. الکساندریت زمانی شکل می‌گیرد که دو عنصر بریلیم و کرومیوم در یک‌جا و با هم حضور داشته باشند؛ وجود این دو عنصر برای ایجاد انواع سنگ‌های زمردی ضروری است. الکساندریت در بسیاری از جواهرات مورد استفاده قرار می‌گیرد و ارزش تقریبی آن، ۱۲ هزار دلار برای هر قیراط است. بیشتر جواهرات الکساندریت امروزی ساختگی و مصنوعی هستند و به‌جای بهره‌گیری از عناصر بریلیم و کرومیوم، از کوراندوم و وانادیم در آن‌ها استفاده می‌شود.

یاقوت سرخ معمولا از معادن کوه‌های «واه واه» (Wah Wah) ایالت یوتایآمریکا استخراج می‌شود. این سنگ قیمتی، هزار برابر ارزشمندتر از طلا بوده و تنها در ایالت‌های یوتا و نیو مکزیکوی آمریکا یافت می‌شود؛ البته یاقوت‌هایی که قابلیت استفاده در ساخت جواهرات را دارند، فقط از ایالت یوتا به دست می‌آیند. طبق تحقیقات به دست آمده، از هر ۱۵۰ هزار الماس کشف شده، تنها یک یاقوت سرخ در میان آن‌ها وجود دارد. بزرگ‌ترین یاقوت سرخ یافت شده تاکنون، دارای ابعادی به عرض ۲ سانتی‌متر و طول ۵ سانتی‌متر است. به‌طور معمول، با ارزش‌ترین سنگ‌های کشف شده، دارای طولی کمتر از یک سانتی‌متر هستند. یاقوت سرخ پس از تراش خوردن و صیغلی شدن، با قیمتی معادل ۲۰۰۰ تا ۱۰٫۰۰۰ دلار برای هر قیراط به فروش می‌رسد.

گرندیدریت در سال ۱۹۰۲ در مناطق جنوبی ماداگاسکار کشف شد و از جمله سنگ‌های قیمتی بسیار کمیاب و نادر جهان به شمار می‌رود. تعدادی سنگ گرندیدریت دیگر نیز در کشورهای سریلانکا، نامیبیا و مالاوی یافت شد اما از ارزش جواهری برخوردار نبودند. رنگ این سنگ، سبزِ مایل به آبی است و شباهت زیادی به رنگ آب زلال اقیانوس دارد. هرچه رنگ گرندیدریت مات و کدر باشد، ارزش آن نیز به همان مساوات کمتر خواهد بود. گرندیدریت، سنگی نسبتاً سفت‌وسخت است اما اگر در قالب یک انگشتر قرار گیرد، ممکن است در مقابل خط و خش، ضعیف باشد. با توجه به تنوع بالای این سنگ، قیمت آن نیز متغیر است. برخی از نمونه‌های سنگ گرندیدریت با قیمت ۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ دلار برای هر قیراط، خریدوفروش می‌شوند.

سنگ بنی‌توئیت از رودخانه‌ی سن بنیتو واقع در ایالت کالیفرنیای آمریکا به دست می‌آید. این سنگ کمیاب در سال ۱۹۰۷ کشف شد و دارای رنگ ارغوانی غلیظ است. سنگ بین‌توئیت به‌طرز جالبی زیر نو ماورا بنفش می‌درخشد. این سنگ در ایالت آرکانزاس آمریکا و ژاپن نیز یافت شده است اما تنها معدن آن واقع در جایی است که برای اولین بار کشف شد. کلکسیونرها همواره به‌دنبال سنگ بنی‌توئیت هستند اما نمونه‌های بزرگ‌تر از یک قیراطی آن بسیار کمیاب است. بنی‌توئیت معمولا در ساخت جواهرات استفاده می‌شود و قیمت هر قیراط آن ۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰ دلار است.

