کشورهای نوردیک کدامند؟ (قسمت اول)
منطقهی جغرافیایی و فرهنگی «نوردیک»، شامل کشورهای دانمارک، فنلاند، ایسلند، نروژ، سوئد، گرینلند، جزایر فارو و جزایر الند میشود. برای آشنایی بیشتر با مناطق یاد شده، در ادامه همراه کجارو باشید.
کشورهای نوردیک به منطقهی جغرافیایی شمال اروپا اطلاق میشود. نام دیگر این ناحیه، «نوردن» است و همان طور که پیشتر اشاره کردیم، کشورهای دانمارک، فنلاند، ایسلند، نروژ، سوئد، گرینلند، جزایر فارو و جزایر الند را در بر میگیرد. کشورهای مذکور، همگی دارای پیشینه و فرهنگی مشترک هستند. در ادامهی این مقاله، نگاهی اجمالی بر هر یک از کشورهای نوردیک خواهیم داشت.
جزایر الند (فنلاند)
جزایر الند جزوی از فنلاند محسوب میشود که در دریای بالتیک و خلیج بوتنی واقع شده است. اگرچه جزایر الند بخشی از فنلاند به شمار میرود، اما در واقع ناحیهای مستقل و خودمختار است که مردمش نیز به زبان سوئدی صحبت میکنند. این جزایر بههمراه فنلاند، طی صدهی ۱۲۰۰ میلادی تحت مالکیت امپراتوری سوئد در آمده بودند.
مقالههای مرتبط:
در سال ۱۸۰۹ میلادی، سوئد مجبور شد این نواحی را به روسیه تسلیم کند. جزایر الند و دیگر مناطق فنلاندی همگی در این معاهده ضمیمه شده بودند که بعدها با عنوان «دونکنشین بزرگ فنلاند» شناخته شد. در سال ۱۸۵۶ میلادی، طبق معاهدهی پاریس تمامی نیروهای نظامی از جزایر الند خارج شدند. پس از جنگ داخلی فنلاند در سال ۱۹۱۹، ساکنان جزایر الند طی رفرنداومی خواستار جدایی از فنلاند و پیوستن به سوئد شدند. فنلاند با این موضوع مخالفت کرده و به آنان استقلال و خودمختاریشان را تحت مالکیت خود پیشنهاد داد. این ناسازگاری با پادرمیانی سازمان «جامعه ملل» فروکش کرده و جزایر الند تبدیل به یک منطقهی خودمختار شد.
جمعیت جزایر الند کمی بیشتر از ۲۹۰۰۰ نفر بوده و بیشتر مردم آن نیز در جزیرهی فاستا زندگی میکنند. تقریبا ۹۰ درصد از جمعیت این مکان به زبان سوئدی صحبت میکنند و تنها زبان ۵ درصدشان فنلاندی است. این مردم گاه با عنوان اقوام سوئدی شناخته میشوند و گاه نیز فنلاندیهای سوئدیزبان که خود مسئلهای حل و فصل نشده است.
جزایر فارو (دانمارک)
مجمعالجزایر فارو، منطقهای خودمختار متعلق به دانمارک است که مابین نروژ و ایسلند قرار گرفته است. این جزایر درمجموع دارای مساحتی به میزان ۱۳۹۹ کیلومتر مربع است. تحقیقات نشان میدهند که اولین ساکنان این جزایر در سال ۴۰۰ میلادی به اینجا آمدند که ۴۰۰ سال قبل از ورود وایکینگها است. وایکینگها و مهاجران نروژی جزایر فارو را تا قبل از کنترل سیگموندار برستیسون، اشغال کرده بودند.
نروژ کنترل خود بر جزایر فارو را تا زمان برقراری «اتحاد کالمار» یعنی سال ۱۸۱۴ میلادی حفظ کرد. در اوایل صدهی ۱۹۰۰، مردم این جزیره شروع به توسعهی احزاب سیاسی خود کردند. بریتانیا طی جنگ جهانی دوم به جزایر فارو حمله کرد و تنها فرودگاه آن را احداث کرد. دانمارک بار دیگر کنترل فارو را در دست گرفت اما تا آن زمان، این جزایر استقلال بسیار بالایی پیدا کرده بود. مردم جزایر فارو که سوادی آزادی در سر داشتند، در دههی ۷۰ میلادی از پیوستن به چیزی که اکنون با عنوان اتحادیه اروپا شناخته میشود، سر باز زدند.
