غذاهای سنتی استان همدان (قسمت اول)

هرآنچه باید در مورد همدان بدانید

استان همدان یکی از نقاطی است که مردم آن به خوردن غذاهای آبکی مانند آش و آبگوشت علاقه‌ی بسیاری زیادی دارند. به‌گونه‌ای که اکثر غذاهای سنتی و بومی تهیه شده توسط بانوان و مادران کدبانوی این بخش از کشور را تنوع جالبی از این نوع غذاها دربرگرفته است. آش برنج همدان، غذایی است بومی، مقوی، سالم و بسیار پرطرفدار که به‌دلیل حضور برنج، عدس و آب قلم، تامین‌کننده‌ی برخی از مواد مغذی و مورد نیاز بدن انسان به شمار می‌رود. کارشناسان تغذیه مصرف این غذا را برای درمان یا جلوگیری از سرماخوردگی بسیار مفید و ضروری می‌دانند. بنابراین مصرف آن در فصول سرد سال بویژه زمستان بسیار تاکید شده است.

قرمه سبزی یکی از غذاهای اصیل و بسیار دوست‌داشتنی کشور به شمار می‌آید که در بین خانواده‌ها از محبوبیت چشم‌گیری برخوردار است. مردم استان همدان، آبگوشت جالب و لذیذی به نام آبگوشت قرمه‌سبزی را در برنامه‌ی غذاهای محلی و بومی خود طبخ و میل می‌کنند که در نوع خود جالب و منحصربه‌فرد به نظر می‌رسد. طعم و عطر سبزی قرمه، پیاز داغ و سیب‌زمینی به‌همراه لیموعمانی وسوسه‌انگیز و اشتهاآور جلوه می‌کند.

ملایر یکی از شهرستان‌های تابع استان همدان است که غذاهای اصیل و بومی این ناحیه از کشور، بسیار لذیذ و در سراسر ایران از شهرت و محبوبیت فراوانی برخوردار است. آش بادمجان ملایر نیز یکی از این غذاهای محلی است که توسط بانوان کدبانوی این شهرستان تهیه و طبخ می‌شود. آنچه در تدارک این خوراک بومی بسیار جالب و ستودنی است، وجود موادی همچون عدس و بلغور است که به‌دلیل مواد مغذی و مفید موجود در آن‌‌ها، از جمله خوراکی‌هایی محسوب می‌شوند که مصرف آن‌ها توسط پزشکان و کارشناسان تغذیه برای حفظ سلامتی بسیار تاکید و سفارش شده است.

یکی دیگر از غذاهای محلی و اصیل استان همدان، آش آماج نام دارد که در برخی دیگر از استان‌های کشور نیز طبخ می‌شود. البته ممکن است در دستور پخت و مواد اولیه‌ی ترکیبی تفاوت‌هایی بین آش آماج مردم استان همدان و دیگر مناطق کشور وجود داشته باشد که خود از تنوع غذایی و سبک تهیه‌ی غذاهای بومی و اصیل کشورمان حکایت دارد. مردم استان همدان با استفاده از موادی مانند: آماج، سبزی آش (تره و پیازچه)، پیازداغ، سیر، عدس، لوبیا چشم‌بلبلی، تخم‌مرغ، نمک، فلفل، زردچوبه و روغن به طبخ و تدارک این غذای اصیل و محلی می‌پردازند.

هویج یکی از مواد غذایی مفید و بسیار ضروری برای حفظ سلامت جسمی بدن محسوب می‌شود که به‌دلیل طعم شیرین، آب فراوان و ویتامین‌های مورد نیاز بدن، می‌توان در طبخ و تهیه‌ی غذاهای متنوعی از جمله انواع خورشت، حلوا، شیرینی، پلو و آش مورد استفاده قرار داد. جو نیز یکی دیگر از مواد غذایی شگفت‌انگیز و مورد نیاز بدن انسان است که کارشناسان تغذیه و سلامتی مصرف آن‌ را به دفعات توصیه کرده‌اند. در رژیم غذایی مردم استان همدان، غذایی سنتی با ترکیب این دو ماده‌ی مغذی و مهم تهیه و طبخ می‌شود که به آش هویج و جوی همدان معروف است. غذایی لذیذ، خوش‌عطر و بسیار مقوی که از طرفداران بسیاری در بین خانواده‌های این استان برخوردار است.

خشکبار یکی از محبوب‌ترین خوراکی‌های موجود در رژیم غذایی مردم کشور محسوب می‌شود. مصرف این مواد لذیذ در کنار اعضای خانواده لذتی دوچندان را به‌همراه خواهد داشت. استفاده از آلبالوی خشک، آلوی خشک، برگه‌های لذیذ و ملس خشک و بسیاری دیگر از این خوراکی‌های مطبوع و دوست‌داشتنی در طبخ انواع غذاهای اصیل ایرانی، تنوعی جالب و شگفت‌انگیز را در غذاهای طبخ شده‌ی بومی و سنتی جای‌جای میهن‌مان ایجاد کرده‌ که بسیار ستودنی است.

مردم استان همدان، با استفاده از انواع خشکبار، غذایی اصیل و بومی را طبخ و تهیه می‌کنند که به آش خشکبار مشهور است. مادران هنرمند و بانوان باسلیقه‌ی این استان با ترکیب موادی مانند: آلبالو خشکه، برگه‌ی هلو، آلوی ترش خشک‌شده، رشته‌ی آشی، شیره‌ی انگور، سرکه، نمک، فلفل، زردچوبه، پیاز، نعناع، نخود، لویبا، گوشت استخوان‌دار، عدس و سبزی آش (در صورت تمایل تره‌کوهی) به تهیه و تدارک این غذای اصیل و سنتی می‌پردازند.

با شروع فصل سرما، بازار طبخ و تهیه‌ی انواع آش‌های اصیل و بومی در استان همدان داغ داغ است. از عادات غذایی مردم این استان می‌توان به علاقه‌ی بسیار آن‌ها در استفاده از انگور هنگام میل کردن یا پس از مصرف انواع غذاها اشاره کرد. این میوه بسیار مقوی و پرخاصیت بوده و مصرف آن توسط پزشکان و کارشناسان تغذیه، برای سلامت بدن نیز بسیار توصیه و تاکید شده است. آش ویژه‌ی استان همدان، یکی از چندین غذاهای بومی و سنتی این استان محسوب می‌شود که بسیار لذیذ و دوست‌داشتنی است.

تهیه‌ی کاچی در رژیم غذایی مردم کشور، یکی از عادات غذایی خوب و تحسین‌برانگیز محسوب می‌شود. طبخ و مصرف غذایی بسیار مقوی و سرشار از مواد لازم بدن، توسط پزشکان و متخصصان تغذیه به دفعات توصیه و تاکید شده است. در نواحی مختلف کشور، دستور پخت و روش تهیه و طبخ کاچی با توجه به اقلیم و منطقه‌ی جغرافیایی و همچنین ذائقه و سلیقه‌ی مردم آن ناحیه، متفاوت خواهد بود. ولی استفاده از بلغور یا آرد گندم در تمامی کاچی‌های تهیه شده مشترک است. مردم استان همدان با استفاده از بلغور گندم، سیر، آب، کشک، نمک، فلفل و روغن حیوانی به طبخ و تهیه‌ی کاچی معروف همدان می‌پردازند.