رنگ یشم سیاه معمولا سفید، شیری یا آبی است. البته یشم سیاه دارای رنگ‌های سیاه و خاکستری و خال‌های رنگین‌کمانی در قسمت‌های داخلی نیز هست. حضور این رنگ‌ها درون سنگ یشم سیاه، به‌دلیل وجود کربن و اکسید آهن است. هرچه ته‌مایه‌ی رنگ یشم سیاه تیره‌تر باشد، ارزش آن نیز بیشتر خواهد بود. از آنجایی که جنس این سنگ بسیار نرم است و برای استفاده بایستی در شرایط مناسبی قرار گیرد، معمولا در ساخت گوشواره‌ها می‌تواند مفید واقع شود. استخراج یشم سیاه فقط در معدن Lightning Ridge واقع در ایالت نیو ساوت ولز استرالیا صورت می‌گیرد. یشم سیاه در سال ۲۰۰۸، به سنگ تزیینی ملی استرالیا تبدیل شد. به‌دلیل کمیاب بودن سنگ یشم سیاه، هر قیراط آن درحدود ۲۳۰۰ دلار به فروش می‌رسد.

تانزانیت از دامنه‌‌ی کوه کلیمانجارو واقع در کشور تانزانیا به دست می‌آید. این سنگ گران‌بها تا قبل از دهه‌ی ۱۹۶۰ کشف نشده بود که با این تفاسیر، می‌توان آن را سنگی جدید و نو در بازار جواهرسازی قلمداد کرد. جواهرفروشی تیفانی با عرضه‌ی این سنگ به بازار، موجب محبوبیت بسیار زیاد آن پس از یاقوت کبود شد. تانزانیت دارای رنگ ارغوانی آبی مانند است که بسته به‌شدت رنگ و فامش، گاهی در قالب آبی کم‌رنگ و گاهی نیز به‌صورت ارغوانی تیره یافت می‌شود. هرچه رنگ سنگ تانزانیت درخشان‌تر باشد، ارزش آن نیز بیشتر خواهد بود. آبی رنگ بودن این سنگ به‌دلیل وجود عنصر وانادیم در آن است که اگر به‌مدت ۳۰ دقیقه در معرض گرما قرار گیرد، تیره‌تر هم خواهد شد. روی بیشتر تانزانیت‌های موجود در بازار، پردازش‌هایی انجام شده است. با توجه به کمیاب بودن تانزانیت، گفته می‌شود معادن این سنگ پس از ۲۰ تا ۳۰ سال به‌کلی خالی خواهد شد. ارزش هر قیراط این سنگ ارزشمند، ۶۰۰ تا ۱۰۰۰ دلار است.

سنگ تافیت که به‌صورت بی‌رنگ و بنفش کم‌رنگ یافت می‌شود، در سال ۱۹۴۵ کشف شد. نام این سنگ به افتخار کاشف آن یعنی ریچارد تافی انتخاب شده است. اولین سنگ تافیت به روش‌های مرسوم مانند کند و کاو در معدن یافت نشد. در واقع تافیت نوعی سنگ تراش‌خورده بود که با سنگ اسپینل (لعل بدخشان) اشتباه گرفته می‌شد. در حال حاضر، تعداد اندکی از این سنگ در اختیار مردم است و عمدتاً از کشورهای سریلانکا و تانزانیا به دست می‌آید. تافیت فقط در صنعت جواهرسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ با این حال، این سنگ در بازار بسیار کمیاب است. تا زمانی که معادن بیشتری برای استخراج تافیت پیدا نشود، قیمت هر قیراط آن بین ۱۵۰۰ تا ۲۵۰۰ دلار متغیر خواهد بود.

الماس‌ها در رنگ‌های مختلفی از جمله زرد، آبی، سفید، صورتی، قرمز و سیاه یافت می‌شوند. کمیاب‌ترین الماس موجود در جهان، الماس سرخ است. گفته می‌شود تنها ۵۰ الماس سرخ واقعی در دنیا وجود دارد که معمولا از برزیل، آفریقا و استرالیا به دست می‌آید. این الماس‌های سرخ هر یک کمتر از نیم قیراط وزن دارند. دیگر الماس‌های رنگی به‌دلیل ناخالصی به وجود آمده‌اند اما الماس سرخ این‌گونه نیست. الماس سرخ، رنگ خود را از یک تغییر شکل یا دگردیسی اتمی در ساختارش به دست می‌آورد. قیمت الماس‌های سرخی که بیش از ۲ قیراط وزن دارند، در حدود ۱۰۰ هزار دلار است.