جمعیت این مکان تقریبا ۴۹٫۱۸۸ نفر است که نژاد اغلب آنان فارویی، سلت و نورسی است. زبان اصلی این ناحیه، فارویی است که از شاخههای زبان آلمانی است. مذهب حدودا ۸۴٫۱ درصد از جمعیت جزایر فارو مسیحی لوتران است.
گرینلند
گرینلند مابین اقیانوس قطب شمال و اقیانوس اطلس واقع شده و دارای مساحتی به میزان ۲٫۱۶۶٫۰۸۶ کیلومتر مربع است. نورسیها در قرن دهم میلادی و سرخپوستان اینویتی نیز در قرن سیزدهم میلادی وارد گرینلند شدند؛ البته قدمت سکونت انسانها در این مکان به ۴۰۰۰ سال قبل باز میگردد.
در سال ۱۴۹۹، با کاهش جمعیت نورسیها، پرتغالیها وارد گرینلند شده و خود را مالک آن دانستند. پرتغالیها تا اوایل قرن هجدهم مالک این کشور بودند تا اینکه اتحاد دانمارک-نروژ کنترل ناحیه را در دست گرفت. پس از پایان اتحاد دانمارک-نروژ در سال ۱۸۱۴، دانمارک توانست گرینلند را مال خود کند. گرینلند جزئی از مستعمرهی دانمارک محسوب میشد تا اینکه در سال ۱۹۵۳ بهعنوان قلمرو این کشور شناخته شد.
گرینلند در سال ۱۹۷۹ قدرت حکومت بر سرزمین خود را کسب کرد و در سال ۲۰۰۸ مردم این کشور طی یک همهپرسی، به دولتی وابسته به گرینلند رای دادند تا اینکه به دانمارک وابسته باشند. جمعیت گرینلند در حدود ۵۶٫۳۷۰ نفر است و ۸۸ درصد آنان از نوادگان اینویتهای گرینلندی هستند. بیشتر مردم این کشور در نواحی جنوب غربی جزیرهی اصلی زندگی میکنند.
سوئد
پادشاهی سوئد وسعتی به میزان ۴۵۰٫۲۹۵ کیلومتر مربع دارد و در قسمت شرقی شبهجزیرهی اسکاندیناوی واقع شده است. زمانی وایکینگها بر سوئد حکمرانی میکردند ولی حاکمان مسیحی به کمک اریک و ویکتوریوس، سوئد را بین سالهای ۹۷۰ تا ۹۹۵ در اختیار خود گرفتند. از سال ۱۱۵۰ تا ۱۲۹۳ میلادی، جنگهای داخلی میان شاهان سوئدی شروع شد که به یورش به فنلاند و نیز استعمار نواحی ساحلی آن منجر شد.
در سال ۱۳۹۷ میلادی، ملکهی دانمارک به سوئد و نروژ ملحق شد. در سال ۱۵۲۰ میلادی، پادشاه دانمارک دستور به کشتن اشراف سوئدی داد تا از شورش آنان علیه اتحادیه جلوگیری کند. سوئد در پاسخ به این عمل، پادشاه جدیدی در سال ۱۵۲۳ میلادی برای خود اعلام کرد که مذهب مسیحی پروتستانی را در کشور رواج داده و از کلیسای کاتولیک فاصله گرفت. سوئد طی چند قرن آینده به قطب اقتصادی اروپا تبدیل شد اما این قدرت خود را در قرن هجدهم از دست داد. در سال ۱۸۱۴ میلادی، سوئد جنگی را علیه نروژ شروع و این کشور را مجبور به پیوستن به اتحاد کالمار کرد. این اتحاد تا ۱۰۰ صد پا بر جا ماند.
امروز، جمعیت سوئد در حدود ۹٫۸ میلیون نفر است. حدودا ۸۵ درصد از مردم سوئد در نواحی شهری این کشور زندگی میکنند که در بخشهای جنوبی آن واقع شده است. تقریبا ۲۰ درصد از جمعیت سوئد یا خارجیاند یا دارای والدین خارجی هستند. زبان رسمی این کشور، سوئدی است.
دیدگاه